ырым
Jump to navigation
Jump to search
Bashkir
[edit]Pronunciation
[edit]Noun
[edit]ырым • (ırım)
- sign of future event(s); omen, proverbial sign, portent
- cure, remedy, folk medicine
Declension
[edit]Declension of ырым (ırım)
| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolute | ырым (ırım) | ырымдар (ırımdar) |
| definite genitive | ырымдың (ırımdıñ) | ырымдарҙың (ırımdarźıñ) |
| dative | ырымға (ırımğa) | ырымдарға (ırımdarğa) |
| definite accusative | ырымды (ırımdı) | ырымдарҙы (ırımdarźı) |
| locative | ырымда (ırımda) | ырымдарҙа (ırımdarźa) |
| ablative | ырымдан (ırımdan) | ырымдарҙан (ırımdarźan) |
References
[edit]
Kazakh
[edit]| Alternative scripts | |
|---|---|
| Arabic | ىرىم |
| Cyrillic | ырым |
| Latin | yrym |
| Yañalif | ьrьm (rm) |
Etymology
[edit]From Proto-Turkic *ir-. Cognate with Old Turkic ïrq, ïrïm ("prediction", "fate", "guessing")[1] and irü ("sign", "omen").[2]
A verbal-noun derivative with the affix -(a)m, homogeneous with words ырық and ырыс. Its basic meanings include "omen", "prediction", fate, "predestination", happiness, and prosperity.
V. Thomsen, B. Y. Vladimirtsov, W. Bang, and A. von Gabain identified the commonality of verb *ır- > ырым (yrym) and ырық (yryq) with yar- meaning "to split", ırıl- meaning "to form cracks", and in ırq and ırım (> yrym) meaning ancient divination accessories found on burnt ram shoulder blades. [3]
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]ырым • (yrym)
Declension
[edit]declension of ырым
| singular (жекеше) | plural (көпше) | |
|---|---|---|
| nominative (атау септік) | ырым (yrym) | ырымдар (yrymdar) |
| genitive (ілік септік) | ырымның (yrymnyñ) | ырымдардың (yrymdardyñ) |
| dative (барыс септік) | ырымға (yrymğa) | ырымдарға (yrymdarğa) |
| accusative (табыс септік) | ырымды (yrymdy) | ырымдарды (yrymdardy) |
| locative (жатыс септік) | ырымда (yrymda) | ырымдарда (yrymdarda) |
| ablative (шығыс септік) | ырымнан (yrymnan) | ырымдардан (yrymdardan) |
| instrumental (көмектес септік) | ырыммен (yrymmen) | ырымдармен (yrymdarmen) |
Derived terms
[edit]- ырымдау (yrymdau)
- ырымшыл (yrymşyl), ырымшылдық (yrymşyldyq)
References
[edit]- ^ [1], Древнетюркский Словарь. Изд. 2 Е, Пересмотр. Астана, 2016. (p.234)
- ^ [2], Древнетюркский Словарь. Изд. 2 Е, Пересмотр. Астана, 2016. (p.226)
- ^ Севортян, Э.В. Этимологический словарь тюркских языков: Общетюркские и межтюркские основы на гласные/ АН СССР.Ин-т языкознания.-М.:Наука,1974.-768с (p. 666)
Kyrgyz
[edit]Noun
[edit]ырым • (ırım) (Arabic spelling ىرىم)
- omen, belief in omens
- incantation
Derived terms
[edit]- ырым-жырым (ırım-jırım)
- ырымда (ırımda)
- ырымдуу (ırımduu)
- ырымчыл (ırımcıl)