Eguzkiaren Laugarren Aroa

Eguzkiaren Laugarren Aroa, soilik Laugarren Aroa ere deitua, Tolkienen legendarium ospetsuko aro bat da.

Eguzkiaren Hirugarren Aroko 3021eko irailak 29an, Frodo Zorrozabal, Bilbo Zorrozabal eta Elfoen Hiru Eraztunen Zaindariak bidaiatu zuten itsasontzia itsasoratu zen, Amanerantz abiatuz, eta, ofizialki, Hirugarren Aroaren amaiera da. Laugarren Aroa, une horretan hasten dena, Gizakien domeinuaren aroa da.

Laugarren Aroan, Erdialdeko Lurraldean oraindik bizi ziren Elfoen zati handi bat joaten da, euren garaia, jada pasa baitzen, eta euren beherakada geroz eta handiagoa zen. Beste alde batetik, gainontzeko "herri hiztunak" ere, gainbehera hasten dira eta ezkutazen hasten dira (nanoekin eta hobbitekin gertatzen dena).

Gertakari nagusiak

Soilik Laugarren Aro honen hasieran gertaturiko gertaera batzuen erregistroak iritsi dira. Garrantzitsuenak, honako hauek dira:

Laugarren Aroko 6. urtean (Eskualdeko zenbaketaren arabera 1427a), Sam Gamgee Eskualdeko alkate aukeratua da, Elessar erregeak, Gizakiei Eskualdean sartzea debekatzen dien ediktu bat aldarrikatzen duen bitartean, honela, Eskualdea, herrialde aske bihurtuz, erregearen babespean.
11.urtean, Merry, Oreinetako jaun bihurtzen da, eta, bi urte beranduago, Pippin Thaina izatera pasatzen da. Urte honetan bertan, Elessar erregeak, Eskualdeko alkatea, Oreinetako jauna eta Thaina, Iparraldeko Erresumako aholkulari bihurtzen ditu.
15. urtean, Elessar erregeak eta Arwen erreginak, euren lagunekin topo egiten dute Baranduin ibaiko zubian, une horretan, Sami, Dunedainen izarra ematen diolarik.
31. urtean, Elessar erregeak, Eskualdeari, Mendebaldeko Muga oparitzen dio (Urruneko Muinoetatik Dorren Muinoetaraino), eta, ondorioz, hobbit asko bertan bizitzen jartzen dira.
48. urtean, Sam, zazpigarren eta azken aldiz alkate izendatua da, 55. urterarte betetzen duen kargua, 96 urterekin.
60. urtean, Rosa hil zen, Samen emaztea, eta, ondorioz, hau Dorreen Muinoetara joaten da, non bere alaba Elanor azken aldiz ikusten duen eta Mendebaldeko Mugako Liburu Gorria ematen dion, Dorreetako Belinfanteen eskuetan geratzen dena, bere oinordekoak. Bere alaba agurtu ondoren, Sam Portu Grisetara abiatu zen, nondik, esaten denez, Amanera abiatu zen, Eraztun Bakarraren azken eramale bezala. Bi urte beranduago, Merryk eta Pippinek ere Eskualdea utzi zuten, lehenik Edorasera abiatuz, non Merry Eomer erregearekin egon zen (deitu zuena) hil zen arte. Ondoren Gondorrera joan ziren, euren bizitzako azken urteak bizitzera. Rath Dinenen lurperatuak izan ziren, Gondorreko pertsonaia handien ondoan.
Elessar erregearen erregealdian, bake garai luze bat egon zen Erdialdeko Lurraldean, Rhûneko Jaunak, Gondorri berriz gerra adierazi zion arte. Gudu gogorretan urte asko eman ondoren, Gondorreko mugek aurrera egin zuten, eta, erresuma, ekialdeko lurraldeak eta Unbarreko portua okupatzera iritsi zen.
Laugarren Aroko 120. urtean, Elessar erregeak hiltzea aukeratu zuen, antzinako erregeek egiten zuten bezala, eta, bere oinordekoa, bere seme Eldarion izan zen. Orduan, Legolasek, itsasontzi gris bat eraiki zuen Ithilienen, eta, bere lagun Gimlirekin batera, Anduinetik nabigatu zuen itsasora iritsi arte. Itsasontzi honen itsasoratzearekin, Eraztunaren Elkartea bere amaierara iritsi zen. Arwen Lothlorienera joan zen, eta Gizakien Patua jasan zuen 121. urtean, Cerin Amrotheko muinoan.
Aipatzen da, gainera, Barahir izeneko batek, Faramir seneskalaren biloba, Aragorn eta Arwenen istorioa idazten amaitu zuela, erregea hil eta gutxira.

Jarraipena

Tolkienek, 1950eko hamarkadan, Itzal Berria izeneko istorio bat hasi zuen, Laugarren Aro honetan gertatu beharko zena, Eraztunen Jauna eleberrian gertatzen diren gertakarietatik 100 urte beranduago, baina laster utzi zuen. Istorio honen lehen zirriborroak, Christopher Tolkienek argitaratu zituen Erdialdeko Lurraldeko herriak izeneko liburuan.

Aurrekoa
Eguzkiaren Hirugarren Aroa

Tolkienen legendariumeko aroak
Eguzkiaren Laugarren Aroa

Ondorengoa
Dagor Dagorath eta Ardaren historiaren amaiera

Kanpo estekak

Datuak: Q1631070