Kikoejoegras
| Kikoejoegras | |
|---|---|
| Blomme met stempels | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| (geen rang): | |
| (geen rang): | |
| (geen rang): | |
| Orde: | |
| Familie: | |
| Genus: | |
| Spesie: | P. clandestinum
|
| Binomiale naam | |
| Pennisetum clandestinum | |
Kikoejoegras (Pennisetum clandestinum) is 'n robuuste, kruipende, meerjarige gras met dik, kort, gelitte wortelstokke (risome) en bogrondse ranke. Dit het heldergroen blare wat 'n digte grasmat vorm. Naas grasperke word dit ook vir landboudoeleindes gebruik, omdat dit 'n hoë voedingswaarde het. Kikoejoegras kom oorspronklik uit die tropiese, oostelike deel van Afrika en is na die Kikoejoe-bevolking van Kenia vernoem.[1]
Kikoejoe is 'n aggressiewe indringer in weivelde, oeslande en natuurgebiede, veral nat kusgebiede, strome en vleilande. Dit versprei vinnig deur lang wortelstamme wat uitlopers produseer. Die gras skei chemikalieë af wat ander plante in die nabyheid vernietig. Dit bedreig ook die natuurlike plantegroei deur versmoring.
Dit is moeilik om kikoejoe uit te roei, omdat die uitlopers wat agterbly weer begin groei. Vir die rede moet dit verkieslik met 'n onkruiddoder vergiftig word alvorens dit uitgegrawe word. Om die verspreiding daarvan te bekamp, moet tuinvullis met grasuitlopers nie in oop spasies (soos leë erwe, sypaadjies, afvoerpype en natuurgebiede) gegooi word nie.[2]
Suid-Afrika
[wysig | wysig bron]Kikoejoegras is vir grasperke en weiding na Suid-Afrika gebring. Dit is volgens legende deur genl. Jan Smuts laat invoer nadat hy diens in Oos-Afrika gedoen het. Die vroegste artikel oor dié gras verskyn in die Farmers Weekly van 23 Mei 1917. Volgens 'n brief van prof. J.D. Scott (landboudepartement van die Universiteit van Natal), wat op 5 Desember 1979 in die Farmers Weekly verskyn het, het 'n ene mnr. David Forbes die gras in 1908 in die land ingebring. Teen 1917 is 2000 sakke gras oor Suid-Afrika versprei. Dit is vandag een van die gewildste grassoorte in die land.[3]
Daar is hoofsaaklik twee kultivars in Suid-Afrika. Die algemene een is 'n nie-saaddraende gras en staan as die plaaslike of gewone kultivar bekend. Die Whittet-kultivar produseer wel saad wat vryelik in die saadhandel beskikbaar is.
Kikoejoe groei op sy beste in die somer. In die Wes-Kaap is dit egter nie 'n goeie keuse vir grasperke nie, omdat dit gereeld tydens die somermaande natgelei moet word wanneer daar dikwels waterbeperkings is.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Wat is die produksie en drakrag van kikoejoe?[dooie skakel], Landbouweekblad, besoek op 29 Julie 2015
- ↑ Kenmerke van kikoejoegras Geargiveer 4 April 2016 op Wayback Machine, Omgewingshulpbron-bestuursdepartement van die Stad Kaapstad en die Botaniese Vereniging van Suid-Afrika (die bron laat die gebruik en reproduseer van hulle materiaal onder voorwaardes toe)
- ↑ Gewilde kikoejoe kom uit Oos-Afrika[dooie skakel], Beeld, 31 Januarie 1997
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kikoejoegras.