5. desember
5. desember er den 340. dagen i den gregorianske kalenderen (341. under skotår). Det er på denne dagen 26 dagar att av året.
Merkedag
[endre | endre wikiteksten]Nasjonaldagar og nasjonale flaggdagar
[endre | endre wikiteksten]| Nasjonaldag i Thailand (kongen sin fødselsdag) |
Religiøs helgedag
[endre | endre wikiteksten]Bevegelege heilagdagar som fell på 5. desember i 2024:
Namnedag
[endre | endre wikiteksten]| Noreg | Stine og Ståle |
| Sverige | Sven |
| Danmark | Sabina |
Helgendag i den katolske kyrkja
[endre | endre wikiteksten]Hendingar
[endre | endre wikiteksten]Utlandet
[endre | endre wikiteksten]- 1492: Christopher Columbus blei den første europear som gjekk i land på øya Hispaniola.
- 1590: Niccolò Sfondrati blei pave Gregorius XIV.
Noreg
[endre | endre wikiteksten]- 1750: Den norske krigsskulen for hæren vert oppretta.
- 1905: Roald Amundsen telegraferer frå Fort Egbert i Alaska at «Gjøa» har fullført turen gjennom Nordvestpassasjen.
- 1906: Kvalskipet «Fridtjof Nansen» grunnstøytte ved Sør-Georgia. Ni mann omkom.
- 1913: Jarnbanelina Otta-Dombås vert opna for trafikk.
- 1921: Romanen Den siste viking av Johan Bojer kjem ut.
- 1973: Oljekrisa: Handelsdepartemenet innførte køyreforbod for motorkøyretøy i helgane.
- 1981: Stortinget opprettar Jotunheimen nasjonalpark.
Fødde
[endre | endre wikiteksten]- Sjå òg Fødde den 5. desember.
- 1443: Pave Julius II, (Giuliano della Rovere)
- 1843: Jørgen Knudsen, næringsdrivar og politikar
- 1845: Hans Nysom, ingeniør og politikar
- 1861: Konstantin Korovin, russisk målar
- 1866: Vasilij Kandinskij, russisk målar
- 1867: Józef Piłsudski, polsk president
- 1890: Fritz Lang, austerriksk-amerikansk filmregissør
- 1901: Walt Disney, USA-amerikansk filmskapar
- Werner Heisenberg, tysk fysikar
- 1917: Wenche Foss, skodespelar
- 1920: Hallvard Eika, bonde og politikar
- 1939: Asbjørn Gjærde, journalist
- 1947: Jørgen Kosmo, politikar
Døde
[endre | endre wikiteksten]- Sjå òg Døde den 5. desember.
- 1025: Keisar Basileios II av det bysantinske riket
- 1770: James Stirling, skotsk matematikar
- 1791: W.A. Mozart, austerriksk komponist
- 1870: Alexandre Dumas den eldre, fransk forfattar
- 1911: Valentin Serov, russisk målar
- 1916: Bernhard Øverland, norsk politikar
- 1926: Claude Monet, fransk målar
- 1936: Oscar Wisting, norsk polarforskar
- 2005: John I. Alvheim, norsk politikar (Kristeleg Folkeparti og Framstegspartiet)
- 2013: Nelson Mandela, sørafrikansk fridomsforkjempar og president