Przejdź do zawartości

Tifinagh

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Trójjęzyczna tablica drogowa w Algierii
Wjazd do Kidal. Nazwa jest wypisana w tradycyjnym Tifinagh (ⴾⴸⵍ) i w łacińskiej transkrypcji.

Tifinaghabdżad używany do zapisu niektórych spośród języków berberyjskich, m.in. języka tamazight i języka tuareskiego. Współczesny, zmodyfikowany alfabet, nazywany również neo-tifinagh, opiera się na starożytnym piśmie staroberberskim, znanym z inskrypcji[1]. Tifinagh, do niedawna wypierany przez alfabety łaciński i arabski, od roku 2003 jest wykorzystywany w szkolnictwie marokańskim na poziomie podstawowym do nauczania języka tamazight[2].

Alfabet

[edytuj | edytuj kod]
Code znak Unicode transliteracja nazwa
łaciński arabski IPA
U+2D30 a ا æ ya
U+2D31 b ب b lub β yab
U+2D32 b ٻ b lub β yab fricative
U+2D33 g گ ɡ yag
U+2D34 g ڲ ɡ yag fricative
U+2D35 dj ج d͡ʒ Berber Academy yadj
U+2D36 dj ج d͡ʒ yadj
U+2D37 d د j yad
U+2D38 d د j yad fricative
U+2D39 ض ðˤ yaḍ
U+2D3A ض ðˤ yaḍ fricative
U+2D3B e ه ə yey
U+2D3C f ف f yaf
U+2D3D k ک k yak
U+2D3E k ک k Tuareg yak
U+2D3F ⴿ k ک k yak fricative
U+2D40 h
b
ھ
ب
h
b
yah
= Tuareg yab
U+2D41 h ھ h Berber Academy yah
U+2D42 h ھ h Tuareg yah
U+2D43 ح ħ yaḥ
U+2D44 ˤ (ε) ع ʕ yaε
U+2D45 kh (x) خ χ yax
U+2D46 kh (x) خ χ Tuareg yax
U+2D47 q ق q yaq
U+2D48 q ق q Tuareg yaq
U+2D49 i ي i yi
U+2D4A j ج ʒ yaj
U+2D4B j ج ʒ Ahaggar yaj
U+2D4C j ج ʒ Tuareg yaj
U+2D4D l ل l yal
U+2D4E m م m yam
U+2D4F n ن n yan
U+2D50 ny ني nj Tuareg yagn
U+2D51 ng ڭ ŋ Tuareg yang
U+2D52 p پ p yap
U+2D53 u
w
و
ۉ
w yu
= Tuareg yaw
U+2D54 r ر r yar
U+2D55 ڕ yaṛ
U+2D56 gh (ɣ) غ ɣ yaɣ
U+2D57 gh (ɣ) غ ɣ Tuareg yaɣ
U+2D58 gh (ɣ)
j
غ
ج
ɣ
ʒ
Aïr yaɣ
= Adrar yaj
U+2D59 s س s yas
U+2D5A ص yaṣ
U+2D5B sh (š) ش ʃ yaš
U+2D5C t ت t yat
U+2D5D t ت t yat fricative
U+2D5E ch (tš) تش t͡ʃ yatš
U+2D5F ط yaṭ
U+2D60 v ۋ v yav
U+2D61 w ۉ w yaw
U+2D62 y ي j yay
U+2D63 z ز z yaz
U+2D64 z ز z Tawellemet yaz
= Harpoon yaz
U+2D65 yaẓ
U+2D6F +ʷ ۥ+ ʷ Labio-velarization mark
= Tamatart
= <super> 2D61

Podwójne litery(ligatury są dozwolone)

Code znak Unicode transliteracja nazwa
łaciński arabski IPA
U+2D5C U+2D59 ⵜⵙ ts تس t͡s yats
U+2D37 U+2D63 ⴷⵣ dz دز d͡z yadz
U+2D5C U+2D5B ⵜⵛ ch (tš) تش t͡ʃ yatš
U+2D37 U+2D4A ⴷⵊ dj دج d͡ʒ yadj
Legenda kolorów
Podstawowy Tifinagh (IRCAM Rozszerzony Tifinagh (IRCAM)  Inne Tifinagh litery  Nowoczesne Tuareg litery 

Kodowanie Unicode

[edytuj | edytuj kod]

Tifinagh został dodany do standardu Unicode w marcu 2005, w jego wersji 4.1.

Blok Unicode odpowiedzialny za Tifinagh to U+2D30 do U+2D7F. Puste pola reprezentują wartości zarezerwowane.

Tifinagh
Tabela na Unicode.org (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+2D3x ⴿ
U+2D4x
U+2D5x
U+2D6x
U+2D7x ⵿

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ancient Berber script [online], www.omniglot.com [dostęp 2017-11-27].
  2. Tifinagh alphabet and Berber languages [online], www.omniglot.com [dostęp 2017-11-27].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]