William A. Wellman

William A. Wellman
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	William Augustus Wellman
Jaiotza	Brookline, 1896ko otsailaren 29a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Lehen hizkuntza	ingelesa
Heriotza	Los Angeles, 1975eko abenduaren 9a (79 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: leuzemia
Familia
Aita	Arthur Gouverneur Wellman
Ama	Cecila McCarthy
Ezkontidea(k)	Helene Chadwick  (1918 -  1923) Marjorie Crawford (en)  (1931 -  1933) Dorothy Wellman  (1934 -  1975)
Seme-alabak	ikusi William Wellman, Jr.
Hezkuntza
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	film-zuzendaria, aktorea, gidoilaria, hegazkinlaria eta errealizadorea
Jasotako sariak	ikusi Argumentu onenaren Oscar Saria  (1937) : A Star Is Born National Board of Review Award for Best Film Izarra Hollywoodeko Ospearen pasealekuan  (1960ko otsailaren 8a)

William Augustus Wellman (Brookline, Massachusetts, 1896ko otsailaren 29a - Los Angeles, 1975eko abenduaren 9a) Estatu Batuetako film-zuzendaria izan zen. Hollywoodeko urrezko aroko zinemagilerik handienetako bat izan zen.

Biografia

Lehen Mundu Gerran La Fayette hegazkin-taldean borrokatu zen alemanen kontra, eta Estatu Batuetara itzulirik, hegazkin-akrobaziak eginez atera zuen bizimodua. Horrek guztiak eragina izan zuen haren filmegintzan: Wings (1927, Hegalak) gerrako hegazkin-pilotuen bizimodua maisutasunez deskribatzen zuen film mutua; The Story of G.I. Joe (1945), Darby´s Rangers (1957), La Fayette Escadrille (1958).

Douglas Fairbanks aktorearekin batera hasi zen zineman antzezle-lanetan. Berehala hasi zen filmak egiten, baina film mutuen garaiko lan asko galdu egin dira. Bikain kontatu zuen Estatu Batuek 1930 inguruan izan zuten gainbehera: Heroes for Sale (1933), Lilly Turner (1933), Wild Boy of the Road (1933). Westerna, gangster-filmak, ekintzazkoak, komediak eta melodramak egin zituen: The Public Enemy (1931), A Star is Born (1937), Beau Geste (1939), The Ox-Bow Incident (1943), Battleground (1949), Westward the Women (1952), The High and the Mighty (1954) ditu film aipagarrienak.

Clark Gable, James Cagney, Gary Cooper, Edward G. Robinson, Wallace Berry, Barbara Stanwyck eta lehen mailako beste aktoreekin lan egin zuen.

Idazlanak

Bi autobiografia idatzi zituen: A Short Time for Insanity (1974) eta Growing Old Disgracefully (1975).

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

"«No soy tan duro»: el cine de William A. Wellman". Tren de sombras.

• Datuak: Q290962
• Multimedia: William A. Wellman / Q290962