Перайсці да зместу

Тэрарызм

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Тэрарызм (лац.: terror — жах) — грамадска небяспечная дзейнасць, якая складаецца ў свядомым, мэтанакіраваным ужыванні гвалту шляхам захопу закладнікаў, падпалаў, забойстваў, катаванняў, выбухаў, запалохвання насельніцтва і органаў улады або здзяйснення іншых замахаў, на жыццё або здароўе ні ў чым не вінаватых людзей або пагрозы здзяйснення злачынных дзеянняў з мэтай дасягнення сваіх мэт.

Агулам прынята, што дзеянні, здзейсненыя падчас вайны, у прыватнасці партызанскі рух, не кваліфікуюцца як тэрарыстычныя.

Тэрор і тэрарызм

[правіць | правіць зыходнік]

Неабходна адрозніваць два роднасных, але розных, паняцця — тэрор і тэрарызм. Тэрор — гэта гвалт улады з яе дзяржаўным апаратам супраць народа з мэтай прыгнечання не толькі апазіцыі, але і ўсёй грамадскасці, з мэтай выклікаць жах і пакіданне думак аб супраціве. Іншымі словамі, тэрор — гэты гвалт з боку моцнага. Упершыню сістэмны палітычны тэрор быў разгорнуты якабінцамі падчас Французскай рэвалюцыі. Іх ідэалагічнымі нашчадкамі былі бальшавікі, якія разгарнулі чырвоны тэрор з мэтай прыгнечання палітычнай апазіцыі і распаўсюджвання сваёй улады за межы захопленых імі Пецярбургу і Масквы. Ахвяры ўладнага тэрору вылічаюцца шматлікімі тысячамі і нават мільёнамі людзей.

Затое тэрарызм — гэты гвалт «з боку больш слабага», гвалт, якое выходзіць ад апазіцыйных праслоек грамадства, радыкальна наладжаных і як правіла вельмі нешматлікіх. Тэрарызм носіць палітычную, сацыяльную або нацыянальную афарбоўку ў залежнасці ад мэт сваіх носьбітаў. Тэрарызм як з’ява пераследуе дзве асноўныя знакавыя мэты:

  • Першае — здзейсніць ціск на органы ўлады, запалохаць, пасеяць страх і няўпэўненасць.
  • Другой мэтай і ў той жа час прыкметай тэрарызму з’яўляецца выкліканне спачуванняў сваёй мэтавай аўдыторыі, гэта значыць той праслойцы грамадства, якая як лічыцца паддаецца прыгнёту або дыскрымінацыі, але саступае ў радыкальнасці тэрарыстам. Такім чынам, тэрарызм немагчымы без таго, каб тэрарысты не абвясцілі аб сваёй адказнасці за ажыццёўлены акт гвалту.