New York (savezna država)
Za ostale upotrebe, v. New York (razvrstavanje).
|
| |||
| Nadimak: Empire State | |||
| Glavni grad | Albany | ||
| Najveći grad | New York | ||
| Guverner | Andrew Cuomo | ||
| Službeni jezik | Nema, ali prevladava engleski | ||
| Površina | 141,205 km² | ||
| - Kopno | 122,409 km² | ||
| - Voda | 18,795 km² | ||
| Stanovništvo (2000.) | |||
| - Broj | 19,190,115 | ||
| - Gustoća | 155.18/km² | ||
| Proglašenje saveznom državom SAD-a | |||
| - Datum | 26. jul 1788. | ||
| - Poredak | 11. | ||
| Vremenska zona | UTC-5/-4 | ||
| Zemljopisna širina | 40°29'40"N do 45°0'42"N | ||
| Zemljopisna dužina | 71°47'25"W do 79°45'54"W | ||
| Širina | 455 km | ||
| Dužina | 530 km | ||
| Visina | |||
| - Najviša | 1,629 m | ||
| - Najniža | 0 m | ||
| Kratice | |||
| - Poštanska | NY | ||
| - ISO 3166-2 | US-NY | ||
| Internet stranica | www.state.ny.us | ||
Njujork (engl. New York) je savezna država u severoistočnom delu SAD. Država je podeljena na 62 okruga, a u njoj se nalazi i Njujork, najveći grad u SAD.
Država Njujork ima obale na dva Velika jezera, Iri i Ontario, koja su povezana rekom Nijagarom. Na severu država graniči s kanadskim provincijama Ontario i Kvebek, na istoku sa Vermontom, Masačusetsom i Konektikatom, a na jugu s Nju Džersijem i Pensilvanijom. Uz to, ima i vodenu granicu sa Rod Ajlandom.
Država je najpoznatija po urbanoj atmosferi grada Njujorka, naročito oblakoderima na Menhetnu, ali njeni ostali delovi su sasvim različiti i njima dominiraju farme, šume, reke, planine i jezera. U državi Njujork se nalazi i nacionalni park Adirondak, najveći nacionalni park u SAD, a popularna atrakcija su Nijagarini vodopadi. U istočnom delu države, od severa prema jugu, teče reka Hadson.
Grad Njujork je podeljen na pet opština koje su ujedno i okruzi: Bronks je na kopnu severno od Menhetna (okrug Njujork) na istoimenom ostrvu, a reka Hadson čini njihovu zapadnu granicu. Bruklin (okrug Kings) i Kvins se proteže preko Ist Rivera od Menhetna na zapadnom delu Long Ajlanda, a Staten Ajland (okrug Ričmond) nalazi se južno od Menhetna. Istočni deo Long Ajlanda je prigradsko područje koje se sastoji od okruga Naso i Safok.
"Upstate" ("gornja država") je najčešći pojam kojim se opisuje deo države koji se nalazi severno od grada Njujorka, ali mnogi ljudi van gradskog područja smatraju taj pojam ponižavajućim jer je tipičan za kulturnu i demografsku podelu na ruralno i konzervativno u odnosu na urbano i liberalno. Severno od Bronksa nalaze se okruzi Rokland, Vestčester i Patnam. U "gornjoj državi" se nalaze planinski lanci Katskil i Adirondak, greben Šongam i brojna jezera od kojih se na zapadu nalaze dva Velika jezera (Iri i Ontario) i grupa jezera Finger, a na severoistoku pojedinačna jezera Šamplejn, Džordž i Onajda. Kroz državu teku i brojne reke kao što su Delaver, Dženesi, Hadson, Mohok i Saskačevan. Najviši vrh države Njujork je planina Mersi u sklopu planinskog lanca Adirondak.
Istočno od grada Njujorka, počevši od njegovih delova Bruklina i Kvinsa, proteže se oko 190 kilometara dugo ostrvo odgovarajućeg naziva Long Ajland (engleski: dugačko ostrvo), čiji je krajnji istočni završetak ruralno područje.
Po broju stanovnika država Njujork je treća najnaseljenija američka savezna država nakon Kalifornije i Teksasa. Glavni grad je Olbani, a najveći je grad Njujork. Drugi veći gradovi su Bafalo, Ročester i Jonkers.
Indijanci: Attiwandaronk, Iroquois (Cayuga, Mohawk, Oneida, Onondaga, Seneca), Mahican, Metoac (Montauk, Shinnecock, etc.), Tuscarora, Wappinger, Wenrohronon.
| Grad | Okrug | Stanovnici 1.4. 2000. |
Stanovnici 1.7. 2004. |
|---|---|---|---|
| New York | Bronx, New York, Queens, Kings, Richmond |
8.008.278 | 8.104.079 |
| Buffalo | Erie County | 292.648 | 282.864 |
| Rochester | Monroe County | 219.773 | 212.481 |
| Yonkers | Westchester County | 196.086 | 197.126 |
| Syracuse | Onondaga County | 147.306 | 143.101 |
| Albany | Albany County | 95.658 | 94.226 |
| New Rochelle | Westchester County | 72.182 | 72.985 |
| Mount Vernon | Mount Vernon County | 68.381 | 68.321 |
| Schenectady | Schenectady County | 61.821 | 61.125 |
| Utica | Oneida County | 60.651 | 59.684 |
| Hempstead | Hempstead County | 56.554 | 53.145 |
| Niagara Falls | Niagara County | 55.593 | 53.708 |
| White Plains | Westchester County | 53.077 | 56.509 |
| Troy | Rensselaer County | 49.170 | 48.162 |
| Binghamton | Broome County | 47.380 | 45.864 |
| Freeport | Nassau County | 43.783 | 43.726 |
| Valley Stream | Nassau | 36.368 | 36.131 |
| Long Beach | Nassau | 35.462 | 35.553 |
| Rome | Oneida County | 34.950 | 34.551 |
New York se sastoji od 62 okruga (Counties)
Albany | Allegany | Bronx | Broome | Cattaraugus | Cayuga | Chautauqua | Chemung | Chenango | Clinton | Columbia | Cortland | Delaware | Dutchess | Erie | Essex | Franklin | Fulton | Genesee | Greene | Hamilton | Herkimer | Jefferson | Kings | Lewis | Livingston | Madison | Monroe | Montgomery | Nassau | New York | Niagara | Oneida | Onondaga | Ontario | Orange | Orleans | Oswego | Otsego | Putnam | Queens | Rensselaer | Richmond | Rockland | Saratoga | Schenectady | Schoharie | Schuyler | Seneca | St. Lawrence | Steuben | Suffolk | Sullivan | Tioga | Tompkins | Ulster | Warren | Washington | Wayne | Westchester | Wyoming | Yates.
| Savezne države | Alabama • Aljaska • Arizona • Arkansas • Colorado • Connecticut • Delaware • Florida • Georgia • Havaji • Idaho • Illinois • Indiana • Iowa • Južna Dakota • Južna Karolina • Kalifornija • Kansas • Kentucky • Louisiana • Maine • Maryland • Massachusetts • Michigan • Minnesota • Mississippi • Missouri • Montana • Nebraska • Nevada • New Hampshire • New Jersey • New Mexico • New York • Ohio • Oklahoma • Oregon • Pennsylvania • Rhode Island • Sjeverna Dakota • Sjeverna Karolina • Tennessee • Teksas • Utah • Vermont • Virginia • Washington • Wisconsin • Wyoming • Zapadna Virginia | |
|---|---|---|
| Savezno područje | ||
| Otočni teritoriji | ||