Αγώνας Τρόμου... των εχθρών και των φίλων της ΖΩΗΣ

...θανάτω θάνατον πατήσας... Σας εύχομαι από καρδιάς

Καλή Ανά(σ)ταση!!!

Η ώρα είχε πια φτάσει. Ήτανε όλα έτοιμα. Το βοηθητικό γήπεδο είχε γεμίσει από τους αθλητές που εδώ και ώρα έκαναν την προβλεπόμενη προθέρμανσή τους. Μία νευρική υπερκινητικότητα, γνωστή πριν τον αγώνα, είχε καταβάλει απαξάπαντες που κουνιόντουσαν ατάκτως στο γρασίδι κάνοντας διατάσεις πριν μπουν στο terrain. Άλλος έκανε επικύψεις, άλλος διέτεινε τους τετρακεφάλους και άλλος χαλάρωνε με κυκλικές κινήσεις τους καρπούς των χεριών του. Περιμένανε όλοι μέχρι που να ακουστεί το σύνθημα και να λάβουν θέσεις στο ταρτάν. Το σύνθημα δόθηκε από τα μεγάφωνα. Ο Μαραθώνιος Αντοχής θα ξεκινούσε σε λιγότερο από ένα λεπτό. Το μόνο σίγουρο ήτανε πως ο αγώνας θα ήτανε αγώνας ΖΩΗΣ και οπωσδήποτε για γερά νεύρα.  

Ακούστηκε ο κρότος και τότε άρχισαν όλοι να τρέχουν με αρκετά γοργό ρυθμό, όχι όμως τον ταχύτερο δυνατό. Άλλωστε το στοίχημα ήτανε να κρατήσουν ένα σταθερό tempo για να αντέξουνε μέχρι τέλους. Πρώτη είχε βγει μπροστά η Μάσκα-Υποκρισία. Ήθελε εξ αρχής να φαίνεται πως είναι πρώτη, καλύτερη και με διαφορά, ενώ ξωπίσω της έτρεχε η Ματαιοδοξία που με μία γκριμάτσα σνομπαρίας έδειχνε πως είναι θέμα χρόνου να περάσει πρώτη. Μεγάλωσε με την ψευδαίσθηση ότι οι πρωτιές και τα αξιώματα έχουν επάνω της την αποκλειστικότητα. Άλλωστε τρέχοντας, είχε το κεφάλι της στραμμένο στο κοινό που την αποθέωνε σε κάθε της βήμα, όταν περνούσε μπροστά από την κερκίδα μία αιθέρια με στητό κορμί ύπαρξη. Γι’ αυτό επέλεξε να τρέξει στον έξω διάδρομο. Τρίτη στη σειρά η Απώλεια. Το ζούσε τόσο πολύ, σαν να της είπανε πως αύριο θα πεθάνει. Έτρεχε καταϊδρωμένη να προλάβει να το ζήσει, να τρέξει για τη δόξα, να τρέξει για να τρέξει, κι όχι απαραίτητα  για να νικήσει.

 Όμως... μία φωνή  ακούστηκε πίσω της και γύρισε να δει ποιος ήτανε. Της φάνηκε γνώριμη, γιατί την άκουγε συχνά: «Παράτα τα! Είσαι εσύ τώρα για αγώνες και τρεξίματα? Κάτσε καλύτερα στο σπίτι σου!». Ξαναγύρισε όμως το κεφάλι μπροστά, γιατί το Φλερτ που ερχότανε πίσω της κόντευε, όπως νόμιζε, να την ξεπεράσει! Τι λάθος! Το Φλερτ ήτανε γεννημένο πειραχτήρι. Ποτέ δεν το ‘νοιαζε να βγει νικητής. Ο στόχος δεν ήτανε γι’ αυτό η Ιθάκη, αλλά ο πηγαιμός. Γι’ αυτό, μία σπίνιαρε να φτάσει τη Μάσκα και μία έκοβε ταχύτητα να πάει δίπλα και να πειράξει τη Ματαιοδοξία. Άλλωστε αυτή κολακευότανε και το Φλερτ είχε καταλάβει το ψώνιο της. Φούσκωνε και τα κομπλιμέντα λίγο παραπάνω και δώσ’ του εκείνη φούσκωνε με τη σειρά της σαν το παγώνι.

Ύστερα, έκοβε ακόμη περισσότερο ταχύτητα για να πατήσει μια ματιά στην Απώλεια, ώσπου... να σου και τους προσπερνάει η Παραίτηση που δεν είχε βάλει γλώσσα μέσα. Γκρίνιαζε και ωρυόταν και αναρωτιότανε τι θέλει η αλεπού στο παζάρι. Μονολογούσε όλη την ώρα: «Τι μας έπιασε και μπλέξαμε εμείς με τον αθλητισμό!? Δεν καθόμουνα καλύτερα στην αγαπημένη μου tv. Είναι αυτά της ηλικίας μου?» και έλεγε... Έτρεχε και έλεγε... Μουρμούριζε σαν τις βλάσφημες κακορίζικες γριές στα παραμύθια. Μα το Φλερτ, δεν έδινε σημασία στα λεγόμενα της. Εξακολουθούσε να κάνει κόρτε ακόμη και μ’ αυτήν την γκρινιάρα Παραίτηση!

Όμως, καθώς ο χρόνος κυλούσε, ο αγώνας είχε εκπλήξεις! Η Μάσκα τελικά σκόνταψε και ως εκ τούτου «έπεσε» και ο πόνος που προκλήθηκε από το πέσιμο, αλλά και τα λόγια της Παραίτησης την καθήλωσαν στο πάτωμα και δεν έκανε καν να σηκωθεί. Έμεινε εκεί, δείχνοντας τον πραγματικό της εαυτό, πως δεν είναι αυτή για μεγάλους αγώνες και μεγαλοστομίες. Έκανε το κομμάτι της για λίγο, έτρεξε πρώτη να φανεί, αλλά ο χρόνος και η αντοχή της έδειξαν ποια πραγματικά είναι.

Τώρα, ήταν η ευκαιρία της Ματαιοδοξίας να γευτεί εκείνη τους καρπούς των κόπων της. Πέρασε πρώτη, όχι γιατί το άξιζε, αλλά γιατί οι συγκυρίες την κάνανε. Άλλωστε το τόσο φτιασίδωμα και τα τόσα αναβολικά κάποια στιγμή θα της ξεγύμνωναν την αλήθεια. Όπερ και εγένετο! Την ξεπέρασε η Απώλεια στην επόμενη στροφή, η οποία όμως έπνεε τα λοίσθια μετά το καρδιακό επεισόδιο που υπέστη στο terrain. Ο αγώνας όμως δεν έπρεπε να σταματήσει, αλλά όλοι να συνεχίσουνε. Οι γιατροί θα αναλάμβαναν από κει και πέρα. Δυστυχώς όμως οι προσπάθειές τους έμειναν άκαρπες, αλλά δεν ανακοίνωσαν τίποτε εκείνη την ώρα μέχρις ο αγώνας να λάβει τέλος.

Από ό,τι έδειχναν τα πράγματα ο πιο χαλαρός αθλητής ήτανε το Φλερτ. Ήταν ξεκάθαρο πως πήγε εκεί για το χαβαλέ. Κι ενώ μια πείραζε τη Ματαιοδοξία και μία την Παραίτηση κατάλαβε πως ξωπίσω του κάθιδρη έτρεχε ασθμαίνοντας μία ακόμη αθλήτρια, σιωπηλή και ταπεινή, που του άπλωσε το χέρι για να τρέξουν μαζί τα τελευταία 100 μέτρα. Ξεπέρασαν επιδεικτικά την Παραίτηση και λίγο πριν το τέλος  και τη Ματαιοδοξία. Τότε το Φλερτ τράβηξε απότομα το χέρι σταματώντας ξωπίσω από την Ελπίδα που έκοβε νικήτρια πια το νήμα φωνάζοντας δυνατά σε ένα κοινό που την αποθέωνε: «Για την Ελλάδα ρε γαμώτο!» 

Τα παιδεία δεν παίζει πλέον, αλλά σαστίζει ...!

Πες πως δεν  ξέρεις τι ώρα είναι, τι μέρα ή τι μήνας! Πες πως το ρολόι σου έσπασε... υπάρχει όμως στην ατμόσφαιρα κάτι που σε κάνει να νιώθεις τη στιγμή, να αισθάνεσαι το χρόνο μέσα από άλλες διαστάσεις...λίγο το χώμα που μυρίζει φρέσκια βροχή, λίγο ο αέρας που έγινε πιο δροσερός, λίγο η μέρα που βράχυνε το φως της, λίγο τα χρυσάνθεμα που έχουν την τιμητική τους...και πολύ, πιο πολύ οι καινούργιοι μπόμπιρες  που με νέα βάρη στην πλάτη αυτήν τη χρονιά, προσθέτουν νέα διαδρομή στην καθημερινότητά τους....

        Ακόμη θυμάμαι εκείνη την πρώτη μέρα στο δημοτικό, να με βρίσκει, μετά από μια εξαετία γεμάτη παιχνίδι και μόνο, στο προαύλιο ενός σχολείου τεράστιου, που τα κάγκελά του χάνονταν μαζί με τους ορίζοντές μου και που η αμηχανία μου απέναντι σε νέες συνομήλικες φατσούλες παιδικές είχε χτυπήσει κόκκινο. Αλλά και στο γυμνάσιο τα ίδια. Σοβάρευαν τα πράγματα και σοβάρευε και η αμηχανία...και στο λύκειο επίσης! Και στο πανεπιστήμιο! Μια επανάληψη ήταν το σχολείο σε κάθε του βαθμίδα. Επανάληψη της προηγούμενης με προσθήκη τη σοβαρότητα της επόμενης!  

Βάζεις στο σάκο σου αντοχές, φοράς το φρεσκοπλυμένο σου λευκό πουκάμισο, τακτοποιείς  στις εσωτερικές σου θήκες τα καλοκαιρινά σου βιώματα αποτυπωμένα στις Α4 ως φόντο, στις εξωτερικές σου τσέπες έχεις το κέρμα για το κουλούρι του κυλικείου μαζί με τα κλειδιά σου και ξεπορτίζεις. Στη γωνιά σε περιμένει η τσακαλοπαρέα! Έχετε κανονίσει να φοράτε τα ίδια ή περίπου τα ίδια και τα σχηματισμένα πηγαδάκια πριν τον κώδωνα ποντάρουν σε ανασχηματισμούς και αναδιαρθρώσεις...μεγαλώνουν, μικραίνουν στο λεπτό, μπολιάζουν και συρρικνώνονται... και ύστερα ο αγιασμός των μικρών διαβολακίων... ζιζάνια και μη, στη σειρά. Το καλωσόρισμα του διευθυντή, τα «πρωτάκια», αυτά τα εξιλαστήρια θύματα που σε κάθε σχολείο, από το δημοτικό ως το  πανεπιστήμιο, μας κάνουν να αισθανόμαστε «εμάς τους μεγαλύτερους» καλύτερα, οι νέοι δάσκαλοι και οι καινούργιοι καθηγητές. Και τα σιγοψυθιρίσματα  δίνουν και παίρνουν: «Πώς είναι έτσι αυτή!», «Κοίτα τη μύτη εκεινού!», «Δες τη φοράει η άλλη!» κ.α.ό.!!!!

Κρούει ο κώδων, όχι του κινδύνου αλλά της προγραμματισμένης σου πια καθημερινής υποχρέωσης. Ξύνεις τα μολύβια και οξύνεις τις διαθέσεις σου. Σβήνεις τα θέλω σου και καταγράφεις τα πρέπει, τραβάς μια μονοκοντυλιά στην τεμπελιά και ανασυνάζεις  τις ορέξεις και τις αντοχές σου μαζί με τις λευκές σου κόλλες. Ξεφυλλίζεις το φετινό σου μέλλον μαζί με τα νέα φρεσκοκομμένα βιβλία που μυρίζουν τυπογραφείο και μελάνι και παίρνεις μια γεύση της ύλης που θα σπουδάσεις φέτος.  Ξέρεις καλά ότι «κάθε πέρσι και ευκολότερα, κάθε φέτος και χειρότερα». Σε παρηγορούν οι φίλοι που έχασες το καλοκαίρι και ξαναβρήκες το Σεπτέμβρη. Μαζί θα αναγνώσετε τις εμπειρίες, όπως θα γράφονται στα καινούργια σας τετράδια. Μαζί θα μετρήσετε τις νέες ατασθαλίες που θα στήσετε στο δάσκαλο και μαζί θα πειραματιστείτε στο χημείο του σχολείου σε από κοινού εμπειρίες που θα προστίθενται στο σχολικό σας βιογραφικό.

Η Δευτέρα σου δεν θα διαφέρει ιδιαίτερα από την Τετάρτη σου και η Τρίτη σου θα είναι παρόμοια με την Πέμπτη. Η Παρασκευή σου όμως θα σου δίνει κουράγιο ότι την άλλη μέρα δεν έχεις υποχρεώσεις. Θα βγεις με τους φίλους σου στο πάρκο ή θα σε παν οι γονείς σου μια εκδρομή. Ή πάλι, θα κοιμηθείς στη γιαγιά και στον παππού που σε πεθύμισαν από το περασμένο καλοκαίρι. Και ο χρόνος, αυτός ο φίλος και γιατρός σε κάθε σου βήμα, θα συμπορεύεται μαζί σου στην ακαδημαϊκή σου πορεία με βροχές, αέρα ή χιόνια, ηλιοφάνεια ή συννεφιά!

Μα εσύ θα βλέπεις μονίμως ως αντάρα τα όσα έχεις μπροστά σου. Η υποχρέωση θα είναι πάντοτε συνώνυμο της καταπίεσης. Σε πνίγει μια θηλιά στο λαιμό, γιατί βλέπεις βουνό τις γνώσεις που σε περιμένουν στη γωνία! Είναι και οι τόσες πληροφορίες που σε γεμίζουν καθημερινώς τα χαζοκούτια! Πόσα να χωρέσει ο κουβάς του εγκεφάλου σου?

«Αφού σου είπα!», φωνασκεί η συνείδηση, «Άσε λίγο χώρο για ουσία!. Δε μ’ ακούς! Του κεφαλιού σου! Σε κάνανε δίβουλο σε κάθε σου βήμα! Γιατί τους άφησες? Πιάσε την ουσία απ’ τα μαλλιά, σαν να ‘ναι ευκαιρίες. Τα όνειρα δεν φτιάχνονται από μαγικά ραβδιά αλλά από αγώνες που μυρίζουν ιδρώτα. Και συ βρομάς αρώματα γαλλικά, μαθητάκο μου, να καμουφλάρεις την ασχήμια. Ψευδαίσθηση είναι οι πληροφορίες. Η γνώση είναι η αλήθεια. Η γνώση είναι η περηφάνια σου και η tv η γνωστική ορφάνια σου. Κι αν ήξερες πόσα παιδιά στον κόσμο ετούτο, θα ήθελαν να ‘ναι στη θέση σου, η υποχρέωση του σχολείου θα ήτανε αυτόματα δικαίωμα!»

Είναι καλό να αγαπάω τον αγώνα και την εργασία. Είναι καλό να έχω όρεξη. Δε μου τα μάθανε όμως όλοι καλά τα γράμματα. Δε μου είπαν όλοι πως η δουλειά είναι ευλογία και όχι κατάρα. Δε μου εκμυστηρεύτηκε κανείς πως η κούραση αγλαΐζει τη μαθητική μου πορεία, γιατί οι καρποί που δρέπεις στο τέλος είναι πιο γλυκείς.

Αναζητούσα κι εγώ το σχολείο της χαράς. Εκείνο στο οποίο, όταν θα πηγαίνω, θα ξεχνιέμαι, θα μαθαίνω μέσα από το παιχνίδι και δε θα θέλω να γυρίσω σπίτι. Δε θα αποζητάω την επιστροφή, δε θα γεμίζω αποστροφή, δε θα γνωρίζω την καταστροφή. Πού είναι? Μου το τάξανε! Τι έμαθα? Τα αντίθετα: Να θέλω να επιστρέφω! Από πού? Από το ταξίδι στην ανακάλυψη. Επιστρέφεις από εκεί που δεν πήγες ποτέ? Να θέλω να αποστρέφομαι! Τι? Το διάβασμα. Αποστρέφεσαι κάτι που δεν γνώρισες ποτέ? Να θέλω να καταστρέφω! Ποια? Τη γνώση μου. Μα αυτήν δεν την έχτισα ποτέ.

Κάτι κουρασμένα ταξίδια, μια οδύσσεια ενός ξενιτεμένου μυαλού θυμάμαι. Να αναζητάω την Ιθάκη της παιδείας μου και να θαλασσοδέρνομαι στις μεταρρυθμιστικές της τρικυμίες! Να με χτυπάν αλύπητα στα βράχια κάτι ξιπασμένες ιδέες δήθεν σοφών πολιτικών που είναι τιμονιέρηδες σε αλίκτυπες σχεδίες. Να φτάνω σε λιμάνια ξένα ή να με ξεβράζει το κύμα επάνω σε βράχια κοφτερά, έτοιμα να τσακίσουν τον εγκέφαλό μου. Αλλά ο νόστος ισχυρός! Εκεί! Πυξίδα στο ταξίδι! Να επιμένω να βρω το τζάκι του σχολείου αναμμένο. Μία γωνιά, μια θαλπωρή να με αγκαλιάσει. Το ξέρω πως εκείνη έχει υπομονή και αναμένει. Της το ‘μαθε η Πηνελόπη. Τη βρήκα. Έφτασα. Μπήκα μέσα. Μα οι αγώνες μου ποτέ δε σταματήσανε. Μου είπανε πρέπει να ξαναπολεμήσω. Έπρεπε, λέει, να σκοτώσω τους μνηστήρες. Αυτούς, που κλέψανε από εκείνη την τέχνη του «ράβε-ξήλωνε» και την κάνανε τέχνασμα. Αυτούς, που διατείνονται πως φροντίζουν για το μέλλον μου, αλλά μόνο καρπώνονται την προίκα, το παρόν μου. Και φάγανε από το παρελθόν μου κριάρια τροφαντά...

Να εύχεσαι σε αυτήν την περίπτωση ή να απεύχεσαι να είναι μακρύς ο δρόμος, σαν βγεις στον πηγαιμό? Ιδού η απορία!

Αγώνας. Αγωνία. Άγονες προσπάθειες και πάλι από την αρχή! Νομοσχέδια και αποφάσεις! Αναλαμπές. Μέτρα πυροτεχνήματα! Λάμπουν για ένα δευτερόλεπτο κι ύστερα μένουν τ’ αποκαΐδια! Διάττοντα αστέρια τα πειράματα. Μαθητές πειραματόζωα...Λείπουν κι αυτοί οι Δάσκαλοι! Οι πεφωτισμένοι, όπως ήταν κάποτε. Δεν ακούγονται κι εκείνοι οι ποιητές...κάπου χαμένοι σ’ ένα λαβύρινθο που το λένε πανελλήνιες είναι. Ο λόγος τους όμως, και των Δασκάλων-εξαιρέσεων και των ποιητών βρίσκεται  ΕΔΩ!!!!!!: (κάνε ΚΛΙΚ, μήπως και σου κάνει «κλίκ»)

«Δουλεύτε τον ξανά τον κόσμο στην φωτιά
και τα καλά του ξανανθίστε και τα κρίματα,
χτυπώντας τον με το σφυρί και με τ' αμόνι!»

Καλή Χρονιά Παιδιά...Καλή δουλειά!

Εξωτερικός μονόλογος...

Υποχρεώσεις....

Τι όρος κι αυτός...δόκιμος, αδόκιμος, καταχρηστικός ή άχρηστος!

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου και τους άλλους αυτή η λέξη, εγκλωβισμένη ή όχι σε λεκτικά συμφραζόμενα, γαρνιρισμένη ή μη με γλωσσικά περιβάλλοντα, συνοδευόμενη ή όχι από ρηματικά σύνολα, ήθελε να κατακλύσει τα λεγόμενα των ανθρώπων και να μονοπωλήσει τις συζητήσεις στις παρέες και τις καθημερινές συναθροίσεις! Στην κλασική ερώτηση «Τι κάνεις?» σπεύδουν όλοι αχαρίστως να απαντήσουν «Να, τι να κάνω? Υποχρεώσεις, τρεχάματα, δουλειές!» και ο συνομιλών ευχαρίστως αντί να «μαλώσει» συμπληρώνει «Ε ναι! Όλοι έτσι είμαστε»...  

Πολλές φορές, πολλές στιγμές μου ερχότανε να τσιρίξω και να φωνάξω ένα ξερό «ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΠΙΑ!»...Κι αν νομίζει κάποιος πως επρόκειτο για έναν παρορμητισμό-απόρροια του νεαρού της ηλικίας μου θα του έλεγα να μη βιαστεί  και πως θα προτιμούσα  να μου το χρεώσει στο γραφικό του χαρακτήρα μου! Καλύτερα γραφικός παρά αγχωτικός!

        Υπήρχαν πολλές υποχρεώσεις και για μένα από μικρή. Δεν ήμουνα η εξωγήινη εξαίρεση. Υποχρεώσεις ενδοσχολικές ή εξωσχολικές. Υποχρεώσεις που μου προκάλεσαν οι άλλοι αλλά και υποχρεώσεις που δημιούργησα μόνη. Εγώ για εμένα. Κάθε φορά πίστευα πως θα έρθει καλύτερη εποχή. Μετά από κείνες τις εξετάσεις, μετά από εκείνη τη χρονιά, μετά από εκείνο το βαρύ το πρόγραμμα. Περίμενα ένα καλοκαίρι για να βγει ο βαρύς παγωμένος χειμώνας, κάποια Χριστούγεννα που θα πήγαινα ένα ταξίδι, κάποιες διακοπές που θα με ξεκούραζαν από τα τρεχάματά μου, κάποιο Σαββατοκύριακο που θα κοιμόμουν παραπάνω...κάποιο χρονικό σημείο του ημερολογίου που θα με έπαιρνε μακριά από τις υποχρεώσεις....Αλλά όλα αυτά ήταν απλά τα καροτάκια και το κουράγιο να «αντέξω» την καθημερινότητα. Όλα αυτά με απάλλασσαν από τις «υποχρεώσεις» αλλά δεν καταλάβαινα πως μου  δημιουργούσανε άλλου είδους χρεώσεις!

        Βρέθηκα να χρωστάω στον εαυτό μου την απόλαυση της καθημερινότητας και της στιγμής. Να χρωστάω στους δασκάλους μου ευγνωμοσύνη που προσπάθησαν να μου διδάξουν την καβαφική Ιθάκη και όπως φάνηκε δεν τα κατάφεραν! Βρέθηκα να είμαι χρεωμένη ως το λαιμό από συναισθήματα που πήγαζαν από διαδικασίες της καθημερινότητας, όπως της δημιουργίας, της μάθησης, του αγώνα, του συναγωνισμού και των εξετάσεων ρουτίνας.  

Άργησα να καταλάβω πως σημασία δεν είχε ο αγώνας την Κυριακή αλλά η προπόνηση από τη Δευτέρα ως την Παρασκευή. Αξία δεν είχανε οι εξεταστικές το Φεβρουάριο και τον Ιούνιο αλλά τα γεμάτα αμφιθέατρα του χειμώνα. Το ζητούμενο δεν ήτανε η παράσταση στο Μέγαρο αλλά οι εντατικές πρόβες. Σημαντική δεν ήτανε ιδιαίτερα η Θεία Κοινωνία αλλά η διαδικασία της νηστείας και του εσωτερικού μονολόγου και αγώνα για εγκράτεια.

Χρωστούσα αρκετό καιρό, ώσπου μια φωνή από το υπερπέραν αντήχησε στα αφτιά μου και μου φώναξε δυνατά!: ΑΝΤΙΣΤΡΕΨΕ ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ! ΒΑΦΤΙΣΕ ΤΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ! Και από τότε άρχισα να κάνω προσπάθειες. Και κατάλαβα πως ο άνθρωπος αυθυποβάλλεται με τις λέξεις. Ένα όνομα να αλλάξεις αλλάζει η διάθεσή σου. Και είπα ναι, δεν αξίζει να λες είμαι υποχρεωμένη να δουλεύω, γιατί η εργασία είναι φυσική ανάγκη και συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα. Αν δεν μ’ άφηναν να δουλεύω θα το διεκδικούσα! Δεν είναι υποχρεωτική η εκπαίδευσή μου. Είναι δικαίωμά μου! Πόσες  παγκόσμιες οργανώσεις κόπτονται να διασφαλίσουν αυτό το δικαίωμα σε τριτοκοσμικές χώρες? Δεν είμαι υποχρεωμένη να τρέξω τα παιδιά μου στις δραστηριότητές τους. Αν δεν είχα παιδιά, θα λιμπιζόμουνα των αλλονών και θα έδινα τον κόσμο όλο να αποκτήσω ένα... Παραπονιέμαι συνεχώς για τις καθημερινές μου υποχρεώσεις, γιατί μου δημιουργούν ψυχοσωματικά σύνδρομα. Όταν η μοίρα με χτυπήσει  με μια κακιά ασθένεια, καταλαβαίνω πως όλα τα άλλα ήτανε ψίχουλα! Και αρχίζω να παλεύω με δυνάμεις που δεν ήξερα πως είχα!

Η αχαριστία και η γκρίνια, πακέτο με τη διαστροφή, να απαξιώνουμε αυτό που μας χαρίζει η ζωή και να επιθυμούμε αυτό που δεν έχουμε είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό του ανθρωπίνου είδους. Η συνειδητοποίηση της κατάστασης είναι αγώνας δρόμου.  Μην παραβγαίνεις τις υποχρεώσεις σου! Άφησέ τες να τρέχουν!  Εκείνες δε θα τερματίσουν ποτέ, για σένα όμως ο αγώνας δρόμου έχει τέλος.

Είστε εκτός συναγωνισμού, γιατί τρέχετε σε διαφορετικά γήπεδα! Δεν το κατάλαβες ακόμη?