Government Property

NOT FOR SALE

NOT
9
Filipino 11
Unang Markahan - Modyul 3
Pagsusuri sa Mga Pangyayari, at ang
Kaugnayan Nito sa Kasalukuyang
Lipunang Asyano

(design your own cover page)

Department of Education ● Republic of the Philippines

Filipino- Grade 9
Alternative Delivery Mode
Quarter 3,Wk.3 - Module 3: Epiko
First Edition, 2020

Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any
work of the Government of the Philippines. However, prior approval of the
government agency or office wherein the work is created shall be necessary for
exploitation of such work for profit. Such agency or office may, among other things,
impose as a condition the payment of royalty.

Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand

names, trademarks, etc.) included in this book are owned by their respective
copyright holders. Every effort has been exerted to locate and seek permission to
use these materials from their respective copyright owners. The publisher and
authors do not represent nor claim ownership over them.

Published by the Department of Education – Division of Cagayan de Oro

Schools Division Superintendent: Roy Angelo L. Gazo, PhD.,CESO V

Development Team of the Module

Author: Celia C. Gornez
Reviewers/Evaluators/Editors: (Fe B.Reponte_Rossell S. Areola)
Illustrator and Layout Artist:
Management Team
Chairperson: Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III
Regional Director

Co-Chairpersons: Dr. Victor G. De Gracia Jr. CESO V

Asst. Regional Director

Roy Angelo E. Gazo, PhD, CESO V

Schools Division Superintendent

Nimfa R. Lago,PhD, CESE

Assistant Schools Division Superintendent
Mala Epra B. Magnaong, Chief ES, CLMD

Members Neil A. Improgo, EPS-LRMS

Bienvenido U. Tagolimot, Jr., EPS-ADM
Henry B. Abueva OIC-CID Chief
Levi M. Coronel, EPS-Filipino
Sherlita L. Daguisonan, LRMS Manager
Meriam S. Otarra, PDO II
Charlotte D. Quidlat, Librarian II
Printed in the Philippines by
Department of Education – Division of Iligan City
Office Address: General Aguinaldo, St., Iligan City
Telefax: (063)221-6069
E-mail Address: iligan.city@deped.gov.ph

9
Filipino
Ikatlong Markahan- Modyul 3
Pagsusuri sa mga Pangyayari, at ang
Kaugnayan Nito sa Kasalukuyang
Lipunang Asyano

This instructional material was collaboratively developed and reviewed

by educators from public and private schools, colleges, and or/universities.
We encourage teachers and other education stakeholders to email their
feedback, comments, and recommendations to the Department of Education
at action@ deped.gov.ph.

We value your feedback and recommendations.

Department of Education ● Republic of the Philippines

This page is intentionally blank
 Talaan ng Nilalaman

Mga Pahina

Pangkalahatang Ideya ……………………………… 1

Nilalaman ng Modyul ……………………………… 1
Alamin ……………………………… 1
Pangkalahatang Panuto ……………………………… 1
Subukin ……………………………… 2

Aralin 1 ………………………………
Balikan ………………………………
Tuklasin ………………………………
Suriin ………………………………
Pagyamanin ………………………………
Isaisip ………………………………
Isagawa ………………………………

Aralin 2 ………………………………
Balikan ………………………………
Tuklasin ………………………………
Suriin ………………………………
Pagyamanin ………………………………
Isaisip ………………………………
Isagawa ………………………………
Buod ………………………………
Tayahin ………………………………
Karagdagang Gawain ………………………………
Susi ng Pagwawasto ………………………………
Sanggunian ………………………………

Aralin 3 ……………………………… 4
Balikan ……………………………… 4
Tuklasin ……………………………… 4
Suriin ……………………………… 5
Pagyamanin ……………………………… 7
Isaisip ……………………………… 7
Isagawa ……………………………… 7
Buod ……………………………… 9
Tayahin ……………………………… 9
Karagdagang Gawain ………………………………
Susi ng Pagwawasto ……………………………… 10
Sanggunian ……………………………… 11
This page is intentionally blank
 Modyul 3
Konseptong Pangwika 3

Pangkalahatang Ideya

Mahusay! Nagtagumpay ka! Ngayon maaari mo akong samahan

na maglakbay sa Timog Kanlurang Asya, puntahan at alamin natin ang
panitikan ng India. Tulad ng maraming bansa sa mundo, mayaman din
ito sa mga kdang pampanitikan tulad ng epiko. Sa panitikang ito
masasalamin sa kanilang mga naisulat ang kanilang mga pangarap,
mithiin, paniniwala, kultura at tradisyon.

Nilalaman ng Modyul
Sa araling ito, inaasahang maipamamalas mo ang iyong pag-
uunawa sa epiko mula sa India na may pamagat na “Rama at Sita” na
isinalin sa Filipino ni Rene O. Villanueva. Bibigyang-tuon din kung paano
maipakikita sa mga epiko ang kabayanihan ng isang tao. Ang
pangangalaga ng dangal ng tao at paghahatid sa mga pagpapasyang
moral.

Alamin

Sa katapusan ng aralin, inaasahan ang mag-aaral ay masining na nakapaglalarawan

sa mga natatanging kulturang Asyano na masasalamion sa epiko. (F9PB-IIIg-h-54)

Pangkalahatang Panuto
Paano mo Matututunan?
Upang makamit ang mga inaasahan, gawin ang mga sumusunod:
 Basahin at unawain nang mabuti ang mga konseptong pangwika.
 Sundin ang bawat panutong ibinigay sa bawat gawain at pagsasanay.
 Sagutin ang lahat ng mga ibinigay na gawain at pagsasanay.
Icons na Ginagamit sa Modyul

Alamin Ito ay ang bahaging naglalahad ng mga layunin o

mithiing dapat matamo sa pag-aaral mo sa modyul
na ito.

Ito ay pagtatasa sa antas ng iyong kaalaman sa

Subukin tatalakaying aralin. Sa pamamagitan nito
masususuri kung ano na ang iyong natutunan
kaugnay sa bagong tatalakaying aralin.

Ito ay ang pagtatatag ng ugnayan sa

Balikan pamamagitan ng pagtatalakay sa mga
mahahalaga mong natutunan sa nagdaang aralin
na may koneksiyon sa tatalakaying bagong aralin.

Ito ay paglalahad sa bagong aralin sa

Tuklasin pamamagitan ng iba’t ibang gawain

Suriin Ito ay ang pagtatalakay sa mga mahahalaga at

nararapat mong matutunan upang malinang ang
pokus na kompetensi.

Pagyamani Ito ay ang mga gawain na magpapalawak sa iyong

n natutunan at magbibigay pagkakataong mahasa
ang kasanayang nililinang.

Isaisip Ito ay mga gawaing magpoproseso sa iyong

mahahalagang natutunan sa aralin.

Isagawa Ito ay ang mga gawain na gagawin mo upang

mailapat ang iyong mahahalagang natutunan sa
mga pangyayari o sitwasyon sa totoong buhay.
 Subukin
Gawain 1. Name the Picture Game

Mahuhulaan mo ba?

1. Ako ay isang relihiyosa.

Pag-ibig ko’y ipinadama sa tao.
Nakilala ako sa buong mundo.
sa taguring the Living Saint ay Sagot: ________________
makilala ako nang ako’y buhay
pa.
Sino ako?
2. Simbolo ito ng pagmamahal .
Gusaling ipinagawa ni Shah
Jahan upang magsilbing
libingan ng kaniyang asawang
si Mumtaz Mahal.
Ano ito?
Sagot: _________________
3. Isa itong bansa sa Timog
kanlurang Asya
Si Pratibha Patil ang pangulo
nila
Kahanga-hanga kanilang
pilosopiya
Kagandahan, katotohanan at
kabutihan
Ito ang kanilang
pinahahalagahan Sagot:________________
Anong bansa ito?
4.Pinakatanyag na pagbati ng
mga Hindu
Isinasagawa kapag bumabati o
namamaalam
Ang dalawang palad ay
pinagdaraop at nasa ibaba ng
mukha.
Mahuhulaan mob a kung anong
salita ito?
Sagot: ________________

Rama at Sita (Isang Kabanata)

Epiko-Hindu (India)
Isinalin sa Filipino ni Rene O.
Aralin Villanueva
3
Balikan

Napag-aralan mo na sa nakaraang aralin ang tungkol sa

epiko. At nagamit mo na ang iyong matalas na pag-iisip
at pag-uunawa sa pagbibigay ng paghihinuha sa mga
pangyayari sa akda kung ano ang maaaring kinalabasan
nito. Ngayon, karugtong ng pagtalakay ng epiko ihanda
ang iyong sarili at isip sa ating paglalakbay muli sa
Timot Kanlurang Asya.

Tuklasin

Ngayon, mag-isip naman kayo ng mga salitang

magpapakilala o may kaugnayan sa India

INDIA
 Natuklasan natin na ang India ay mayaman sa kultura, paniniwala,
pananampalataya at pakikipagkapwa. Bakit kaya kailangan nating malaman ito?
Paano mo mapahahalagahan ang kultura at mga paniniwalang ito?

Suriin

Kaya, basahing mabuti at unawain ang panitikang “Rama at Sita” na

isangepiko ng India.Pagkatapos mabasa ang akda sagutin ang mga tanong sa
ibaba.

Rama at Sita (Isang Kabanata)

Epiko-Hindu(India)
Isinalin sa Filipino ni Rene O. Villanueva

Sa gubat tumira sina Rama, Sita at Lakshamanan nang ipatapon

sila mula sa kaharian ng Ayodha. Minsan, isang babae ang dumalaw sa
kanila. Hindi nila alam, nagpapanggap lamang ang babae. Siya ay si
Surpanaka, ang kapatid ni Ravana, na hari ng mga higante at demonyo. “
Gusto kitang maging asawa”, sabi nito kay Rama. “ Hindi maaari sabi ni
Rama, “ may asawa na ako”Narinig ni Sita ang dalawa kaya lumabas siya.
Niyakap ni Rama si Sita sa harap ni Surpanaka. Nagselos nang husto si
Surpanaka.Sa galit ay bigla siyang naging higante. Nilundag niya si Sita para
patayin. Pero mabilis na nayakap ni Rama ang asawa at agad silang
nakalayo kay Surpanaka, siya namang pagdating ni Lakshamanan.
“Sige patayin mo siya!” sabi ni Rama. Binunot ni Lakshamanan ang
kanyang espada at nahagip niya ang tenga at ilong ng higante. “ Sino ang
may gawa nito?”, sigaw ni Ravana nang makita ang ayos ng kapatid.
Nagsinungaling si Surpanaka kay Ravana para makaganti kay Rama. Sinabi
niyang nakakita siya ng pinakamagandang babae sa gubat at inalok niya
itong maging asawa ni Ravana pero tumanggi ang babae. Nang pilitin daw
niya, tinagpas ng isang prinsipe ang kanyang ilong at tenga.“Tulungan mo
ako, Ravana,” sabi pa nito.”Bihagin mo si Sita para maging asawa mo.”
Naniwala naman si Ravana sa kuwento ng kapatid. Pumayag siyang
ipaghiganti ito.
Ipinatawag ni Ravana si Maritsa. May galing si Maritsa na mabago ang
sarili sa kahit anong anyo at hugis. Nang malaman ni Maritsa na sina Rama
at Lakshamanan ang magkakalaban, tumanggi itong tumulong. “ Kakampi
nila ang mga Diyos.”, Sabi ni Maritsa.
“Kailangan umisip tayo ng paraan kung paanong makukuha si Sita
nang hindi masasaktan sina Rama.” Nakumbinsi naman si Ravana kaya nagisip
sila ng patibong para maagaw nila si Sita.
Isang umaga habang namimitas ng bulaklak, nakakita si Sita ng isang
gintong usa. Tinawag agad niya sina Rama at Lakshamanan para hulihin ang
usa na puno ng mamahaling bato ang sungay.” Baka higante rin iyan,”
paalala ni Lakshamanan.Dahil mahal na mahal ang asawa, kinuha ni Rama
ang kanyang pana at busog. “ Huwag mong iiwan si Sita kahit ano ang
mangyari,” bilin ni Rama sa kapatid. Parang narinig ng usa ang sinabi ni
Rama.Agad itong tumakbo kaya napasigaw si Sita. “ Bilis! Habulin mo ang
gintong usa!”
Matagal na naghintay ang dalawa pero hindi pa rin dumarating si
Rama. Pinilit ni Sita si Lakshamanan na sumunod sa gubat. « Hindi,
kailangan kitang bantayan,”sabi nito.Ilang oras pa silang naghintay nang bigla
silang nakarinig ng isang malakas na sigaw. Napaiyak si Sita sa takot pero
ayaw pa ring umalis si Lakshamanan kaya nagalit si Sita.” Siguro gusto mong
mamatay si Rama para ikaw ang maging hari.”sabi nitokay Lakshamanan.
Nasaktan si Lakshamanan sa bintang ni Sita. Para patunayang mahal niya
ang kapatid, agad siyang sumunod sa gubat. Wala silang kamalay-malay na
sa labas ay naghihintay si Ravana.
Sa gubat, napatay ni Ravana ang usa at bigla itong naging si Maritsa.
Nagpanggap naman si Ravana na isang matandang paring Brahmin. Nagsuot
ng kulay kahel na roba at humingi siya ng tubig kay Sita. Hindi nakapagpigil si
Ravana.“ bibigyang kita ng limang libong alipin at gagawin kitang reyna ng
Lanka,” sabi ni Ravana. Natakot si Sita at nabitiwan ang hawak na banga!
Itinulak ni Sita si Ravana. Bumalik sa anyong higante si Ravana.
Hinablot ni Ravana ang mahabang buhok ni Sita at isinakay sa karwahen
hila ng mga kabayong may malalapad na pakpak. Nagsisigaw at nanlaban si
Sita pero wala siyang magawa. Lihim na nagsisi si Sita sa ginawa niya kina
Rama at Lakshamanan. Itinapon niya ang mga bulaklak sa kanyang
buhok.Nagdasal siya na sana ay makita iyon ni Rama para masundan siya at
mailigtas.
Mula sa isang mataas na bundok, narinig ng isang agila ang sigaw ni
Sita. Hinabol ng ibon ang karwahe ni Ravana. Pinagtataga ni Ravana ang
agila at duguan itong bumagsak sa lupa.
Pabalik na sina Rama at Lakshamanan nang makita nila ang
naghihingalong agila. “Dinala ni Ravana ang asawa mo sa Lanka,” sabi nito
bago mamatay. Sinunog ng magkapatid ang bangkay ng agila.Pagkatapos ay
naghanda sila upang sundan ang hari ng mga higante sa Lanka.Dinala ni
Ravana si Sita sa Lanka, ang kaharian ng mga higante at demonyo. “Mahalin
mo lang ako ay ibibigay ko sa iyo ang lahat ng kayamanan.”,Sabi ni Ravana.
Pero hindi niya napasuko si Sita.
Hiningi ni Rama ang tulong ng hari ng mga unggoy para salakayin ang
Lanka. Sa labanang naganap, maraming kawal na unggoy ang napatay pero
mas maraming higante ang bumagsak na pugot ang ulo. Hinanap ni Rama si
Ravana at silang dalawa ang naglaban.
Matagal na naglaban sina Rama at Ravana hanggang sa mapatay ni
Rama ang hari ng mga higante. Tumakas ang iba pang mga higante nang
makita nilang patay ang kanilang pinuno. Umiiyak na tumakbo si Sita sa
asawa. Nagyakap sila nang mahigpit at muling nagsama nang maligaya.
Pagsasanay 1.Sagutin ang mga tanong.
 1. Paano pinatunayan nina Rama at Sita ang kanilang pagmamahalan?
2. Bakit ayaw labanan ni Maritsa ang maagkapatid na Rama?
3. Ipaliwanag at bigyang patotoo ang pilosopiya ng India na “Pinagpapala ng
Diyos ang maganda, maalino, at kumikilos nang naayon sa lipunan.”
4. Ano ang mga kulturang Asyano ang makikita sa binasa? Ihambing ito sa
kultura ng bansang Pilipinas.

Pagyamanin

Pagsasanay 2. Punan ng sagot ang loob ng kahon.

Mga pangyayari ng akda Kulturang may pagkakatulad sa

Pilipino

1..

2.

3.

Isaisip

Unawain at pagnilayan ang pahayg na ito.

1. Paano nagkakatulad ang epiko ng mga bansa sa Silangang Asya?
2. Masasalamin ba sa epiko ang pilosopiya ng India? Patunayan.
 Isagawa

Pumili ng isang tauhan sa epikong nabasa o alinmang epiko. Magsaliksik tungkol

sa kanyang kasuotan at sikaping makakuha nito. Almin din ang pakikipagsapalaran
na kaniyang pinagdaanan at pinagwagihan sapagkat sasabihin ninyo ito sa inyong
pagtatanghal. Magkakaroon kayo ng pagtatanghal ng kasuotan ng bayani ng epiko.
Kayo ang gaganap na mga tauhan sa epiko na napili ninyo. Ang inyong pagganap
batay sa sumusunod na pamantayan, kasuotan o props, pagganap ng tauhan,
kulturang lumitaw sa epiko.

RUBRIKS PARA SA PAGTATAYA NG PAGTATANGHAL NG KASUOTAN AT MGA T

AUHAN SA EPIKO

Kasiya-siya (4) Hindi Kasiya-siya (3)

Lubhang
kasiya-siya (5)
Kasuotan Naaangkop ang mga May mga tauhang Hindi angkop ang
kasuotang ginamit ng angkop ang kasuotang ginamit ng
mga kasuotan, may ilang lahat ng tauhan
tauhan. tauhang hindi wasto
ang kasuotang
ginamit.

Naaangkop ang lahat May ilang props na Hindi angkop lahat ng

Props ng ginamit hindi angkop ang props na
Na props. Pagkakagamit. ginamit.

Makatotohanan at Hindi naging Hindi naging

Pagkakaganap ng kapanipaniwala ang makatotohanan at makatotohanan at di-
Tauhan pagkakaganap ng kapanipaniwala ang kapanipaniwala ang
mga tauhanmula pagkakaganap ng pagkakaganap ng
saapananalita, ilang tauhan mula sa mga tauhan
galaw, at pananalita, galaw, at Mula sa pananalita,
ekspresyon ng mga ekspresyon ng mga galaw, at
mukha. mukha. ekspresyon ngmga
mukha.
Buong linaw na Hindi gaanong Walang naipakitang
naipakita ang malinaw ang kultura kultura ng bansang
Kulturang kultura ng bansang ng bansang pinanggalingan ng
pinalutang sa akda pinanggalingan ng pinanggalingan ng akda.
akda. akda.
Buod

Ang epiko o epic sa Wikang Ingles ay isang uri ng panitikan na matatagpuan sa iba’t
ibang etniko na tumatalakay sa kabayanihan ng pangunahing tauhan laban sa mga
katunggali nito.

Isa ang India sa mga bansang nasa Timog Kanlurang Asya. Hindi lingid sa
karamihan na ang bansang ito ay may napakaraming tradisyon. Halos sa loob ng
apat na libong taon ay tila hindi nagbago ang mga kinagisnang tradisyon ng mga
Hindu. Ang mga ito ang pumukaw ng interes ng mga dayuhang manlalakbay. Tulad
halimbawa ng Namaskar o Namaste ay ang pinakatanyag na uri ng pagbati ng mga
Hindu. May pagkakaiba at pagkakatulad man dapat pahalagahan ang kultura at
paniniwala dahil ito’y tatak ng bawat bansa. Mananatiling buhay hanggang sa
kasunod na salinlahi.

Tayahin

Piliin at isulat ang titik ng tamang sagot sa sagutang papel.

1. Ang ugaling makikita sa katauhan ni Ravana.
a. Mabait b. maunawain c. masama
2. Ano ang sinasagisag ni Sita sa akda?
a. Ulirang asawa
b. Talusaring asawa
c. Palamarang asawa
3. Alin sa pahayag ang pilosopiya ng Hindu?
a. Kapag may isinuksok may madudukot
b. Kung ano ang itinanim siyang aanihin
c. Kung ano ang puno siyang bunga
4. Anong uri ng panitikan ang Rama at Sita?
a. Alamat b. epiko c. kwentong- bayan
5. Ano-anong kulturang Asyano ang makikita sa epiko “Rama at
Sita?”
a. Pagmamalasakit at ang matibay na ugnayan
b. Pagigig matapang at makapangyarihan
c. Pagiging magalang at bukas-palad
 Susi ng Pagwwasto

Subukin
1. Mother Teresa
2. Taj Mahal
3. India
4. Namaste

Pagsasanay 1.

Nasa guro ang pagwawasto

Tayahin
1. C
2. A
3. B
4. B
5. A
Mga Sanggunian

 Romulo N. Peralta, Donabel c. Lajarca et al. Panitikang Asyano 9 na

Baitang Modyul ng Mag-aaral, Unang Edisyon, Vibal Group Pubishing
House, Pasig City 2014

For inquiries and feedback, please write or call:

Department of Education – Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

DepEd Division of Cagayan de Oro City

Fr. William F. Masterson Ave Upper Balulang Cagayan de Oro
Telefax: ((08822)855-0048
E-mail Address: cagayandeoro.city@deped.gov.ph