Mine sisu juurde

Neon

Vikipedii-späi
Kolb neonanke
10
0
0
0
0
0
8
2
Ne
20,1797
Neon
Neonan emissine spektr

Neon (mugažo latinan kelel, znamoitas Ne) om kümnenz' himine element himižiden elementoiden periodižes tabludes. Sen sijaduz om kahesandestoštkümnendes gruppas (vanhtunuden klassifikacijan mödhe — kahesanden gruppan päalagruppas, VIIIA), tabluden kahtendes periodas.

Ühthine ümbrikirjutand

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Anglijalaižed Uil'jam Ramzai- i Moris Travers-himikad avaižiba neonan il'mas nozoltandan jäl'ghe vl 1898, konz hapanik, azot, argon i kaik il'man jüžmakombad komponentad oliba nozoltadud i čuratud. Nimitihe grekan kelen νέος-sanaspäi (neos) «uz'».

Neon om videnz' element londuses levigandusen mödhe, mail'man massan 0,13 %. Se om äjiden tähthiden koumanz' element vezinikan i gelijan jäl'ghe. Pala Man atmosferas om 18,2 × 10−6 mülün mödhe, vai 1 / 55 000. Neonan varad Man atmosferas oma läz 7,8⋅1014[1]. Neon om lujas harv Man kores, 7 × 10−11 massan mödhe.

Fizižed ičendad

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Neon om inertine üks'atomine gaz mujuta, maguta da hajuta. Vauvhatub rusttal elektrojoksusen olendan aigan.

Atommass — 20,1797. Ninevuz (−246 C° lämudel) — 1,204 g/sm³. Suladandlämuz — 24,56 K (−248,59 C°). Kehundlämuz — 27,1 K (−246,05 C°).

Londuseline neon kogoneb koumes stabiližes izotopaspäi: 20Ne (90,48 %), 21Ne (0,27 %) i 22Ne (9,25 %). Tetas 16 ratud radioaktivišt izotopad 16..19, 23..34 atommassanke, izomärid ei ole. Kaikiš hätkemb ratud izotop om 24Ne 3,38 minutad pol'čihodamižen pordonke. Radioaktivižed izotopad hajetas β-čihodamižen kal't päpaloin i kändasoiš hapanikaks, ftoraks vai natrijaks.

Himižed ičendad

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Ei ole himižid ühtnendoid, neon om kaikiš inertižemb element mail'mas gelijan kartte. Om vaiše toižetujid segoitesid-klatratoid, oz., vedenke Ne·6Н2О. Muigotandmär om 0. Neonan ionad oma olmas: Ne+, (NeAr)+, (NeH)+ i (HeNe)+.

Neon kävutase segoituses gelijanke okeanavtoiden hengaidusen täht. Kucub asfiksijad korktas koncentracijas. Ottas kävutamižhe vilugoitimiden agentaks tobjimalaz. Sadas il'maspäi laptaližeks produktaks fil'tracijan abul.

  1. Химическая энциклопедия (Himine encikolpedii): vižtomine / päredaktor I. L. Knunänc. — M.: Bol'šaja Rossijskaja enciklopedija, 1992. — T. 3. — 639 lp. — Lpp. 209−210. — 50 000 egz. (ven.) ISBN 5-85270-039-8.