Swyddfa Uchel Gomisiynydd y Cenhedloedd Unedig dros Hawliau Dynol
| Enghraifft o'r canlynol | sefydliad a sefydlwyd gan y Cenhedloedd Unedig, sefydliad hawliau dynol, secretariat |
|---|---|
| Dechrau/Sefydlu | 20 Rhagfyr 1993 |
| Pennaeth y sefydliad | Uchel Gomisiynydd y Cenhedloedd Unedig dros Hawliau Dynol |
 | |
| Pencadlys | Genefa |
| Enw brodorol | Office of the High Commissioner for Human Rights |
| Gwefan | https://www.ohchr.org/ |
Mae Swyddfa Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol y Cenhedloedd Unedig, a elwir yn gyffredin yn "Swyddfa'r Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol" (OHCHR) neu "Swyddfa Hawliau Dynol y Cenhedloedd Unedig", yn adran o Ysgrifenyddiaeth Cenhedloedd Unedig sy'n gweithio i hyrwyddo ac amddiffyn hawliau dynol a warantir o dan gyfraith ryngwladol ac a nodir yn Natganiad Cyffredinol Hawliau Dynol 1948. Sefydlwyd y swyddfa gan Gynulliad Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig ar 20 Rhagfyr 1993 [1] yn sgil Cynhadledd y Byd 1993 ar Hawliau Dynol.
Pennaeth y swyddfa yw'r Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol, sy'n cydlynu gweithgareddau hawliau dynol ledled System y Cenhedloedd Unedig ac yn gweithredu fel ysgrifenyddiaeth y Cyngor Hawliau Dynol yn Genefa, y Swistir. Yn 2021, yr Uchel Gomisiynydd oedd Michelle Bachelet o Tsile, a olynodd Zeid Raad Al Hussein o Wlad yr Iorddonen ar 1 Medi 2018.
Yn 2018–2019, roedd gan yr adran gyllideb o $201.6 miliwn (3.7 y cant o gyllideb reolaidd y Cenhedloedd Unedig),[2] a thua 1,300 o weithwyr wedi'u lleoli yn Genefa a Dinas Efrog Newydd.[3] Mae'n aelod ex officio o Bwyllgor Grŵp Datblygu'r Cenhedloedd Unedig.[4]
Swyddogaethau a threfniadaeth
[golygu | golygu cod]Mandad
[golygu | golygu cod]Mae mandad OHCHR yn deillio o Erthyglau 1, 13 a 55 o Siarter y Cenhedloedd Unedig, Datganiad a Rhaglen Weithredu Fienna a phenderfyniad y Cynulliad Cyffredinol 48/141 ar 20 Rhagfyr 1993, lle sefydlodd y Cynulliad swydd 'Uchel Gomisiynydd y Cenhedloedd Unedig dros Hawliau Dynol'.
Mewn cysylltiad â'r rhaglen ar gyfer diwygio'r Cenhedloedd Unedig (A / 51/950, para. 79), cyfunwyd yr OHCHR a'r Ganolfan Hawliau Dynol yn un OHCHR ar 15 Medi 1997.
Pwrpas
[golygu | golygu cod]Amcanion OHCHR yw:
- Hyrwyddo mwynhad cyffredinol o'r holl hawliau dynol trwy roi effaith ymarferol i ewyllys a datrysiad cymuned y byd fel y mynegir gan y Cenhedloedd Unedig
- Chwarae'r rôl arweiniol ar faterion hawliau dynol a phwysleisio pwysigrwydd hawliau dynol ar lefelau rhyngwladol a chenedlaethol
- Hyrwyddo cydweithrediad rhyngwladol ar gyfer hawliau dynol
- Ysgogi a chydlynu gweithredu dros hawliau dynol ledled system y Cenhedloedd Unedig
- Hyrwyddo cadarnhau cyffredinol a gweithredu safonau rhyngwladol
- Cynorthwyo i ddatblygu normau newydd
- Cefnogi organau hawliau dynol a chyrff monitro cytuniadau
- Ymateb i droseddau difrifol yn erbyn hawliau dynol
- Ymgymryd â gweithredoedd ataliol hawliau dynol
- Hyrwyddo sefydlu isadeileddau hawliau dynol cenedlaethol
- Ymgymryd â gweithgareddau a gweithrediadau maes hawliau dynol
- Darparu addysg, gwasanaethau cynghori gwybodaeth a chymorth technegol ym maes hawliau dynol
Sefydliad
[golygu | golygu cod]Rhennir yr OHCHR yn unedau sefydliadol, fel y disgrifir isod. Yr Uchel Gomisiynydd yw pennaeth yr OHCHR sydd â rheng Is-Ysgrifennydd Cyffredinol.
Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol (Is-Ysgrifennydd Cyffredinol)
[golygu | golygu cod]Mae Uchel Gomisiynydd y Cenhedloedd Unedig dros Hawliau Dynol, sy'n atebol i'r Ysgrifennydd Cyffredinol, yn gyfrifol am holl weithgareddau'r OHCHR, yn ogystal ag am ei weinyddu, ac mae'n cyflawni'r swyddogaethau a neilltuwyd iddo'n benodol gan Gynulliad Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig yn ei benderfyniad 48/141 ar 20 Rhagfyr 1993 a phenderfyniadau dilynol cyrff llunio polisi.
Mae'n cynghori'r Ysgrifennydd Cyffredinol ar bolisïau'r Cenhedloedd Unedig ym maes hawliau dynol, yn sicrhau bod cefnogaeth sylweddol a gweinyddol yn cael ei rhoi i brosiectau, gweithgareddau, organau a chyrff y rhaglen hawliau dynol, yn cynrychioli'r Ysgrifennydd Cyffredinol mewn cyfarfodydd ac mewn digwyddiadau hawliau dynol eraill, ac mae'n cyflawni aseiniadau arbennig fel y penderfynir gan yr Ysgrifennydd Cyffredinol.
Dirprwy Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol (Ysgrifennydd Cyffredinol Cynorthwyol)
[golygu | golygu cod]Mae Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol y Cenhedloedd Unedig, wrth gyflawni ei weithgareddau, yn cael cymorth gan Ddirprwy Uchel Gomisiynydd sy'n gweithredu fel Swyddog â Gofal yn ystod absenoldeb yr Uchel Gomisiynydd. Yn ogystal, mae'r Dirprwy Uchel Gomisiynydd yn cyflawni aseiniadau sylweddol a gweinyddol penodol fel y penderfynir gan yr Uchel Gomisiynydd. Mae'r Dirprwy yn atebol i'r Uchel Gomisiynydd.
Y Dirprwy Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol yn 2021 oedd Kate Gilmore o Awstralia.[5]
Ysgrifennydd Cyffredinol Cynorthwyol dros Hawliau Dynol (Pencadlys y Cenhedloedd Unedig yn Efrog Newydd)
[golygu | golygu cod]Mae'r Ysgrifennydd Cyffredinol Cynorthwyol dros Hawliau Dynol (na ddylid ei gymysgu â'r Dirprwy Uchel Gomisiynydd, sydd hefyd yn Ysgrifennydd Cyffredinol Cynorthwyol) wedi'i leoli yn Ninas Efrog Newydd yn arwain Swyddfa'r Uchel Gomisiynydd yn Efrog Newydd. Mae Swyddfa Efrog Newydd yn cynrychioli’r Uchel Gomisiynydd ym Mhencadlys y Cenhedloedd Unedig yn Efrog Newydd ac yn hyrwyddo integreiddio hawliau dynol mewn prosesau a gweithgareddau polisi a gyflawnir gan gyrff rhyng-lywodraethol a rhyngasiantaethol yn y Cenhedloedd Unedig.
Crëwyd swydd Ysgrifennydd Cyffredinol Cynorthwyol dros Hawliau Dynol yn 2010, pan benodwyd Ivan Šimonović i'r swydd.[6] Rhwng 2016 a 2019, daliwyd y swydd gan Andrew Gilmour.[7] Yn 2021, yr Ysgrifennydd Cyffredinol Cynorthwyol dros Hawliau Dynol, er 2020, oedd Ilze Brands Kehris.[8]
Swyddfa Staff Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol y Cenhedloedd Unedig
[golygu | golygu cod]Pennaeth Swyddfa Staff Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol y Cenhedloedd Unedig yw Pennaeth sy'n atebol i'r Uchel Gomisiynydd.
Adran Weinyddol
[golygu | golygu cod]Pennaeth yr Adran Weinyddol yn 2021 oedd Kyle F. Ward, a oedd yn atebol i'r Dirprwy Uchel Gomisiynydd. Swyddogaethau craidd yr Adran Weinyddol, yn ychwanegol at y rhai a nodir yn adran 7 o fwletin yr Ysgrifennydd Cyffredinol ST / SGB / 1997/5, yw:
- cynghori'r Uchel Gomisiynydd ar y materion cyllidebol, ariannol a phersonél sy'n ymwneud â'r rhaglen hawliau dynol
- cynorthwyo'r Uchel Gomisiynydd a staff priodol i gyflawni eu cyfrifoldebau ariannol, personél a gweinyddol cyffredinol a gweinyddu'r rhaglenni arbenigwr cyswllt ac interniaeth
Swyddfa Efrog Newydd
[golygu | golygu cod]Mae Ysgrifennydd Cyffredinol Cynorthwyol yn arwain Swyddfa Efrog Newydd sy'n atebol i'r Uchel Gomisiynydd.
Yr Is-adran Ymgysylltu Thematig, Gweithdrefnau Arbennig a'r Hawl i Ddatblygu
[golygu | golygu cod]Pennaeth yr Is-adran Ymgysylltu Thematig, Gweithdrefnau Arbennig a'r Hawl i Ddatblygu yw Cyfarwyddwr sy'n atebol i'r Uchel Gomisiynydd.
Y Cyngor Hawliau Dynol a'r Is-adran Mecanweithiau Cytuniad
[golygu | golygu cod]Pennaeth y Cyngor Hawliau Dynol a'r Is-adran Mecanweithiau Cytuniad yw Cyfarwyddwr sy'n atebol i'r Uchel Gomisiynydd.
Yr Is-adran Gweithrediadau Maes a Chydweithrediad Technegol
[golygu | golygu cod]Pennaeth yr Is-adran Gweithrediadau Maes a Chydweithrediad Technegol yw Cyfarwyddwr sy'n atebol i'r Uchel Gomisiynydd.
Uchel Gomisiynwyr Hawliau Dynol
[golygu | golygu cod]| Enw | Gwlad | Tymor | Nodiadau |
|---|---|---|---|
| José Ayala-Lasso | 1994–1997 | ||
| Mary Robinson | 1997–2002 | Ni adnewyddwyd y tymor gan Ysgrifennydd Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig ar y pryd, Kofi Annan | |
| Sérgio Vieira de Mello | 2002–2003 | Lladdwyd yn bomio Gwesty'r Canal yn Baghdad ar 19 Awst 2003 [9] | |
| Bertrand Ramcharan | 2003–2004 | Uchel Gomisiynydd Dros Dro | |
| Louise Arbor | 2004–2008 | Heb geisio ail dymor [10] | |
| Navi Pillay | 1 Medi 2008 - 31 Awst 2014 | Estynnwyd ei mandad am hanner tymor ychwanegol (dwy flynedd) gan y Cynulliad Cyffredinol ar 1 Medi 2012 [11] | |
| Zeid Raad Al Hussein | 1 Medi 2014 - 31 Awst 2018 | ||
| Michelle Bachelet | 1 Medi 2018 – 31 Awst 2022 | Uchel Gomisiynydd Presennol. Etholwyd gan y Cynulliad Cyffredinol ar 10 Awst 2018 [12] |
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Cyngor Hawliau Dynol y Cenhedloedd Unedig
- Egwyddorion Arweiniol y Cenhedloedd Unedig ar Fusnes a Hawliau Dynol
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Brief history". Cyrchwyd 5 Medi 2018.
- ↑ "OHCHR | Funding and Budget". Cyrchwyd 5 Medi 2018.
- ↑ "OHCHR | Who we are". Cyrchwyd 5 Medi 2018.
- ↑ "UNDG Members". Undg.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 11 Mai 2011. Cyrchwyd 10 Rhagfyr 2012.
- ↑ "Deputy High Commissioner". Ohchr.org. Cyrchwyd 3 December 2013.
- ↑ "Ivan Šimonović Secretary-General for Human Rights". Ohchr.org. 17 Gorffennaf 2010. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Hydref 2012. Cyrchwyd 10 December 2012.
- ↑ "OHCHR | Andrew Gilmour". ohchr.org. Cyrchwyd 2018-12-18.
- ↑ "OHCHR | Ilze Brands Kehris". ohchr.org. Cyrchwyd 2021-03-05.
- ↑ Power, Samantha (2008). Chasing the Flame: One Man's Fight to Save the World. USA: Penguin Books. t. 492. ISBN 978-0-14-311485-7.
- ↑ United Nations High Commissioner for Human Rights (7 Mawrth 2008).
- ↑ "United Nations High Commissioner for Human Rights, Navi Pillay, to Serve Two More Years, by General Assembly Decision". Un.org. 24 Mai 2012. Cyrchwyd 10 December 2012.
- ↑ "'Pioneering' former Chilean President Michelle Bachelet officially appointed new UN human rights chief". 10 Awst 2018. Cyrchwyd 5 Medi 2018.
Darllen pellach
[golygu | golygu cod]- Ramcharan, Bertrand G. (2004). "The United Nations High Commissioner for Human Rights – The Challenges of International Protection". International Studies in Human Rights (Kluwer Publishers) 71.
- Hobbins, A.J. (2001). "Humphrey and the High Commissioner: the Genesis of the Office of the UN High Commissioner for Human Rights". Journal of the History of International Law (III): 38–74.
- de Zayas, Alfred (2002). "Human Rights, United Nations High Commissioner for". In Helmut Volger (gol.). Concise Encyclopedia of the United Nations. Kluwer. tt. 217–223.
- de Zayas, Alfred (2000). "United Nations High Commissioner for Human Rights". In Rudolf Bernhardt (gol.). Encyclopaedia of Public International Law. IV. Amsterdam: Elsevier. tt. 1129–1132.
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- Gwefan swyddogol
- Rheol y Gyfraith y Cenhedloedd Unedig: Swyddfa'r Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol Archifwyd 2020-06-27 yn y Peiriant Wayback, ar waith rheolaeth y gyfraith a gynhelir gan Swyddfa'r Uchel Gomisiynydd Hawliau Dynol.