Edukira joan

Ekidna

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ekidna
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaAnimalia
FilumaChordata
KlaseaMammalia
OrdenaMonotremata
Familia Tachyglossidae
Gill, 1872
Espezieak
Kumaldiaren tamaina400
Errute denbora10 egun

Ekidnak (Tachyglossidae) Tachyglossa subordenaren barnean ezagutzen den familia bakarra da. Ekidnak ugaztuna erruleak dira, munduko familia bakarra Ornitorrinkoekin batera. Australian eta Ginea Berrian bizi dira.

Gaur egun, hiru genero onartzen dira, baina horietatik bik baino ez dituzte espezie biziak.

Ekidnek, bere izena, greziar mitologiako Ekidna lamiatik hartzen dute, munstro mitologiko guztien ama izan zena.

Gorputza arantzaz beteta dute, eta horrek, daramaten elikadurari lotuta, gehienbat intsektujalea, eta intsektu kolonialak gustukoago ditu, "arantzadun inurrijale" izena balio izan die.

Gorputz trinkoko animaliak dira, ilaje trinko batez estalia, nondik, defentsa modu bezala erabiltzen dituzten arantzak irteten zaizkien. Ohi, 35 eta 50 zentimetroko luzera dute, 10 zentimetroko isats batekin eta 2 eta 7 kilo arteko batez besteko pisuarekin.

Oro har, arrak emeak baino handiagoak dira.

Burezurra, luzea eta biribildua da, aurpegia luzanga, beheko baraila askorik garatu gabea, bi hezur mehe eta luzeek eratua. Euren elikadura, intsektu eta zizareek osatzen dutena, hodi formako aho bat adierazten du, irekidura estukoa, 20 zentimetroko luzera har dezakeen mihi itsaskor batekin, zeinekin elikagaia harrapatzen duten, hortzik ez dutenez, ahosabaian, ahoaren amaieran aurkitzen diren arantza korneo batzuekin xehatua izango dena. Elikagaiak aurkitzeko, usaimen zentzu oso garatu batez gain, ukimen elektrohartzaileak ere badituzte aurpegian. Hauekin, erraz egiten zaie inurri eta termita koloniak aurkitzea.

Ekidna mokomotz kiribildua, muturra eskuin aldean ikusgai.

Zulatzaile indartsuak dira, hankak eta eskuak, galeriak eta zuloak egiteko erabiltzen dituztenak edo lurrean aztarka egiteko, elikagai bila. Horretarako, gorputz adarrek, atzazal atzeragarriz hornitutako hanka eta oin zulatzaileak dituzte. Atzeko gorputz adarren bigarren hatza luzeagoa da eta hazka egiteko eta ilea eta larruazala garbitzeko erabiltzen dute.

Harrek eta eme batzuek, belauneko artikulazioaren atzean ezproi bat dute, baina, ornitorrinkoak ez bezala, animalia honek ez du substantzia toxikorik sintetizatzen, eta, horregatik, ez da ezagutzen ezproi horren benetako funtzioa.

Emeek, denbora baterako martsupio bat garatzen dute, inkubazioak eta esne emateak irauten duen bitartean. Arren zakilak lau buru ditu, nahiko ohikoa narrastien artean, baina ez hainbeste ugaztunen artean.

Esaten denaren aurka, ekidnek ez dute hibernatzen hotzarekiko erantzun bezala. Trauskiltze egoera jasaten duten ale bakan batzuk, dirudienez, lotuago dago gaizki egindako liseriketa batekin.

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Ekidna Aldatu lotura Wikidatan