Paribhasha
Rasashastra & Bhaishajya Kalpana
Sadharana Rasa
काम्पिल्लश्चािरो गौररिाषाणो: नवसादर:।
किदो वम्हिजारश्च गगररससहदरू हिहगल
ु ौ॥
म्रद् ु गसित्यष्टौ साधारणरसा: स्म्म्रत
ु दारश्रह ु ा:।
• र.र.स 3/120-12
Kampillaka
Classical Origin L. N.
Name Herbal Melloutus
Kampillaka (Vanaspatija) phillippinsis
Gauripasana
White Arsenic /
Vitreous
Classical Chemical
Name Origin Formula
Gauripasana Mineral
Shankhiya As2O2
Nature-Amorphous
Diapheniety-Opaque
Navasadara
Colour-Colourless to white
Crystallisation-Crystalline
in pure form
pH-Alkaline.
Classical Chemical
Origin
Name Formula
Navasadara Khanij
NH4Cl
Kaparda
Marine shell
Classical Chemical
Origin Formula
Name
Pranija
Varatika CaCO3
Wax like soft substance
Having hot touch.
Agnijaara
Burns readily on subjecting
to fire
Has a strong aroma which
increases on storage.
English
Classical
Fresh material
Origin is soft,old
Nameis
Name
dry & willPranija
fracture Ambergris
like dry
Vanhijar
clay. / Amber
Colour- Red .
Girisindoora
Lustre- Mild lustrous.
Sp.Gravity- 11.
Red Oxidebitofsoluble
Solubility- Mercuryin water
& makes it
alkaline.
Classical Chemical
Name Origin Formula
Khanija
Girisindoora HgO
Hingula
Cinnabar
Classical Chemical
Origin Formula
Name
Khanija
Hingula HgS
Nature-Amorphous
Mriddarasringa
Colour-Yellow - red.
Habit-Crystallized in fine
Litharge
scales.
Odour-Odourless
M.P-888*c
Classical Chemical
B.P-1470c Origin Formula
Name Khanija
Sp.Gravity-9.53
Mriddarasringa HgS
Dhatu/ Loha Varga
Shuddha loha
• Suvarna
• Rajata
• Tamra
• Loha
Puti loha
• Naga
• Vanga
• Yasada
Misra loha
• Pittala
• Kamsya
• Varta loaha
Upadhatu
• Tapya (Suvarnamakshik)
• Vimala
• Tutha
• Kansya
• Pittal
• Sindur
• Shilaniryasa
Classical Name English Name Chemical Formula
Manikya Ruby Al2O3
Mukta Pearl CaCO3
Vidruma Coral CaCO3
Tarkshyam Emerald Be3Al2(SiO3)6
Pushparaga Topaz Al2O3SiOF2
Biduram Diamond C
Nilam Sapphire Al2O3
Gomeda Zircon /hessonite ZrSiO4
Vaidoorya Cat’s eye BeOAl2O3
Manikya Pushkaraj
Mukta Vajra
Praval Neelam
Tarkshya Gomeda
Vaidurya
Classical Name English Name Chemical Formula
Vaikranta Tourmaline KAl Si3 O8
Suryakanta Sun Stone Na(AlSi3O8) Ca(Al2Si2O8)
Chandrakant Moon Stone (Na,K)AlSi3O8
Rajavarta Lapis Lazuli (Na,Ca)₈Al₆Si₆O₂₄ (S,SO)₄
Perojak Turquoise CuAl₆(PO₄)₄(OH)₈ 4H₂O
Sphatik Qurtz / Rock SiO2
crystal
Vyomashm Jade NaAlSi2O6
Trunakanta / Amber C10H16O
Kaharuba
Shukla / Sudha Varga
चुहनि ् कुिमि ् शहखशुम्ततवराटै : शुतलवगमक:॥
(रसरत्नाकर २/६)
Mineral • Khatika, Sudha choorna,Godanti
Origin-
Marine Animal • Mukta, Pravala, Shankha, Shukti,
Origin- Varatika, Samudraphena,Sambuka
Animal • Hastidanta, Mrigshringa,
Origin- Kukkutandatvaka
Classical Name English Name Chemical Formula
Khatika Chalk Clay CaCO3
Sudha Lime / Lime stone CaCO3
Godanti Gypsum CaCO3
Mukta Pearl CaCO3
Praval Coral CaCO3
Shankha Concha-Shell CaCO3
Shukti Pearl Oyster CaCO3
Varatika Marine Shell CaCO3
Samudraphena Cuttle Fish Bone CaCO3
Sambuka Pila CaCO3
Kurmapushta Tortoise Shell Cao
Mrigshringa Deer Horn / Stag Horn Calcium phosphate
Kukkutandatvaka Egg Shell CaCO3
Sikta-Varga
Classical Name English Name Chemical Formula
Dugdha Pashan Talc/Soft Stone H2Mg(SIO2)4
Jaharmohara Serpentine / H2Mg3Si2O2
/Nagpashan Ophite
Kausheyashm Asbestos Silicate of Magnesium
Visha Varga
Classical Name English Name Latin Name
Arka Kshira Sodam Apple Calotropis procera
Snuhi Kshira Indian Spurge Tree Euphorbia nerifolia
Langali Glory lily Glorisa superba
Karaviraka Indian olender Nerium indicum
Gunja Rosary pea Abrus precatorius
Ahiphena Opium Papaver Somnifera
Dhatura Thorn apple Solanum nigrum
Sandhigha Drugs
Vaikranta (Maharasa)
• Tourmaline
• Flourspar
• Calcium florite
• Rock crystal
Chapal (Maharasa)
• Bismuth
• Bismuth ore
Rasanjan (uparasa)
• V.G.Desai & D.A.Kulkarni – yellow oxide of mercury
• Dalhana –Daruharidra Janita(Rasakriya)
• Presipitate collected after Dhamana of Riti is collected as
Rasajana(R.T.)
Sandhigha Drugs
Pushpanjan (Uparasa)
• Zinc Oxide
Kankushta (Uparasa)
• Feces of newly born elephant baby
• Umbilical cord of just born horse
• Stool of newly born horse (A.P.)
• Niryasa of Gambose tree
• Dalhana – Swarnakshiri niryasa
• Bhaluki – Tin ore
• Pandit Shaligram Shastri - Mruddarshring
Sandhigha Drugs
Vanhijara (Sadharanrasa)
• It is dried part of the stool found in
intestine of Whale fish.
• It is fat secreted in intestine of Whale
• Jarayu of an aquatic animal
Girisindura (Sadharanrasa)
• Monotrydite
• Red oxide of mercury
• Red oxide of lead
Anupalabdha • Rasaka
(Not Available) • Sauviranjana
Pratinidhi • Vajra – Vaikrant
(Substitute) • Suvarna - Suvarnamakshika
• Sasyaka
Krutrim • Gandhaka
• Kasis
(Artificial) • Rasanjan
• Hingula