Gaan na inhoud

Koninkryk van Nieu-Seeland

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Gebiede van die Koninkryk van Nieu-Seeland
Vlag van koningin Elizabeth II in Nieu-Seeland (1962–2022)
Vlag van die Goewerneur-Generaal van Nieu-Seeland
Koningin Charles III is die koning van Nieu-Seeland

Die Koninkryk van Nieu-Seeland (Engels: Realm of New Zealand) is die hele gebied, waarin die koning van Nieu-Seeland die staatshoof is. Die Koninkryk bestaan uit Nieu-Seeland, die Cookeilande, Niue, Tokelau en die Ross-Afhanklikheid in Antarktika,[1] en is gedefinieer deur 'n Patentbrief van 31 Oktober 1983 vanaf die kantoor van die goewerneur-generaal van Nieu-Seeland.[2]

Goewerneur-generaal

[wysig | wysig bron]

Die Goewerneur-generaal van Nieu-Seeland verteenwoordig die staatshoof van Nieu-Seeland (Charles III in sy hoedanigheid as koning van Nieu-Seeland) in die gebied van die Koninkryk. Die Goewerneur-generaal neem hoofsaaklik al die waardigheid en reserwe magte van die staatshoof oor. Die huidige Goewerneur-generaal is sedert 2021 Cindy Kiro.

Soewereiniteit in die Koninkryk

[wysig | wysig bron]

Cookeilande en Niue

[wysig | wysig bron]
Die hoofartikels vir hierdie afdeling is: Cookeilande en Niue.

Die Cookeilande en Niue is selfregerende lande in vrye assosiasie met Nieu-Seeland. Die parlement van Nieu-Seeland is nie gemagtig om eensydig wetgewing ten opsigte van hierdie lande te doen nie. In buitelandse sake en verdedigingskwessies mag Nieu-Seeland nie optree namens hierdie lande nie, maar slegs met hulle raad en toestemming.

Nieu-Seeland

[wysig | wysig bron]
Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Nieu-Seeland.

Nieu-Seeland bestaan uit die volgende eilandgroepe:

  • Die Noordeiland, die Suideiland en naburige eilande aan die kus wat behoort aan die 16 streke van Nieu-Seeland
  • Die Chatham-eilande in die ooste behoort aan die Chatham-eilande-gebied
  • Die Kermadec-eilande in die noorde en sub-antarktiese eilande in die suide is almal buite plaaslike owerheidsgrense geleë en word net bewoon deur 'n klein aantal van navorsings- en bewaringspersoneel.

Tokelau

[wysig | wysig bron]
Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Tokelau.

Tokelau het 'n mindere mate aan de jure-onafhanklikheid as die Cookeilande en Niue en beplan 'n status van vrye assosiasie. Nieu-Seeland se verteenwoordiger in Tokelau is die administrateur van Tokelau, wat die mag het om wette wat deur die algemene parlement besluit is te verwerp. Die bevolking van Tokelau het in verskeie referendums, wat deur Nieu-Seeland uitgevoer en deur die Verenigde Nasies ondersteun is, teen 'n stelsel van 'n regering met gelyke magte soos die Cookeilande en Niue gestem.[3]

Ross-Afhanklikheid

[wysig | wysig bron]
Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Ross-Afhanklikheid.

Die Ross-Afhanklikheid is grondwetlik deel van Nieu-Seeland.[4] Die Goewerneur-generaal van Nieu-Seeland is ook die goewerneur van die Ross-Afhanklikheid. Die Ross-Afhanklikheid sluit in die McMurdo-stasie wat bedryf word deur die Verenigde State, wat nie Nieu-Seeland se soewereiniteit oor Ross-Afhanklikheid erken nie. Die toepassing van soewereiniteit in die Ross-Afhanklikheid is daaropvolgend op die toepassing van terme wat in die Antarktiese Verdrag gevind is.

Gebiede van die Koninkryk

[wysig | wysig bron]
Vlag Wapen Gebied Verteenwoordiger van die koningin Hoof van die Regering Wetgewer Hoofstad Bevolking Oppervlakte Bevolkingsdigtheid
Nieu-Seeland Goewerneur-generaal
Cindy Kiro 		Eerste Minister
Jacinda Ardern 		Huis van Verteenwoordigers Wellington 5 128 370
(2022) 		268 021 km² 19,1/km²
Cookeilande Verteenwoordiger van die koning
Tom Marsters 		Eerste Minister
Mark Brown 		Parlement van die Cookeilande Avarua 17 518
(2018) 		236,7 km² 42/km²
Niue Verteenwoordiger van die koning
(Goewerneur-generaal van Nieu-Seeland) 		Premier van Niue
Dalton Tagelagi 		Vergadering van Niue Alofi 1 937
(2021) 		261,46 km² 6,71/km²
Tokelau Administrateur
Don Higgins 		Ulu-o-Tokelau
(Hoof van die Raad van die voortdurende Regering) 		Algemene Fono Wissel jaarliks tussen Atafu, Nukunonu en Fakaofo 1 499
(2016) 		10 km² 115/km²
Ross-Afhanklikheid Goewerneur Uitvoerende Hoof Geen Scott Base Scott Base: 10–80;
McMurdo-stasie: 200–1000 (seisoenaal) 		450 000 km² 0/km²

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ (en) Grondwet van Nieu-Seeland, Regering van Nieu-Seeland, besoek op 10 Junie 2012.
  2. ↑ (en) Letters Patent Constituting the Office of Governor-General of New Zealand (SR 1983/225) Geargiveer 7 Maart 2012 op Wayback Machine, Parlementêre Raadskantoor van Nieu-Seeland, besoek op 10 Junie 2012.
  3. ↑ (en) "Tokelau decolonisation high on agenda". The New Zealand Herald. 17 Mei 2008. Besoek op 10 Junie 2012.
  4. ↑ (en) New Zealand and Antarctica Geargiveer 22 Mei 2010 op Wayback Machine, Nieu-Seeland se Ministerie van Buitelandse Sake, besoek op 10 Junie 2012.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]


Vlag van Nieu-Seeland Koninkryk van Nieu-Seeland (Realm of New Zealand) Wapen van Nieu-Seeland
Cookeilande • Nieu-Seeland • Niue • Ross-Afhanklikheid • Tokelau


Koloniale ryke

Vlag van Verenigde State van Amerika Amerikaans  • Vlag van Australië Australies  • Vlag van België Belgies  • Vlag van Verenigde Koninkryk Brits  • Vlag van Denemarke Deens  • Vlag van Duitse Keiserryk Duits  • Vlag van Engeland Engels  • Vlag van Frankryk Frans  • Vlag van Oostenryk-Hongarye Habsburgs  • Vlag van Italië Italiaans  • Vlag van Japannese Keiserryk Japannees  • Koers  • Vlag van Nederland Nederlands  • Vlag van Nieu-Seeland Nieu-Seelands  • Vlag van Noorweë Noors  • Vlag van Ottomaanse Ryk Ottomaans  • Vlag van Portugal Portugees  • Vlag van Rusland Russies  • Vlag van Spanje Spaans  • Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrikaans  • Sweeds

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Koninkryk_van_Nieu-Seeland&oldid=2627212"