Kuray Kurganları
Kuray Kurganları (Rusça: Курай), Güney Altay ve Batı Tuva arasında bulunan Tiele-Türk[1] kurgan kültürü (VII/VIII-IX. yüzyıllar.[2]) Kurganlarda; yaylı toka (Kurgan-I/II), üzengiler (K-II), ıslık topları ve bilemek için bir eğe (K-II), balta (K-II), metal plaka (K-II), iki deri kemer, demir saplı bıçaklar (K-II), iğne kasası (K-III), altın plaka (K-III), eyer (K-III), gümüş/altın küpe (K-IV/VI), savaş baltası (K-IV), demir ataş (K-IV), çakmaktaşı (K-IV), kayış ucu (K-IV) tahta tarak (K-VI) ve değirmen taşları bulunmuştur.[3][4]
Keşifler
[değiştir | kaynağı değiştir]1935 yılında Sayan-Altay arkeoloji ekibi tarafından incelenen kurgan alanından Göktürkler'e ait 11 kurgan çıkmıştır.[5]
Gümüş maşrapa ve kuşak ucundaki Orhun-Yenisey Runiki
[değiştir | kaynağı değiştir]Kuray-I maşrapasındaki metinde zikzak şeklindeki yazı biçimi metnin anlamlandırılmasında hatalara yol açmıştır.
Kiselev'in çevirisi: "erk ... şadın erligin eş" «Adam ... (isim?) ... (ile) Şad’ın cesur arkadaşı.».[6]
Güncel okuma ve anlamlandırma: (e)r(ü)ş s(i)l(i)k (ė)ş(i)m (e)s(ü)rs(e)ŋ (i)g(i)n (u)n(a)ş "Çok sayıda pâk (temiz) dostum; sarhoş olursan hastalığını (önceden) kabullen."[7]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Савинов, Д. Г. (1984). Народы Южной Сибири в древнетюркскую эпоху (Rusça). Изд-во Ленинградского университета. ss. 48-76.
В этническом отношении население курайской культуры может быть условно определено как алтае-телеские тюрки, если иметь в виду общность, образовавшуюся в результате взаимодействия собственно тюркских и телеских племён на северной периферии Древнетюркских каганатов." "(Kurai kültürünün anıtları, Güney Altay, Batı Tuva ve muhtemelen Kuzey Moğolistan'ın komşu bölgelerinin dağ-bozkır bölgelerini kapsar. Etnik olarak, Kurai kültürünün nüfusu şartlı olarak Altay-Tele Türkleri olarak tanımlanabilir)
- ^ Киселев, Сергей Владимирович (1951). Древняя история Южной Сибири (Rusça). Изд-во Академии наук СССР. 20 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
находка в курайском кургане №.1 шестой группы и удил и стремени позднейшего типа позволяет относить его погребение ко времени более позднему, чем VIII в. Среди других находок в горном Алтае пока известно очень мало подобных погребений." "(Altıncı grubun Kuray höyüğü No.1'deki buluntu ve daha sonraki tipteki çubuk ve üzengiler - gömülmesini VIII. Yüzyıldan daha sonraki bir zamana atfetmemize izin veriyor.)
- ^ Д.Г. Савинов. Древнетюркские курганы Узунтала. ss. 102-122.
- ^ Bahaeddin Ögel. Türk Kültür Tarihi. s. 146.
- ^ Toraman, Ali (20 Aralık 2019). "Türk Tarihinin Kaynakları: Altay'da Göktürk Maddi Kültürünün Arkeolojik Kaynaklarına Genel Bir Bakış". Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi. 4 (2): 23-54. ISSN 2548-091X. 1 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022.
- ^ Киселев, Сергей Владимирович (1951). Древняя история Южной Сибири (Rusça). Изд-во Академии наук СССР. s. 536. 20 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ Aydin, Erhan (1 Ocak 2022). "Dağlık Altay Yazıtlarından Kuray I (A 4) Üzerinde Yeni Bir Okuma ve Anlamlandırma". Journal of Old Turkic Studies. 6 (1): 7-20. doi:10.35236/jots.1045375. 20 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.