Olafur Eliasson

Olafur Eliasson
	; (2017) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Kopenhage eta Kopenhage, 1967ko otsailaren 5a (57 urte)
Herrialdea	Danimarka ; Islandia
Hezkuntza
Heziketa	Danimarkako Arte Ederren Errege Akademia
Hizkuntzak	daniera; alemana
Ikaslea(k)	ikusi Julius von Bismarck (en) ; Jeppe Hein;
Jarduerak
Jarduerak	artista bisuala, eskultorea, argazkilaria, eszenografoa, fotokazetaria, installation artist (en) eta artista
	Parte-hartzailea World Economic Forum Annual Meeting 2014 (en) ; World Economic Forum Annual Meeting 2013 (en) ; World Economic Forum Annual Meeting 2016 (en) ;
Lantokia(k)	Kopenhage eta Berlin
Lan nabarmenak	ikusi Riverbed (en) ; New York City Waterfalls (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Prince Eugen Medal (2005) ; Goslarer Kaiserring ; Telenor Culture Award (2010) ; Thorvaldsen domina (2013) ; Honorary craftsman (2014) ; Officer of Arts and Letters ; LennonOno Grant for Peace (2016) ; Eckersberg domina (2004) ; Fritz Winter Prize (2008) ; Arteetako Wolf Saria (2014) ; Premi Joan Miró (2007) ; Eugene McDermott Award in the Arts at MIT (2014) ; Crystal Award (2016) ; Frederick Kiesler Prize ;
Kidetza	Berlingo Arteen Akademia; Royal Academy of Arts
Mugimendua	Arte garaikidea
Genero artistikoa	arte abstraktua; arte instalazioa
	olafureliasson.net

Olafur Eliasson (islandieraz: Ólafur Elíasson; Kopenhage, 1967ko otsailaren 5a) daniar-islandar artista da. Bere eskulturagatik eta eskala handiko instalazioengatik da ezaguna. Horietan elementu materialak erabiltzen ditu, hala nola argia, ura edo airearen tenperatura. Eliassonen lanaren elementu nagusiak hauek dira: naturarekiko kezka; geometriaren esplorazioa; eta inguratzen gaituen mundua hautemateko, sentitzeko eta moldatzeko dugun moduaren etengabeko ikerketa.^[1]

Biografia

Kopenhagen jaio zen 1967an, lan bila emigratu zuten islandiarren semeak. 4 urte zituenean, gurasoak banandu egin ziren. Bere aita Islandiara itzuli zen eta Olafurrek berarekin igarotzen zituen udak, arrantza-ontzi bateko sukaldaria zelarik. Horrek markatu zuen, naturaz maitemindu zen; bere arreba, Victoria Eliasdottir, chef ezaguna da. Bere lengoaia artistikoan sakonki errotutako fenomeno naturalekin, bere ibilbide luzean berdez tindatu ditu mundu erdiko hirietako ibaiak, New Yorkeko lau zubien azpian ur-jauzi artifizialak eraiki aurretik. ^[2] 1980ko hamarkadan break dance talde bat sortu zuen eta Eskandinaviako txapeldunak izan ziren. 1989tik 1995era Danimarkako Arte Ederretako Errege Akademian ikasi zuen. 1995ean Berlinen kokatu zen eta Studio Olafur Elisson sortu zuen, ikerketa espazialerako laborategia. 2009tik 2014ra Berlingo Arteen Unibertsitateko irakaslea izan zen. 2003ean Danimarka ordezkatu zuen Veneziako Bienalean. Proiektu ugari egin ditu espazio publikoetan: Serpentine Galleriesen 2007an, The New York City Waterfalls 2008an... Bere lan askok artearen eta zientziaren arteko loturak aztertzen dituzte.

Eliasson Euskal Herrian

Bilboko Guggenheim Museoan erakusketa

2020(e)ko otsailak 14 - 2021(e)ko apirilak 11 bitartean Olafur Eliasson:Bizitza errealean erakusketa egon zen 1990etik aurrerako lanekin osatua eta 300.000tik gora bisitarik ikusi zuten.^[3] Tate Modern museoak Guggenheim Bilbao Museoarekin batera antolatutako erakusketa izan zen eta komisarioak Mark Godfrey eta Lucía Agirre.^[4] Instalazioak, eskulturak, argazkiak eta margolanak bildu zituen, Halakoen bitartez artistak geometriarekiko eta ingurumen aktibismoarekiko interesa adierazten zuen. Glaziarren urtzearen seriea 1999/2019 lanean klima aldaketaren ondorioak ikus daitezke Eliassonek 1999an hartu zituen argazkietan, hegazkin batetik Islandiako glaziarrak erretratatzeko proiektua abiatu zuenean, eta 20 urte geroago errepikatu zituenetan. ^[5]^[2]

Modu literalean erakusten dute zenbat denbora igaro den eta gauzak nola aldatu diren ... Izan ere, orain pentsatzen dugu: hogei urte, tira, geologiaren ikuspuntutik ez da ezer, baina argazki hauek erakusten dute denbora luzea dela. Argazkiak ikusi eta bat-batean pentsatzen duzu: hara, hogei urte! Egia esan gauza mordoa aldatu da. (Olafur Eliasson) ^[6]

Erakusketara naturako elementuak sartu zituen hausnarketarako aitzaki direnak: lainoa, goroldioa, likenak, ura eta abar.^[7]^[8] 1990eko hamarkadaren erdialdetik ispilu eta islekin jolasean sorturikoak eta printzipio geometrikoen arabera egituratutako esferak erakutsi ziren, bereziki gustuko dituen espiralak energia-sentsazioa sortzen baitute, bai objektuaren barruan, bai objektutik kanpo, inguruko hormetan sortzen den argi eta itzalen arteko jokuari esker. Eliassonek berak bere obrari eta sortze-prozesuari buruz hitz egin zuen, baita nazioartean garatzen dituen diziplina anitzeko proiektu ugariei buruz ere 2020an Museoan emandako hitzaldian.^[9]

2011n Reykjavik hirian inauguratutako Harpa kontzertu areto eta biltzar jauregiaren fatxadaren diseinatzailea da.

'Little Sun 'ekimena

Erakusketaren harira, 'Little Sun' ekimena Bizkaiko Aldundiak eta Guggenheimek Eliassonekin lankidetzan argindarrik gabeko komunitateentzako eguzki lanparak helarazteko proiektua hasi da. 2012an sortu zuten Eliassonek berak eta Frederik Ottesen ingeniariak. Irabazi asmorik gabeko proiektu globala da, eta eguzki-energia garbia, fidagarria eta merkea ematen die elektrizitaterik ez duten planeta osoko 1.100 milioi pertsonari, batez ere ikasleei, errefuxiatuei eta hondamendi naturalen biktimei, eta, aldi berean, kontzientziazioa sustatzen du energia eskuratu eta klimaren aldeko ekintzari buruz.^[10]^[11]

Iruditegia

Erreferentziak

↑ «El Guggenheim expone en febrero treinta obras de Olafur Eliasson» www.deia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ ^a ^b (Gaztelaniaz) «Olafur Eliasson mete la crisis climática en el Guggenheim» GARA 2020-02-13 (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ «'Olafur Eliasson: Bizitza errealean' erakusketa arrakastatsua ikusteko azken egunak» El Diario Vasco 2021-03-28 (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ «Olafur Eliasson: bizitza errealean | Guggenheim Bilbao Museoa» Guggenheim Bilbao (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ «Olafur Eliasson. Glaziarren urtzearen seriea 1999/2019 Lucía Agirrerekin | Guggenheim Bilbao Museoa» Guggenheim Bilbao (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ Bilbao, Museo Guggenheim. (2020-02-25). Olafur Eliasson_EUS. (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ «Olafur Eliasson: bizitza errealean erakusketaren instalazioa | Guggenheim Bilbao Museoa» Guggenheim Bilbao (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ «Olafur Eliasson: bizitza errealean. Bisitaldia ateak itxita Lucía Agirrerekin | Guggenheim Bilbao Museoa» Guggenheim Bilbao (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ Encuentro con artistas: Olafur Eliasson. (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ Press, Europa. (2020-02-14). «Diputación y Guggenheim colaboran con Olafur Eliasson en un plan de lámparas solares para comunidades sin electricidad» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
↑ «Guggenheim, Foru Aldundia eta Olafur Eliasson lankidetzan, Senegali laguntzeko» bizkaie.biz (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

Kanpo estekak

Datuak: Q365691
Multimedia: Olafur Eliasson / Q365691

[1] «El Guggenheim expone en febrero treinta obras de Olafur Eliasson» www.deia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[:0-2] (Gaztelaniaz) «Olafur Eliasson mete la crisis climática en el Guggenheim» GARA 2020-02-13 (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[3] «'Olafur Eliasson: Bizitza errealean' erakusketa arrakastatsua ikusteko azken egunak» El Diario Vasco 2021-03-28 (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[4] «Olafur Eliasson: bizitza errealean | Guggenheim Bilbao Museoa» Guggenheim Bilbao (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[5] «Olafur Eliasson. Glaziarren urtzearen seriea 1999/2019 Lucía Agirrerekin | Guggenheim Bilbao Museoa» Guggenheim Bilbao (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[6] Bilbao, Museo Guggenheim. (2020-02-25). Olafur Eliasson_EUS. (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[7] «Olafur Eliasson: bizitza errealean erakusketaren instalazioa | Guggenheim Bilbao Museoa» Guggenheim Bilbao (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[8] «Olafur Eliasson: bizitza errealean. Bisitaldia ateak itxita Lucía Agirrerekin | Guggenheim Bilbao Museoa» Guggenheim Bilbao (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[9] Encuentro con artistas: Olafur Eliasson. (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[10] Press, Europa. (2020-02-14). «Diputación y Guggenheim colaboran con Olafur Eliasson en un plan de lámparas solares para comunidades sin electricidad» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[11] «Guggenheim, Foru Aldundia eta Olafur Eliasson lankidetzan, Senegali laguntzeko» bizkaie.biz (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

i e a Arteetako Wolf Saridunak
Arkitektura	Ralph Erskine (1983/4) Fumihiko Maki / Giancarlo De Carlo (1988) Frank Gehry / Jørn Utzon / Denys Lasdun (1992) Frei Otto / Aldo van Eyck (1996/7) Álvaro Siza Vieira (2001) Jean Nouvel (2005) David Chipperfield / Peter Eisenman (2010) Eduardo Souto de Moura (2013) Phyllis Lambert (2016)
Musika	Vladimir Horowitz / Olivier Messiaen / Josef Tal (1982) Isaac Stern / Krzysztof Penderecki (1987) Yehudi Menuhin / Luciano Berio (1991) Zubin Mehta / György Ligeti (1995/6) Pierre Boulez / Riccardo Muti (2000) Mstislav Rostropovitx / Daniel Barenboim (2004) Giya Kancheli / Claudio Abbado (2008) Plácido Domingo / Simon Rattle (2012) Jessye Norman / Murray Perahia (2015)
Margolaritza	Marc Chagall / Antoni Tàpies (1981) Jasper Johns (1986) Anselm Kiefer (1990) Gerhard Richter (1994/5) Louise Bourgeois (2002/3) Michelangelo Pistoletto (2006/7) Rosemarie Trockel (2011)
Eskultura	Eduardo Chillida (1984/5) Claes Oldenburg (1989) Bruce Nauman (1993) James Turrell (1998) Louise Bourgeois (2002/3) Michelangelo Pistoletto (2006/7) Olafur Eliasson (2014)