კრიშტიანუ რონალდუ დუშ სანტუშ ავეირუ (პორტ. Cristiano Ronaldo dos Santos Aveiro; ევროპული პორტუგალიური: [kɾiʃˈtjɐnu ʁoˈnaɫdu] ( მორჩქილა); დ. 5 ფურთუთა 1985, ფუნშალი, პორტუგალია) — პორტუგალიარი მობურთე, პორტუგალიაშ ერუანული ნაკორობაშ გემანთხაფალი, საუდიშ არაბეთიშ ოკუჩხბურთე კლუბი ან-ნასრიშ კაპიტანი. ევროპაშ ჩემპიონი. იკოროცხუ არძა ბორჯიშ ართ-ართი არძაში უჯგუში მობურთეთ.
კისეფ-იშ მუნაჩემეფით, კუჩხბურთიშ ისტორიას არძაშე უჯგუში ბომბარდირი დო RSSSF-შ მუნაჩემეფით — მაანთხა(ინგლ.)მარგ., არძაშე შედეგამი მობურთე ნაკორობაშ დონეს, თაშნეშე ესპანური კლუბი „რეალ მადრიდიში“. პორტუგალიაშ კუჩხბურთიშ ფედერაციაშით აღიარაფილი რე პორტუგალიაშ ფეხბურთიშ ისტორიაშ საუჯგუშო მობურთეთ. ისტორიას პირველი მობურთე რე, ნამუქჷთ შილებუ ინგლისიშ პრემიერ-ლიგაშ, ესპანური პრიმერაშ დო იტალიაშ სერია A-შ გომორძგუალა. აღიარაფილი რდჷ თე ტურნირეფიშ ირი სეზონიშ საუჯგუშო მოლაჸაფეთ დო ბომბარდირო.
პროფესიული კარიერა დიჭყჷ პორტუგალიურ ოკუჩხბურთე კლუბი „სპორტინგის“, 2003 წანას გინორთჷ ინგლისურ ოკუჩხბურთე კლუბი „მანჩესტერ იუნაიტედიშა“, 2009 წანას — ესპანურ „რეალ მადრიდიშა“ (2013 წანშახ თე ტრანსფერიშ მუდანობა რეკორდული რდჷ კუჩხბურთიშ ისტორიას), 2018 წანას — იტალიურ „იუვენტუსიშა“. ანდაშა დეინალჷ France Football-იშ ორქოშ ბურთი (2008, 2016, 2017), ფიფაშ „ორქოშ ბურთი“ (2013, 2014) დო „ევროპაშ ორქოშ ბუცი“ (2008, 2011, 2014, 2015). კრიშტიანუ რონალდუ რე რეკორდსმენი ევროკლუბეფს მანჯებული მატჩეფიშ მუდანობათ, არძა ბორჯიშ ევროპული ტურნირეფიშ საუჯგუშო ბომბარდირი, უეფაშ ჩემპიონეფიშ ლიგაშ ისტორიას საუჯგუშო ასისტენტი დო რეკორდულო, შკვითშა რდჷ უეფაშ ჩემპიონეფიშ ლიგაშ სეზონიშ საუჯგუშო ბომბარდირი, ნამუეფშე ამშვის — მეჸუნელო: 2008 წანას, თაშნეშე 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 დო 2018 წანეფს. მეჸუნაფილო მასუმა ჩემპიონეფიშ ლიგას გომორძგვილი რე „რეალ მადრიდიშ“ აკოდგინალუას დო გჷნირთუ პირველ მოლაჸაფეთ, ნამუქჷთ მიგჷ თე თასი ხუთშან.
ერნესტო გევარა (დ. 14 მანგი, 1928 — ღ. 9 გჷმათუთა, 1967) — ირკოჩიშო ჩინებული, მუჭოთ „ჩე გევარა“, ვარ-და „ელ ჩე“ — არგენტინალი ექიმი, მარქსისტი რევოლუციონარი, პოლიტიკოსი, კუბაშ პარტიზანული ლიდერი რდჷ. თიშ სტილიზაფირ სახექ გინირთჷ აწორინჯალაშ ირკოჩიშო მოდვალირ კონტრკულტურულ სიმბოლოთ დო კათეფიშ კულტურაშ გლობალურ შანო.
მუჭოთ ომედიცინე ფაკულტეტიშ ახალნორდი სტუდენტინ, გევარა ედომუშამი ლათინურ ამერიკას შარალენდჷ დო თინა ნჭუაფილო გეგნოთირუ თი უღვენჯობაქ დო გოშხვაშთურაფაქ, მუსჷთ თინა თე შარალუაბორჯის აკმოხვადუდჷნ. შარალუაბორჯის ეჭოფილ გუნამორსილობაქ დო დაკვირეფქ თის გჷშაღალაფუ დუნასქვი, ნამუდა რეგიონს ჩხვიჩხვგოდგჷმილი ეკონომიკური უწორწოობა კაპიტალიზმიშ, მონოპოლიზმიშ, ნეოკოლონიალიზმიშ დო იმპერიალიზმიშ მოღალუ რდჷნ, მუდგაშ აკა კაკალია წამალი მოსოფელიშ რევოლუცია იჸუაფუდჷ. თიში ტომბა რწუმაქ ქანჩი ქჷმეჩჷ თიშ მიშახოლინს გვატემალაშ რეფორმეფშა პრეზიდენტ ხაკობო არბენსიშ დუდალათ, ნამუდგაშ დოხუაფაშ უკულით, მუთ ოეგებიეთ ააშ-იშ ცენტრალურ ოთოლორანჯე ოაგენტეს მიაჭარუაფუნ, ჩე გევარაშ პოლიტიკურ იდეოლოგიაქ უმოსო გემეკენჯჷ. მოგვიანაფილო, მუჟამსჷთ მეხიკოს ოხორანდჷნ, თიქ რაულ დო ფიდელ კასტროეფს აკოხვადჷ, ქახოლჷ 26 კვირკვეშ ყარაფის დო თინეფწკჷმა კუბაჸურე გონჩურჷ იახტა გრანმათ. თინეფიშ ღანკი დიქტატორ ფულხენსიო ბატისტაშ რეჟიმიშ დოხუაფა რდჷ, ნამუსჷთ ოჭიშის ააშ არზენდჷნ. გევარაქ გვალო მალას არყებულეფ შქას ქჷმიწიძინჷ, თინა მაჟირა რდჷ ნჯღვერალას დო გჷნმაჭყვადალი როლი ილაჸაფჷ ჟირწანამ პარტიზანულ ლჷმას, ნამუქჷთ საბოლათ ბატისტაშ რეჟიმი ქჷდახუ.
|
 ანა ფრანკი, 1940 წანა
ანელიზ მარია „ანა“ ფრანკი (გერმ. Anne Frank [ˈʔanə ˈfʁaŋk] (ინფ.), ნიდერლ. Anne Vrank [ˈʔɑnə ˈfrɑŋk; ნანდული ჯოხო — ანელიზ მარია ფრანკი (გერმ. Anneliese Marie Frank [ˈanəˌliːs maˈʁiː ˈʔanə ˈfʁaŋk] (ინფ.), ნიდერ. Anneleese Marie Vrank [ˈɑnəˌlis maːˈri ˈʔɑnə ˈfrɑŋk]); დ. 12 მანგი, 1929, მაინიშ ფრანკფურტი, გერმანია — ღ. მელახი, 1945, ბერგენ-ბელზენი, მასუმა რაიხი)) — გერმანიას დჷნაბადი ურია ცირა ბაღანა, ნამუთ ჰიტლერიშ ხეშუულობაშ მულაშე ფანიაწკჷმა ართო ატყობუდჷ ნაცისტურ ტერორს ნიდერლანდეფს. საბოლათ ჭოფილქ დო ჸონაფილქ იჸუ აუშვიციშ საკონცენტრაციე კარეშა, მოგვიანაფათ გინოჸონაფილქ იჸუ ბერგენ-ბელზენშა, დო ლჷმაშ დალიას დოღურჷ ტიფათ. ჩინებული „ანა ფრანკიშ დღარეფი“-შ ავტორი — დოკუმენტი, ნამუქჷთ გეგმაარგამუ ნაციზმი დო გინოთანგილი რე მოსოფელიშ ანდა ნინაშა. თე კჷრბიქ ხეთეშე მოსოფელიშ ბესტსელერო გინირთჷ — ვა ხვალე თიში მანჭებუ ინტონაციათ, თაშნეშე თარო თიშ გეშა, ნამჷ-და ართ ცირა ბაღანაშ ჭარაქ ჰოლოკოსტწკჷმა მერსხილი მილიონობათ ადამიერიშ ტრაგედიაშ აკოკათუა შილებუნ. ანა ფრანკი დო თიში ფანია იკოროცხჷნა ნაციზმიშ ართ-ართ ჩინებულ ნაკიბირათ.
 ბეიბარს I
ალ-მალიქ ალ-ზაჰირ რუქნ ალ-დინ ბეიბარს ალ-ბუნდუქდარი, უმოსო შინელი რდჷ მუჭოთ ბეიბარსი, თაშნეშე შინელი რდჷ მუჭოთ აბუ ალ-ფუთუჰი, ნამუთ შანენს "გომორძგუეფიშ მუმა"-ს (არაბ. الملك الظاهر ركن الدين بيبرس البندقداري; დ. 1223/1228 — ღ. 1 კვირკვე, 1277, დამასკო) — ეგვიპტეშ დო სირიაშ მამლუქეფიშ სასულთანოშ რანწკით მაანთხა სულთანი, ბაჰრიდეფიშ დინასტიაშ წჷმმარინაფალი. ირანიშ საილხანოშ დო ჯვაროსანეფიშ აგრესიაშ დათხინაფას არძაშე შანულამი წჷმოძინეფი მეჭირინაფილქ იჸუ სულთანი ბეიბარსიშით, ნამუთ ჩინებული ცხენენჯმადუდე რდჷ არხო ბჟაეიოლს, დო ოკათეთ გიადჷ მეტჯოხოქ აბდულ-ფუთუჰი (أبو الفتوح), ანუ „გომორძგუეფიშ მუმა“. თაშნეშე ჩინებული რე მუჭოთ ბეიბარს I.
ბეიბარს ხვისტას 17 წანაშ განწეხანს რდჷ (1260 წანაშე 1277 წანაშახ). ანდა მუდგაინ აფჷ ნაკეთებუ ეგვიპტეშ ჸონიერი ჟისახენწჷფოთ გჷნმოქიმინუაშო. აკმიგაფუდჷ სვირეფი დო ნიშაკაგოფუეფი, ქიანაშ ხურგეფს ოურდუმე გომანგარაფეფი, დოხორეეფი დო მეჩეთეფი კაიროს, ივითარებუდჷ ხერეჭუა, დიხაშსაქვარუა, მენცარობეფი, ვაჭრუა, ხელუანობა. ჩინებული რე წჷმოძინელი ლჷმეფით ირანიშ მონღოლი ილხანეფიშ დო ევროპალი ჯვაროსანეფიშ სააწმარენჯოთ პალესტინას დო სირიას.
|