France
| Cisse pådje ci (a vey avou l' Urope) n' est co k' on djermon, dj ô bén kel pådje est djusse siblåtcheye, eyet co trop tene; et s' divreut ele ecråxhî ene miete. Si vos avoz des cnoxhances so ç' sudjet ci, vos nos ploz aidî, clitchîz sol loyén «candjî l' pådje» po radjouter des informåcions. |
| France | |
| Imne nåcionå: Li Marseyesse (ime) | |
| Mwaisse-veye | Paris |
| Lingaedje oficir | francès |
| Sitindêye • totåle • aiwe | 643 801 km² 0.3% |
| Populåcion • totåle • dinsité | 68,373,433 dimorants 106.2 djins/km² |
| Dislaxhaedje | awousse 843 (Julian) |
| Tchîf d' estat | Emmanuel Macron |
| Prumî minisse | Michel Barnier |
| Manoye | uro, franc Pacifique |
| Coisse d' eure | UTC+01:00 |
| Preficse telefonike | +33 |
| Dominne internete | .fr |
Li France, c' est on payis del Urope coûtchantrece, ki s' mwaisse veye c' est Paris.
Lingaedjes
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li lingaedje oficir, c' est l' francès. C' est l' seu lingaedje k' on pout djåzer dins totes les plaeces oficires (Pårlumint, evnd.)
Gn a bén ene septantinne di lingaedjes do payis. I sont ricnoxhous come "patrimoenne" del France pa l' årtike 75-1 del nouve mwaisse lwè vôtêye e moes d' djulete 2008. On les pout rindjî come çoula :
- Romans lingaedjes d' oyi
- Ôtes romans lingaedjes :
- Lingaedjes nén romans
- Ezès teritweres djudla-mer
Istwere del France
[candjî | candjî l’ côde wiki]Après les gueres France Espagne, gn a yeu l' Påye di Nîmegue, la kel Bote di Djivet, walon-cåzante, a passé des Bas Payis espagnols al France.
Après l' revolucion francesse, les Francès abrokît el Beldjike. Et fote ene dobleur ås Otrichyins al troejhinme batreye di Fleuru.
Après, i divnît les mwaisse del Walonreye (et rashonner li Principåté d' Lidje et les estats walons k' estént Bas Payis otrichyins). C' est çou k' on lome li Redjime francès.
Do côp après, c' est Napoleyon Bonapåre ki prind l' povwer. Bråmint des Walons si vont egadjî dins si årmêye. I serè vinké pol dierin côp al Batreye di Walerlô.
Pus tård e 19inme sieke, gn årè Napoleyon III ki va fé l' guere di Crimêye pu l' guere di 1870.
Sol tournant do 19inme et l' vintinme sieke, on djåzrè mo di l' Afwaire Dreyfus.
Li France fourit ene des prumirès pouxhances a esse emacralêye dins l' Prumire pu l' Deujhinme guere daegnrece.
C' est onk des Estats askepieus do Traité d' Rome (1957).
Djeyografeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Viyaedjes di France metous djusse astok del Walonreye
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Viyaedjes del Bote di Djivet
- Ôtès viyaedjes do Dipårtumint des Årdenes
- Ôtès viyaedjes do Dipårtumint do Nôr
Aiwes di France
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Ôtès aiwes