Γλώσσα Νάουατλ
Νάουατλ | |
---|---|
Nawatlahtolli, nawatl και mexkatl | |
Ταξινόμηση | Ουτοαζτεκικές γλώσσες
|
Σύστημα γραφής | λατινική γραφή |
Κατάσταση | |
Επίσημη γλώσσα | - |
Ρυθμιστής | Instituto Nacional de Lenguas Indígenas |
SIL | NAI |
Η Νάουατλ, (νάουατλ προφορά: προφέρεται: [ˈnaːwatɬ] ( ακούστε)), ισπανικά: Nahuatl, Náhuatl, Mexicano, Nawatl· νάουατλ: Nāhuatlahtōlli (Ναουατλατόλλι), Mācēhuallahtōlli (Μασεουαλλατόλλι)· "η διαυγής γλώσσα") είναι ιθαγενής γλώσσα του Μεξικού. Η νάουατλ είναι γνωστή επειδή ήταν η γλώσσα των Αζτέκων, οι οποίοι μιλούσαν τη γλώσσα που είναι σήμερα γνωστή ως Κλασική γλώσσα Νάουατλ. Νάουατλ είναι ένα όνομα που χρησιμοποιήθηκε για μερικά μέλη του αζτεκικού ή νάουα κλάδου της ουταζτεκικής γλωσσικής οικογένειας, που είναι ιθαγενής στο κεντρικό Μεξικό.
Με το "Νόμο για γλωσσικά δικαιώματα" αναγνωρίστηκε ως "εθνική γλώσσα" μαζί με 62 άλλες ιθαγενείς γλώσσες και την ισπανική, οι οποίες έχουν την ίδια "ισχύ" στο Μεξικό. [1]
Η νάουατλ είναι η ευρύτερα ομιλούμενη ιθαγενής γλώσσα στο Μεξικό ή στη Βόρεια Αμερική ως σύνολο. Όπως συμβαίνει και με τις περισσότερες άλλες ιθαγενείς γλώσσες του Μεξικού, πολλοί ομιλητές της είναι δίγλωσσοι, μιλώντας επίσης την ισπανική σε επίπεδο ώστε να μπορούν να συνεννοηθούν. Στο παρελθόν πολλοί ομιλητές της νάουατλ έξω από την Κοιλάδα του Μεξικού μιλούσαν επίσης κάποια άλλη ιθαγενή γλώσσα.
Την εποχή της ισπανικής κατάκτησης, η γραφή των Αζτέκων χρησιμοποιούσε πικτογράμματα που τα συμπλήρωνε με λίγα ιδεογράμματα. Οι Ισπανοί εισήγαγαν το λατινικό αλφάβητο το οποίο χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα, όταν οι Ισπανοί προσάρμοσαν τη νάουατλ στο λατινικό αλφάβητο, χρησιμοποίησαν φυσικά τις συνήθειες της ισπανικής
Χιλιάδες χειρόγραφα των Αζτέκων κάηκαν από τους Ισπανούς.
Η Νάουατλ έχει πάντα τον τονισμό στην προτελευταία συλλαβή της λέξης, και γι' αυτό ο τονισμός δεν γράφεται στην Νάουατλ, αλλά στα Νάουατλ ονόματα γραμμένα στα ισπανικά ο τονισμός γράφεται πάντα σύμφωνα με τους ισπανικούς ορθογραφικούς κανόνες, π.χ.:
- Νάουατλ: Quetzalcōātl (ο θεός του ουρανού), ισπ. Quetzalcóatl, κατά προσέγγιση προφορά στα ελληνικά Κετσαλκόατλ
- Νάουατλ: Nāuhcalpan (μια πόλη στο Μεξικό), ισπ. Naucalpan, κατά προσέγγιση προφορά στα ελληνικά Ναουκάλπαν, σε αυτή την περίπτωση στα ισπανικά ο τονισμός δεν γράφεται επειδή η λέξη τελειώνει σε ένα n, δεν είναι όπως Sebastián (Σεμπαστιάν)
Όπως στα ισπανικά στην Νάουατλ το γράμμα h δεν προφέρεται π.χ. Νάουατλ: Tōnatiuh (ο θεός του ανέμου), ισπ. Tonatiuh, κατά προσέγγιση προφορά στα ελληνικά Τονάτιου, αλλά το h αντιπροσωπεύει μια διακοπή του ήχου, όπως η χαβανέζικη λέξη Hawaiʻi, όπου το i διακόπτεται, π.χ. Νάουατλ: Ehēcatl (ο θεός του ανέμου), ισπ. Ehécatl, κατά προσέγγιση προφορά στα ελληνικά Εέκατλ
- <hu> και <uh> αντιπροσωπεύουν /w/ (ΔΦΑ).
- Νάουατλ: Huitzilōpōchtli (ο θεός του πολέμου του ήλιου και του έθνους), ισπ. Huitzilopochtli, κατά προσέγγιση προφορά στα ελληνικά Ουιτσιλοπότστλι
- Νάουατλ: Cuitlāhuac (ένας Αζτέκος αυτοκράτορας), ισπ. Cuitláhuac, κατά προσέγγιση προφορά στα ελληνικά Κουιτλάουακ
- Νάουατλ: Cuāuhtēmoc (ένας Αζτέκος αυτοκράτορας), ισπ. Cuauhtémoc,κατά προσέγγιση προφορά στα ελληνικά Κουαουτέμοκ
<z> αντιπροσωπεύουν /s/ ( όπως στα λατινοαμερικάνικα ισπανικά), π.χ.:
- Νάουατλ: Nezahualcoyōtl (ένας ποιητής βασιλιάς), ισπ. Nezahualcóyotl, κατά προσέγγιση προφορά στα ελληνικά Νεσαουαλκόγιοτλ
Στο 17ο αιώνα ένας γραμματικός ιησουίτης Οράσιο Καρότσι (Horacio Carochi) το 1645 έγραψε μια γραμματική έγραψε μια γραμματική της κλασσικής νάουατλ γλώσσας, ανέπτυξε μια ορθογραφία για την κλασσική νάουατλ, πρόσθεσε ένα διακριτικό για το μακρό φωνήεν: <ā, ē, ī, ō>.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2006.