Lupus (Stärebild)

Date vum Stärebild Lupus
Lëtzebuergeschen Numm	Wollef
Laténgeschen Numm	Lupus
Laténgesche Geenitiv	Lupi
Laténgesch Ofkierzung	Lup
Positioun	südlechen Himmel
Rektaszensioun	14h 17m bis 16h 8m
Deklinatioun	-55° 34' bis -29° 50'
Fläch	334 Quadratgrad
Siichtbar op de Breedegraden	35° Nord bis 90° Süd
Observatiounszäitraum fir Mëtteleuropa	net ze gesinn
Stäre mat Gréisst < 3^m	3
Hellste Stär, Gréisst	α Lupi, 2,30^m
Meteorstréim	-
Nopeschstärebiller (vun Norden am Auerzäresënn)	Libra Centaurus Circinus Norma Scorpius
Kaart vum Stärebild Lupus

De Wollef, laténgesch: Lupus ass e Stärebild um südleche Stärenhimmel.

Beschreiwung

De Lupus läit tëscht de markante Stärebiller Scorpius an dem Centaurus. Dräi vu senge Stäre si méi hell wéi déi 3. Gréissteklass. Duerch de südlechen Deel zitt d'Mëllechstrooss. Dofir gëtt et am Stärebild Lupus eng sëlleg niwweleg Objeten. Wéinst senger südlecher Positioun kann de Lupus bei äis net observéiert ginn.

Geschicht

De Lupus gehéiert zu de klasseschen 48 Stärebiller, déi schonn an der Antiquitéit bekannt waren. Si goufe vum Ptolemäus beschriwwen.

Am Joer 1006 huet am Lupus eng extreem hell Supernova opgeliicht, déi haut als Supernova 1006 bezeechent gëtt.

Mythologie

Bei de Sumerer, Assyrer a Babylonier gouf d'Stärebild och scho Wollef genannt an huet als Verkierperung vum Gott Kusu gegollt.

Am anticke Griicheland gouf en Therion genannt. Dat Déier gouf vum Centaurus op engem Altor geaffert.

Himmelsobjeten

Stären

B	F	Nimm o. aner Bezeechnungen	Gréisst	Lj	Spektralklass
α		Men, Kakkab	2,30^m	500	B1 III
β			2,68^m	500	B2 IV
γ			2,80^m	400	B2 IV
δ			3,22^m	600	B2 IV
ε			3,37^m	400	B3 IV
ζ			3,41^m	120	G8 + F8
η			3,42^m	600	B2 IV
ι			3,55^m	400	B3 IV
φ¹			3,57^m	200	K5 III
κ			3,7^m	200	B9 + A2
π			3,91^m	400	B5 + B5
χ	5		3,97^m
ρ			4,05^m
λ			4,07^m
θ			4,22^m
μ			4,27^m	251	B8 + B8 + A0 + F5
ο			4,32^m
τ²			4,33^m
ω			4,34^m
f	2		4,35^m
σ			4,44^m
φ²			4,54^m
d			4,55^m	800	B3 + B8
τ¹			4,56^m
k			4,60^m
g			4,64^m
ψ¹	3		4,66^m
ψ²	4		4,75^m
e			4,83^m
i	1		4,91^m
ν¹			4,99^m
ξ¹	4		5,14^m
b			5,22^m
h			5,23^m
υ			5,36^m
c			5,38^m
a			5,39^m
ξ²			5,59^m
ν²			5,65^m

Den β Lupi läit op enger Distanz vu 500 Liichtjoer vun eis ewech. Hie liicht blo a gehéiert zu der Spektralklass B2 IV.

Duebelstären

System	Gréissten	Ofstand
ζ	3,41 /6,7^m	71"
η	3,42 /7,8^m	15"
κ	3,88 /5,7^m	27"
ξ	5,2/5,6^m	10,7"
π	4,6/4,7^m	1,6"
μ	5,0 / 5,1 / 7,2/ 7,1^m	1,0 / 23,6 / 242"

Den κ Lupi ass een Duebelstäresystem op enger Distanz vun 200 Liichtjoer. Déi béid Komponente gehéiere zu de Spektralklasse B9 an A2. De Wénkelofstand ass 27 Bousekonnen.

D'System ξ Lupi ass 250 Liichtjoer ewech. Et besteet aus zwéi Stären, déi wäiss liichten a gehéieren zu de Spektralklassen A0 an A2.

Den μ Lupi ass 250 Liichtjoer ewech. Et ass ee Véierfachstär.

Verännerlech Stären

Stär	Gréisst	Period	Typ
α	2,30 +/- 0,03^m	6,23 Stonnen	Beta-Cephei-Stär

Den α Lupi, den hellste Stär am Lupus, läit op enger Distanz vu 548 Liichtjoer an huet d'Spektralklass B1 III. Hien huet déi 10fach Mass an den 10fachen Duerchmiesser vun eiser Sonn. Seng Hellegkeet verännert sech iwwer en Zäitraum vu 6 Stonnen a 14 Minutten ëm déi kleng Zuel vun 0,03 Gréissteklassen. Et handelt sech ëm een verännerleche Stär vum Typ Beta-Cephei.

NGC-Objeten

NGC	Gréisst	Typ
5749	8,8^m	Oppene Stärekoup
5822	6,5^m	Oppene Stärekoup
5824	9,0^m	Kugelstärekoup
5882	10,5^m	Planetareschen Niwwel
5927	8,0^m	Kugelstärekoup
5986	7,1^m	Kugelstärekoup