Shaghayegh's Reviews > Recitatif

باید اعتراف کنم تا قبل خوندنش فکر میکردم آدم ظاهربینی نیستم. به ندرت قضاوت میکنم و برام خیلی چیزها اهمیت چندانی ندارن.
اما تونی موریسون جلو راهم سبز شد. با بازی قشنگش با کلمات ذهنم رو زیر و رو کرد. حتی فکر میکنم موقع نوشتن این داستان کوتاه، زیر لب می گفت "همتون سراپا یه کرباسین. فقط ادعاتون کون فلک رو پاره کرده!"

تا قبل از آشناییم با این بشر، خیال میکردم آثار نابوکوف قابلیت این رو دارن که با هر بار خوندنشون، برداشت متفاوتی از بار قبل داشته باشم. اما موریسون با یه داستان کوتاه جمع و جور، جوری قلمش رو به رخم کشید که تا انتهای داستان داشتم با خودم کلنجار میرفتم. اون هم سر چی؟ سر سوالاتی که به شدت سطحی بودن. اون سیاه بود یا سفید؟!
بعد که به خودم اومدم دیدم ای دل غافل، عجب رکبی خوردم.
شقایق که گوز گوز میکردی همه عمر
دیدی که چگونه تونی مچت را گرفت
خلاصه اینطوری پی بردم تافته ی جدا بافته نیستم و مثل تمامی آدم ها درگیر حواشی بی اهمیت میشم.

حالا جریان از چه قرار بود؟ توایلا و روبرتا، دو دختر ۸ ساله که سر از پرورشگاه درآوردن. و ما در طول داستان شاهد ارتباطشون هستیم. ارتباطی که موریسون به salt and pepper تشبیهش کرده. اما خب این ماجرا به ظاهر ساده هست ولی شیوه ی روایت نویسنده باعث میشه داستان فراتر بره. جوری که تو توصیفات گم بشی، دوباره برگردی و بخونی و زیر لب بگی پس با این اوصاف اون سیاه بود؟! و یکم که بیشتر پیش رفتی حرفت رو عوض کنی و بگی خب الان معلوم شد سفید هست. جوری که یه آن به خودت میای و میفهمی عجب نژادپرستی هستی!
موریسون شخصیت ها رو در هم آمیخته میکنه. حتی دیالوگ هاشون! طوری که برام جای سوال بود الان کدومشون این حرف رو زد.
حتی تصوری که از گذشته و خاطراتی که به جا مونده داری رو هم به سخره میگیره. اینکه اونچه به یاد داری، تصورات ذهنی تو هستن یا واقعیت ماجرا یا ترکیبی از هردوشون؟
در کل اگه بخوام از زیبایی هاش بگم میتونم به در هم تنیدگی عجیبش اشاره کنم. جوری که تشخیص رو ناممکن میکنه.
بیشتر از این جایز نیست بگم. خودتون بخونین و قضاوت کنین.
فقط این رو بگم برای منی که با داستان کوتاه زیاد ارتباط برقرار نمیکنم به شدت لذت بخش بود.(صدالبته که به این معنی نیست تو هم چنین دیدگاهی رو با خوندنش داشته باشی.)

پی نوشت: بسی خوشحالم که اولین ریویوی فارسی رو درباره ش نوشتم.