Kimikako Nobel Saria
Itxura
(«Kimikako Nobel saria» orritik birbideratua)
Kimikako Nobel Saria kimika-ko esparru desberdinetan aritutako zientzilariak saritzen ditu, arlo honetan egindako ekarpen nabarmenak goraipatu asmoz. Saria Suediako Zientzien Errege-Akademiak banatzen du urtero. Saria banatzeko ekitaldia Abenduak 10-ean izan ohi da, Alfred Nobel zendu zen egunean, Estokolmon, eta 10 miloi suediar korona ematen zaizkio saridunari. Lehenengo Kimikako Nobel Saria 1901. urtean Jacobus Henricus van 't Hoff herbeheretarrari egokitu zitzaion, “dinamika-kimika eta presio osmotikoaren legeak aditzera emategatik”.
2021-2030
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 2024 David Baker, Demis Hassabis eta John Jumper
- 2023 Moungi Bawendi, Louis E. Brus, Aleksei Jekimov
- 2022 Carolyn Bertozzi, Morten P. Meldal eta Karl Barry Sharpless
- 2021 Benjamin List eta David MacMillan
2011-2020
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 2020 Emmanuelle Charpentier eta Jennifer Doudna
- 2019 John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham eta Akira Yoshino
- 2018 Frances Arnold, George P. Smith eta Gregory Winter
- 2017 Jacques Dubochet, Joachim Frank eta Richard Henderson
- 2016 Ben Feringa, Jean-Pierre Sauvage eta Fraser Stoddart
- 2015 Tomas Lindahl, Paul Modrich eta Aziz Sancar[1]
- 2014 Eric Betzig, Stefan W. Hell eta William E. Moerner[2]
- 2013 Martin Karplus, Michael Levitt eta Arieh Warshel
- 2012 Robert Lefkowitz eta Brian Kobilka
- 2011 Daniel Shechtman
2001-2010
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 2010 Richard Heck, Ei-ichi Negishi eta Akira Suzuki
- 2009 Venkatraman Ramakrishnan, Thomas A. Steitz eta Ada E. Yonath
- 2008 Osamu Shimomura, Martin Chalfie eta Roger Y. Tsien
- 2007 Gerhard Ertl
- 2006 Roger Kornberg
- 2005 Yves Chauvin, Robert H. Grubbs eta Richard R. Schrock
- 2004 Aaron Ciechanover, Avram Hershko eta Irwin Rose
- 2003 Peter Agre eta Roderick MacKinnon
- 2002 John B. Fenn, Koichi Tanaka eta Kurt Wüthrich
- 2001 William S. Knowles, Ryoji Noyori eta K. Barry Sharpless
1991-2000
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 2000 Alan Heeger, Alan MacDiarmid eta Hideki Shirakawa
- 1999 Ahmed Zewail
- 1998 Walter Kohn eta John A. Pople
- 1997 Paul D. Boyer, John E. Walker eta Jens C. Skou
- 1996 Robert Curl, Sir Harold Kroto eta Richard Smalley
- 1995 Paul J. Crutzen, Mario J. Molina eta F. Sherwood Rowland
- 1994 George A. Olah
- 1993 Kary Mullis, Michael Smith
- 1992 Rudolph A. Marcus
- 1991 Richard R. Ernst
1981-1990
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1990 Elias James Corey
- 1989 Sidney Altman eta Thomas R. Cech
- 1988 Johann Deisenhofer, Robert Huber eta Hartmut Michel
- 1987 Donald J. Cram, Jean-Marie Lehn eta Charles J. Pedersen
- 1986 Dudley R. Herschbach, Yuan T. Lee eta John C. Polanyi
- 1985 Herbert A. Hauptman ets Jerome Karle
- 1984 Robert Bruce Merrifield
- 1983 Henry Taube
- 1982 Aaron Klug
- 1981 Kenichi Fukui eta Roald Hoffmann
1971-1980
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1980 Paul Berg, Walter Gilbert eta Frederick Sanger
- 1979 Herbert C. Brown, Georg Wittig
- 1978 Peter D. Mitchell
- 1977 Ilya Prigogine
- 1976 William Nunn Lipscomb, Jr.
- 1975 John Warcup Cornforth eta Vladimir Prelog
- 1974 Paul J. Flory
- 1973 Ernst Otto Fischer eta Geoffrey Wilkinson
- 1972 Christian B. Anfinsen, Stanford Moore eta William Howard Stein
- 1971 Gerhard Herzberg
1961-1970
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1970 Luis F. Leloir
- 1969 Derek H. R. Barton eta Odd Hassel
- 1968 Lars Onsager
- 1967 Manfred Eigen, Ronald George Wreyford Norrish eta George Porter
- 1966 Robert S. Mulliken
- 1965 Robert Burns Woodward
- 1964 Dorothy Crowfoot Hodgkin
- 1963 Karl Ziegler, Giulio Natta
- 1962 Max Ferdinand Perutz, John Kendrew
- 1961 Melvin Calvin
1951-1960
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1960 Willard Frank Libby
- 1959 Jaroslav Heyrovský
- 1958 Frederick Sanger
- 1957 Lord Alexander R. Todd
- 1956 Sir Cyril Norman Hinshelwood, Nikolai Semionov
- 1955 Vincent du Vigneaud
- 1954 Linus Carl Pauling
- 1953 Hermann Staudinger
- 1952 Archer Martin, Richard Laurence Millington Synge
- 1951 Edwin Mattison McMillan, Glenn Theodore Seaborg
1941-1950
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1950 Otto Paul Hermann Diels, Kurt Alder
- 1949 William Giauque
- 1948 Arne Tiselius
- 1947 Sir Robert Robinson
- 1946 James Batcheller Sumner, John Howard Northrop, Wendell Meredith Stanley
- 1945 Artturi Ilmari Virtanen
- 1944 Otto Hahn
- 1943 George de Hevesy
- 1942
- 1941
1931-1940
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1940
- 1939 Adolf Friedrich Johann Butenandt, Leopold Ružička
- 1938 Richard Kuhn
- 1937 Norman Haworth, Paul Karrer
- 1936 Petrus (Peter) Josephus Wilhelmus Debye
- 1935 Frédéric Joliot eta Irène Joliot-Curie
- 1934 Harold Clayton Urey
- 1933
- 1932 Irving Langmuir
- 1931 Carl Bosch, Friedrich Bergius
1921-1930
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1930 Hans Fischer
- 1929 Arthur Harden, Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin
- 1928 Adolf Otto Reinhold Windaus
- 1927 Heinrich Otto Wieland
- 1926 Theodor Svedberg
- 1925 Richard Adolf Zsigmondy
- 1923 Fritz Pregl
- 1922 Francis William Aston
- 1921 Frederick Soddy
1911-1920
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1920 Walther Hermann Nernst
- 1919
- 1918 Fritz Haber
- 1917
- 1916
- 1915 Richard Martin Willstätter
- 1914 Theodore William Richards
- 1913 Alfred Werner
- 1912 Victor Grignard eta Paul Sabatier
- 1911 Marie Curie
1901-1910
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1910 Otto Wallach
- 1909 Wilhelm Ostwald
- 1908 Ernest Rutherford
- 1907 Eduard Buchner
- 1906 Henri Moissan
- 1905 Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer
- 1904 Sir William Ramsay
- 1903 Svante August Arrhenius
- 1902 Hermann Emil Fischer
- 1901 Jacobus Henricus van't Hoff
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez) Nobel Sariak