Internacia Kortumo
| Internacia Kortumo | |||
|---|---|---|---|
| internacia tribunalo principal organ of the United Nations (en) | |||
| Komenco | 1945 vd | ||
| Antaŭe | Konstanta Kortumo de Internacia Justico vd | ||
| Geografia situo | 52° 5′ 12″ N, 4° 17′ 44″ O (mapo)52.0866666666674.2955555555556Koordinatoj: 52° 5′ 12″ N, 4° 17′ 44″ O (mapo) | ||
| Lando(j) | Nederlando vd | ||
| Sidejo | Palaco de Paco | ||
| Situo | Hago | ||
|
| |||
 Internacia Kortumo | |||
| Lingvoj | |||
| Retejo | Oficiala retejo | ||
Ne konfuzenda kun Internacia Puna Kortumo
La Internacia Kortumo (IK, france Cour internationale de justice; angle International Court of Justice, akronime ICJ) estas la ĉefa jurisdikcia organo de la Unuiĝintaj Nacioj kaj havas sian sidejon en la Palaco de Paco ("Vredespaleis") de Hago, Nederlando. Ĝian funkciadon kaj kompetentecon regulas la UN-ĉarto kaj la Statuto de la IK. Ĝi estas posteulo de la Internacia Konstanta Kortumo starigita kadre de la Ligo de la Nacioj.
Partioj antaŭ la IK povas esti nur ŝtatoj, sed ne internaciaj organizaĵoj aŭ aliaj subjektoj de la internacia juro. Aliron al la IK havas nur kontraktŝtatoj de la IK-statuto. Ili estas unuflanke ĉiuj membroj de UN kaj aliflanke ĉiuj ŝtatoj kiuj estas nemembroj sed akceptis la statuton. Ankaŭ la Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj povas direkti sin al la IK.
La 15 juĝistoj de la kortumo estas ĉiam de 15 malsamaj ŝtatanecoj. Ĝis nun la 5 konstantaj membroj de la Konsilio de Sekureco ĉiam havis juĝistojn, escepte Ĉinio inter 1967 kaj 1985. Juĝistoj estas nomumitaj por 9 jaroj; ĉiun trian jaron oni nomas 5 novajn juĝistojn. La Kortumo uzas du oficialajn lingvojn: kaj la anglan kaj la francan. Ĝi havas konstantan interpretistaron. Multaj kunlaborantoj estas denaske angla- aŭ franc-lingvaj.
Aktivaĵoj
[redakti | redakti fonton]Establita en 1945 fare de la Ĉarto de la Unuiĝintaj Nacioj, la Kortumo eklaboris en 1946 kiel sukcedanto de la Internacia Konstanta Kortumo de Internacia Justico. La Statuto de la Internacia Kortumo de Justico, simila al tiu de ties antaŭulo, estas la ĉefa konstitucia dokumento konstituanta kaj regulanta la Kortumon.[1]
La taskaro de la Kortumo kovras ampleksan gamon de jura aktiveco. Post la kortumo decidis ke la starigo fare de Usono de milito kontraŭ Nikaragvo estis perforto de internacia juro (kazo de Nikaragvo kontraŭ Usono), Usono retiriĝis el la deviga jurisdikcio en 1986 por akcepti la kortuman jurisdikcion nur sur bazo de unuopaj kazoj (tio estas depende ĉu tio interesas al Usono aŭ ne).[2] Ĉapitro XIV de la Ĉarto de la Unuiĝintaj Nacioj rajtigas la Konsilion de Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj por plifortigi la regulojn de la kortumo. Tamen, tia plifortigo estas celo de la vetoa povo de la kvin konstantaj membroj de la Konsilio de Sekureco, kiun ekzemple Usono uzis en la kazo de Nikaragvo.
Disputaĵoj
[redakti | redakti fonton]En disputigaj kazoj (konfliktprocedoj serĉantaj solvi disputon), la IK produktas devigan verdikton inter ŝtatoj kiuj jesas submetiĝi al la decidoj de la tribunalo. Nur ŝtatoj povas esti partioj en disputigaj kazoj. Individuoj, entreprenoj, partoj de federacia ŝtato, NRO-oj, UN-organoj kaj mem-determinismaj grupoj estas ekskluditaj de rekta partopreno en kazoj, kvankam la tribunalo povas ricevi informojn de publikaj internaciaj organizaĵoj.
Jurisdikcio ofte estas decida demando por la tribunalo en disputigaj kazoj. La esenca principo estas ke la IK havas jurisdikcion nur surbaze de konsento. Artikolo 36 konturas kvar bazojn sur kiuj la jurisdikcio de la tribunalo povas esti fondita:
- Unue, 36 (1) disponigas, ke tiuj partioj povas plusendi kazojn al la tribunalo (jurisdikcio fondita en "speciala interkonsento" aŭ "engaĝiĝo"). Tiu metodo estas bazita sur eksplicita konsento prefere ol sur vere deviga jurisdikcio. Ĝi eble estas la plej efika bazo por la jurisdikcio de la tribunalo ĉar la partioj koncernitaj havas deziron ke la disputo estu solvitaj fare de la tribunalo kaj tiel pli observas la juĝon de la tribunalo supozeble.
- Due, 36 (1) ankaŭ donas la tribunaljurisdikcion super "aferoj specife disponigite ... en traktatoj kaj konvencioj en forto". La plej multaj modernaj traktatoj enhavas kompromisigan paragrafon, zorgante pri kompromiso de la IK. Kazoj fonditaj sur kompromisaj paragrafoj ne estis same efikaj kiel kazoj konstruitaj sur speciala interkonsento ĉar ŝtato povas havi neniun intereson en tio ke la afero estu ekzamenita fare de la tribunalo kaj povas rifuzi observi juĝon. Ekzemple, dum la Irana ostaĝkrizo, Irano rifuzis partopreni kazon alportitan fare de Usono bazita sur kompromisa paragrafo enhavita en la Viena Konvencio de Diplomatiaj Rilatoj kaj ne observis la juĝon.[3] Ekde la 1970-aj jaroj, la uzado de tiaj paragrafoj malkreskis. Multaj modernaj traktatoj metis sian propran kompromisregadon, ofte bazite sur formoj de arbitracio.[4]
- Trie, 36 (2) permesas al ŝtatoj igi laŭvolajn frazdeklaraciojn por akcepti la jurisdikcion de la tribunalo. La etikedo "deviga" foje metita sur Artikolo 36 (2) misinformas ĉar deklaracioj de ŝtatoj estas libervolaj. Krome, multaj deklaracioj enhavas rezervadojn, kiel ekzemple ekskludo de jurisdikcio por iaj specoj de disputoj ("ratione materia").[5] La principo de reciprokeco povas plu limigi jurisdikcion. En februaro 2011, sesdek ses ŝtatoj havis deklaracion prie.[6] De la permanentaj Sekureckonsiliaj membroj, nur Britio havas tian deklaracion. En la fruaj jaroj de la tribunalo, la plej multaj deklaracioj estis faritaj fare de industrigitaj landoj. Ekde la Nikaragva Kazo, deklaracioj faritaj fare de evolulandoj pliiĝis, reflektante kreskantan fidon je la tribunalo ekde la 1980-aj jaroj. Industriigitaj landoj, aliflanke, foje pliigis ekskludojn aŭ forigis siajn deklaraciojn en la lastaj jaroj. Ekzemploj inkludas Usonon, kiel menciite antaŭe, kaj Aŭstralion, kiu modifis sian deklaracion en 2002 por ekskludi disputojn sur maraj limoj (plej verŝajne por malhelpi urĝan defion de Orienta Timoro, kiu akiris sian sendependecon du monatojn poste).
- Finfine, 36 (5) zorgas pri jurisdikcio surbaze de deklaracioj faritaj sub la statuto de la Permanenta Tribunalo de Internacia Justico. Artikolo 37 el la Statuto simile al la transiga jurisdikcio sub iu kompromisa paragrafo en traktato donis jurisdikcion al la PTIJ.
- Krome, la tribunalo povas havi jurisdikcion surbaze de silenta konsento ("forum prorogatum"). En la foresto de klara jurisdikcio sub Artikolo 36, jurisdikcio estas establita se la respondanto akceptas IK-jurisdikcio eksplicite aŭ simple pledas pri la meritoj. La nocio ekestis en la Korfukanala Kazo (Britio kontraŭ Albanio) (1949), en kiu la tribunalo diris, ke letero de Albanio deklarante, ke ĝi submetiĝis al la jurisdikcio de la IK estis sufiĉa doni la tribunaljurisdikcion.
Konsisto
[redakti | redakti fonton]La IK konsistas el dekkvin juĝistoj elektitaj por naŭjaraj tempoperiodoj fare de la Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj kaj de la Konsilio de Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj el listo de personoj nomumitaj de landaj grupoj en la Permanenta Kortumo de Arbitracio. La elektoprocezo estas regulita en Artikoloj 4–19 el la statuto de la IK. Elektoj estas laŭpaŝe, kaj kvin juĝistoj estas elektataj ĉiun trian jaron por sekurigi kontinuecon de la kortumo. Se juĝisto mortiĝas enpostene, la praktiko estis ĝenerale elekti juĝiston en speciala elekto por kompletigi la tempoperiodon.
Ne povas esti du juĝistoj samlandanoj. Laŭ la Artikolo 9, la membreco de la Kortumo estas supozita reprezentanta la "ĉefajn formojn de civilizo kaj la ĉefajn jurajn sistemojn de la mondo". Esence, tio signifas aludojn nur al Anglasaksa juro, Romiĝermana juro kaj al Socialisma juro (nuntempe post-socialisma juro).
Estas neformala subkompreno ke la sidlokoj estu distribuataj laŭ geografiaj regionoj (ŝtataroj) tiele ke estas kvin sidlokoj por okcidentaj landoj, tri sidlokoj por afrikaj ŝtatoj (nome unu juĝisto el franclingva civila juro, unu sidloko de anglalingva komuna juro kaj unu sidloko Araba), du sidlokoj por ŝtatoj de Orienta Eŭropo, tri sidlokoj por Aziaj ŝtatoj kaj du sidlokoj for ŝtatoj de Latinameriko kaj Karibio.[7] La kvin permanentaj membroj de la Konsilio de Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj (nome Francio, Rusio, Ĉinio, Unuiĝinta Reĝlando, kaj Usono) ĉiam havis po unu juĝiston en la Kortumo, tiele okupante tri el la okcidentaj sidlokoj, unu el la aziaj kaj unu el la orienteŭropaj sidlokoj. La escepto estis Ĉinio, kiu ne havis juĝiston en la Kortumo el 1967 al 1985 ĉar ĝi ne proponis kandidaton.
Artikolo 6 de la Statuto proklamas ke ĉiuj juĝistoj estu "elektita senrilate al sia nacieco inter personoj de alta morala karaktero" kiuj estu kvalifikitaj de siaj plej altaj juraj oficejoj en siaj hejmlandoj aŭ konataj kiel advokatoj kun sufiĉa kompetenteco en internacia juro. Jura sendependeco estas pritraktita specife en Artikoloj 16–18. Juĝistoj de la IK ne rajtas teni ajnan alian postenon aŭ agadi kiel jura konsilanto. En praktiko, Membroj de la Kortumo havas sian propran interpretadon pri tiuj reguloj kaj tio permesas al ili engaĝiĝi en ekstera arbitrado kaj eĉ teni profesiajn postenojn kondiĉe ke ne estu konflikto de interesoj. Juĝisto povas esti elpostenigita nur pere de unuanima voĉdonado de la aliaj membroj de la Kortumo.[8] Spite tiujn prudentojn, la sendependeco de la juĝistoj de la IK estis foje metita sub kritikoj. Por ekzemplo, dum la kazo de Nikaragvo kontraŭ Usono, Usono publikigis komunikon sugeste ke ĝi povus ne prezenti specifan materialon al la Kortumo ĉar estis juĝistoj el la ŝtatoj de la Orienta Bloko.[9]
Juĝistoj povas liveri kunajn juĝojn aŭ doni siajn proprajn separatajn opiniojn. Decidoj kaj konsilaj opinioj estas laŭ majoritato, kaj, en la kazo de egala divido, la voĉdono de la Prezidanto iĝas decida, kio okazis en la Laŭleĝeco de la uzado fare de ŝtato de atomarmiloj en armita konflikto.[10] Juĝistoj povas ankaŭ liveri separatajn malkonsentajn opiniojn.
Juĝistoj ad hoc
[redakti | redakti fonton]Artikolo 31a de la statuto indikas proceduron per kiu juĝistoj ad hoc sidas en jur-konfliktaj kazoj antaŭ la Kortumo. La sistemo ebligas ajnan partion al jur-konflikta kazo se ĝi alimaniere ne havas unu el samlandanoj de tiu partio jam sidanta ĉe la Kortumo por elekti unu aldonan personon por sidi kiel juĝisto nur por tiu kazo. Eblas tiele ke ĝis deksep juĝistoj povas sidi por unu kazo.
Tiu sistemo povas aspekti stranga kompare kun enlandaj kortumaj procesoj, sed ties celo estas kuraĝigi ŝtatojn alporti kazojn. Por ekzemplo, se unu ŝtato konas, ke ĝi havos juran funkciulon kiu povas partopreni en pridiskutado kaj havigi al la aliaj juĝistoj lokan konaron kaj komprenon de la ŝtata vidpunkto, ĝi povas esti pli preta submetiĝi al la jurisdikcio de la kortumo. Kvankam tiu sistemo ne bone kongruas kun la jura naturo de la tuto, ĝi estas kutime de malmulta praktika konsekvenco. Juĝistoj ad hoc kutime (sed ne ĉiam) voĉdonas en favoro de la ŝtato kiu nomumis ilin kaj tiele nuligas unu la alian.[11]
Ĉambroj
[redakti | redakti fonton]Ĝenerale, la Kortumo sidas kiel plena benko, sed en la lastaj dekkvin jaroj, ĝi estis foje sidanta kiel ĉambro. Artikoloj 26a–29a el la statuto permesas al la Kortumo formi pli malgrandajn ĉambrojn, kutime de 3 aŭ 5 juĝistoj, por aŭskulti kazojn. Du tipoj de ĉambroj estas konsideritaj de la Artikolo 26a: unue, ĉambroj por specialaj kategorioj de kazoj, kaj due, la formado de ĉambroj ad hoc por aŭskulti partikularajn disputojn. En 1993, oni starigis specialan ĉambron, laŭ la Artikolo 26a (1) el la statuto de la IK, por trakti specife pri mediaj temoj (kvankam ĝi neniam estis uzata).
Ĉambroj ad hoc estas plej ofte alvokitaj. Por ekzemplo, ĉambroj estis uzitaj por aŭskulti la Kazo de la Golfo de Maine (Kanado/Usono).[12] En tiu kazo, la partoj klarigis, ke ili retiros la kazon se la Kortumo ne nomumas juĝistojn al la ĉambro akcepteblaj por la partoj. Juĝistoj de ĉambroj povas havi iel ajn pli da aŭtoritato ol la kompletaj kortumaj juĝoj aŭ malgrandigi la propran interpretadon de la universala internacia juro informitaj de vario de kulturaj kaj juraj perspektivoj. Aliflanke, la uzado de ĉambroj povas kuraĝigi pli grandajn rimedojn al la kortumo kaj tiele plibonigi internaciajn disputosolvojn.[13]
Diversaj konsistoj
[redakti | redakti fonton]El la 22a de junio 2018, la kompono de la kortumo estis la jena:[14][15]
| Nomo | Ŝtataneco | Posteno | Eko | Fino |
|---|---|---|---|---|
| Abdulqawi Yusuf | Prezidanto | 2009 | 2027 | |
| Xue Hanqin | Vic-Prezidanto | 2010 | 2021 | |
| Peter Tomka | Membro | 2003 | 2021 | |
| Ronny Abraham | Membro | 2005 | 2027 | |
| Mohamed Bennouna | Membro | 2006 | 2024 | |
| Antônio Augusto Cançado Trindade | Membro | 2009 | 2027 | |
| Joan Donoghue | Membro | 2010 | 2024 | |
| Giorgio Gaja | Membro | 2012 | 2021 | |
| Julia Sebutinde | Membro | 2012 | 2021 | |
| Dalveer Bhandari | Membro | 2012 | 2027 | |
| Patrick Lipton Robinson | Membro | 2015 | 2024 | |
| James Crawford | Membro | 2015 | 2024 | |
| Kirill Gevorgian | Membro | 2015 | 2024 | |
| Nawaf Salam | Membro | 2018 | 2027 | |
| Yuji Iwasawa | Membro | 2018 | 2021 | |
| Philippe Gautier | Registristo | 2019 | 2026 | |
| 2018–2021. | ||||
Je 9a de Februaro 2015 en la Kortumo membris:[16]
| Nomo | Nacieco | Posteno | Eko | Fino |
|---|---|---|---|---|
| Ronny Abraham | Prezidanto | 2005 | 2018 | |
| Abdulqawi Ahmed Yusuf | Vic-Prezidanto | 2009 | 2018 | |
| Hisashi Owada | Membro | 2003 | 2021 | |
| Peter Tomka | Membro | 2003 | 2021 | |
| Mohamed Bennouna | Membro | 2006 | 2024 | |
| Antônio Augusto Cançado Trindade | Membro | 2009 | 2018 | |
| Christopher Greenwood | Membro | 2009 | 2018 | |
| Xue Hanqin | Membro | 2010 | 2021 | |
| Joan E. Donoghue | Membro | 2010 | 2024 | |
| Giorgio Gaja | Membro | 2012 | 2021 | |
| Julia Sebutinde | Membro | 2012 | 2021 | |
| Dalveer Bhandari | Membro | 2012 | 2018 | |
| James Crawford | Membro | 2015 | 2024 | |
| Kirill Gevorgian | Membro | 2015 | 2024 | |
| Patrick Lipton Robinson | Membro | 2015 | 2024 | |
| 2015–2018. | ||||
Ekde marto 2007 la konsisto de la Kortumo estis la jena:
Prezidanto: Rosalyn Higgins (Britio)
- Vicprezidanto: Awn Shawkat Al-Khasawneh (Jordanio)
Juĝistoj:
- Raymond Ranjeva (Madagaskaro)
- Shi Jiuyong (Ĉinio)
- Abdul G. Koroma (Sieraleono)
- Gonzalo Parra Aranguren (Venezuelo)
- Thomas Buergenthal (Usono)
- Hisashi Owada (Japanio)
- Bruno Simma (Germanio)
- Peter Tomka (Slovakio)
- Ronny Abraham (Francio)
- Kenneth Keith (Nov-Zelando)
- Bernardo Sepúlveda Amor (Meksiko)
- Mohamed Bennouna (Maroko)
- Leonid Skotnikov (Rusio)
Prezidantoj
[redakti | redakti fonton]| # | Prezidanto | Eko | Fino | Lando |
|---|---|---|---|---|
| 1 | José Gustavo Guerrero | 1946 | 1949 | |
| 2 | Jules Basdevant | 1949 | 1952 | |
| 3 | Arnold McNair | 1952 | 1955 | |
| 4 | Green Hackworth | 1955 | 1958 | |
| 5 | Helge Klæstad | 1958 | 1961 | |
| 6 | Bohdan Winiarski | 1961 | 1964 | |
| 7 | Percy Spender | 1964 | 1967 | |
| 8 | José Bustamante y Rivero | 1967 | 1970 | |
| 9 | Muhammad Zafarullah Khan | 1970 | 1973 | |
| 10 | Manfred Lachs | 1973 | 1976 | |
| 11 | Eduardo Jiménez de Aréchaga | 1976 | 1979 | |
| 12 | Humphrey Waldock | 1979 | 1981 | |
| 13 | Taslim Elias | 1982 | 1985 | |
| 14 | Nagendra Singh | 1985 | 1988 | |
| 15 | José Ruda | 1988 | 1991 | |
| 16 | Robert Jennings | 1991 | 1994 | |
| 17 | Mohammed Bedjaoui | 1994 | 1997 | |
| 18 | Stephen Schwebel | 1997 | 2000 | |
| 19 | Gilbert Guillaume | 2000 | 2003 | |
| 20 | Shi Jiuyong | 2003 | 2006 | |
| 21 | Rosalyn Higgins | 2006 | 2009 | |
| 22 | Hisashi Owada | 2009 | 2012 | |
| 23 | Peter Tomka | 2012 | 2015 | |
| 24 | Ronny Abraham | 2015 | 2018 | |
| 25 | Abdulqawi Yusuf | 2018 | 2021 |
Ekzemploj de disputigaj kazoj
[redakti | redakti fonton]- Plendo de Usono en 1980 kiam Irano arestis usonajn diplomatojn en Teherano malobee al internacia juro.[17]
- Disputo inter Tunizio kaj Libio pri la limigo de la kontinenta breto inter ili.[18]
- Plendo de Irano post la pafado al la Irana Flugo 655 pere de misilo de la Usona Mararmeo.[19]
- Disputo pri la loko de la mara limo disiganta Usonon kaj Kanadon en la areo de la Golfo de Majno.[20]
- Plendo de la Federacia Respubliko Jugoslavio kontraŭ la membroŝtatoj de la Nordatlantika Traktato-Organizo koncerne iliajn agojn en la Kosova Milito. Tio estis neita la 15an de decembro 2004 pro manko de jurisdikcio, la FIŜIDARO ne estante partio de la IK-statuto tiutempe kiam ĝi produktis la plendon.[21]
- Plendo de la Respubliko Makedonio (iama Jugoslava Respubliko Makedonio) ke Grekio malakceptis per vetoo ĝian eniron en NATO, malobee al la Provizora Akordo de 13a de septembro 1995[22] inter la du landoj, estis decidita en favoro de la nuntempe nomita Nord-Makedonio la 5an de decembro 2011.[23]
- Plendo de la Demokratia Respubliko Kongo, ke la suvereneco de la DRK estis malobservita fare de Ugando kiam DRK perdis miliardojn da dolaroj de valoro de resursoj,[24] estis decidita en favoro de la DRK.[25]
- Plendo de Barato pri mortopuna verdikto kontraŭ barata civitano, nome Kulbhushan Jadhav, fare de milittribunalo de Pakistano pro akuzo de spionado kaj subversiga aktiveco.[26]
- Plendo de Ukrainio en 2022 kontraŭ militkrimoj de Rusio invadinta Ukrainion. Verdikto: Rusio devas tuj ĉesigi ĉiujn militagojn. La milita atako rompas kontraŭ internacia juro, kaj neniel estas pravigebla per asertita kontraŭrusa "genocido", pri kiu Rusio tute ne montris iujn pruvojn.[27]
- En 11-a de januaro 2024 startis antaŭ la Internacia Kortumo proceso kontraŭ Israelo pro genocido en Gaza-strio el plendo fare de Sudafriko. La afrika lando estas tiu kiu historie plej suferis pro sistemo de apartismo.[28]
IK kaj la Sekureckonsilio
[redakti | redakti fonton]La Artikolo 94 establas la devon de ĉiuj UN-membroj por observi decidojn de la tribunalo implikante ilin. Se partioj ne obeas, la afero povas esti prenita antaŭ la Sekureckonsilio por observigo. Ekzistas evidentaj problemoj kun tia metodo de devigo. Se la juĝo estas kontraŭ unu el la permanentaj kvin membroj de la Sekureckonsilio aŭ ĝiaj aliancanoj, ĉiu rezolucio sur devigo tiam estus vetoita. Tio okazis, ekzemple, por la Nikaragva kazo, kiam Nikaragvo alportis la aferon de la nerespekto fare de Usono kun la decido de la tribunalo antaŭ la Sekureckonsilio.[29] Krome, se la Sekureckonsilio rifuzas devigi juĝon kontraŭ iu alia ŝtato, ekzistas neniu metodo de devigado por ke la ŝtato obeu. Krome, la plej efika formo por ekagi por la Sekureckonsilio, estas truda ago laŭ la Ĉapitro VII de la Ĉarto de la Unuiĝintaj Nacioj, kaj povas esti pravigita nur se internacia paco kaj sekureco estas en risko. La Sekureckonsilio neniam faris tion ĝis nun.
La rilato inter la IK kaj la Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj, kaj la apartigo de iliaj potencoj, estis pripensita fare de la tribunalo en 1992 en la Pan Am kazo, nome eksplodofaligo de Flugo 103. La tribunalo devis pripensi postulon de Libio por la ordo de provizoraĵoj por protekti ĝiajn rajtojn, kio, ĝi asertis, estis malobeita per la minaco de ekonomiaj sankcioj fare de Britio kaj Usono. La problemo estis ke tiuj sankcioj estis aprobitaj fare de la Sekureckonsilio, kiu rezultigis eblan konflikton inter la funkcioj de la Ĉapitro VII de la Sekureckonsilio kaj la jura funkcio de la tribunalo. La tribunalo decidis, per dek unu voĉoj al kvin, ke ĝi ne povus ordigi la petitajn provizoraĵojn ĉar la rajtoj postulitaj fare de Libio, eĉ se legitimaj laŭ la Montreala Konvencio, ne povus esti unuavide rigarditaj kiel konvenaj ĉar la ago estis ordonita fare de la Sekureckonsilio. Laŭ Artikolo 103 el la UN Ĉarto, devontigoj sub la Ĉarto transprenis prioritaton super aliaj traktatdevoj. Tamen, la tribunalo deklaris, ke la postulo eblis en 1998.[30] Decido pri la meritoj ne doniĝis ĉar la partioj (Unuiĝinta Reĝlando, Usono, kaj Libio) aranĝis la kazon el tribunalo en 2003.
Ekzistis konsiderinda nevolemo sur la parto de plimulto de la tribunalo por iĝi engaĝita en disputo laŭ tia maniero por alporti ĝin eble en konflikton kun la Konsilio. La tribunalo deklaris en la Nikaragva kazo, ke ekzistas neniu necesa faktokonflikto inter ago de la Sekureckonsilio kaj atribuo de la IK. Tamen, kiam ekzistas loko por konflikto, la ekvilibro ŝajnas esti en favoro de la Sekureckonsilio.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Statute of the International Court of Justice Arkivigite je 2011-06-29 per la retarkivo Wayback Machine. Alirita la 31an de Aŭgusto 2007.
- ↑ Churchill, Ward. A Little Matter of Genocide. San Francisco: City Lights Books, 1997. Print.
- ↑ Case Concerning United States Diplomatic and Consular Staff in Tehran (USA v Iran), [1979] ICJ Reports 7.
- ↑ Vidu Charney J "Compromissory Clauses and the Jurisdiction of the International Court of Justice" (1987) 81 American Journal of International Law 855.
- ↑ Vidu Alexandrov S Reservations in Unilateral Declarations Accepting the Compulsory Jurisdiction of the International Court of Justice (Leiden: Martinus Nijhoff, 1995).
- ↑ Por kompleta listo de landoj kaj ties sinteno kun la IK, vidu Declarations Recognizing as Compulsory the Jurisdiction of the Court Arkivita la 29an de junio 2011 en Wayback Machine. Alirita la 22an de oktobro 2020.
- ↑ Harris, D. Cases and Materials on International Law, 7th ed. (2012, London) p. 839.
- ↑ ICJ Statute, Article 18(1)
- ↑ Case Concerning Military and Paramilitary Activities In and Against Nicaragua (Nicaragua v USA), [1986] ICJ Reports 14, 158–60 (Merits) per Judge Lachs.
- ↑ (Opinio postulita de WHO), [1996] ICJ Reports 66.
- ↑ (Junio 2005) “Is the International Court of Justice Biased?”, Journal of Legal Studies 34.
- ↑ Rules of Court of the International Court of Justice 1978 Arkivigite je 2005-11-26 per la retarkivo Wayback Machine (amendita la 5an de Decembro 2000). Alirita la 17an de Decembro 2005. Vidu ankaŭ Practice Directions I-XII Arkivigite je 2005-11-27 per la retarkivo Wayback Machine (30a de Julio 2004). Alirita la 17an de Decembro 2005.
- ↑ Schwebel S "Ad Hoc Chambers of the International Court of Justice" (1987) 81 American Journal of International Law 831.
- ↑ Current Members | International Court of Justice (angle). Arkivita el la originalo je 29a de novembro 2017. Alirita 2018-02-07 .
- ↑ United Nations (22a de junio 2018). "General Assembly, Security Council Elect Judge to International Court of Justice" (Press release). Novjorko: Unuiĝintaj Nacioj. Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj. Alirita la 22an de oktobro 2020.
- ↑ [1] Arkivigite je 2016-12-28 per la retarkivo Wayback Machine International Court of Justice, 6a de Februaro 2015, alirita la 9an de Februaro 2015, No. 2015/1.
- ↑ "Reports of Judgments, Advisory Opinions and Orders" (PDF). International Court of Justice. 24a de majo 1980. Arkivita el la originalo (PDF) en 1a de decembro 2017. Alirita la 21an de novembro 2017.
- ↑ "Application for Revision and Interpretation of the Judgment of 24 February 1982 in the Case Concerning the Continental Shelf (Tunisia/Libyan Arab Jamahiriya)" (PDF). International Court of Justice. 10a de decembro 1985. Arkivita el la originalo (PDF) la 11a de januaro 2012. Alirita la 21an de novembro 2017.
- ↑ "Aerial Incident of 3 July 1988 (Islamic Republic of Iran v. United States of America) Arkivita el la originalo la 4an de oktobro 2013 en Wayback Machine". Icj-cij.org.
- ↑ "Case Concerning Delimitation of the Maritime Boundary in the Gulf of Maine Area (Canada/United States of America)" (PDF). International Court of Justice. 12a de oktobro 1984. Arkivita el la originalo (PDF) la 1-an de decembro 2017. Alirita la 22an de oktobro 2020.
- ↑ "International Court of Justice". Icj-cij.org. Arkivita el la originalo la 3an de februaro 2014. Alirita la 22an de oktobro 2020.
- ↑ "Interim Accord" (PDF). 13a de septembro 1995. Arkivita el la originalo (PDF) la 25an de marto 2009.
- ↑ "The Court finds that Greece, by objecting to the admission of the former Yugoslav Republic of Macedonia to NATO, has breached its obligation under Article 11, paragraph 1, of the Interim Accord of 13 September 1995" (PDF). The International Court of Justice. 5a de decembro 2011. Arkivita el la originalo (PDF) la 16an de julio 2017. Alirita la 22an de oktobro 2020.
- ↑ "Armed Activities on the Territory of the Congo (Democratic Republic of the Congo v. Uganda) Arkivigite je 2020-10-26 per la retarkivo Wayback Machine" Arkivita la 27an de februaro 2018 en Wayback Machine". Icj-cij.org.
- ↑ "Court orders Uganda to pay Congo damages". The Guardian. 20an de decembro 2005. Alirita la 22an de oktobro 2020.
- ↑ "Kulbhushan Jadhav: Kulbhushan Jadhav latest news, photos & videos". The Times of India. Alirita la 22an de oktobro 2020.
- ↑ Höchstes Uno-Gericht ordnet Stopp des Kriegs in der Ukraine an germane
- ↑ María G. Zornoza Israel se sienta en el banquillo de los acusados por el genocidio palestino: EEUU respalda a su aliado y la UE guarda silencio Publico 10-a de januaro 2024, alirita en 11-a de januaro 2024.
- ↑ Case Concerning Military and Paramilitary Activities In and Against Nicaragua (Nicaragua v USA), [1986] ICJ Reports 14, 158–60 (Merits) per Judge Lachs.
- ↑ "Questions of Interpretation and Application of the 1971 Montreal Convention arising from the Aerial Incident at Lockerbie (Libyan Arab Jamahiriya v. United States of America), Preliminary Objections, International Court of Justice, 27 February 1998". Icj-cij.org. Arkivita el la originalo en la 12a de majo 2012. Alirita la 23an de oktobro 2020.
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Accinelli, R. D. "Peace Through Law: The United States and the World Court, 1923-1935". Historical Papers / Communications historiques, 7#1 (1972) 247–261. [2]
- Bowett, D W. The International court of justice : process, practice and procedure (British Institute of International and Comparative Law: London, 1997).
- Dunne, Michael. "Isolationism of a Kind: Two Generations of World Court Historiography in the United States," Journal of American Studies (1987) 21#3 pp 327–351.
- Kahn, Gilbert N. "Presidential Passivity on a Nonsalient Issue: President Franklin D. Roosevelt and the 1935 World Court Fight." Diplomatic History 4.2 (1980): 137–160.
- Kolb, Robert, The International Court of Justice Arkivigite je 2016-06-29 per la retarkivo Wayback Machine (Hart Publishing: Oxford, 2013).
- Kwiatkowska, Barbara, "Decisions of the World Court Relevant to the UN Convention on the Law of the Sea" Arkivigite je 2017-12-01 per la retarkivo Wayback Machine. (Brill, 2010)
- Patterson, David S. "The United States and the origins of the world court." Political Science Quarterly 91.2 (1976): 279–295. online
- Rosenne S., Rosenne's the world court: what it is and how it works 6a eldono (Leiden: Martinus Nijhoff, 2003).
- Van Der Wolf W. & De Ruiter D., "The International Court of Justice: Facts and Documents About the History and Work of the Court" (International Courts Association, 2011)
- (11a de decembro, 2011) “United Nations Reform Through Practice: Report of the International Law Association Study Group on United Nations Reform”. doi:10.2139/ssrn.1971008.
- Sienho Yee, Article 38 of the ICJ Statute and Applicable Law: Selected Issues in Recent Cases, 7 Journal of International Dispute Settlement (2016), 472–498.
- Andreas Zimmermann, Christian Tomuschat, Karin Oellers-Frahm & Christian J. Tams (eld.), The Statute of the International Court of Justice: A Commentary (2a eldono. Oktobro 2012, Oxford University Press).
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Oficiala retejo
- ICJ Multimedia Gallery Arkivigite je 2017-12-30 per la retarkivo Wayback Machine (fotoj, filmetoj, retejaro)
- Listo de kazoj Arkivigite je 2008-12-05 per la retarkivo Wayback Machine el la kreado de IK en 1946
- The Statute of the International Court of Justice ĉe United Nations AVL: resumo de procedura historio, listo de selektitaj dokumentoj.
- Hague Justice Portal: Academic gateway to The Hague organisations concerning international peace, justice and security.
- Internacia puna kortumo: kontraŭ individuoj pro genocido, krimoj kontraŭ la homaro, militkrimoj, kaj krimo de agreso
| ||||||||||||||||