Όταν οι Ναπολετάνοι δεν φωνάζουν, ή κοιμούνται ή ετοιμάζονται να πεθάνουν – και η Φιλουμένα ούτε κοιμάται ούτε πεθαίνει. Είναι ο ορισμός της γυναίκας Όταν οι Ναπολετάνοι δεν φωνάζουν, ή κοιμούνται ή ετοιμάζονται να πεθάνουν – και η Φιλουμένα ούτε κοιμάται ούτε πεθαίνει. Είναι ο ορισμός της γυναίκας που αρνείται να ξεχαστεί, να συμβιβαστεί, να υποχωρήσει έτσι εύκολα. Ένα έργο γεμάτο πάθος, απωθημένα και εντάσεις, που εξελίσσεται σαν καλοστημένο οικογενειακό δράμα με ρυθμό σαπουνόπερας αλλά ψυχή θεάτρου. Σουρεαλιστικά ιταλικό, βαθιά ανθρώπινο.
Ο Eduardo De Filippo συνδυάζει το κωμικό και το τραγικό με μαεστρία: γελάς, θυμώνεις, συγκινείσαι, και μετά αναρρωτιέσαι σε ποιον χαρακτήρα μοιάζεις περισσότερο. Γιατί θα ήθελες να ήσουν Φιλουμένα αλλά φοβάσαι πως τελικά είσαι περισσότερο Ντομένικο. Εννοείται πως θα μπορούσε κάλλιστα να μιλάει για τη Δέσποινα και το Βαγγέλη και να διαδραματίζεται στην Αθήνα. Έργο διαχρονικό και παγκόσμιο.
Αφαιρώ ένα αστέρι γιατί κάπου χάνει τη δυναμική του, με ελαφρώς επαναλαμβανόμενους και κοινότοπους διαλόγους αλλά γενικά αξίζει – ειδικά αν αγαπάτε θεατρικούς μονολόγους-γροθιά και χαρακτήρες που μιλάνε λες και είναι έτοιμοι να κάνουν επανάσταση ή να φτιάξουν μακαρονάδα....more
Το Κοριτσάκι με τα Σπίρτα with a twist. Με πολύ χιούμορ. Ανατροπές. Και σκατό. Πολύ σκατό. Όπως ήταν φυσικό, το λάτρεψα! Κι ακόμα περισσότερο τις ευχαρΤο Κοριτσάκι με τα Σπίρτα with a twist. Με πολύ χιούμορ. Ανατροπές. Και σκατό. Πολύ σκατό. Όπως ήταν φυσικό, το λάτρεψα! Κι ακόμα περισσότερο τις ευχαριστίες/αφιέρωση:
Τον Andersen για το κοριτσάκι με τα σπίρτα Τον Tolkien για το δαχτυλίδι Τον King για το βλέμμα Τον Βολταίρο, γιατί έτσι Και τη Μητέρα Φύση για τα σκατά
Όχι τυχαία, έχει σημαδέψει την παιδική ηλικία πολλών γειτόνων μας Ιταλών και υποψιάζομαι και πολλών ενηλίκων, καθώς κλείνει πονηρά το μάτι στη σοβαροφάνεια και την αναλγησία των μεγάλων....more
Τον καιρό του Mussolini τα τραίνα έφταναν στην ώρα τους λένε ακόμα κάποιοι υπερήλικες στη γειτονική Ιταλία (καθώς και απογονοί τους κι αυτοί που ασπάζΤον καιρό του Mussolini τα τραίνα έφταναν στην ώρα τους λένε ακόμα κάποιοι υπερήλικες στη γειτονική Ιταλία (καθώς και απογονοί τους κι αυτοί που ασπάζονται παρόμοια ιδεολογία) και μοιάζει να μην απέχει καθόλου από την αντίστοιχη H χούντα έφτιαξε δρόμους που ακούμε στη χώρα μας εδώ και δεκαετίες και που αποδεικνύει περίτρανα ότι το Una faccia - una razza επεκτείνεται και στην ιστορική μνήμη (ή την έλλειψη αυτής).
Από τις κατοικίες που υποτίθεται ότι έφτιαξε ο Duce (από την καλή του την καρδιά βρε), ως τα επιδόματα, τις συντάξεις και την κοινωνική ασφάλιση, ο ιστορικός Francesco Filippi έρχεται να παραθέσει στοιχεία, στατιστικές και μελέτες που καταρρίπτουν το μύθο και αποκαλύπτουν την οικειοποίηση και την προπαγάνδα του φασισμού, πολλές φορές και την παραποίηση ή παράλειψη αριθμών καταπώς βόλευε το σύστημα. Γιατί, όχι ο Μουσσολίνι δεν νίκησε τη μαφία, απλώς την έκρυψε. Αυτά και πολλά άλλα χαριτωμένα, στις σελίδες του βιβλίου.
Αν και δεν πρόκειται για το πιο εύκολο ανάγνωσμα, δεν μπορώ να μην επιβραβεύσω τόσο τη σοβαρότητα της έρευνας όσο και τη γενναιότητα του όλου εγχειρήματος. Με τόσους φασίστες και νοσταλγούς, άλλωστε, το λες και επικίνδυνο. Μια τέτοια περίπτωση είναι η μομφή του συγγραφέα απέναντι στους συμπατριώτες του που ουδέποτε προσπάθησαν να "αποφασιστοποιηθούν" σε αντίθεση με τους Γερμανούς που προσπάθισαν να αποτινάξουν το ναζισμό απ' την συλλογική τους ταυτότητα με συστηματικές ενέργειες και αυστηρή αυτοκριτική....more
Futti, futti, che Dio perdona a tutti! λέει σε άψογα ιταλικά η παροιμία (Γάμα, γάμα κι ο Θεός όλους τους συγχωρεί), κάτι που μοιάζει βαθιά ριζωμένο στFutti, futti, che Dio perdona a tutti! λέει σε άψογα ιταλικά η παροιμία (Γάμα, γάμα κι ο Θεός όλους τους συγχωρεί), κάτι που μοιάζει βαθιά ριζωμένο στο συλλογικό ασυνείδητο της γειτονικής μας χώρας και που δε θα με είχε αγγίξει τόσο αν δεν το έβλεπα και στη δική μας.
Ο Arturo, λάτρης του ποδοσφαίρου και των γλυκισμάτων με ricotta, γνωρίζει την τέλεια γυναίκα: νέα, όμορφη, ζαχαροπλάστρια και σούπερ καθολική. Και πώς κερδίζεις το αντικείμενο του πόθου σου; Μα γίνεσαι ο τέλειος Χριστιανός φυσικά! Μόνο που στο εγχείρημά του αυτό ο ήρωάς μας έρχεται αντιμέτωπος με την υποκρισία και την πίστη "μερικής απασχολήσεως" που φτάνει μόνο μέχρι εκεί που ξεκινά το συμφέρον μας. Γιατί καλή, καλή η θρησκεία αλλά μην ξεβολευτούμε κιόλας...
Στο πρώτο του συγγραφικό εγχείρημα, ο πολυπράγμων Pierfrancesco Diliberto (Pif) αφήνει τη σκηνοθετική κλακέτα και την παρουσίαση για να καταπιαστεί με ένα έργο που τελικά έχει πολύ περισσότερο βάθος από αυτό που μαρτυράει η πρώτη περιγραφή. Διασκεδαστικό και με αρκετές άβολες παραδοχές για την ανθρώπινη φύση, θα το είχα ανταμείψει με υψηλότερη βαθμολογία αν δεν το έβρισκα λίγο απότομο προς το τέλος.
Καθόλου άσχημο ντεμπούτο και περιμένω το επόμενο (το οποίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες)....more
Όλα θα πάνε καλά μας υποσχόταν ο Leo Ortolani τον Μάρτιο του 2020 and that didn't age well... Ένα ανορθόδοξο ημερολόγιο καραντίνας από τα χαρακώματα τΌλα θα πάνε καλά μας υποσχόταν ο Leo Ortolani τον Μάρτιο του 2020 and that didn't age well... Ένα ανορθόδοξο ημερολόγιο καραντίνας από τα χαρακώματα της κόκκινης ζώνης στη μαρτυρική Πάρμα, σε σημεία ξεκαρδιστικό, σε άλλα μακάβριο, με χιούμορ λίγο ανίερο αλλά πάντα κοφτερό.
Το εξώφυλλο (με τον ίδιο πιθανότατα;) που βγάζει βόλτα τον κορωνοϊό του χαρακτηριστικό και εξαιρετικά πετυχημένο. Την εποχή που έβγαινες μόνο με υπεύθυνη δήλωση, μπορούσες να πας για τρέξιμο αλλά μετά όχι, μετά ναι αλλά καλύτερα όχι, που μπορούσες να βγάλεις το σκύλο σου, να πας σουπερμάρκετ, να πας για δουλειά αλλά μόνο αν είναι ανάγκη, να βοηθήσεις κάποιον που δεν έχει δουλειά αλλά έχει ανάγκη και σκύλο. Από τις πρώτες μέρες που αρκούσε να αποφεύγει κανείς τα κινέζικα εστιατόρια ως τις μέρες που βρίσκαμε αντισηπτικά μόνο στη μαύρη αγορά. Θυμάστε;...more
Έπαινος στην ατέλεια τιτλοφορείται η αυτοβιογραφία της Rita Levi-Montalcini και αναρρωτιέται κανείς τι σχέση είχε με την ατέλεια η γιατρός, ερευνήτριαΈπαινος στην ατέλεια τιτλοφορείται η αυτοβιογραφία της Rita Levi-Montalcini και αναρρωτιέται κανείς τι σχέση είχε με την ατέλεια η γιατρός, ερευνήτρια, νομπελίστρια και απόλυτο ίνδαλμα για χιλιάδες επιστήμονες και μη. Ας είναι. (Ναι, είμαι fanboy)
Η αυτοβιογραφία σε πρώτο πρόσωπο μιας από τις σημαντικότερες και πιο πολύτιμες προσωπικότητες του περασμένου αιώνα. Μια ζωή γεμάτη (κυριολεκτικά και μεταφορικά) που σφυριλατήθηκε μέσα από την αγάπη της για την επιστήμη, τις μεγάλες απειλές τις ιστορίας - δύο Παγκοσμίους Πολέμους και τους αντισημιτικούς νόμους του φασισμού - τις κοινωνικές δυσκολίες που αντιμετώπιζε μια γυναίκα στους ακαδημαϊκούς χώρους και την έρευνα για την οποία τιμήθηκε με το Νόμπελ Ιατρικής το 1986.
Θα την αποκαλούσα θεά αλλά φοβάμαι πως η ίδια δε θα το εκτιμούσε ούσα άθεη, γι' αυτό θα πω είδωλο. ...more
Χαζός σαν το πατέρα σου - Γιατί μπορεί να είσαι μπαμπάς χωρίς να ξεχνάς πως υπήρξες παιδί.
Έξυπνη ιδέα, όμορφες στιγμές παιδικής αθωότητας αλλά και ποΧαζός σαν το πατέρα σου - Γιατί μπορεί να είσαι μπαμπάς χωρίς να ξεχνάς πως υπήρξες παιδί.
Έξυπνη ιδέα, όμορφες στιγμές παιδικής αθωότητας αλλά και πολλές στιγμές σύγχυσης (γιατί το παιδικό μυαλουδάκι δεν τα έχει όλα δομημένα και στη σειρά) που μάλλον παραπέμπουν στην πρώτη λέξη του τίτλου......more
Αν και ο Ferzan Özpetek είναι πολύ γνωστός στην Ιταλία, τον τίτλο τον πρωτοάκουσα από το Σαρακατσάνη. Πρώτη λογοτεχνική γνωριμία μου, λοιπόν, με τον ΤΑν και ο Ferzan Özpetek είναι πολύ γνωστός στην Ιταλία, τον τίτλο τον πρωτοάκουσα από το Σαρακατσάνη. Πρώτη λογοτεχνική γνωριμία μου, λοιπόν, με τον Τούρκο σκηνοθέτη και σεναριογράφο, το Σαν μια Ανάσα μας αφηγείται μια ιστορία χωρισμού και συγχώρεσης που μας ταξιδεύει πενήντα χρόνια πίσω, από τη Ρώμη ως την Κωνσταντινούπολη, την άτυπη πρωταγωνίστρια του βιβλίου.
Ευανάγνωστο, ενδιαφέρον αλλά και απόλυτα προβλέψιμο. Σαν ένα έργο που έχουμε ξαναδεί αλλά δεν είναι και τόσο κακό που να μην του ρίξουμε άλλη μια ματιά....more
Η Θεία Κωμωδία για παιδία και υποψιάζεται κανείς πως το εγχείρημα είναι δύσκολο εν τη γενέσει του. Πόση λογοκρισία απαιτείται και πόσο καλείται να απΗ Θεία Κωμωδία για παιδία και υποψιάζεται κανείς πως το εγχείρημα είναι δύσκολο εν τη γενέσει του. Πόση λογοκρισία απαιτείται και πόσο καλείται να απαλύνει κανείς τις γωνίες για να μπορεί ένας (πολύ) νεαρός αναγνώστης να εξοικειωθεί με το αριστούργημα του Δάντη;
Φαίνεται πως η Annamaria Piccione έκανε σπουδαία δουλειά γιατί - αν και λείπουν σημαντικά τμήματα και από τα τρία μέρη της Κωμωδίας - ο κεντρικός άξονας είναι εδώ (υποψιάζομαι, δηλαδή, γιατί εγώ τον μόνο Δάντη που έχω μελετήσει διεξοδικά είναι αυτός του Οι ωραίοι έχουν χρέη): εξάπτει την περιέργεια των μικρών μας φίλων ως προς το απόλυτο έργο της ιταλικής λογοτεχνίας και παράλληλα τους εντάσσει στην κοινωνική και πολιτική κριτική και τους φέρνει σε επαφή με τα θρησκευτικά διδάγματα εκ των οποίων βρίθει, κυρίως η Κόλαση. Κι όλα αυτά με πολύ επιμελημένη εικονογράφηση από τον Francesc Rovira.
Εξαιρετικό, ίσως γιατί θυμάμαι ότι κι εγώ ως παιδί την Οδύσσεια σε εικονογραφημένο την πρωτοδιάβασα κι ας έχουν περάσει πολλές δεκαετίες από τότε......more
Γιατί οι γυναίκες πιστεύουν στο κεραυνοβόλημα (του έρωτα) ενώ οι άνδρες σε μια στιγμή κωλοφαρδίας αναρρωτιέται ο Ιταλός κωμικός Beppe Tosco, σατιρίζονΓιατί οι γυναίκες πιστεύουν στο κεραυνοβόλημα (του έρωτα) ενώ οι άνδρες σε μια στιγμή κωλοφαρδίας αναρρωτιέται ο Ιταλός κωμικός Beppe Tosco, σατιρίζοντας τις ανθρώπινες σχέσεις με τρόπο χαριτωμένο, ως και δροσερό. Φιλοσοφικά ερωτήματα που πάντα βασάνιζαν την ανθρωπότητα - πάλι καλά που δεν πραγματεύτηκε τη φιλιά μεταξύ των δύο φύλων - ερώτημα που πέφτει κάθε εξάμηνο, λογικά για στατιστικούς λόγους μήπως άλλαξε κάτι.
Με βέβηλο, ισοπεδωτικό αλλά ποιοτικό χιούμορ, διαβάζεται εύκολα για να ξεχαστεί με την ίδια ευκολία χωρίς να είναι απαραίτητα κακό. Θα το χαρακτήριζα επιθετικά μέτριο (αλλά με την καλή έννοια)....more
Μια απλή ιστορία omertà και απόδοσης δικαιοσύνης μέσα από τη ματιά του Leonardo Sciascia (της Μέρας της Κουκουβάγιας), με την ίδια διάθεση καταγγελίαςΜια απλή ιστορία omertà και απόδοσης δικαιοσύνης μέσα από τη ματιά του Leonardo Sciascia (της Μέρας της Κουκουβάγιας), με την ίδια διάθεση καταγγελίας και αποκάλυψη της αλήθειας στην οποία μας έχει συνηθίσει....more
Εσένα που δε γέννησε η κοιλιά μου αλλά η καρδιά μου. Εσύ που έχεις διαφορετικό πρόσωπο από το δικό μου, αν και όλοι λένε πως μου μοιάζεις. Σ' εσένα ποΕσένα που δε γέννησε η κοιλιά μου αλλά η καρδιά μου. Εσύ που έχεις διαφορετικό πρόσωπο από το δικό μου, αν και όλοι λένε πως μου μοιάζεις. Σ' εσένα που η ζωή φάνηκε σκληρή, γιατί σε έκανε να γεννηθείς σε ένα μέρος και να ξαναγεννηθείς σε ένα άλλο. Και δεν μπόρεσες να επιλέξεις. Καμία από τις δύο φορές.
Η προσωπική εμπειρία της Ιταλίδας ηθοποιού Luciana Littizzetto με την τεκνοθεσία, με όλες τις δυσκολίες, τα ευτράπελα και τις δυνατές στιγμές που αυτή εμπεριέχει. Η κωμική της πένα με έχει κάνει πολλές φορές να γελάσω, όμως σ' αυτό το βαθύτατα εξομολογητικό κι αληθινό βιβλίο, συγκινήθηκα πολύ. Φέρνω στο νου μου τα λόγια της Oriana Fallaci στο Γράμμα σ’ ένα παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ "...γελούσε πολύ. Ίσως γιατί έχει κλάψει πολύ στη ζωή της".
...
Το επάγγελμα της μητέρας είναι φτιαγμένο με αποσιωπητικά. Υπάρχουν στιγμές που με τα παιδιά οι λέξεις είναι περιττές, έως και βλαβερές. Αυτή είναι η στιγμή για τις τρεις τελείες. Οι τελίτσες είναι η σιωπή. Όχι αυτό που σφραγίζει το τέλος, αντιθέτως, αυτό που αναστέλλει την ετυμηγορία. Τα σημάδια στη ράχη της λευκής σελίδας είναι η λέξεις που επιλέγουμε να μην πούμε. Οι λέξεις που ποτέ δε σου είπα γιατί απλώς δεν τις βρήκα. Είναι οι σιωπές. Είναι οι ανάσες. Αυτές που δίνουν πνοή στις σκουριασμένες σκέψεις. Ο χρόνος που δίνουμε στον εαυτό μας για να κατανοήσουμε. Μέσα στις τρεις τελίτσες υπάρχει η πιθανότητα να αλλάξουμε ιδέα. Να ανακαλύψουμε νέους κώδικες. Να φανταστούμε ένα μέλλον που με τις λέξεις φαντάζει περιορισμένο. Είναι τα ψίχουλα του ψωμιού του Χάνσελ και της Γκρέτελ, που με κάποιον τρόπο δείχνουν το δρόμο. Αγαπώ τα αποσιωπητικά γιατί ανοίγουν δρόμους και δυνατότητες, διαφορετικές για τον καθένα. Δεν έχουν την απαίτηση να πουν: τελειώνει εδώ. Σου αφήνουν το μέλλον. Απρόβλεπτο και ανέλπιστο....more
Απαραίτητη γραμματική εισαγωγική σημείωση: τα κουνούπια στα ιταλικά είναι γένους θηλυκού, καθότι ουδέτερο δεν υπάρχει. Επομένως, τα κουνούπια είναι όλΑπαραίτητη γραμματική εισαγωγική σημείωση: τα κουνούπια στα ιταλικά είναι γένους θηλυκού, καθότι ουδέτερο δεν υπάρχει. Επομένως, τα κουνούπια είναι όλα πουτάνες καταγγέλλει ο κωμικός Beppe Tosco. Εγώ θα έλεγα πως και οι μύγες το πάνε λίγο το γράμμα αλλά δε θέλω να το αλλοιώσω κατά το ελληνικότερο (φανταστείτε όμως πόσο θα πουλούσε ένα βιβλίο με τον επιθετικό τίτλο Οι μύγες είναι όλες πουτάνες! - εγώ θα έβαζα και θαυμαστικό, έτσι για έμφαση).
Ιστορίες καθημερινού σουρρεαλισμού, πολύ χιούμορ, στιγμές εύθυμες που καταλήγουν σε συνωμοτικά χαμόγελα στο δρόμο (το άκουγα σε audiobook) και σε άλλους δημόσιους χώρους. Θα υπερασπίζομαι μέχρι τελευταίο Mbyte τα βιβλία του είδους που δε διεκδικούν λογοτεχνικά βραβεία αλλά αποσπούν αβίαστο γέλιο, έστω κι αν ξεχαστούν τη στιγμή που αλλάζουμε σελίδα....more
Fabio Volo, ο αγαπημένος συγγραφέας αυτών που δε διαβάζουν - όπως λέει μια ιταλίδα φίλη μου - σε νέες περιπέτειες. Στο τελευταίο του βιβλίο συναντάμε Fabio Volo, ο αγαπημένος συγγραφέας αυτών που δε διαβάζουν - όπως λέει μια ιταλίδα φίλη μου - σε νέες περιπέτειες. Στο τελευταίο του βιβλίο συναντάμε το γνώριμο μοτίβο του σαραντάρη σε κρίση (λίγο ο γάμος του, λίγο οι γονείς που μεγαλώνουν, λίγο η κλιμακτήριος, λίγο ο φόβος της αλλαγής) σε ένα ταξίδι για καλό σκοπό με τον αξιολάτρευτο κολλητό του, ταξίδι ανασυγκρότησης, ενδοσκόπισης και ανακάλυψης.
Κινηματογραφική γραφή (Σας παρακαλώ μεγάλα στούντιο, κάντε το βιβλιαράκι μου ταινία πρέγκο!), road trip διάθεση, χιουμοράκι, ίχνη ψαγμενιάς και φιλοσοφίας του καναπέος και όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που αν είχαμε αντιστρέψει το φύλο του δημιουργού και των πρωταγωνιστών, θα αποκαλούσαμε chick lit....more
Επίσημη συνέχεια του εξαιρετικού Ιστορίες της καληνύχτας για επαναστάτριες, με περισσότερη έμφαση σε πολιτικές ακτιβίστριες, επιστήμονες και γυναίκες Επίσημη συνέχεια του εξαιρετικού Ιστορίες της καληνύχτας για επαναστάτριες, με περισσότερη έμφαση σε πολιτικές ακτιβίστριες, επιστήμονες και γυναίκες που πρωτοπόρησαν στον τομέα τους κι όχι γιατί απλώς έτυχε να γίνουν γνωστές ή επειδή υιοθέτησαν ελαττώματα που συνηθίζουμε να βλέπουμε (και να καταδικάζουμε) σε άνδρες.
Αναλλοίωτη παρέμεινε η απλ(οϊκ)ή γραφή κι η υπέροχη εικονογράφηση. ...more
Εξαιρετικά επιμελημένη έκδοση, μια υπέροχη πρωτοβουλία και ανάλογη υλοποίηση. Ένα εξολοκλήρου θηλυκό καστ, από τις συγγραφείς και τις 60 διαφορετικές Εξαιρετικά επιμελημένη έκδοση, μια υπέροχη πρωτοβουλία και ανάλογη υλοποίηση. Ένα εξολοκλήρου θηλυκό καστ, από τις συγγραφείς και τις 60 διαφορετικές εικονογράφους ως τις πρωταγωνίστριες, άλλες γνωστές κι άλλες λιγότερο.
Η μόνη μου ένσταση είναι ορισμένες επιλογές των δημιουργών (Margaret Thatcher? Really? Υποθέτω καλή είναι εκτός αν είσαι εργατικός, ανθρακωρύχος, παιδί στην ανάπτυξη ή Αργεντίνος) και η κάπως επιγραμματική αναφορά στο βιογραφικό τους (αφαιρούμε όλα τα μελανά σημεία και το όποιο δραματικό τέλος) αλλά υποψιάζομαι πως έγινε απευθυνόμενο σε ένα πολύ νεαρό κοινό.
Θα το συνιστούσα σε κορίτσια και αγόρια, μικρούς και μεγάλους. Εμένα το απόλυτο ίνδαλμά μου είναι η Marie Curie και δεν είμαι ούτε κορίτσι ούτε πρώτο νιάτο. Γιατί όχι κι άλλες; ...more