Asma
Artikulu honek erreferentziak behar ditu. Hemen erreferentzia egiaztagarriak gehituz lagun dezakezu. |
- Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.
Asma edo txurruna arnas gaixotasun kronikoa da. BGBK («Biriketako Gaixotasun Kroniko Butxatzailea») ez bezala, asma eritasun itzulgarria da, hau da, tratamenduaren bidez konpondu ahal dena.
Epidemiologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herrian, orokorrean, asmak jotzen ditu helduen %5a eta umeen %10a gutxi gora-behera.
2001–2002an egindako ISAAC («Internacional Study of Asthma and Alergies in Childhood») ikerketaren arabera, 6-7 urteko umeen %8.5a Gipuzkoan eta %12.2a Bizkaian asmatikoak ziren, bai eta 13-14 urteko %12.8a eta %13.8a ere, hurrenez hurren.
Eragileak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Alergenoak: katuak, lore- eta belar-hautsak, etxeko hautsak, hezetasuna, keak (tabakoaren barne) eta abar.
- Infekzioak.
- Farmakoak: Tipikoki, aspirina.
- Estresa: lanekoa, emozionala, kirola.
Sintomak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Lehendabiziko sintomak 1. urte aurretik agertzen dira. Agerpen ohikoa da gauez eztula eta arnasestua edukitzea eta txistualdiak entzutea toraxen. Askotan, urtaroen arabera gaixotasuna agertzen edo okertzen da, udaberrian batik bat.
Asmaren ezaugarri da behin eta berriz episodio hauek izatea: arnastean txistu hotsa, arnasestua, bular-estua eta eztula.[1]
Zeinuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Auskultazioan, tipikoak dira txistu-hotsak eta espirazio luzatua gaixotasuna kontrolaturik ez dagoenean.
Laborategia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Proba erradiologikoetan, ez da ezer berezirik ikusten. Proba analitikoetan, aldiz, E immunoglobulina (Ig E) eta eosinofilo altuak ikusten dira odolean.
GINA
[aldatu | aldatu iturburu kodea]GINA edo «Global Iniciative for Asthma» mundu mailan gaixotasunaren inguruan adostutako arauak dira.
Tratamendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Eragileak saihestea.
- Inhalagailuak erabiltzea.
- Kortikoideak hartzea.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) «Global Strategy for Asthma Management and Prevention» (PDF dokumentua). Global Initiative for Asthma. 2011.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gai honi buruzko informazio gehiago lor dezakezu Scholian |