mêr

Binêre herwiha: mer û merr

Kurmancî

Bilêvkirin

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	mêr	mêr
Îzafe	mêrê	mêrên
Çemandî	mêrî	mêran
Nîşandera çemandî	wî mêrî	wan mêran
Bangkirin	mêro	mêrino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	mêrek	mêrin
Îzafe	mêrekî	mêrine
Çemandî	mêrekî	mêrinan

mêr nêr

Zelam, mirovên nêr.
(bi taybetî yên mezin)
- Mêr li qata jêr, li salonê rûniştine, jin jî li jor. — (Mehmed Uzun, Bîra qederê, Weşanên Nefel, 2002, r. 15)
- Mêr û xortên gund bi bejn û bala Karê ya zirav, bi demê wê yê qemer û çavên wê yên belek, kenê li ser demê wê ve heyr-hijmekar man. — (Egîdê Xudo, Dê û Dêmarî, Weşanên Nûdem)
- Minetê negre, eşkere bike, ez mêrê xeyîdê nînim, ne jî ew mirov im, ku ji min bitirsin. — (Frîda Hecî Cewarî, Bîranînên Min, Weşanên Lîmûş, 2010, r. 118)
Hevserê jinekê, şûyê jinekê.
- Yan carekê bi şadanî malxweya wî jê re bigota mêro û wî jî jê re bigota jinê... — (Zeynelabidîn Zinar, Balafira Jînê, Weşanên Pencînar, 1993, r. 129, ISBN 91 972090 3 1)
- Metê ji van gotinên Nêrgisa koçer têdigêhîje ku mêrê wê pir nexweş e (...) — (Hesenê Metê, Labîrenta Cinan, Weşanên Welat, 1994, r. 170)
Camêr, xweşmêr, wêrek, gernas, egîd, qehreman, dilêr^[1]
- Ew mêrek bi sed mêran e.
- (...) qedandina xwarina ji qawişan re diçû mecbûrî bû, eger mêr hebana wê ew xwarin neqedandina an jî bavêtana. — (Bûbê Eser, Gardiyan, Weşanxaneya Nefel, 2002)
xurt, serdest, metirsî
- Mêr du celeb in, mêrê mêrkuj, mêrê xwekuj^[2]
- Ma bi a te ew jî mêr e û dikane mêran bikuje? — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: مێر‎

Pîrepend

An mêrê xas be, yan bivir û das be, yan jî bibmire xwe re xilas be

Bide ber

nêr

Jê

mêr xwestin (lêker)
mêr kirin (lêker)
mêr bûn (lêker)
mêrxwestin (navdêr)
mêrkirin (navdêr)
mêrbûn (navdêr)
mêrkirî (rengdêr)
bêmêr
bêmêrî
bêmêrîtî
bimêr
bimêrî
bimêrîtî
mêrane
mêranî
mêratî
mêrîtî ketin
mêrik

Etîmolojî

Hevreha sanskrîtî मर्त्य (mártya), avestayî 𐬨𐬀𐬴𐬌𐬌𐬀‎‎ (maṣ̌iia), farisiya kevn 𐎶𐎼𐎫𐎡𐎹 (m-r-t-i-y /martiya/) hemû ji proto-hindûewropî *mórtyos, têkilî peyvên mirov û mirin.

Proto-hindûewropî: *mer- ("mirin") > *mer-to ("mirov") + *teuk- ("malbat, binemal")

Sogdî: marta-tauxma-
Farisiya navîn: mertum ("mirov")
Farisî: merdom ("mirov")
Zazakî: merdim
Hewramî: merdim
Kurmancî: mirov, meriv, mêr

Werger

mirovên nêr

Aasayî: hat-uk
Abu' arapeşî: aleman
Abxazî: ахаҵа (āxāc̣ā)
Açehî: agam
Adîgeyî: хъулъфыгъ (χ°łfəġ), лӏы (ḷə)
Afarî: núm
Afrîkansî: man → af
Ahomî: 𑜋𑜩 (chay)
Akadî: 𒀀𒉿𒈝 (awīlum), 𒍣𒅗𒊒𒌝 (zikarum)
Akanî: ɔ̀bàrímá
Aklanon: eaki
Alabamayî: naani
Alawayî: lilmi
Albanî: burrë → sq, trim → sq
Alêwîtî: tayaĝux̂
Almaniya navendî ya rojhilat: Moan
Almaniya Pennsylvania: Mann n
Almanî: Mann → de n, Herr → de n
Elmanîşî: Maa n
Alutor: ӄылавул (qəlavul)
Amayî: noko
Amazîxiya fasî: ⴰⵔⴳⴰⵣ (argaz)
Amharî: ወንድ (wänd)
Apaçiya rojava: nnee, nndee, ndee, indee, ndeeń
Aragonî: hombre → an n
Aramî: גַּבְרָא‎ (gaḇrā)
Aramî: 𐡂𐡁𐡓𐡀‎ (gbrʾ)

Aramiya nû ya asûrî: ܐܘܿܪܙܵܐ‎ n (urza), ܓܲܒ݂ܪܵܐ‎ n (gawra)

Siryaniya klasîk: ܓܰܒܪܳܐ‎ (gaḇrā)

Mandaicî: ࡂࡁࡓࡀ‎ (gbrʾ)

Aramiya samarî: ࠂࠁࠓࠀ‎ (gbrʾ /gaḇrā/)
Argobbayî: ወንድ (wänd)
Arosî: noni
Arrernteyiya rojavayî: artwe
Asamî: মতা মানুহ (mota manuh)
Astûrî: home → ast n
Atîkamekwî: iriniw
Avarî: бихьинчи (bixinči), гӏадан (ʿadan)
Aymarayî: chacha → ay
Aynuyî: オッカヨ (okkayo)
Azerî: adam → az, kişi → az, ər → az
Balînî: muani, lanang
Bambarayî: cɛ
Banjarî: lakian
Baskî: gizon → eu, gizaseme, gizonki
Başkîrî: ир (ir), ир кеше (ir keše)
Baureyî: hir
Bayerî: mo, må, môô
Belarusî: мужчы́на n (mužčýna), муж n (muž)
Belûçî: مرد‎ (mard)
Bengalî: পুরুষ → bn (puruś), নর → bn (nôr), মরদ → bn (môrôd)
Berberî:
Taşelhitî: argaz n
Betoî: humasoi
Bextiyarî: پیا‎ (piyâ)
Blakfotî: ninaa
Bretonî: gwaz → br n, den → br n
Bugî: burane
Bukiyîpî: élman
Bulgarî: мъж → bg n (mǎž)
Buluyî (Kamerûn): fam
Burmayî: ယောက်ျား → my (yaukya:)
Buryatî: эрэ хүн (ere xün)
Crowî: bacheé
Çamicuroyî: yelna
Çeçenî: боьрша стаг (börša stag), стаг (stag)
Çekî: muž → cs n, pán → cs n
Çerokî: ᎠᏍᎦᏯ (asgaya)
Çeyenî: hetane
Çîçewayî: mwamuna
Çîkasawî: hattak nakni', hattak, nakni'
Çînî:
Kantonî: 男人 (naam⁴ jan^4-2)

Dunganî: нанжын (nanřɨn), нанзыхан (nanzɨhan)

Hakkayî: 男人 (nàm-ngìn)

Mandarînî: 男人 → zh (nánrén), 男的 → zh (nán de), 男子 → zh (nánzǐ), 男子漢 → zh (nánzǐhàn)

Min beî: 男人 (nâng-nêng)

Min dongî: 男 (nàng), 唐部儂 (dòng-buô-nè̤ng), 男界 (nàng-gái)

Minnanî: 查埔人 → zh-min-nan (cha-po͘-lâng), 男人 → zh-min-nan (lâm-jîn)

Teoçewî: 查埔人 (da1 bou1 nang5)

Wuyî: 男人
Çîrîkawayî: ndé
Çoktawî: hatak
Çuaveyî: yai
Çuvaşî: ар ҫын (ar śyn), ар (ar)
Dalmatî: jomno n
Danmarkiya jersey: kääd'l
Danmarkî: mand → da g
Divehî: ފިރިހެން މީހާ‎ (firihen̊ mīhā)
Dolganî: эр киһи (er kihi)
Elwîrî-wîderî: میرده‎ (mirde)
Endonezyayî: pria → id, laki-laki → id
Erebî: رَجُل‎ → ar n (rajul)
Erebiya misrî: راجِل‎ n (rāgil)

Erebiya kendavî: ريل‎ (rayyāl)

Erebiya hîcazî: رِجَّال‎ n (rijjāl), راجل‎ n (rājil)

Erebiya fasî: راجل‎ n (rājil)

Erebiya başûrê şamê: رِجَّال‎ n (rijjāl)

Erebiya sudanî: زول‎ (zōl), راجِل‎ (rājil)
Ermenî: տղամարդ → hy (tġamard), մարդ → hy (mard)
Erzayî: аля (alja)
Esperantoyî: viro → eo
Estonî: mees → et, meesterahvas
Etiyopiya klasîk: ዕድ (ʿəd)
Evenî: няри (ņari)
Evenkî: бэе (bəje)
Eweyî: ŋutsu
Farisiya kevn: 𐎶𐎼𐎫𐎡𐎹 (martiya)
Farisî: مَرد‎ (mard)
Ferî: kallmaður n, maður → fo n, kallur → fo n
Fîjî: turaga → fj
Fînî: mies → fi
Frankoprovansî: homo n
Fransiya kevn: hom n, homme n
Fransî: homme → fr n
Friyolî: omp n, om n
Frîsiya bakur:
Frîsiya bakur: maan n

Frîsiya bakur: moon n

Frîsiya bakur: Man n
Frîsiya saterlandî: Mon
Frîsî: man → fy g
Fulahî: gorko
Futuna-anîwayî: taŋata
Fuyugî: an
Gaelîka skotî: fear → gd n, duine n
Galîsî: varón → gl n, home → gl n
Gotî: 𐌼𐌰𐌽𐌽𐌰 n (manna), 𐌲𐌿𐌼𐌰 n (guma)
Gujaratî: પુરુષ → gu n (puruṣ)
Gurcî: კაცი → ka (ḳaci)
Guwaranî: ava → gn
Hawayî: kāne
Hawsayî: mutum
Hindî: पुरुष → hi n (puruṣ), नर → hi n (nar), मानुस → hi n (mānus), मानस → hi n (mānas), आदमी → hi n (ādmī), मर्द → hi n (mard), मानव → hi n (mānav), मानुष → hi n (mānuṣ)
Hîlîgaynonî: lalaki
Hîrî motuyî: tau
Nahuatl:
Nahwatliya navendî: tlacatl, oquichtli

Nahwatliya huastecaya navendî: tlakatl, okixtli

Klasîk: tlacatl, oquichtli
Hîtîtî: 𒇽𒀸 (LÚ-as), 𒁉𒌍𒈾𒀸 (pesnas)
Holendî: man → nl n, heer → nl n
Hopîyî: taaqa
Hunsrikî: Mann n
Îbranî: אָדָם‎ n (adám), גֶּבֶר‎ (géver), אִישׁ‎ n (ish)
Îdoyî: viro → io
Îndo-portegîzî: homm
Îngilîziya kevn: wer → ang n, secg n
Îngilîzî: man → en (male adult human)
Îngriyî: mees
Îngûşî: саг (sag)
Înterlîngua: homine → ia, viro → ia, masculo
Înuîtî: ᐊᖑᑦ
Înupîakî: angun
Îranunî: mama
Îrlendî: fear → ga n
Îrlendiya kevn: fer n
Îsnagî: lalaki
Îstriyotî: omo
Îstro-romanyayî: bărbåt n
Îtalî: uomo → it n
Îtawitî: lalaki
Îzlendî: karlmaður → is n, karl → is n, maður → is n
Japonî: 男性 → ja (だんせい, dansei), 男の人 → ja (おとこのひと, otoko no hito), 男 → ja (おとこ, otoko)
Javayî: lanang → jv, jaler
Kabîlî: argaz
Kalalîsûtî: angut
Kalmîkî: залу күн (zalu kün)
Kalulî: kalu
Kamtayî: beṭa saöa (beṭa saöa)
Kannadayî: ನರ → kn (nara), ಪುರುಷ → kn (puruṣa)
Karaçay-balkarî: эркиши, эркегырыу (erkegırıw)
Karelî: ukko
Karitiyanayî: taso
Kaşûbî: chłop n
Katalanî: home → ca n
Katawbayî: ye
Keçwayî: qhari → qu, gari
Kirgizî: эркек → ky (erkek), киши → ky (kişi)
Kitubayî: bakala
Kîngalî: මිනිහා (minihā), මිනිසා → si (minisā), පුරුෂයා → si (puruṣayā)
Komî-permyakî: морт (mort), мужичӧй (mužičöj), айморт (ajmort)
Koreyî: 남자 → ko (namja), 사내 → ko (sanae)
Kreyoliya fransî ya karipúna: uóm
Kreyoliya fransî ya Louisiana: nonm, boug
Krî: nâpêw
Kumikî: эркек (erkek)
Kunigamî: 男 (いけが, ikega)
Ladînî: ël
Lakotayî: wičháša
Latgalî: veirs n
Latînî: vir → la n, mās → la n
Latviyayî: vīrs → lv n
Lavukaleveyî: ali
Lawsî: ຜູ້ຊາຍ → lo (phū sāi), ຊາຍ (sāi)
Lazî: კოჩი (ḳoči)
Lezgînî: итим (itim)
Lîgûrî: ommo n
Lîtwanî: vyras → lt n
Lîtwanyayiya kevn: žmuõ n an nt
Lîvonî: mīez
Lombardî: omm n
Loteyî: non
Lueyî: ᦋᦻ (tsaay)
Lugandayî: omusajja
Mòçenoyî: mònn n
Makedonî: маж → mk n (maž), човек → mk n (čovek)
Malagasî: lehilahy → mg, olona → mg
Malayalamî: മനുഷ്യൻ → ml (manuṣyan), ആണ് → ml (āṇŭ)
Malezî: lelaki → ms
Maltayî: raġel → mt n
Mançûyî: ᡥᠠᡥᠠ (haha)
Mandarî: tommuane
Manksî: fer n
Maorî: tāne → mi
Mapuçî: wentru
Maranaoyî: mama
Maratî: माणूस n (māṇūs), पुरुष → mr n (puruṣ)
Mariya rojhilatî: марий, пӧръеҥ
Marîkopayî: ipa
Mayayiya yukatekî: xiib
Mazenderanî: مردی‎ (mardi)
Meänkiyelî: mies
Mecarî: férfi → hu, ember → hu
Megleno-romanyayî: bărbat n
Megrelî: კოჩი (ḳoči)
Misrî:

(z n)
Mîkmakî: jinem
Mîrandî: home
Mohawkî: rón:kwe
Mohegan-pequotî: in
Mokşayî: аля (alja)
Mongolî:
Kirîlî: эр хүн (er hün), хүн → mn (hün), эрэгтэй хүн (eregtej hün), эр → mn (er), хлопъ n (xlopŭ)
Namayî: khoeb
Nandî: chii, muren
Napolîtanî: ommo n
Navajoyî: hastiin
Nedersaksî:
Almaniya jêrîn a almanî: Mann n
Nenetsiya tundra: хасава (xasawa)
Nepalî: पुरुष → ne (puruṣ), लोग्ने मान्छे (logne manche)
Ngarrindjerî: korni
Nîvxî: утку (utku)
Normandî: haomme n, homme n, houme n, houmme n
Norsiya kevn: maðr n
Norwecî:
Norweciya bokmålî: mann → no n

Norweciya nînorskî: mann → nn n
Nyungayî: man, maaman
O'odhamî: cheoj
Ohloniya bakur: ṯaares, tá̄ris
Ojibweyî: inini
Oki-no-erabu: 男 (いぃんが, yinga)
Okînawanî: 男 (ゐきが, wikiga)
Oksîtaniya kevn: omne
Oksîtanî: òme → oc n
Ongotayî: inta
Oriyayî: ନର → or (nôrô)
Oromoyî: namicha, dhiira, nama
Osetî: лӕг (læg), нӕл (næl), нӕлгоймаг (nælgojmag)
Osmanî: ادم‎ (adam), اركك‎ (erkek), ار‎ (er), رجل‎ (recul), مرد‎ (merd)
Oygurî: ئەر‎ → ug (er), ئەر كىشى‎ (er kishi)
Ozbekî: er → uz, kişi → uz, erkak kişi, erkak → uz, kişi → uz
Papyamentoyî: hòmber
Peştûyî: سړی‎ → ps n (saṛáy)
Pilenî: tangata
Pîpîlî: takat, tacat
Pîttcantcatcarayî: wati
Plodîşî: Maun n
Polonî: mężczyzna → pl m pers, pan → pl m pers, człowiek → pl m pers, mąż → pl m pers
Portugaliya kevn: ome n
Portugalî: homem → pt n, varão → pt n, mane → pt n
Powhatanî: nimarew
Prusiya kevn: wīrs
Puncabî: ਆਦਮੀ → pa n (ādamī)
Qazaxî: ер → kk (er), еркек (erkek), еркек (erkek), ер адам → kk (er adam), ер кісі (er kısı), жігіт (jıgıt), кісі (kısı)
Qiptî: ⲣⲱⲙⲉ (rōme)
Rapanuyî: tangata
Romagnolî: òm n, òman n
Romancî: um n
Romanyayî: bărbat → ro n, om → ro n
Rusî: мужчи́на n (mužčína), муж → ru n (muž), мужи́к n (mužík)
Rusînî: хлоп n (xlop), муж n (muž)
Saanîçî: SWÍḴE
Samî:
Samiya înarî: almai

Samiya bakurî: almmái

Samiya skoltî: åålm

Samiya başûr: ålma
Samogîtî: vīrs n
Sanskrîtî: वृषन् → sa n (vṛṣan), पुरुष → sa n (puruṣa), नर → sa n (nara)
Sardînî: òmine n
Savosavoyî: tada
Sebwanoyî: lalaki
Seimatî: wawan
Sicîlî: omu → scn n
Silesî: chop n
Sindhî: ماڻھو‎ (māṇhū), مرد‎ (mardu)
Sirananî: man
Sirboxirwatî: čovek → sh n
Kirîlî: човјек n, мушкарац n

Latînî: čovjek → sh n, muškarac → sh n
Sîlhetî: ꠛꠦꠐꠣ (beṭa)
Skotî: mannie
Slaveyiya bakur: deneyu
Slaviya kevn:
Kirîlî: мѫжь n (mǫžĭ), *мѫжьщина n (*mǫžĭština)

Glagolîtîk: ⰿⱘⰶⱐ n (mǫžĭ)
Slaviya rojavayî ya kevn: мужь n (mužĭ), *мущина n (*muščina)
Slovakî: muž → sk
Slovenî: moški → sl n, mož → sl n
Slovînsî: χlʉ̀ɵ̯p n
Somalî: nin → so
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: muski n, muž n

Sorbiya jorîn: muž → hsb n
Spanî: hombre → es n, varón → es n
Sundanî: pameget, lalaki → su
Sûmerî: 𒇽 (LÚ)
Swahîlî: mwanaume → sw m an wa
Swêdî: man → sv, karl → sv g
Şanî: ၸၢႆး (tsáay)
Tacikî: мард → tg (mard), одам → tg (odam)
Tagalogî: lalaki → tl
Tahîtî: tāne
Talişî: مرد‎ (merd)
Tamîlî: ஆண் → ta (āṇ)
Taosî: sə́onena
Tarifitî: argaz n, aryaz n
Tatiya cihû: мерд (merd)
Tausugî: usug
Tayiya bakurî: ᨩᩣ᩠ᨿ
Tayî: ผู้ชาย → th, ชาย → th (chaai)
Tayî nüa: ᥓᥣᥭᥰ (tsäay)
Telûgûyî: పురుషుడు → te (puruṣuḍu), మగవాడు → te (magavāḍu)
Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⵔⴳⴰⵣ (argaz)
Teteriya krîmî: erkek, er kişi, adam
Teterî: ир → tt (ir), ир кеше (ir keşe)
Tetûmî: mane
Tigrînî: ሰብኣይ (säbʾay)
Tirkiya kevn: 𐰼‎ (r² /er/)
Tirkî: adam → tr, erkek → tr, er → tr, er kişi → tr
Tirkmenî: erkek, adam → tk, kişi
Tîbetî: མི (mi), ཕོ (pho)
Tokpisinî: man
Toxarî A: oṅk
Toxarî B: eṅkwe
Tswanayî: monna
Tumbukayî: mwanalume
Tupînambayî: abá
Tuvalûyî: tagata
Tuvanî: эр кижи (er kiji), эр (er)
Tzotzîlî: vinik
Udmurtî: пиосмурт (piosmurt), воргорон (vorgoron)
Urdûyî: آدْمِی‎ n (ādmī), مَرْد‎ n (mard), پُرُش‎ n (puruś)
Ûkraynî: чолові́к n (čolovík), муж n (muž), мужчи́на n (mužčýna)
Venîsî: omo n
Viyetnamî: đàn ông → vi
Volapûkî: man → vo, himen
Voroyî: miis
Vuresî: atm̄ēn
Walonî: ome → wa n
Warlpirî: wati
Watamî: namot
Weylsî: gŵr → cy n, dyn → cy n
Wîlamowî: menś
Wolofî: góor ji, góor → wo
Ximêrî: ប្រុស → km (proh)
Xîkarîyayî: didé
Xosayî: indoda
Yagarayî: dhan
Yagnobî: мард
Yakutî: эр киһи (er kihi), эр (er)
Yamanayî: úa
Yidîşî: מאַן‎ n (man)
Yoronî: 男 (をぅいが, wuiga)
Yorubayî: ọkùnrin
Yûnanî: άνδρας → el n (ándras)
Kevn: ἀνήρ n (anḗr)
Zaghawayî: boru
Zayî: səb
Zêlandî: man n, vent n
Zhuangî: bouxsai, sai
Zimanê destan ê emerîkî: A@Forehead-5Chest Vert
Zuluyî: indoda → zu 9 an 6, umlisa → zu 1 an 2
ǃXóõ: tâa a̰a

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

şû, hevser, mêrê jinekê

Abxazî: ахаҵа (āxāc̣ā), аԥшәма (āpš°mā)
Afarî: baqala
Afrîkansî: eggenoot → af
Aghwanî: 𐕒𐕡𐕚𐔱𐕒 (usbo)
Akadî: 𒁮 (mutu)
Alabamayî: innaani
Albanî: burrë → sq
Almanî: Ehemann → de n, Mann → de n, Gemahl → de n, Gatte → de n, Ehegatte → de n
Altayiya başûrî: ӧбӧгӧн (öbögön)
Alutor: ӄылавул (qəlavul)
Ambonezî-malezî: paitua
Amharî: ባል → am (bal)
Aromanî: bãrbat → roa-rup
Asamî: গিৰি (giri), পৈ (poi), স্বামী (sami)
Astûrî: esposu → ast n, home → ast n
Azerî: ər → az, zövc
Baskî: senar → eu, gizon → eu
Başkîrî: ир (ir)
Belarusî: муж n (muž), сужэ́нец n (sužénjec)
Bengalî: স্বামী → bn (śami), শওহর (śôohôr), জওজ → bn (jôoj), পতি (pôti)
Bextiyarî: شی‎ (ši), میره‎ (mēre)
Bororoyî: oredu
Bretonî: gwaz → br n
Bulgarî: мъж → bg n (mǎž), съпру́г n (sǎprúg)
Burmayî: လင် → my (lang), ခင်ပွန်း → my (hkangpwan:)
Çamiya rojavayî: ڤسآڠ‎
Çamiya rojhilatî: ꨤꨆꨬ (lakei), ꨚꨔꩃ (pathang)
Çeçenî: мар (mar)
Çekî: manžel → cs n, muž → cs n, choť → cs n
Çîkasawî: i̠hattak
Çînî:
Kantonî: 丈夫 (zoeng⁶ fu¹), 老公 (lou⁵ gung¹), 先生 (sin¹ saang¹)

Dunganî: нанжын (nanřɨn), җонфу (žonfu), лохан (lohan)

Hakkayî: 丈夫 (chhong-fû), 先生 (sîn-sâng)

Çîniya klasîk: 相公

Mandarînî: 丈夫 → zh (zhàngfu), 老公 → zh (lǎogōng), 先生 → zh (xiānsheng), 愛人 → zh (àirén)

Minnanî: 翁 → zh-min-nan (ang), 翁婿 (ang-sài), 查埔人 → zh-min-nan (tsa-poo-lâng), 丈夫 (tiōng-hu), 先生 → zh-min-nan (sian-seⁿ/sian-siⁿ)

Wuyî: 丈夫, 愛人, 先生
Çoktawî: hatak
Çukçî: ыʼвэӄуч (yʼvėquč)
Dalmatî: marait n
Danmarkî: mand → da g, ægtemand → da g, husbond g
Darkinjungî: mullamang
Endonezyayî: suami → id
Erebî: زَوْج‎ → ar n (zawj), بَعْل‎ → ar n (baʿl)
Erebiya misrî: جوز‎ n (gōz), زوج‎ n (zōg)

Erebiya kendavî: ريل‎ n (rayil), زوج‎ n (zōj)
Ermenî: ամուսին → hy (amusin), մարդ → hy (mard)
Erzayî: мирде (mirde)
Esperantoyî: edzo → eo
Estonî: mees → et, abikaasa → et
Etiyopiya klasîk: በዓል (bäʿal)
Eweyî: atsu, srɔ̃ŋutsu
Farisî: شُوهَر‎ (šowhar), شو‎ → fa (šu), شی‎ → fa (ši), شوی‎ → fa (šuy), زُوج‎ (zowj)
Ferî: maður → fo n, ektamaður n, maki n
Fînî: mies → fi, aviomies → fi
Fransiya kevn: mari n
Fransî: mari → fr n, époux → fr n
Friyolî: omp n, om n, marît n, cristian n
Gaelîka skotî: fear-cèile n, fear-pòsda m
Galîsî: marido → gl n, esposo → gl n, home → gl n
Gotî: 𐌰𐌱𐌰 n (aba)
Gujaratî: પતિ n (pati)
Gurcî: ქმარი (kmari)
Guwaranî: me, ména → gn
Haîtî: mari
Hawayî: kāne
Hawsayî: mijī̀
Higaononî: asawa
Hindî: पति → hi n (pati), शौहर → hi n (śauhar), ख़ावंद n (xāvand), मर्द → hi n (mard), खाविंद → hi (khāvind), खामिंद → hi n (khāmind), स्वामि → hi n (svāmi), स्वामी → hi n (svāmī), धनी → hi n (dhanī), पती → hi n (patī)
Hîlîgaynonî: bana
Hîtîtî: 𒇽𒀸 (LÚ-as)
Hmongî: txiv
Holendî: man → nl n, echtgenoot → nl n
Îbranî: בַּעַל‎ n (baʿal), אִישׁ‎ n (ʾish)
Îdoyî: spozulo → io
Îgalayî: ọ́kọ
Îgboyî: di
Îngilîziya kevn: wer → ang n
Îngilîziya navîn: husbonde
Îngilîzî: husband → en
Îngûşî: мар (mar), цӏен-да (c̣en-da)
Înterlîngua: marito, sposo, sponso
Îrlendî: fear → ga n, fear céile n
Îstriyotî: mareî n
Îtalî: marito → it n
Îzlendî: eiginmaður → is, maður → is n, bóndi → is n
Îzonî: yeí
Japonî: 夫 → ja (おっと, otto), 旦那 → ja (だんな, danna), 亭主 → ja (ていしゅ, teishu), 主人 → ja (しゅじん, shujin), ハズバンド (hazubando), ハズ (hazu), ご主人 (ごしゅじん, go-shujin)
Javayî: laki, bojo lanang, garwa kakung
Jejuyî: 남펜, 서방
Kalalîsûtî: ui
Kambayî: mundu ume
Kannadayî: ಪತಿ → kn (pati)
Katalanî: marit → ca n
Keçwayî: qusa → qu
Keşmîrî: خانہٕ دار‎ → ks (xānụ dār), خاوَنٛد‎ → ks (xāvand), بَرتھا‎ → ks (barthā), روٗن‎ → ks (rūn), اوش‎ → ks (ōś), گَروول‎ → ks (garvōl)
Kirgizî: эр → ky (er), күйөө → ky (küyöö)
Kîkûyûyî: morume
Kîngalî: සැමියා (sæmiyā), ස්වාමිපුරුෂයා (swāmipuruṣayā), පුරුෂයා → si (puruṣayā)
Kîsî: msacha
Komî-permyakî: айка (ajka)
Komorî: mume 1 an 2, mme 1 an 2
Koreyî: 남편 → ko (nampyeon), 양반 → ko (yangban), 량반 → ko (ryangban)
Kornî: gour n
Kreyoliya fransî ya Louisiana: mari
Lamboyayî: lai
Latînî: marītus → la n, coniunx → la n, vir → la n
Latviyayî: vīrs → lv n, dzīvesbiedrs n
Lawsî: ຜົວ (phūa), ສາມີ (sā mī), ສະຫວາມິ (sa wā mi), ພັດສະດາ (phat sa dā), ປະຕິ (pa ti)
Lazî: ქომოჯი (komoǯi)
Lezgînî: гъуьл (ġül)
Lîtwanî: vyras → lt n, sutuoktinis → lt n, pats → lt n
Lolopoyî: capor
Lueyî: ᦕᦷ (ṗho)
Luhyayî: omsecha
Luksembûrgî: Mann → lb n
Luoyî: chuora, jaod
Maguindanaoyî: kaluma
Makedonî: маж → mk n (maž), со́пруг n (sóprug)
Malagasî: ibaban-tsaiky, lahy → mg
Malayalamî: ഭര്‍ത്താവ് → ml (bhar‍ttāvŭ)
Malezî: suami → ms, laki → ms
Maltayî: raġel → mt n
Mançûyî: ᡝᡳᡤᡝᠨ (eigen)
Mansakayî: bana
Maorî: hoa tāne, tāne → mi, hoa rangatira
Maranaoyî: kawing
Maratî: नवरा n (navrā), पती n (patī)
Mayayiya yukatekî: íicham
Mecarî: férj → hu
Megrelî: ქომოჯი (komoǯi)
Meruyî: murume
Misrî:

(hj)
Mongolî:
Kirîlî: нөхөр → mn (nöhör)
Mwanî: nlume
Napolîtanî: marito n
Navajoyî: hahastiin
Nedersaksî:
Almaniya jêrîn a almanî: Ehmann n, Mann n
Nepalî: पति n (pati), श्रीमान (śrīmān)
Normandî: bouonhoumme n
Norwecî: ektemann → no, husbond
Norweciya bokmålî: ektemann → no n, mann → no n, husbond n

Norweciya nînorskî: ektemann → nn n, mann → nn n, husbond n
Ojibweyî: niwiidigemaagan
Oksîtanî: marit → oc n
Oriyayî: ସ୍ୱାମୀ (swamī)
Osetî: лӕг (læg), мой (moj), мойнӕ (mojnæ)
Oygurî: ئەر‎ → ug (er)
Ozbekî: er → uz
Pa'o karen: ဝါ
Palî: bhattu n
Peştûyî: خاوند‎ → ps n (xāwánd), مړو‎ n (mṛo), مېړه‎ n (meṛᶕ), سړی‎ → ps n (saṛáy)
Plodîşî: Maun n
Polonî: mąż → pl m pers, małżonek → pl m pers
Portugalî: marido → pt n, esposo → pt n
Puncabî: ਪਤੀ n (patī)
Qazaxî: ер → kk (er), күйеу (küieu), жұбай (jūbai)
Qiptî:
Bohaîrî: ϩⲁⲓ n (hai)

Qiptî: ϩⲉⲓ n (hei)

Sahîdî: ϩⲁⲓ n (hai)
Romancî: um n, cunsort n
Romanî: rrom n
Romanyayî: soț → ro n
Rusî: муж → ru n (muž), супру́г n (suprúg)
Rusînî: хлоп n (xlop), муж n (muž), ма́нжел n (mánžel)
S'gaw karenî: ဝၤ (wā)
Sahoyî: bacla
Samiya bakurî: boadnji
Sardînî: madiru n
Sebwanoyî: bana
Sicîlî: maritu → scn n
Sirboxirwatî:
Kirîlî: му̑ж n, су̏пруг n

Latînî: mȗž → sh n, sȕprug → sh n
Skotî: guidman
Slaviya kevn:
Kirîlî: мѫжь n (mǫžĭ)

Glagolîtîk: ⰿⱘⰶⱐ n (mǫžĭ)
Slaviya rojavayî ya kevn: мужь n (mužĭ)
Slovakî: manžel → sk n, muž → sk n
Slovenî: mọ̑ž n, soprọ̑g n
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: cłowjek n, muž n

Sorbiya jorîn: muž → hsb n
Spanî: marido → es n, esposo → es n
Sundanî: carogé, salaki → su
Sûmerî: 𒁮 (DAM)
Svanî: ჭაშ (č̣aš)
Swahîlî: mume → sw
Swêdî: make → sv g, man → sv g
Şanî: ၽူဝ် (phǒ)
Şîngazîcayî: mndru-mme 1 an 2
Şorî: эр (er)
Tacikî: шавҳар → tg (šavhar), завҷ (zavj)
Tagalogî: asawa → tl, bana → tl, lalaking asawa, esposo
Tamîlî: அம்படையன் (ampaṭaiyaṉ), கணவன் → ta (kaṇavaṉ)
Taosî: sə́onena
Tarantinoyî: marite n
Tayî: สามี → th, ผัว → th (pǔua)
Telûgûyî: మొగుడు → te (moguḍu), భర్త → te (bharta), పెనిమిటి → te (penimiṭi)
Ternateyî: raka
Teteriya krîmî: aqay, qoca, refiq
Teterî: ир → tt (ir)
Tetûmî: la'en
Tigrînî: በዓል ቤት n (bäʿal bet)
Tirkî: koca → tr, eş → tr
Tirkmenî: är
Tîbetî: ཁྱོ་ག (khyo ga)
Tlingitî: x̱úx̱
Toxarî B: pets
Tupînambayî: mena
Tuvanî: ашак (aşak)
Udî: ишкъар (išq̇ar), ишу (išu)
Ugarîtî: 𐎎𐎚 (mt)
Urdûyî: شَوہَر‎ n (śauhar), پَتی‎ n (pati), خاوِنْد‎ n (xāvind), میاں‎ (miyā̃), سرتاج‎ (sartāj), خصم‎ (xasam), زوج‎ (zoj)
Ûkraynî: чолові́к n (čolovík), муж n (muž)
Venîsî: marìo → vec n
Viyetnamî: chồng → vi
Volapûkî: matan → vo, himatan → vo
Walonî: ome → wa n
Weylsî: gŵr → cy n
Ximêrî: ប្ដី → km (pdəy)
Yagnobî: вир
Yakutî: эр (er)
Yamanayî: tuku
Yidîşî: מאַן‎ n (man)
Yiyiya siçuwayî: ꃥꌋ
Yorubayî: ọkọ
Yûnanî: σύζυγος → el n (sýzygos), άνδρας → el n (ándras)
Kevn: γαμέτης n (gamétēs)
Zêlandî: man n, vent n
Zhuangî: boh
Zuluyî: umyeni 1 an 2, indoda → zu 9 an 10, umkhwenyana 1 an 2
ǃXóõ: tâa a̰a

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Formeke navdêrê

mêr

(kurmanciya navendî) Forma çemandî ya diyar ji peyva mar (1):
- Mêr bikuje/nekuje! (Marî bikuje/nekuje!)
- Ez êdî mêr nabînim.

Herwiha

(kurmanciya rojhilatî): marî

Çavkanî

↑ Ferhenga Hemîdî Kurdî-Kurdî Yusif Diyadîn Paşa - Amadekar û Wergêr: Jan Dost, Weşanên Dara 2017
↑ Ferheng Celadet Alî Bedirxan, Avesta 2009

[1] Ferhenga Hemîdî Kurdî-Kurdî Yusif Diyadîn Paşa - Amadekar û Wergêr: Jan Dost, Weşanên Dara 2017

[2] Ferheng Celadet Alî Bedirxan, Avesta 2009

[1]

[2]