Przejdź do zawartości

Alice Munro

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alice Munro
ilustracja
Imię i nazwisko

Alice Ann Munro

Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1931
Wingham (Ontario)

Data i miejsce śmierci

13 maja 2024
Port Hope

Narodowość

kanadyjska

Język

angielski

Alma Mater

University of Western Ontario

Dziedzina sztuki

opowiadanie

Ważne dzieła

Taniec szczęśliwych cieni
Dziewczęta i kobiety
Za kogo ty się uważasz?
Zbyt wiele szczęścia
Widok z Castle Rock

Odznaczenia
Order of Ontario Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Alice Ann Munro z domu Laidlaw (ur. 10 lipca 1931 w Wingham, zm. 13 maja 2024 w Port Hope[1][2]) – kanadyjska pisarka, autorka głównie opowiadań, trzykrotnie nagrodzona krajową Governor General’s Award for Fiction oraz prestiżową Giller Prize w 1998. Laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (2013).

Council Line w hrabstwie Huron, Ontario, Kanada

Uważana za jedną z najznamienitszych współczesnych autorek krótkich form prozatorskich. Thomas Tausky w biograficznym eseju Alice Munro. Biocritical Essay napisał: „Uznawana za najlepszą kanadyjską autorkę noweli i opowiadań, Alice Munro systematycznie tworzy dzieła, w których dokładny opis relacji społecznych i głęboki rys psychologiczny łączą się z bezbłędnym instynktem używania właściwej formy ekspresji”[3]. Jej opowiadania skupiają się na relacjach międzyludzkich w codziennym życiu. Akcja większości jej prozy osadzona jest w południowo-zachodniej części prowincji Ontario i często obraca się wobec z pozoru trywialnych i codziennych faktów i obserwacji otaczającej rzeczywistości. Bohaterowie tych opowiadań (na ogół kobiety) to antyteza literackiego heroizmu.

Cynthia Ozick nazwała ją „naszym Czechowem”[4]. Książki Munro przetłumaczono na ponad 20 języków, a jej twórczość wyróżniono wieloma nagrodami literackimi, tak w Kanadzie, jak i innych krajach.

W 2009 przyznano jej prestiżową Międzynarodową Nagrodę Bookera za całokształt twórczości literackiej, a w 2013 Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury[5].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]
  • Dance of the Happy Shades (1968) – wyd. pol. Taniec szczęśliwych cieni, Wydawnictwo Literackie 2013, tłum. Agnieszka Kuc
  • Lives of Girls and Women (1971) – wyd. pol. Dziewczęta i kobiety, W.A.B. 2013, tłum. Paweł Łopatka
  • Something I've Been Meaning to Tell You (1974) – wyd. pol. Coś, o czym chciałabym ci powiedzieć, Wydawnictwo Świat Książki 2014, tłum. Bohdan Maliborski
  • Who Do You Think You Are? (1978) – wyd. pol. Za kogo ty się uważasz?, W.A.B. 2012, tłum. Elżbieta Zychowicz
  • The Moons of Jupiter (1982) – wyd. pol. Księżyce Jowisza, Wydawnictwo Literackie 2014 (zapowiedź)
  • The Progress of Love (1986) – wyd. pol. Odcienie miłości, Wydawnictwo Literackie 2014 (zapowiedź)
  • Friend of My Youth (1990) – wyd. pol. Przyjaciółka z młodości, Wydawnictwo Literackie 2013, tłum. Agnieszka Kuc
  • Open Secrets (1994) – wyd. pol. Jawne tajemnice, W.A.B. 2014, tłum. Anna Przedpełska-Trzeciakowska
  • Selected Stories (1996)
  • The Love of a Good Woman (1998) – wyd. pol. Miłość dobrej kobiety, W.A.B. 2013, tłum. Agnieszka Pokojska
  • Hateship, Friendship, Courtship, Loveship, Marriage (2001) – wyd. pol. Kocha, lubi, szanuje..., Dwie Siostry 2011, tłum. Jadwiga Jędryas, Tina Oziewicz
  • No Love Lost (2003)
  • Vintage Munro (2004)
  • Runaway (2004) – wyd. pol. Uciekinierka, Dwie Siostry 2009, tłum. Alicja Skarbińska-Zielińska
  • Carried Away: A Selection of Stories (2006)
  • The View from Castle Rock (2006) – wyd. pol. Widok z Castle Rock, Wydawnictwo Literackie 2011, tłum. Ewa E. Nowakowska
  • Too Much Happiness (2009) – wyd. pol. Zbyt wiele szczęścia, Wydawnictwo Literackie 2009, tłum. Agnieszka Kuc
  • Dear Life (2012) – wyd. pol. Drogie życie, Wydawnictwo Literackie 2013, tłum. Agnieszka Kuc

Odznaczenia i nagrody

[edytuj | edytuj kod]
  • Governor General’s Award (1968, 1978, 1986)
  • Canadian Booksellers Award za Dziewczęta i kobiety (1971)
  • Nominacja do Booker Prize za The Beggar Maid (1980)
  • Marian Engel Award (1986)
  • Trillium Book Award (1990)
  • Order of Ontario (1994)
  • WH Smith Literary Award za Open Secrets (1995)
  • PEN/Malamud Award (1997)
  • National Book Critics Circle Award za Miłość dobrej kobiety (1998)
  • Giller Prize (1998 i 2004)
  • Rea Award for the Short Story (2001)
  • Libris Award
  • O. Henry Award (2006 i 2008)
  • Man Booker International Prize (2009)
  • Canada-Australia Literary Prize
  • Commonwealth Writers Prize (nagroda regionalna dla Kanady i Karaibów)
  • Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja, 2010)
  • Literacka Nagroda Nobla (2013)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Alice Munro, Canadian author who won Nobel Prize for Literature, dies at 92
  2. ↑ Alice Munro, Canadian author who mastered the short story, dead at 92 [online], CBC News, 14 maja 2024 [dostęp 2024-05-14] (ang.).
  3. ↑ Cytat z przedmowy do pracy T.E. Tausky'ego (University of Calgary)
  4. ↑ New York Time Magazine
  5. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2013. Nobel Media AB 2013. [dostęp 2013-10-10]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alice Munro: Wprowadzenie do twórczości, Mirosława Buchholtz (red.), Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2015, ISBN 978-83-8019-072-6, OCLC 907447899.
  • Coral Ann Howells, Alice Munro, Manchester: Manchester University Press, 1998, ISBN 978-0-7190-4558-5, OCLC 38936672.
  • Staines, David (red.): Theœ Cambridge Companion to Alice Munro. Cambridge: Cambridge University Press, 2016. ISBN 978-11-0709-327-0.
  • Thacker, Robert: Alice Munro: Writing Her Lives. A Biography, Toronto, [2005] 2011. ISBN 978-07-7108-514-7.
Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Laureaci International Booker Prize
2005-2015
2016-2030
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alice_Munro&oldid=74064734”