Disolbatzaile
Disolbatzailea solutu bat disolbatzeko gai den substantzia da. Disoluzio batean kantitate handienean dagoen osagaia izan ohi da, gehienetan likidoa. Disolbatzaileak disoluzioaren egoera fisikoa ezartzen du, horregatik, disoluzioaren egoera fisiko berean dagoen osagaia dela esaten da.
Disolbatzailearen molekulek solutuarenak inguratu eta elkarrekintzak izaten dituzte haiekin. Prozesu hau solbatazioa bezala ezagutzen da. Solutu polarrak disolbatzaile polarretan disolbatuko dira dipoloen arteko elkarrekintza elektrostatikoen eraginez. Solutu apolarrak aldiz, disolbatzaile apolarretan dipolo induzituen arteko elkarrekintzen bidez.
Disolbatzaile unibertsala ura da.
Disolbatzaileen sailkapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Disolbatzaile polarrak: hodei eletronikoaren banaketa asimetrikoa duten molekulek osatutako substantziak dira. Molekulak distantzia batez banandutako polo positibo eta polo negatibo bat ditu. Dipolo iraunkor bat dago. Disolbatzaile polarren adibide klasiko bat ura da. Pisu molekular baxuko alkoholak ere talde honen barruan daude. Disolbatzaile polarren barnean bi azipitalde bereizten dira:
- Disolbatzaile polar protikoak: O-H edo N-H loturak dituzte. Esaterako, ura (H-O-H), etanola (CH3-CH2-OH) eta azido azetikoa (CH3-C(=O)OH)
- Disolbatzaile polar aprotikoak: O-H eta N-H lotura gabekoak. Adibidez, azetona (CH3-C(=O)-CH3)
- Disolbatzaile apolarrak: normalean substantzia organikoak izaten dira eta hauetan molekulen hodei elektronikoaren banaketa simetrikoa da. Hori dela eta, substantzia hauen molekulek ez dute ez polo positibo ez negatiborik. Ezin dira dipolo iraunkorrak kontsideratu, baina honek ez du esan nahi lotura batzuk polarrak izango direnik. Dena molekulen geometriaren araberakoa izango da. Bere loturen momentu dipolar indibidualak orekatuta badaude, molekula apolarra izango da. Mota honetako disolbatzaile batzuk: dietileterra, kloroformoa, bentzenoa, toluenoa, xilenoa, zetona, hexanoa, ziklohexanoa eta karbono tetrakloruroa dira.