Galatasaray SK (fudbal)
| Galatasaraj | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Galatasaray Spor Kulübü | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Općenito | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Liga | Süper Lig | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Osnivanje | 2. august 1967. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nadimci | Cimbom Aslanlar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stadion | (stari) Ali Sami Yen, İstanbul (Kapacitet: 26.750) (novi) Türk Telekom Arena, Istanbul (Kapacitet: 52.695) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ličnosti | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Predsjednik | Dursun Özbek | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Trener | Okan Buruk | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dresovi | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| uredi |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Galatasaraj (tur. Galatasaray Spor Kulübü) je turski fudbalski klub iz İstanbula. Klub je osnovan 1905. godine i igra na stadionu Türk Telekom Arena, kapaciteta 52.695 mesta.
Galatasaraj je turski klub sa najviše domaćih i međunarodnih uspjeha. Godine u sezoni 1990/00. osvojio je Kup UEFA pobedivši Arsenal i UEFA Superkup. 2013. osvojili su Kup Emirates u Londonu. S time je prvi fudbalski klub iz Turske koji je osvojio neko europsko takmičenje.
Galatasaray je fudbalski ogranak od najpoznatijeg multisportskog kluba u Istanbulu, uključen u sve glavne turske sportske događaje i potpuno angažiran u društvenim zbivanjima i u životu zajednice. Ime kluba znači „Sportski klub Dvorac Galata”.
Osnovan u jeseni 1905.[1] za vrijeme Osmanskog carstva u gradu Istanbulu. Tvorci su bili neki učenici škole Galatasaray Lisesi, jedna od najuglednijih istambulskih gimnazija. Licej ima duboku historiju, u gradskoj četvrti je nastao 1481. godine odlukom sultana Bajazida II. kao „Carska škola Galatinog dvorca”[α 1] sa zadatkom da obučava kadrove namijenjene za upravu Osmanskog carstva. U 19. vijeku postat će prva istambulska škola na francuskom jeziku. Među glavnim osnivačima[α 2] je Ali Sami Yen[α 3], sin tursko-albansko pisca, jezikoslovca i filozofa Samija Frashërija. U početku su društvene boje bile crvena i bijela,[1] dakle boje današnje turskoj zastavi, dok je prvo sjedište bilo trgovina jednog bugarskog mljekara.[1]
Nastanak Galatasaraya je se dogodio u razdoblju u kojem su neki engleski građani, ili barem stranci, osnovali fudbalske timove u gradu, u kojima su, međutim, lokalni igrači bili samo manjina, ako ne i potpuno odsutni. Privrženost članova novog kluba, koji se ubrzo otvorio prema drugim etničkim grupama, jer su se pridružili i mnogi bugarski i srpski studenti, sažeto je prema riječima Samija Yena:[1]
| “ | Igrati kolektivno kao Englezi, označavati određenu boju i ime i pobjeđivati neturske momčadi. | ” |
Unatoč ograničenim početnim sredstvima – Sami Yen je osobno podmazavao jedinu loptu, dok se zamjenik Asım brinuo o pranju majica – nije falilo entuzijazma. Jedina nedoumica bila je oko izbora imena: neki članovi su želili zvati klub „Gloria” ili „Audace”. Mladi studenti su zapravo odigrali prvu historijsku utakmicu protiv grčkog tima iz Halkedona, Kadıköy Faure Mektebi, i pobijedili rezultatom 2:0.[1] Gledatelji, koji su očito bili na turskoj strani, preimenovali su ih u Galata Sarayı efendileri, odnosno u „gospodare tvrđave Galata”, pa je pri tome odabrano ime Galatasaray. Sami Yen će voditi klub od 1905. do 1918.
1996. klub je preuzeo Faruk Süren, koji će za trenera zaposliti Fatiha Terima. Terim je bio bivši igrač Galatasarayja, branič od 1974. do 1985., te je poslije napuštanja igranog fudbala, trenirao Ankaragücü, Göztepe, Tursku reprezentaciju under 21 te između 1993. i 1996. stariju Tursku reprezentaciju. Dolaskom Terima, Galatasaray će između 1996. i 2002. dominirati turskom scenom i redovito posjećivati scenu europskih međunarodnih kupova. Na terenu klub su vodili Popescu, Hagi i niz igrača koji će tih godina postati okosnica turske reprezentacije: Korkmaz, Davala, Buruk, Belözoğlu, Penbe, Kerimoğlu, Erdem, Şükür, Şaş. Ekipa će sudjelovati u nekoliko izdanja Lige prvaka, pokazujući dobru igru u sezonama 1998/99. i 1999/00., i konačno osvojivši Kup UEFA u maju 2000. u finalu protiv Arsenala. Sljedeće godine osvojio je i UEFA Superkup protiv Real Madrida.
U sezoni 2014/15. osvojio je svoj dvadeseti naslov prvaka Turske, što mu je dalo pravo da ugravira četiri zvjezdice na dres momčadi.[α 4]
Najžešće rivalstvo je između Galatasarayja, Fenerbahçea i Beşiktaşa. Galatasaray je poznat kao klub iz centra, sa aristokratskom tradicijom, dok je Fenerbahçe na azijskoj strani i ima uglavnom navijače iz radničke klase. Najpoznatije skandiranje navijača je
| “ | re re re, ra ra ra, Galatasaray Galatasaray cim bom bom | ” |
što je dio pjesme koju su navijači prvi put otpjevali na stadionu Taksim 1922. godine. Prvu koračnicu napisao je 1912. Ahmet Malik, student sa gimnazije Galatasaray. Nadimak Galatasaraya je Cimbom (Đimbom) ili Cimbombom čije porijeklo nije poznato. Grb ekipe dizajnirao je student Sevki Ege, kartica br. 333.[2]
| Startna postava Galatasaraja u finalu Kupa Uefa 2000. |
- UEFA superkup
- Pobednik (1): 2000.
- Evropski kup
- Polufinale (1): 1988/89.
- Superliga Turske:
- Šampioni (19): 1961/62, 1962/63, 1968/69, 1970/71, 1971/72, 1972/73, 1986/87, 1987/88, 1992/93, 1993/94, 1996/97, 1997/98, 1998/99, 1999/00, 2001/02, 2005/06, 2007/08, 2011/12, 2012/13
- Drugoplasirani (10): 1959, 1960-61, 1965-66, 1974-75, 1978-79, 1985-86, 1990-91, 2000-01, 2002-03, 2013-14
- Kup Turske: (rekordan broj puta)
- Pobednik (15): 1963, 1964, 1965, 1966, 1973, 1976, 1982, 1985, 1991, 1993, 1996, 1999, 2000, 2005, 2014
- Finalisti (5): 1969, 1980, 1994, 1995, 1998
- Superkup Turske: (rekord)
- Šampioni (13): 1966, 1969, 1972, 1982, 1987, 1988, 1991, 1993, 1996, 1997, 2008, 2012, 2013
Galatasaraj domaće utakmice igra na stadionu Türk Telekom Arena koji je otvoren 15. januara 2011., i ima kapacitet od 52.695 mesta.
Stadion je otvoren 20. decembra 1964. godine, a naziv je dobio po osnivaču Galatasaraja Ali Sami Yenu. Te godine stadion je mogao da primi više od 35.000 gledalaca, ali je kasnije kapacitet stadiona zbog postavljenih sedišta smanjen na 24.990 mesta. Stadion je bio jako važan za Galtasaraj, jer je na njemu uspeo da savlada ekipe kao što su Barcelona, Milan i Real Madrid. Proslavljeni sudija Pierluigi Collina je za ovaj stadion zbog neverovatne atmosfere izjavio: „Obožavam ovaj pakao“. Poslednju utakmicu na ovom stadionu Galatasaraj je odigrao 12. januara 2011. godine.
Sastav tima u sezoni 2011/12.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Vratari:
Braniči:
Talat Özkarslı
Capone
Gheorghe Popescu
Stjepan Tomas
Frank de Boer
Abel Xavier
Emiliano Insúa
Rigobert Song
DeAndre Yedlin
Emmanuel Eboué
Tomáš Ujfaluši
Veznjaci:
Franck Ribéry
Feriz Ćelović
Fahrudin Durak
Zvjezdan Misimović
Harry Kewell
Hakan Yakın
Saša Ilić
Giovani dos Santos
Napadači:
Henry Onyekuru
Johan Elmander
Radamel Falcao
Lukas Podolski
- ↑ (tr) Galata Sarayı Enderun-u Hümayunu / (tr) Galata Saray -I Humayun Mektebi.
- ↑ Osnivači Galatasarayja su bili: Ali Sami Yen, Asım Tevfik Sonumut, Emin Bülend Serdaroğlu, Celal İbrahim, Bekir Sıtkı Bircan, Reşat Şirvanizade, Refik Cevdet Kalpakçıoğlu, Abidin Daver.[1]
- ↑ Ali Sami Yen (1886-1951), rođen kao Ali Sami Frashëri, sin pisca Samija Frašerija.
- ↑ U Turskoj timovi dobijaju pravo na jednu zvjezdicu poslije pet osvojenih državnih naslova.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 (en) „General Info”. galatasaray.org. Pristupljeno 30. 5. 2024.
- ↑ (en) „The Birth of Galatasaray Crest”. galatasaray.org. Pristupljeno 30. 5. 2024.
Pobjednici Kupa UEFA i UEFA Europske lige | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
| |||||||||||