Edukira joan

Errei: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasuna
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t Erreferentzia zerrenda
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-[[File: +[[Fitxategi:)
 
(13 erabiltzailek tartean egindako 25 berrikusketa ez dira erakusten)
1. lerroa: 1. lerroa:
[[Fitxategi:A 20 bei Langsdorf.jpg|thumb|250px|Bi lerroko autobidea (norabide bakoitzean).]]
[[Fitxategi:A 20 bei Langsdorf.jpg|thumb|250px|Bi erreiko autobidea (norabide bakoitzean).]]
[[Errepide]] bateko '''lerroa'''<ref>Euskaltzaindiak ''lerro'' hobesten du, ''errei'' hitzaren kaltetan ([http://www.euskaltzaindia.net/dok/plazaberri/0046/index.html Euskaltzaindiaren 148. araua]).</ref> ibilgailuek zirkulatzea ahalbidetzen duen [[galtzada]]ren banaketa paraleloa edo banda da. Normalean, errepidean margotutako markek, [[baliza|balizek]], [[kono]]ek, [[iltze]]ek eta abarrek mugatzen dute. <ref> AGINDUA, 2007ko uztailaren 12koa, Garraio eta Herri Lan sailburuarena, Euskal Autonomia Erkidegoko errepide-sareko bide-zoruak neurtzeko araua onartzen duena. </ref>
'''Errei'''<ref>{{euskaltzaindia|errei|2021-08-17}}</ref><ref>2007an Euskaltzaindiak ''lerro'' hobesten zuen, ''errei'' hitzaren kaltetan ([http://www.euskaltzaindia.net/dok/plazaberri/0046/index.html Euskaltzaindiaren 148. araua]), baina erabilera kontutan hartuta, egungo Hiztegian ez da “hobe” (h.) ageri.</ref> bat ibilgailuek zirkulatzea ahalbidetzen duen [[Galtzada (errepidea eta kalea)|galtzadaren]] banaketa paraleloa edo [[bide]] zatia da. Normalean, errepidean margotutako markek, [[baliza|balizek]], [[kono]]ek, [[iltze]]ek eta abarrek mugatzen dute<ref> AGINDUA, 2007ko uztailaren 12koa, Garraio eta Herri Lan sailburuarena, Euskal Autonomia Erkidegoko errepide-sareko bide-zoruak neurtzeko araua onartzen duena. </ref>. Motozikletez bestelako automobilen ilara batek zirkulatzeko adinako zabalera du, eta luzetarako bide-markek zedarri dezakete.

''Lerro''<ref>{{euskaltzaindia|lerro|2021-08-17}}</ref> ere erabili izan da, baina nahasgarri izan daiteke<ref>[https://www.euskara.euskadi.eus/contenidos/informacion/terminologia_2013/eu_edukia/adjuntos/lerro.pdf Errei/Lerro Normalizazio Txostena], 2008-12-09, Euskalterm webgunean (noiz kontsultatua: 2021-08-22)</ref>, erreiak banatzeko erabiltzen diren bide-markak baitira (''lerro etena'', ''lerro etengabea''...).

== Motak==
[[Fitxategi:Spain traffic signal s11b.svg|thumb|250px|Hiru erreiko noranzkoa.]]
Errepideetan, hainbat errei mota daude:
*zirkulazio-erreia: ohiko erreia, ibilgailuak helmuga baterantz joatekoa. Galtzada errei batekoa, bikoa, hirukoa, laukoa eta abar izan daiteke noranzko batean edo bitan.
*errei lagungarria: galtzadaren ondo-ondoan dagoen edota galtzadaren zati den erreia, aparkatzeko, abiadura aldatzeko, bira egiteko edo beste zirkulazio-helburu batzuetarako egina<ref name=ZirkulazioHiztegia/>. Horien artean:
**azelerazio-erreia: zirkulazio lasterrekoa ez den errepide batetik datozen ibilgailuak halako errepide batean errazago eta [[abiadura]] egokian sar daitezen egindakoa.
**dezelerazio-erreia: zirkulazio lasterreko errepide batetik irten eta bestelako errepide batean sartu behar duten ibilgailuek abiadura gutxitu dezaten egindakoa.
**itxarote-erreia: bira egiteko aurkako noranzkoko errei bat edo gehiago zeharkatu behar dituzten ibilgailuentzat egina.
**errei motela edo zirkulazio motelerako erreia: zirkulazio arina oztopatzen duten ibilgailuentzako errei lagungarria, normalean bide aldapatsuetan eraikitzen dena.
**errei azkarra edo zirkulazio azkarreko erreia
*errei alderantzikagarri: bi noranzkoko galtzada baten erdiko erreia, zirkulazio-premien arabera noranzko batean zein bestean erabil daitekeena<ref name=ZirkulazioHiztegia/>.
[[Fitxategi:Luxembourg, road marking (110r Bus).jpg|thumb|250px|Bus bidea [[Luxenburgo]]n.]]
*errei berezia: ibilgailu-mota edo eginkizun jakin batzuetarako erreserbatutako erreia<ref name=ZirkulazioHiztegia/>. Horien arrean
**(auto)bus erreia edo (auto)bus bidea: [[autobus]]entzat gordetako erreia
**bizikleta erreia: galtzadaren ondo-ondoko [[bizikleta-bide]]a, noranzko bakarrekoa edo bikoa
**errei erreserbatua: ibilgailu-mota jakin batek soilik erabil dezakeen errei berezia.
**okupazio handiko ibilgailuen (OHI) erreia
*errei gehigarria: [[bazterbide]]ak dituzten galtzadetan gaitzen den erreia, zirkulazio-noranzkoetako batean bi errei eta bestean errei bakarra izateko erabiltzen dena<ref name=ZirkulazioHiztegia/>.
*erdiko erreia: errei-kopuru bakoitia eta bi zirkulazio-noranzkoak dituen [[galtzada]]ko erdiko erreia. Ibilgailuek noranzko batean zein bestean erabil dezakete, baita errei alderantzikagarri edo itxarote-errei gisa ere<ref name=ZirkulazioHiztegia>[https://www.euskadi.eus/app/euskal-terminologia-banku-publikoa/Errei/kontsultatermino/Errei/non-du/hizk-eu/ter-on&R01HNoPortal=true Errei] sarrera Zirkulazio Hiztegian, 2019, Euskalterm (noiz kontsultatua: 2021-08-20)</ref>.

==Zabalera==

Errei zabalera [[errepide]] motaren eta horien [[abiadura]]ren araberakoa da, eta herrialdearen arabera desberdina izan daiteke. Europako abiadura handiko errepideetan, erreiak 3,50 m zabal izan behar dira. Adibidez, Espainiako 60 km/h eta gehiagoko errepideetan, zabalera 3,5m izan behar da, baina 40 km/h bideetan 3 eta 3,5 m artean motaren arabera ([[bazterbide]]ak gehituz)<ref>[https://www.boe.es/boe/dias/2016/03/04/pdfs/BOE-A-2016-2217.pdf BOE-A-2016-2217] Espainiako Aldizkari Ofiziala, 2016-3-4 (noiz kontsultatua: 2021-8-22)</ref>.


== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
⚫
{{erreferentzia zerrenda}}


== Kanpo estekak ==
⚫
[[Kategoria:Errepideak]]
{{autoritate kontrola}}

⚫
{{erreferentzia zerrenda}}


⚫
[[Kategoria:Errepideen diseinua]]
[[bs:Saobraćajna traka]]
[[ca:Carril]]
[[da:Kørebane]]
[[de:Straßenquerschnitt#Fahrstreifen]]
[[en:Lane]]
[[eo:Leno (vojo)]]
[[es:Carril]]
[[id:Lajur lalu lintas]]
[[ja:車線]]
[[ko:차선]]
[[nl:Rijstrook]]
[[no:Kjørefelt]]
[[pl:Pas ruchu]]
[[sv:Körfält]]

Hauxe da oraingo bertsioa, 21:16, 4 urtarrila 2024 data duena

Bi erreiko autobidea (norabide bakoitzean).

Errei[1][2] bat ibilgailuek zirkulatzea ahalbidetzen duen galtzadaren banaketa paraleloa edo bide zatia da. Normalean, errepidean margotutako markek, balizek, konoek, iltzeek eta abarrek mugatzen dute[3]. Motozikletez bestelako automobilen ilara batek zirkulatzeko adinako zabalera du, eta luzetarako bide-markek zedarri dezakete.

Lerro[4] ere erabili izan da, baina nahasgarri izan daiteke[5], erreiak banatzeko erabiltzen diren bide-markak baitira (lerro etena, lerro etengabea...).

Motak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hiru erreiko noranzkoa.

Errepideetan, hainbat errei mota daude:

  • zirkulazio-erreia: ohiko erreia, ibilgailuak helmuga baterantz joatekoa. Galtzada errei batekoa, bikoa, hirukoa, laukoa eta abar izan daiteke noranzko batean edo bitan.
  • errei lagungarria: galtzadaren ondo-ondoan dagoen edota galtzadaren zati den erreia, aparkatzeko, abiadura aldatzeko, bira egiteko edo beste zirkulazio-helburu batzuetarako egina[6]. Horien artean:
    • azelerazio-erreia: zirkulazio lasterrekoa ez den errepide batetik datozen ibilgailuak halako errepide batean errazago eta abiadura egokian sar daitezen egindakoa.
    • dezelerazio-erreia: zirkulazio lasterreko errepide batetik irten eta bestelako errepide batean sartu behar duten ibilgailuek abiadura gutxitu dezaten egindakoa.
    • itxarote-erreia: bira egiteko aurkako noranzkoko errei bat edo gehiago zeharkatu behar dituzten ibilgailuentzat egina.
    • errei motela edo zirkulazio motelerako erreia: zirkulazio arina oztopatzen duten ibilgailuentzako errei lagungarria, normalean bide aldapatsuetan eraikitzen dena.
    • errei azkarra edo zirkulazio azkarreko erreia
  • errei alderantzikagarri: bi noranzkoko galtzada baten erdiko erreia, zirkulazio-premien arabera noranzko batean zein bestean erabil daitekeena[6].
Bus bidea Luxenburgon.
  • errei berezia: ibilgailu-mota edo eginkizun jakin batzuetarako erreserbatutako erreia[6]. Horien arrean
    • (auto)bus erreia edo (auto)bus bidea: autobusentzat gordetako erreia
    • bizikleta erreia: galtzadaren ondo-ondoko bizikleta-bidea, noranzko bakarrekoa edo bikoa
    • errei erreserbatua: ibilgailu-mota jakin batek soilik erabil dezakeen errei berezia.
    • okupazio handiko ibilgailuen (OHI) erreia
  • errei gehigarria: bazterbideak dituzten galtzadetan gaitzen den erreia, zirkulazio-noranzkoetako batean bi errei eta bestean errei bakarra izateko erabiltzen dena[6].
  • erdiko erreia: errei-kopuru bakoitia eta bi zirkulazio-noranzkoak dituen galtzadako erdiko erreia. Ibilgailuek noranzko batean zein bestean erabil dezakete, baita errei alderantzikagarri edo itxarote-errei gisa ere[6].

Zabalera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Errei zabalera errepide motaren eta horien abiaduraren araberakoa da, eta herrialdearen arabera desberdina izan daiteke. Europako abiadura handiko errepideetan, erreiak 3,50 m zabal izan behar dira. Adibidez, Espainiako 60 km/h eta gehiagoko errepideetan, zabalera 3,5m izan behar da, baina 40 km/h bideetan 3 eta 3,5 m artean motaren arabera (bazterbideak gehituz)[7].

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ «errei». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 2021-08-17.)
  2. ↑ 2007an Euskaltzaindiak lerro hobesten zuen, errei hitzaren kaltetan (Euskaltzaindiaren 148. araua), baina erabilera kontutan hartuta, egungo Hiztegian ez da “hobe” (h.) ageri.
  3. ↑ AGINDUA, 2007ko uztailaren 12koa, Garraio eta Herri Lan sailburuarena, Euskal Autonomia Erkidegoko errepide-sareko bide-zoruak neurtzeko araua onartzen duena.
  4. ↑ «lerro». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 2021-08-17.)
  5. ↑ Errei/Lerro Normalizazio Txostena, 2008-12-09, Euskalterm webgunean (noiz kontsultatua: 2021-08-22)
  6. ↑ a b c d e Errei sarrera Zirkulazio Hiztegian, 2019, Euskalterm (noiz kontsultatua: 2021-08-20)
  7. ↑ BOE-A-2016-2217 Espainiako Aldizkari Ofiziala, 2016-3-4 (noiz kontsultatua: 2021-8-22)

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Errei&oldid=9534379"(e)tik eskuratuta