Manifest iz Cartagene
Manifest iz Cartagene (španjolski: Manifiesto de Cartagena) je dokument što ga je Simón Bolívar, predvodnik borbe za nezavisnost Latinske Amerike od Španjolskog Imperija, sastavio nakon pada Prve Venezuelanske Republike, u jeku borbi za nezavisnost u Kolumbiji i toj zemlji. Manifest je sastavljen 15. prosinca 1812. godine u mjestu Cartagena de Indias.
U ovom dokumentu, Bolívar je precizno i detaljno razložio svoje tumačenje razloga kraha venezuelanske države, čiji je vojni časnik u tom periodu bio, navodeći kao najvažnije:
- Korištenje federalnog sistema, kojega je Bolívar smatrao preslabim za ratno vrijeme;
- Loše upravljanje javnim prihodima od strane centralne vlasti;
- Potres u Caracasu iz 1812. godine, koji je dodatno pogoršao ekonomsku i političku situaciju;
- Apsolutnu nemogućnost formiranja trajne vojske zbog tvrdoglavosti populacije;
- Opozicija iz redova Katoličke crkve, koja je širila antirepublikanske sentimente.
Manifest iz Cartagene bio je prvi od brojnih javnih dokumenata što ih je Bolívar izdao za trajanja svoje revolucionarne karijere, a koji će zbog njegove lične popularnosti postati izrazito utjecajni. Nekoliko mjeseci nakon objavljivanja manifesta, Bolívar je postao časnik u vojsci Ujedinjenih provincija Nove Granade te je ubrzo krenuo u novu borbu za nezavisnost Venezuele, koja će kulminirati uspješnom Divnom kampanjom.
- Manifiesto de Cartagena - Analitica.com (text of the Manifesto, in Spanish)
- Manifiesto de Cartagena - Monografías.com (commentary on the Manifesto, in Spanish)