պինդ
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pind]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ պինդ
վանկեր՝ պինդ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բնիկ հնդեվրոպական՝ *bendh-` *bhendh- «կապել» արմատից. հմմտ. հին հնդկերեն bandhāti, ավեստերեն bandayati «կապում է, ամրացնում է», հունարեն πεïσμα՝ «թոկ», լատիներեն dēfendō «հետ պահել, պաշտպանել, հաստատել», գոթերեն binden «կապել»։
Ածական
- իր ձևը և չափը պահպանելու հատկություն ունեցող (ի տարբերություն գազային և հեղուկ վիճակների) ◆ Պինդ մարմին։
- սեղմելու՝ ճկելու՝ կտրելու և նման ֆիզիկական ներգործությունների չենթարկվող կամ դժվարությամբ ենթարկվող ◆ Պինդ քար՝ փայտ՝ ոսկր։
- շոշափելիս կարծրության՝ ամրության զգացում առաջացնող ◆ Պինդ ուռուցք՝ կաշի։
- հաստատուն, կառուցվածքով՝ շինանյութով և այլն շատ ամուր ◆ Պինդ պարիսպներ։
- ուժեղ, զորեղ, մեծ զորություն՝ ուժ ունեցող ◆ Պինդ բազուկներ։
- տոկուն, դիմացկուն, չընկճվող, համառ ◆ Պինդ շարքեր՝ պաշտպանություն հոգի։
- թանձր ◆ Պինդ խմոր՝ շաղախ։
- շուտ չմաշվող, դիմացկուն, ամուր (հաստ, խիտ և այլն) ◆ Պինդ կտոր՝ կաշի։
- խիստ, սաստիկ ◆ Էնտեղ էլ պինդ սով է։ Հովհաննես Թումանյան
- մեծ, ահեղ, սարսափելի ◆ Պինդ փորձանք։
- ուժգին, մեծ ուժով կատարված՝ հասցված՝ արված ◆ Պինդ հարված։
- աննկուն, անհողդողդ ◆ Ես հոգով հիմա պինդ եմ ավելի, ավելի տոկուն, քան էի առաջ։ Եղիշե Չարենց
- հաստատուն, աներեր, չտատանվող, ամուր նստած՝ տեղակայված ◆ Քարը պինդ էր, ինչ արեցինք, չկարողացանք տեղից հանել։
- կապ, դժվարությամբ գործող (փորի՝ ստամոքսի մասին)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- ներկուռ, սերտ, կուռ, տրամախիտ (հնց․)
- տե՛ս կարծր
- տե՛ս ամուր
- տե՛ս հաստատուն
- տե՛ս թանձր
- տե՛ս ուժեղ
- տե՛ս պիրկ
- տե՛ս դիմացկուն
- տե՛ս ուժգին
- տե՛ս աննկուն
- տե՛ս ժլատ
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- պինդ գլուխ - համառ, կամակոր
- պինդ կաղին - դժվարին գործ պաշտոն
- պինդ կենալ - հաստատ մնալ, չընկճվել
- պինդ կպչել
- եռանդուն ու հաստատակամանորեն ձեռնարկել մի բանի
- օձիքը բաց չթողնել, ձեռք չքաշել
Թարգմանություններ | |
|
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։