David Lynch

David Lynch
Lynch vào tháng 4 năm 2009
Sinh	David Keith Lynch 20 tháng 1, 1946 Missoula, Montana, Hoa Kỳ
Tên khác	Judas Booth
Nghề nghiệp	Đạo diễn, biên kịch, sản xuất, họa sĩ, nhạc sĩ, nhiếp ảnh gia
Năm hoạt động	1966 – nay
Phối ngẫu	Peggy Lentz (cưới 1967⁠–⁠ld.1974) Mary Fisk (cưới 1977⁠–⁠ld.1987) Mary Sweeney (cưới 2006⁠–⁠ld.2006) Emily Stofle (cưới 2009)
Con cái	4, bao gồm Jennifer
Website	www.davidlynch.com

David Keith Lynch (sinh ngày 20 tháng 1 năm 1946) là đạo diễn, biên kịch, nhà sản xuất, họa sĩ, nhạc sĩ và nhiếp ảnh gia người Mỹ. Ông nổi tiếng nhờ những bộ phim mang phong cách siêu thực, độc đáo. Những yếu tố kỳ ảo, bạo lực trong những tác phẩm của ông thường khiến người xem "ghê rợn, bị xúc phạm hoặc bối rối".

Sinh ra trong gia đình tầng lớp trung lưu tại Missoula, Montana, Lynch chu du khắp Hoa Kỳ khi còn nhỏ, trước khi theo học mỹ thuật tại Học viện Nghệ thuật Pennsylvania ở Philadelphia, nơi ông bắt đầu sản xuất những thước phim ngắn đầu tiên. Ông chuyển tới Los Angeles và sản xuất bộ phim dài đầu tiên, Eraserhead (1977). Sau khi tác phẩm siêu thực kinh dị này tạo tiếng vang trong cộng đồng phim đêm khuya, Lynch đạo diễn bộ phim tiểu sử về Joseph Merrick mang tên The Elephant Man (1980) mang về thành công lớn. Ông được De Laurentiis Entertainment Group chiêu mộ và thực hiện thêm hai bộ phim: khoa học viễn tưởng Dune (1984), gặp thất bại về doanh thu và chuyên môn; và Blue Velvet (1986) gây nhiều tranh cãi nhưng được giới phê bình đánh giá tốt.

Tiếp đó, Lynch tạo dựng loạt chương trình truyền hình cùng Mark Frost, bao gồm chương trình nổi tiếng Twin Peaks (1990–1991; 2017); phim tiếp nối Twin Peaks: Fire Walk with Me (1992); phim đồng hành Wild at Heart (1990) và phim gia đình The Straight Story (1999). Tập trung vào chủ đề siêu thực, ông liên tiếp phát hành ba bộ phim xoay quanh nội dung về "logic giấc mơ" và cách dẫn chuyện độc đáo: phim tâm lý ly kỳ Lost Highway (1997), phim neo-noir Mulholland Drive (2001) và phim kỳ bí Inland Empire (2006). Ông còn sản xuất nhiều chương trình lấy Internet làm trọng tâm, như phim hoạt hình DumbLand (2002) và phim hài kịch tình huống Rabbits (2002).

Ông đã phát hành 2 album đơn ca—Crazy Clown Time (2011) và The Big Dream (2013)—cùng âm nhạc trong nhiều bộ phim như "Ghost of Love" trong Inland Empire. Ông thành lập Quỹ David Lynch để hưởng ứng cho chương trình dạy Thiền học tại nhiều trường học; viết hai quyển sách—Images (1994) và Catching the Big Fish (2006); và đạo diễn nhiều video âm nhạc cùng quảng cáo.

Ông đã giành 3 đề cử giải Oscar, bao gồm hai đề cử dành cho Đạo diễn xuất sắc nhất. Ông hai lần thắng Giải César cho phim nước ngoài hay nhất, giải Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes và giải Sư tử vàng cho Thành tựu trọn đời tại Liên hoan phim Venice. Chính phủ Pháp vinh danh ông bằng Bắc đẩu bội tinh, là huân chương cao quý nhất của Nhà nước Pháp, với danh hiệu "Hiệp sĩ" năm 2002 và "Sĩ quan" năm 2007. Blue Velvet và Mulholland Drive được xem là những bộ phim vĩ đại nhất theo từng thập niên. The Guardian gọi Lynch là "đạo diễn quan trọng nhất của kỷ nguyên này".

Danh sách đĩa nhạc

Album phòng thu

• Crazy Clown Time (2011)
• The Big Dream (2013)

Album hợp tác

• Lux Vivens (với Jocelyn Montgomery) (1998)
• BlueBOB (với John Neff) (2001)
• Polish Night Music (với Marek Zebrowski) (2008)

Sự nghiệp điện ảnh

Bài chi tiết: Sự nghiệp điện ảnh của David Lynch

Phim

Năm	Phim	Oscar		BAFTA		Quả cầu vàng		Liên hoan phim Cannes
		Đề cử	Thắng	Đề cử	Thắng	Đề cử	Thắng	Đề cử	Thắng
1977	Eraserhead
1980	The Elephant Man	8		7	3	4
1984	Dune	1
1986	Blue Velvet	1				2
1990	Wild at Heart	1		1		1		Cành cọ vàng	Cành cọ vàng
1992	Twin Peaks: Fire Walk with Me							Cành cọ vàng
1997	Lost Highway
1999	The Straight Story	1				2		Cành cọ vàng
2001	Mulholland Drive	1		2	1	4		Cành cọ vàng	Đạo diễn xuất sắc nhất
2006	Inland Empire

Phim ngắn

Năm	Phim	DVD	Blu-ray
1966	Six Men Getting Sick	The Short Films of David Lynch & The Lime Green Set	Eraserhead
1967	Absurd Encounter with Fear	The Lime Green Set
1967	Fictitious Anacin Commercial	The Lime Green Set
1968	The Alphabet	The Short Films of David Lynch & The Lime Green Set	Eraserhead
1970	The Grandmother	The Short Films of David Lynch & The Lime Green Set	Eraserhead & Wild at Heart
1974	The Amputee	The Short Films of David Lynch & The Lime Green Set	Eraserhead
1988	The Cowboy and the Frenchman	The Short Films of David Lynch & The Lime Green Set
1990	Industrial Symphony No. 1	The Lime Green Set
1995	Premonition Following An Evil Deed	The Short Films of David Lynch & The Lime Green Set	Eraserhead & Wild at Heart
2002	Darkened Room	Dynamic 1	Lost Highway
2002	Dumbland (8 films)	Dumbland & The Lime Green Set	Wild at Heart
2002	Out Yonder (3 films)	Dynamic 1 (part 1) & The Lime Green Set (part 2 & 3)	Lost Highway (part 1)
2002	Rabbits (4 films)	The Lime Green Set
2007	Ballerina	Inland Empire
2007	Absurda	The Lime Green Set
2007	Boat	Dynamic 1	Lost Highway
2007	Bug Crawls	Dynamic 1	Lost Highway
2007	Industrial Soundscape	Dynamic 1	Lost Highway
2007	Blue Green	Lynch
2009	Dream#7
2010	Lady Blue Shanghai
2011	The 3 Rs
2013	Idem Paris

Chương trình truyền hình

Năm	Tựa đề	Nhân vật	Tập
1990–1991, 2017	Twin Peaks	Gordon Cole	30
1992	On the Air		7
1993	Hotel Room		3
2010-2013	The Cleveland Show	Gus	19
2012	Louie	Jack Dall	3

Video âm nhạc

Năm	Bài hát	Nhạc sĩ
1982	"I Predict"	Sparks
1990	"Wicked Game" (phiên bản điện ảnh)	Chris Isaak
1992	"A Real Indication"	Angelo Badalamenti
1995	"Longing"	X Japan
1999	"Thank You Judge"	BlueBob
2009	"Shot in the Back of the Head"	Moby
2010	"I Touch a Red Button Man"	Interpol
2011	"Crazy Clown Time"	David Lynch
2013	"Came Back Haunted"	Nine Inch Nails

Tham khảo

Thư mục

• Le Blanc, Michelle and Odell, Colin (2000). David Lynch. Harpenden, Hertfordshire: Pocket Essentials. ISBN 1-903047-06-4.
• Lynch, David and Rodley, Chris (2005). Lynch on Lynch (revised edition). New York: Faber and Faber. ISBN 978-0-571-22018-2.* David Lynch: The Art of the Real Lưu trữ 2019-02-06 tại Wayback Machine, the website of a 2012 Berlin conference on the artistic work of David Lynch with all lectures in text form.
• David Lynch: The Unified Field by Robert Cozzolino with Alethea Rockwell (Pennsylvania Academy of the Fine Arts, Philadelphia and the University of California Press, 2014 ISBN 9780520283961).
• David Lynch: Interviews, a collection of interviews with Lynch from 1977 to 2008, edited by Richard A. Barney for the series Conversations with Filmmakers (University Press of Mississippi, 2009, ISBN 978-1-60473-237-5 [paperback], ISBN 978-1604732368 [hardback]). This volume covers topics that include Lynch's filmmaking, furniture design, painting, and music career.
• The Passion of David Lynch: Wild at Heart in Hollywood by Martha Nochimson (University of Texas Press, 1997, ISBN 0-292-75565-1).
• The Complete Lynch by David Hughes (Virgin Virgin, 2002, ISBN 0-7535-0598-3).
• Weirdsville U.S.A.: The Obsessive Universe of David Lynch by Paul A. Woods (Plexus Publishing. UK, Reprint edition, 2000, ISBN 0-85965-291-2).
• David Lynch (Twayne's Filmmakers Series) by Kenneth C. Kaleta (Twayne Publishers, 1992, ISBN 0-8057-9323-2).
• Pervert in the Pulpit: Morality in the Works of David Lynch by Jeff Johnson (McFarland & Company, 2004, ISBN 0-7864-1753-6).
• Catching the Big Fish: Meditation, Consciousness, and Creativity by David Lynch (Jeremy P. Tarcher, 2006, ISBN 978-1-58542-540-2 / 978–1585425402).
• Snowmen by David Lynch (Foundation Cartier pour l'art contemporain, Paris, 2008, ISBN 978-3-86521-467-6).
• David Lynch: Beautiful Dark by Greg Olson (Scarecrow Press, 2008, ISBN 0-8108-5917-3).
• The Film Paintings of David Lynch: Challenging Film Theory by Allister Mactaggart (Intellect, 2010, ISBN 978-1-84150-332-5).
• Interpretazione tra mondi. Il pensiero figurale di David Lynch by Pierluigi Basso Fossali (Edizioni ETS, Pisa, 2008, ISBN 88-467-1671-X, 9788846716712).
• David Lynch ed. by Paolo Bertetto (Marsilio, Venezia, 2008, ISBN 88-317-9393-4, 9788831793933).
• David Lynch – Un cinéma du maléfique, by Enrique Seknadje, Editions Camion Noir, 2010. ISBN 978-2-35779-086-5.
• David Lynch in Theory, a collection of essays edited by Francois-Xavier Gleyzon (Charles University Press, 2010) ISBN 978-80-7308-317-5.
• David Lynch, 2nd Edition by Michel Chion (bfi Publishing, 2006, ISBN 978-1-84457-030-0).

Liên kết ngoài

• Website chính thức (Yêu cầu Adobe Flash Player)
• David Lynch Foundation: Education: Transcendental Meditation
• David Lynch trên IMDb
• David Lynch tại Allmovie
• David Lynch tại Moviefone
• David Lynch tại Rotten Tomatoes