merixien's Reviews > Theogonia - İşler ve Günler

Hesiodos’un Theogoia ile İşler ve Günler’i aslında bu kitabın üçte birini yani seksen sayfasını oluşturuyor. Sonrası ise Azra Erhat’ın Hesiodos ve eserleri üzerine hazırladığı muazzam bir inceme.

Öncelikle Hesiodos’un eserleri üzerine konuşacak olursak; benim sevdiğim bölüm Yunan mitolojisinin ve tanrıların doğuşunu özetleyen Theogonia oldu. Geçen aylarda okuduğum Torunuma Yunan Mitleri’nde de başlangıç ve tanrıların tarihi anlatılırken Hesiodos ve eserlerine çokça atıf yapıldığı için hem okuyacağım tarihe hem de Hesiodos’un tükenmek bilmeyen kadın düşmanlığına aşinaydım. Ancak eski metni okumak çok daha keyifliydi elbette. Çünkü -benzerleri gibi- konsantrasyon isteyen bir metin olmasına karşın aynı zamanda da dikkatinizi çeken çok karakteristik bir dili ve yapısı var. Homeros ile karşılaştırabilecek durumda değilim tabii ki, ancak kısalığı -çok kafanız karışmadan takip edebiliyorsunuz- ve başlangıca ve “kim, kiminle nerede” formatından dolayı daha rahat okunuyor. Ancak aynı şeyleri ikinci bölüm için söyleyemeyeceğim. İşler ve Günler kısmı okurken biraz sıkıldığım, “keşke iki kardeş oturup konuşsaydınız da bu kadar -bizlere kadar- uzamasaydı konu” diye diye bitirdim. Genel olarak; klasik dönemde Yunanistan’da tarlada ve denizde çalışmanın incelikleri, takvimleri, bölgenin gelenekleri, yasakları ve “kardeşinize dahi güvenmeyin, tek oğul en hayırlı evlattır” temaları üzerinden gündelik hayatı anlatıyor.

Ancak benim için bu kitabı asıl güzelleştiren nokta ise Azra Erhat’ın Hesiodos Eseri ve Kaynakları” başlığı altında, bütün eseri tane tane açıkladığı, Homeros ile olan yarışmaya değindiği ve anlatılan efsane ve geleneklerin Anadolu kültürü ile bağlantılarını açıkladığı 130 sayfalık inceleme kısmı. Yunan mitolojisinin temel taşlarını kendisinin elinden okuduğumuz için çok şanslıyız. Zira hem çevirisi, hem sözlüğü hem de bütün eserlere eklediği açıklamalarıyla, mitoloji gibi kompleks bir alanı okurları için anlaşılabilir kılmış durumda. Bana kitabın Portekizce baskısıyla eşlik eden arkadaşımla konuştuğumuzda bu detayın ne kadar önemli olduğunu bir kere daha anladım açıkcası.