Konti i Monte Kristos
Konti i Monte Kristos (Frëngjisht: Le Comte de Monte-Cristo) është një roman shkruar nga autori francez Alexandre Dumas i përfunduar më 1844. Është një nga veprat më të njohura të autorit, së bashku me Tre Musketerët. Si shumë nga romanet e tij, ajo u zgjerua nga skicat e komplotit të sugjeruara nga Auguste Maquet.[1] Një tjetër vepër e rëndësishme e Dumas, e shkruar para punës së tij me Maquet, ishte romani i shkurtër Georges; ky roman është me interes të veçantë për studiuesit sepse Dumas ripërdori shumë nga idetë dhe pajisjet e komplotit më vonë në Konti i Monte Kristos.[2]
Historia zhvillohet në Francë, Itali dhe ishuj në Mesdhe gjatë ngjarjeve historike të 1815-1839: epoka e Restaurimit të Bourbonit përmes mbretërimit të Louis Philippe I të Francës. Fillon pak para periudhës së Njëqind ditëve (kur Napoleoni u kthye në pushtet pas mërgimit të tij). Vendosja historike është një element thelbësor i librit, një histori aventure, e cila merret kryesisht me temat e shpresës, drejtësisë, hakmarrjes, mëshirës dhe faljes. Ai përqendrohet tek një njeri që burgoset padrejtësisht, shpëton nga burgu, merr një pasuri dhe vendos për hakmarrje të saktë ndaj atyre që janë përgjegjës për burgimin e tij. Planet e tij kanë pasoja shkatërruese si për të pafajshmit ashtu edhe për fajtorët.
Libri konsiderohet sot një klasik letrar. Sipas Luc Sante, "Konti i Monte Kristos është bërë një pjesë e letërsisë së civilizimit perëndimor, aq e pashmangshme dhe menjëherë e identifikueshme si Mickey Mouse, përmbytja e Noa-s dhe historia e Kësulëkuqes".[3] Libri u përkhye në gjuhë shqipe nga Halit Selfo.[4]
Përmbledhja
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Është viti 1815. Luigji XVIII ka hipur përsëri në fron, por ai përplaset me opozitën, të cilën perandori Napoleon, i internuar në ishullin e Elbës, mendon ta shfrytëzojë. Në Marsejë, ku mbretëron përçarja civile, është çasti më i volitshëm për larje hesapesh politike dhe vetjake. Kështu, marinari Edmond Dantès, në prag të martesës, e sheh papritur veten të arrestuar dhe të burgosur në Château d'If, pa e ditur arsyen... Botuar më 1844-1846, Konti i Monte Kristos njohu një sukses, që nuk është shuar kurrë, duke u bërë kështu një nga veprat më popullore të letërsisë botërore. Abati Faria, arratia e pangjarë ndonjëherë, thesari me të cilin do të shpërblehen miqtë dhe do të ndëshkohen tradhtarët, fati përrallor i Edmond Dantesit; kanë thjeshtësinë dhe forcën e miteve të mëdha. Rrëfimtar mahnitës, si në aksionin e veprës ashtu edhe në dialogët e saj, Dumasi na rrëmben me vete pa na lënë të mbushemi me frymë: nga kabineti i Luigjit XVIII në Mesdheun e kontrabandistëve, nga ishujt e Toskanës në katakombet e Romës, pastaj në sallonet parisiane ku konti misterioz i Monte Kristos përgatit hakmarrjen e tij...
Përshtatjet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Filmat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 1908: Konti i Monte Kristos, një film i heshtur ku luan Hobart Bosworth
- 1913: Konti i Monte Kristos, një film i heshtur ku luan James O'Neill
- 1918: Konti i Monte Kristos, një film i heshtur ku luan Léon Mathot
- 1922: Monte Kristo, me regji të Emmett J. Flynn
- 1929: Monte Kristo, me regji të Henri Fescourt
- 1934: Konti i Monte Kristos, me regji të Rowland V. Lee
- 1940: Djali i Monte Kristos, me regji të Rowland V. Lee
- 1942: Konti i Monte Kristos (Spanjisht: El Conde de Montecristo), një version meksikan me regji të Chano Urueta
- 1946: Kthimi i Monte Kristos, me regji të Henry Levin
- 1950: Princi i Hakmarrjes, film egjiptian me regji të Henry Barkat
- 1953:Konti i Monte Kristos (Spanjisht: El Conde de Montecristo), me regji të León Klimovsky
- 1954: Konti i Monte Kristos, me regji të Robert Vernay
- 1958: Raaj Tilak u frymëzua nga ky roman.
- 1961: Le comte de Monte Cristo, me regji të Claude Autant-Lara
- 1968: Sous le signe de Monte Cristo, film francezë me regji të André Hunebelle
- 1975: Konti i Monte Kristos, me regji të David Greene
- 2002: Konti i Monte Kristos, me regji të Kevin Reynolds
- TBA: David S. Goyer do të drejtojë një film bazuar në Konti i Monte Kristos[5]
Serialet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 1956: Konti i Monte Kristos, serial i bazuar në aventurat e Edmond Dantès pas fundit të romanit
- 1964: Konti i Monte Kristos, me regji të Peter Hammond
- 1966: Il conte di Montecristo, serial italian me regji të Edmo Fenoglio
- 1984: La Dueña, telenovelë venezuelase me version femre të Edmond Dantès
- 2006: Montecristo, telenovelë argjentinas
- 2010: Ezel, serial turk bazuar në këtë roman
- 2011 : Un amore e una vendetta, serial italian bazuar në këtë roman
- 2011: Revenge, komploti u bazua në Konti i Monte Kristos
- 2012: Antsanoty, serial armene e bazuar në Konti i Monte Kristos
- 2013: La Patrona, një ribërje meksikane e telenovelës 1984 La Dueña
- 2016: Goodbye Mr. Black, një serial koreano jugor i Konti i Monte Kristos
- 2016: Sezoni i gjashtë i Once Upon a Time's përmban Count si një personazh, të portretizuar nga Craig Horner.[6]
- 2016: Yago, telenovelë meksikane e frymëzuar (ndryshuar në mënyrë drastike) nga Konti i Monte Kristos
Filma vizatimor
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 1973: Konti i Monte Kristos, film i shkurt i animuar prodhuar nga Hanna-Barbera
- 1994: Epizodi "The Discount of Monte Cristo" në filmin vizatimor Garfield dhe Shokët, një rrëfim i tregimit duke përdorur personazhet nga US.S. Acres.
- 2004: Gankutsuou: Konti i Monte Kristos (巌窟王 Gankutsuoo, literally Mbreti i Shpellës), film i animuar japoneze, prodhuar nga Gonzo
- 2007: Skeçi i epizodit të The Simpsons Revenge Is a Dish Best Served Three Times ka një përshtatje të Konti i Monte Kristos, por skeçi quhet The Count Of Monte Fatso
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Schopp, Claude, Genius of Life, p. 325
- ^ "The Alexandre Dumas père Web Site". Georges.Retrieved 2006-04-06
- ^ Alexandre Dumas, The Count of Monte Cristo 2004, Barnes & Noble Books, New York. ISBN 978-1-59308-333-5. p. xxv (TCMC)
- ^ "Konti i Monte Kristos 1". Arkivuar nga origjinali më 22 shkurt 2020. Marrë më 22 shkurt 2020.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "David Goyer to Direct 'Count of Monte Cristo' Remake (Exclusive)". The Hollywood Reporter. 18 mars 2013. Marrë më 4 tetor 2014.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Once Upon a Time books Legend of the Seeker star — exclusive". Entertainment Weekly. 20 korrik 2016. Marrë më 2 tetor 2016.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)