Eduardo (Printze Beltza)

Eduardo (Printze Beltza)
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Woodstock Palace (en) , 1330eko ekainaren 15a
Herrialdea	Ingalaterrako Erresuma
Heriotza	Westminster jauregia, 1376ko ekainaren 8a (45 urte)
Hobiratze lekua	Canterburyko katedrala
Heriotza modua	berezko heriotza: disenteria
Familia
Aita	Eduardo III.a Ingalaterrakoa
Ama	Filipa Hainautekoa
Ezkontidea(k)	Joan of Kent (en)  (1361eko urriaren 10a (egutegi gregorianoa) -
Bikotekidea(k)	ikusi Edith de Willesford (en)
Seme-alabak	ikusi Rikardo II.a Ingalaterrakoa Roger Clarendon (en) Sir John Sounders (en) John de Galeis (en) Edward of England (en) Edward of Angoulême (en)
Haurrideak	ikusi Joan of England (en) Maria Walthamgoa Margaret, Countess of Pembroke (en) Isabella de Coucy (en) Joanes Gantekoa Edmundo Langleykoa Lionel of Antwerp, 1st Duke of Clarence (en) Thomas of Woodstock, 1st Duke of Gloucester (en)
Leinua	House of Anjou (en)
Jarduerak
Jarduerak	militarra eta politikaria
Jasotako sariak	ikusi Galtzariaren Ordena Knight Bachelor
Zerbitzu militarra
Gradua	zaldun
Parte hartutako gatazkak	Ehun Urteko Gerra Gaztelako Gerra Zibila Battle of Crécy (en)

Eduardo Woodstock-ekoa (Woodstock, Oxfordshire, Ingalaterra, 1330eko ekainaren 15ean - Londres, Ingalaterra, 1376ko ekainaren 8an), mendeak geroago Printze Beltza (ingelesez: Black Prince) deitua, Galesko eta Akitaniako printzea izan zen. Eduardo III.a Ingalaterrakoaren seme zaharrena, eta Rikardo II.a Ingalaterrakoaren aita izan zen.

Aparteko agintari militarra eta oso estimatua bizitzan zehar, aita baino urtebete lehenago hil zen, eta, hortaz, ez zuen errege gisa gobernatu (Galesko printzeari horrelakoa gertatu zitzaion lehenengo aldia). Richard semearengana igaro zen koroa, artean adin txikikoa zela.

Gaur egun Printze Beltza deitzen bazaio ere, bere bizialdian honelako izenik ematen zitzaion frogarik ez dago. Horren ordez Eduardo Woodstockekoa bezala ezagutzen zitzaion, jaiotokia zela eta. Printze Beltza ezizena geroago jaio zen, lehen aldiz XVI. mendean. Ziurrenik goitizen hori armarritik etor dakioke, Canterburyko hilobian agertzen den bezala, beltza eta hiru ostruka-lumekin.

Biografia

Printze Beltzaren estatua Leedsen.

Eduardo III.a Ingalaterrakoaren semea zen. Ehun Urteko Gerrako jeneralik onenetakoa izan zen. 1356. urtean Frantziako errege Joan II.a garaitu zuen Poitiersko guduan. Aitak semearen esku utzi zuen Akitania (1363). Akitanian bizi izan zen Ingalaterran baino gehiago: Lormonteko gazteluan (Bordelen), Cognacen eta Anguleman.

Akitaniako printze subirano izendatu zuen bere burua 1364an. 1366. urtean, Baionan bildu zen Gaztelako errege Petri I.a Ankerrarekin eta Nafarroako errege Karlos II.a Gaiztoarekin, Libourneko ituna prestatzera. Hitzarmen haren arabera, laguntza militarraren truke, Bizkaiko jaurerria Akitaniako dukearen mendeko lurralde bihurtu zen, eta Gipuzkoa, Araba eta Errioxa Nafarroako koroaren mendean gelditu.

1367. urtean, Printze Beltzaren osteek Nafarroa igaro, eta, Naiaran, Petri I.a Gaztelako erregearen anaia eta aurkari zen Henrike Trastamarakoaren osteak garaitu zituzten, eta Bertrand du Guesclin atxilotu zuten. Printze Beltza Akitaniara itzuli zen, eta bertan Aragoiko, Nafarroako eta Portugalgo erregeek Gaztelako koroa eskaini zioten, gaztelarrek kenduriko lurralde guztien truke. Portugalgo erregeak ez zuen hitza bete eta, Petri I.aren alde jarri ondoren, hutsean geratu ziren asmo haiek guztiak.

Printze Beltza gaixotu egin zen 1370. urtean eta Joan Lancasterkoak, bere anaiak, hartu zuen haren lekua Akitaniako gobernuan.

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Eduardo (Printze Beltza)

• Datuak: Q184854
• Multimedia: Edward, the Black Prince / Q184854