შინაარსზე გადასვლა

ჯანგო გათავისუფლებული

Checked
მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ვიკიპედიის რედაქტორების გადაწყვეტილებით, სტატიას „ჯანგო გათავისუფლებული“ მინიჭებული აქვს რჩეული სტატიის სტატუსი. ჯანგო გათავისუფლებული ვიკიპედიის საუკეთესო სტატიების სიაშია.
„ჯანგო გათავისუფლებული“

ფილმის პოსტერი
ჟანრი ვესტერნი
რეჟისორი კვენტინ ტარანტინო
პროდიუსერი სტეისი შერი, რეჯინალდ ჰადლინი, პილარ სავონე
სცენარის ავტორი კვენტინ ტარანტინო
როლებში
ჯეიმი ფოქსი

კრისტოფ ვალცი
ლეონარდო დიკაპრიო
კერი ვაშინგტონი
სამუელ ლ. ჯექსონი

ოპერატორი რობერტ რიჩარდსონი
სტუდია A Band Apart
Columbia Pictures
დისტრიბუტორი The Weinstein Company (ჩრდ. ამერიკა)
Sony Pictures Releasing (საერთაშორისო)
გამოსვლის თარიღი
  • 25 დეკემბერი, 2012 (2012-12-25)
(აშშ)
ხანგრძლივობა 165 წუთი[1][2][3]
ქვეყანა აშშ
ენა ინგლისური
ბიუჯეტი 100 მილიონი აშშ დოლარი[4]
შემოსავალი 425 მილიონი აშშ დოლარი[5]

„ჯანგო გათავისუფლებული“ (ინგლ. Django Unchained [ˈd͡ʒæŋɡo ʌnˈt͡ʃeɪ̯nd]) — 2012 წლის ამერიკული ფილმი-ვესტერნი, რომლის რეჟისორი და სცენარის ავტორია კვენტინ ტარანტინო. ესაა სტილიზებული იტალო-ვესტერნი, რომლის მოქმედება ვითარდება ველურ დასავლეთსა და ომამდელ სამხრეთში. ფილმში მონაწილეობენ ჯეიმი ფოქსი, კრისტოფ ვალცი, ლეონარდო დიკაპრიო, კერი ვაშინგტონი, სამუელ ლ. ჯექსონი და სხვები. გამოვიდა 2012 წლის 25 დეკემბერს.[6][7] ფილმის ერთ-ერთი ინსპირაცია იყო 1966 წელს სერჯო კორბუჩის მიერ გადაღებული ვესტერნი „ჯანგო“, რომლის მთავარმა მსახიობმა ფრანკო ნერომ ეპიზოდური როლი შეასრულა ფილმში. ამავე ფილმიდანაა აღებული სათაურიც.

მოქმედება ვითარდება ზამთარსა და გაზაფხულზე სამოქალაქო ომამდელ პერიოდში ამერიკის უკიდურეს სამხრეთში. ფილმის გმირები არიან აფრო-ამერიკელი მონა ჯანგო (ფოქსი) და დამნაშავეებზე მონადირე გერმანელი ექიმი შულცი (ვალცი). შულცი ეძებს სამ დამნაშავე ძმას, რომლებსაც სახეზე არ იცნობს, სამაგიეროდ მონა ჯანგო იცნობს მათ. შულცი ყიდულობს ჯანგოს, სთხოვს ძმების მოძებნაში დახმარებას და სანაცვლოდ ჰპირდება გათავისუფლებას. ჯანგო ეთანხმება ერთი პირობით, რომ ისინი აგრეთვე აუცილებლად მოძებნიან ჯანგოს დაკარგულ ცოლ ბრუნჰილდას (ვაშინგტონი), რომელიც შესყიდული ჰყავს ბოროტ მემამულე კელვინ კენდის (დიკაპრიო).

მიუხედავად მძიმე თემისა და ეკრანზე ასახული სასტიკი ძალადობრივი სცენებისა, ფილმმა მოიპოვა დიდი წარმატება კრიტიკული და კომერციული თვალსაზრისით, წარდგენილ იქნა კინოინდუსტრიის პრესტიჟულ ჯილდოებზე, მათ შორის ხუთ ოსკარზე (ნომინაციები საუკეთესო ფილმი, საუკეთესო ოპერატურა და სხვა). კრისტოფ ვალცმა მიიღო მრავალი ჯილდო, მათ შორის ოსკარის, ოქროს გლობუსისა და BAFTA-ს ჯილდოები მეორეხარისხოვანი როლისთვის. ტარანტინო დაჯილდოვდა ოსკარით საუკეთესო ორიგინალური სცენარისთვის. ეს მისი მეორე ოსკარი იყო 1995 წელს „მაკულატურაში“ მიღებული ჯილდოს შემდეგ.

ფილმის შემოსავალმა მსოფლიოს მასშტაბით შეადგინა 425 მილიონ აშშ დოლარზე მეტი, რამაც გადააჭარბა რეჟისორის წინა ფილმის, „უსახელო ნაბიჭვრების“ შემოსავალს ($321 მლნ) და გახდა ყველაზე უხვშემოსავლიანი ფილმი ტარანტინოს ფილმებს შორის.

სიუჟეტი

ყურადღება!  ქვემოთ მოყვანილია სიუჟეტის და/ან დასასრულის დეტალები.

1958 წელს ტეხასში რამდენიმე აფრიკელი მონა დაბმული მიჰყავთ ძმებ სპეკებს, ეისსა და დიკის. მონათა შორისაა ჯანგო, რომელსაც ცოლი ბრუნჰილდა გაუყიდეს და დააშორეს. ძმებს გზად შეაჩერებს გერმანელი, დიუსელდორფელი, დანტისტი კინგ შულცი, რომელიც, ამავდროულად, თავებზე მონადირეა. შულცი აპირებს ერთი მონის ყიდვას. მათი დაკითხვისას შეიტყობს, რომ ჯანგო იცნობს ძმებ ბრიტლებს, რომლებზეც შულცი ნადირობს. მონების დაკითხვისას შულცი აღიზიანებს ეის სპეკს, რომელიც მისკენ იარაღს მიმართავს. შულცი სწრაფად კლავს ეისს, ხოლო მის ძმა დიკს დატოვებს ახალგათავისუფლებული მონების ანაბარა.

შულცს ჯანგო სჭირდება ძმები ბრიტლების იდენტიფიცირებისთვის, ამის შემდეგ კი ის მონას თავისუფლებას ჰპირდება. ძმები ბრიტლები სპენსერ ბენეტის პლანტაციაში მონათა ზედამხედველად მუშაობენ. შულცი და ჯანგო მათ პოულობენ და ხოცავენ. პლანტატორს ეს ძალიან აბრაზებს. ღამით ის მობილიზაციას უკეთებს სხვა პლანტატორებსა და მათ დამხმარეებს. ისინი, ნიღბებით სახეზე და ჩირაღდნებით ხელში აპირებენ თავს დაესხან შულცის კარავს და ჭკუა ასწავლონ შულცსა და ჯანგოს. შულცი ამას ელის და ორივე თავდამსხმელს მომზადებული ხვდება. ექიმის კაბინიდან ჯანგო ცეცხლს გაუხსნის თავდამსხმელებს და დააფრთხობს მას.

ამ ამოცანის შესრულების შემდეგ ჯანგო რჩება შულცთან მთელი ზამთრის განმავლობაში და ხდება მისი მოწაფე. ჯანგო და შულცი ბევრ დამნაშავეს კლავენ და ბევრ ფულს გამოიმუშავებენ. შულცი ჯანგოს უამბობს გერმანულ ლეგენდას ბრუნჰილდასა და ზიგფრიდზე. ის ეუბნება ჯანგოს, რომ პირველი მონაა, რომელიც მან გაათავისუფლა, ამიტომ მის წინაშე პასუხისმგებლობას გრძნობს და დაეხმარება ცოლის მოძებნასა და გამოხსნაში. ჯანგოც უკვე გაწვრთნილია და მზადაა ცოლის მოსაძებნად.

მისისიპიში ყოფნისას შულცი დაადგენს ბრუნჰილდას ადგილსამყოფელს. ის მისისიპის შტატის ჩიკასოს ოლქშია. ბრუნჰილდა მონად ჰყავს მდიდარ და სასტიკ კელვინ კენდის, რომელიც მესაკუთრეა კენდილენდის პლანტაციისა, სადაც მანდინგოდ წოდებული მონათა სასიკვდილო ბრძოლები იმართება. შულცი ფიქრობს, რომ თუ ისინი პირდაპირ ბრუნჰილდას ყიდვას შეეცდებიან, კენდი არანორმალურ თანხას მოითხოვს, რადგან 300 დოლარად მონა ქალის გაყიდვა მისთვის არარენტაბელურია. ამიტომ შულცი დაგეგმავს, გააცუროს კენდი, თითქოს სურს ერთ-ერთი საუკეთესო მებრძოლის ყიდვა 12 ათას დოლარად, იქვე იყიდოს ბრუნჰილდა გონივრულ ფასად და გაიქცეს კენდილენდიდან, სანამ მებრძოლი მონის ფასის გადახდა მოუწევს. ჯანგო და შულცი ხვდებიან კენდის გრინვილში და სთავაზობენ გარიგებას. კენდი მათ საკუთარ მამულში ეპატიჟება. კენდილენდში ჩასული შულცი ფარულად მისწერს ბრუნჰილდას მათი გეგმის შესახებ და ხმამაღლა გამოხატავს სიმპათიებს გერმანულ ენაზე მოსაუბრე ქალის მიმართ.

სტივენი, კენდის აფროამერიკელი მონა, რომელიც ბატონის უზომოდ ერთგულია, ვახშმის დროს დაეჭვდება, რომ ჯანგო და ბრუნჰილდა ნაცნობები არიან და რომ მებრძოლი მონის ყიდვა მხოლოდ კვალის ასარევი ხერხია. სტივენი საკუთარი ეჭვების შესახებ კენდის ეტყვის, ის კი შულცსა და ჯანგოს 12 ათას დოლარს მოსთხოვს ბრუნჰილდაში, უარის შემთხვევაში კი სიკვდილით ემუქრება. გამოუვალ მდგომარეობაში ჩავარდნილი შულცი და ჯანგო თანხდებიან კენდის, მაგრამ მონათმფლობელი ახალ პირობას აყენებს — ის შულცისგან ხელის ჩამორთმევას ითხოვს გარიგების დასტურად. შულცი კენდის ხელს არ ჩამოართმევს, მოულოდნელად ესვრის სახელოში დამალული იარაღიდან და მოკლავს მას. იგი ჯანგოსთვის ბოდიშის მოხდას ასწრებს, სანამ დაუყოვნებლივ კლავს კენდის ერთ-ერთი მცველი. ჯანგო კენდილენდის ბევრ მსახურს კლავს, მაგრამ ნებდება მას შემდეგ, რაც ბრუნჰილდას მძევლად აიყვანენ.

შეპყრობილ ჯანგოს საბადოზე მომუშავე მონად გაყიდიან. საბადოსკენ მიმავალ გზაზე ჯანგო არწმუნებს მცველებს, რომ ის მონა კი არა, თავისუფალი ადამიანი და თავებზე მონადირეა და აჩვენებს ხელნაწერს მისი პირველი დავალებიდან. შემდეგ მცველებს არწმუნებს, რომ კენდილენდში ბევრი დამნაშავეა, რომელთა დაჭერის შემთხვევაში ყველა გამდიდრდება. მცველები ათავისუფლებენ ჯანგოს, რომელიც ისარგებლებს შემთხვევით და მცველებს ააფეთქებს, თავად კი კენდილენდში ბრუნდება.

უკან დაბრუნებული ჯანგო ბრუნჰილდას ქოხი გაათავისუფლებს, ემშვიდობება შულცის გვამს და იღებს ბრუნჰილდას გათავისუფლების შესახებ დოკუმენტს. კენდილენდში იგი დახვდება კენდის დასაფლავებიდან დაბრუნებულ ოჯახის წევრებსა და კარისკაცებს. ჯანგო კლავს კენდის დას, ათავისუფლებს მონებს, კლავს სტივენს და აფეთქებს სასახლეს.

გათავისუფლებული ჯანგო და ბრუნჰილდა შორიდან უცქერენ, როგორ იწვის კენდილენდი.

როლებში

ჯეიმი ფოქსი, კრისტოფ ვალცი, კერი ვაშინგტონი და სამუელ ლ. ჯექსონი პარიზში, ფილმის ფრანგულ პრემიერაზე, 2013 წლის 7 იანვარი

ფილმში ასევე მონაწილეობენ: როს ტამბლინი, როგორც მსროლელის შვილი; ამბერ ტამბლინი, როგორც მსროლელის შვილიშვილი; დონ სტრუდი, როგორც შერიფი ბილ შარპი; ბრიუს დერნი, როგორც მოხუცი კარუკანი; მ. ს. გეინი, როგორც დიდი ჯონ ბრიტლი; კუპერ ჰაკაბი, როგორ ლი რეი ბრიტლი; დოკ დიუჰემი, როგორც ელის ბრიტლი; ჯონა ჰილი, როგორც ბანდის N2 მეთაური; ლი ჰორსლი, როგორც შერიფი გასი; რექს ლინი, როგორც ტენესს ჰარი. კენდილენდის მონადირეების როლებს ასრულებენ ზოი ბელი, მაიკლ ბოუენი, რობერტ კერადაინი, ჯეიკ გარბერი, ტედ ნილი, ჯეიმზ პარკსი და ტომ სავინი. რეჟისორი კვენტინ ტარანტინო, მაიკლ პარკსი და ჯონ ჯარატი ასრულებენ ლეკუინტის მაღაროს კომპანიის თანამშრომლების როლს. ტარანტინო ასევე ასრულებს კამეოს, როგორც რობერტი, კუ კლუქს კლანის მსგავსი ბანდის წევრი.

ლეონარდო დიკაპრიო და ჯეიმი ფოქსი პირველად მოგვევლინნენ ტარანტინოს ფილმის გმირებად, ხოლო სამუელ ლ. ჯექსონი და კრისტოფ ვალცი ტარანტინოს წინა ფილმებში ასრულებდნენ როლებს. ფრანკო ნერო, რომელმაც შეასრულა ჯანგოს როლი 1966 წლის ფილმში, ასრულებს კამეოს. ის თამაშობს მონათმფლობლის როლს, რომელიც ბართან მჯდომ ჯანგოს ესაუბრება. ჯეიმზ რემარი ფილმში ორ როლს ასრულებს. თავდაპირველად ის ჩნდება, როგორც ეის სპეკი, ერთ-ერთი ძმა სპეკებიდან. ხოლო ფილმის მეორე ნაწილში ის კენდილენდის ერთ-ერთი მცველია. რუს ტამბლინი ასრულებს ჯონი კეტჩამის როლს. ესაა პერსონაჟი 1965 წლის ფილმიდან „სნაიპერის ვაჟი“. ტამბლინის ქალიშვილი კი ასრულებს ამავე პერსონაჟის ქალიშვილის როლს.

წარმოება

დასაწყისი

რეჟისორი კვენტინ ტარანტინო

2007 წელს, ტარანტინომ განიხილა იტალო-ვესტერნის ჟანრის ფილმის გადაღების საკითხი, რომლის მოქმედება განვითარდებოდა სამოქალაქო ომამდელ აშშ-ის სამხრეთში. მისი განცხადებით, მას სურდა ისეთი ფილმის გადაღება, რომელიც მიეძღვნებოდა ამერიკის საშინელ წარსულს მონობაზე, მაგრამ ეს უნდა გაეკეთებინა იტალო-ვესტერნის ჟანრში და არა ამბიციური ფილმის სტილში. „მსურს გავაკეთო ის, რაც ამერიკას ჯერ არ გაუკეთებია, იმიტომ რომ მას სცხვენია ამის, და არც ხვა ქვეყნებს გაუკეთებიათ ეს, რადგან თვლიან რომ ამის უფლება არ აქვთ.“ — განაცხადა ტარანტინომ[18]. მან მოგვიანებით იდეის გაჩენის მიზეზებზე ისაუბრა: „წიგნს ვწერდი სერჯო კორბუჩიზე [იტალიელი კინორეჟისორი], როდესაც მომაფიქრდა ისტორიის მოყოლის გზა. სასაცილო ისაა, რომ წერ პიროვნებაზე კრიტიციზმს და ხვდები რომ შეიძლება არ ხარ მართალი. ის, რასაც შენ მასზე წერ, სინამდვილეში ის არაა, რასაც რეჟისორი ფიქრობდა. უბრალოდ შენ თავად გამოგაქვს ასეთი აზრი. ვფიქრობდი იმაზე, თუ როგორაა დახატული მის ფილმებში ბოროტი ველური დასავლეთი, საშინელი ველური დასავლეთი. ვწერ ამაზე და ვფიქრობ: „ზუსტად არ ვიცი, რომ სერჯო ამას ფიქრობდა, როცა ფილმებს იღებდა. მაგრამ ვიცი რას ვფიქრობ მე. და მე შემიძლია ამის გადაღება.“[19]

ტარანტინომ სცენარზე მუშაობა 2011 წლის 26 აპრილს დაასრულა და კინოკომპანია „The Weinstein Company-ს“ გადასცა[20]. 2012 წლის ოქტომბერში, მუსიკოსმა, პროდიუსერმა და რეჟისორმა, — RZA-მ (რობერტ ფიცჯერალდ დიგსი), — რომელიც ტარანტინოსთან რამდენიმე სურათში თანამშრომლობდა, განაცხადა, რომ თავის მომავალ ფილმში „ადამიანი რკინის მუშტებით“ „ჯანგო გათავისუფლებულის“ სცენარის რამდენიმე დეტალი განსხვავებული სახით იქნებოდა შესული[21].

ერთ-ერთი ფილმი, რომელმაც ტარანტინო შთააგონა, იყო კორბუჩის 1966 წლის იტალო-ვესტერნი „ჯანგო“, რომლის მთავარი როლის შემსრულებელი მსახიობი, ფრანკო ნერო, კვენტინის ფილმში ეპიზოდურ როლს ასრულებს[22]. რეჟისორის კიდევ ერთი ინსპირაცია იყო 1975 წლის ამერიკული ფილმი „მანდინგო“, რომელიც გლადიატორ მონებზე მოგვითხრობს[23]. ტარანტინომ თოვლში დადგმული სცენები იტალიური ვესტერნის, „დიდი სიჩუმის“ პატივსაცემად გადაიღო[24]. ტარანტინომ განმარტა, რომ მოეწონა ამ ფილმის თოვლის სცენები და გადაწყვიტა მსგავსი სცენა თავისი სურათის შუაშიც ჩაესვა[24].

სათაური

ფილმის სათაური აღებულია 1966 წლის სერჯო კორბუჩის ფილმიდან „ჯანგო“; ასევე 1959 წლის იტალიური ფანტასტიკის, „ჰერკულესი და ლიდიის დედოფალი“, ამერიკული დასახელებიდან „ჰერკულესი გათავისუფლებული“, რომელშიც მითური პერსონაჟი მონობიდან გარბის; და 1970 წლის ამერიკული ფილმიდან „ანგელოზი გათავისუფლებული“, რომელიც რედნეკების ჯგუფზე შურისმაძიებელ ბაიკერზე მოგვითხრობს[25][26].

კასტინგი

ჯანგოს როლზე განიხილებოდნენ მაიკლ კ. იულიამსი და უილ სმითი, თუმცა საბოლოოდ როლზე ჯეიმი ფოქსი იქნა დამტკიცებული[27][28]. მოგვიანებით სმითმა განმარტა რომ ფილმში მონაწილეობაზე უარი იმიტომ თქვა, რომ შემოთავაზებული როლი არ იყო „წამყვანი“[29]. ჯანგოს როლის შესრულება სურდა ტაირიზ გიბსონსაც[30]. ვრცელდებოდა ხმები, რომ ფრანკო ნერო, რომელიც 1966 წლის ფილმში „ჯანგო“ მთავარ როლს ასრულებს, ტარანტინოს სურათში კელვის კენდის განასახიერებდა[31]. საბოლოოდ, მან ეპიზოდური როლი მიიღო. ის ტარანტინოს მისტიკური მხედრის როლის შესრულებასაც სთავაზობდა, რომელიც წარმოსახვაში ჯანგოზე ინადირებდა, ხოლო ფილმის ბოლოში გაირკვეოდა რომ ის მისი მამა იყო. რეჟისორმა ამ იდეაზეც უარი თქვა[32]. კევინ კოსტნერთან მიმდინარეობდა მოლაპარაკებები მონების მწვრთნელის[33], მანდინგოს ექსპერტის ან ქენდის „მარჯვენა ხედის“ როლების შესრულებაზე, თუმცა მსახიობმა უარი თქვა გადატვირთული გრაფიკის გამო[34]. მონების მწვრთნელის თამაშზე უშედეგო აღმოჩნდა მოლაპარაკება კურტ რასელთანაც[35][36]. ამის შემდეგ ეს პერსონაჟი ტარანტინომ საერთოდ ამოიღო სცენარიდან[37].

მსახიობი ჯონა ჰილი განიხილებოდა მოთამაშე სკოტი ჰარმონის როლზე, რომელსაც ბრუმჰილდა კელვინ კენდისთან პოკერის პარტიაში უნდა წაეგო[38]. მან როლზე უარი თქვა ფილმზე „გუშაგები“ მუშაობის გამო[39][40]. ეს როლი საშა ბარონ კოენსაც შესთავაზეს, თუმცა მანაც უარი თქვა, რათა მონაწილეობა მიეღო ფილმში „საბრალონი“. არც პერსონაჟი სკოტი და არც პოკერის პარტია ფილმის საბოლოო ვერსიაში არ შესულა[38]. ჰილმა მაინც მიიღო მონაწილეობა პროექტში, თუმცა სხვა როლი ითამაშა[41].

სურათში უნდა ეთამაშა ჯოზეფ გორდონ-ლევიტსაც, თუმცა 2012 წლის აპრილში უარი თქვა, რათა გადაეღო თავისი სადებიუტო ფილმი „დონ ჯონი“. მან განაცხადა რომ მას ძალიან უნდოდა მასთან მუშაობა, რადგან მისთვის ტარანტინო ერთ-ერთი საყვარელი რეჟისორი იყო[42].

კოსტუმების დიზაინი

თომას გეინზბოროს „ცისფერი ბიჭუნა“

2013 წლის იანვარში, ჟურნალ „Vanity Fair-თან“ ინტერვიუში, კოსტუმების დიზაინერმა შერენ დევისმა განაცხადა რომ ფილმის პერსონაჟების ჩაცმულობა ძირითადად იტალო-ვესტერნის ჟანრის ფილმებისგანაა შთაგონებული. სპეციალურად ფილმის გარდერობისას შესარჩევად, დევისმა და ტარანტინომ ერთად უყურეს ვესტერნის ჟანრის სატელევიზიო სერიალს, — „ბონანცას“. მათ დაიქირავეს ქუდების დამამზადებელი, რომელმაც ამ სატელევიზიო სერიალში, ერთ-ერთი პერსონაჟისთვის (მსახიობ მაიკლ ლენდონის გმირი) ჰქონდა ქუდი დამზადებული. ჯანგოს მზის სათვალეები შთაგონებულია ჩარლზ ბრონსონის გმირისაგან ფილმში „თეთრი კამეჩი“ (1977). ჯანგოს კამერდინერის ფორმისთვის, დევისმა გამოიყენა მხატვარ თომას გეინზბოროს ზეთზე შესრულებული ნამუშევარი „ცისფერი ბიჭუნა“[43].

ფინალურ სცენაში, პერსონაჟი ბრუმჰილდას აცვია კაბა, რომელიც ჰგავს იდა გალის პერსონაჟის კაბას ფილმში „სისხლი ვერცხლის დოლარისთვის“ (1965). დევისის თქმით, კელვინ კენდის (ლეონარდო დიკაპრიო) სამოსის იდეა რეტ ბატლერის პერსონაჟისგან გაჩნდა ფილმიდან „ქარწაღებულნი“ (1939). სპენსერ ბენეტის (დონ ჯონსონი) სამოსის თეთრი ფერის მიზეზი სატელევიზიო სერიალ „მაიამის პოლიციის“ პერსონაჟი სონი კროკეტია, რომელსაც ასევე დონ ჯონსონი ასრულებს. კინგ შულცის (კრისტოფ ვალცი) პიჯაკი შთაგონებულია ტელი სავალასის პერსონაჟისგან სერიალში „კოჯაკი“. დევისმა იმედგაცრუება გამოთქვა იმასთან დაკავშირებით, რომ ბევრი სურვილი, რომელიც მას ფილმის კოსტუმებზე ჰქონდა, რეალურად არ განხორციელებულა[43].

გადაღება

ფილმის გადაღება დაიწყო 2011 წლის ნოემბერში კალიფორნიაში[44], გაგრძელდა 2012 წლის თებერვალში უაიომინგში[45] და 2012 წლის მარტში ლუიზიანის შტატის ერთ-ერთ პლანტაციაში[46]. გადაღება 2012 წლის ივლისში დასრულდა[47]. ფილმი გადაღებულია 35-მილიმეტრიანი ფირით[48]. მიუხედავად იმისა, რომ სცენარით გათვალისწინებული იყო კელვინ კენდის მასკირებული მებრძოლის (ზოი ბელი) პატარა ისტორიაც, ის არ გადაუღიათ მჭიდრო გრაფიკის გამო[49]. საერთო ჯამში, ფილმის გადაღებაზე 130 დღე გახდა საჭირო. გადაღება დასრულდა 2012 წლის ივლისში[50].

მონტაჟი

„ჯანგო გათავისუფლებული“ ტარანტინოს პირველი ფილმი იყო, რომლის მემონტაჟე სალი მენკე არ იყო; ეს უკანასკნელი 2010 წელს გარდაიცვალა. ფილმის მონტაჟი ფრედ რასკინმა შეასრულა, რომელსაც მანამდეც უმუშავია ტარანტინოსთან, — ფილმში „მოკალი ბილი“ მემონტაჟის ასისტენტი იყო[51]. რასკინი ნომინირებული იყო BAFTA-ს ჯილდოზე საუკეთესო მონტაჟისთვის.

მუსიკა

ფილმი შეიცავს როგორც სპეციალურად ფილმისთვის დაწერილ, ასევე ადრეულ მუსიკას. სპეციალურად ამ ფილმისთვის დაიწერა რიკ როსის სიმღერა „100 Black Coffins“, ჯონ ლეჯენდის „Who Did That To You?“, ენიო მორიკონესა და ელისას „Ancora Qui“, ენტონი ჰამილტონისა და ელაინა ბოინტონის „Freedom“[52]. თემა „Django“ ასევე გამოყენებულია 1966 წლის ფილმში „ჯანგო“[53]. სიმღერა დაწერა რეპერმა ფრენკ ოუშენმაც, თუმცა ის არ შევიდა ფილმში. ტარანტინომ განაცხადა, რომ ოუშენმა ბრწყინვალე ბალადა დაწერა, მაგრამ ფილმში ვერ იპოვნა სცენა, რომელშიც ეს სიმღერა იქნებოდა გამოყენებული[54]. მოგვიანებით რეპერმა სიმღერა „Wiseman-ის“ სახელით გამოაქვეყნა.

სურათში ასევე შესულია კლასიკური მუსიკის რამდენიმე ნამუშევარი. მათ შორისაა ბეთჰოვენის „Für Elise“ (რომელიც 1858 წლისთვის, როცა ფილმის მოქმედება ვითარდება, ჯერ კიდევ არ იყო გამოქვეყნებული) და ჯუზეპე ვერდის „Dies irae“ (რომელიც 1873 წელს დაიწერა, რაც ასევე ანაქრონიზმია). ფილმის საუნდტრეკის ალბომი გამოვიდა 2012 წლის 18 დეკემბერს.

დისტრიბუცია

მარკეტინგი

ფილმის პირველი ტიზერ-პოსტერის ინსპირაცია იყო იტალიელი არტისტის, ფედერიკო მანკოსუს, ფან-არტ პოსტერი. მისი ნამუშევარი გამოქვეყნდა 2011 წლის მაისში, მოკლე სიუჟეტისა და ოფიციალური სათაურის გასაჯაროებიდან რამდენიმე დღეში. 2012 წლის აგვისტოში ტარანტინოს მოთხოვნით პროდიუსერმა კინოკომპანიებმა შეისყიდეს მანკოსუს ნამუშევარი სარეკლამო მიზნით და პროცესში პერსონალის ჩაცმულობის გაფორმების მიზნით[55] ფილმის პირველი ტრეილერი გამოჩნდა 2012 წლის ივლისში, ხოლო მეორე ოქტომბერში.[56]

გამოშვება

ფილმის პრემიერა ავსტრალიაში, 21 იანვარი, 2013

„ჯანგო გათავისუფლებულის“ პირველი ჩვენება ამერიკის რეჟისორთა გილდიისთვის გაიმართა 2012 წლის 1 დეკემბერს, ხოლო შემდეგ გაიმართა ჩვენებები კინოკრიტიკოსთათვის, რასაც უნდა მოჰყოლოდა ფილმის ფართო მასებისთვის გამოშვება.[57] 14 დეკემბერს ნიუტონის (კონექტიკუტი) ერთ-ერთ სკოლაში მომხდარი ძალადობრივი ინციდენტის გამო ფილმის პრემიერა გადაიდო.[58]

ფილმი აშშ-ში გამოვიდა 2012 წლის 25 დეკემბერს და ის გაავრცელა The Weinstein Company-მ, ხოლო 2013 წლის 18 იანვარს ფილმი გამოვიდა გაერთიანებულ სამეფოში, სადაც დისტრიბუტორი იყო Sony Pictures Entertainment[59][60]

2013 წლის მარტში ცნობილი გახდა, რომ „ჯანგო გათავისუფლებულს“ აჩვენებდნენ ჩინეთში. მკაცრი ცენზურის გამო, ეს კვენტინ ტარანტინოს პირველი სურათი იყო, რომელიც ოფიციალურად უნდა გამოსულიყო ჩინეთის კინო-ბაზარზე[61]. მიუხედავად ამისა, 2013 წლის 11 აპრილს დაგეგმილი დებიუტი ჩაიშალა და ეს ტექნიკური მიზეზებით აიხსნა[62]. ჩინეთის კინოთეატრებში ფილმი გამოვიდა 2013 წლის 12 მაისს[63]. „Quartz-ის“ მიმომხილველი ლილი კუო წერდა: „ფილმში ასახულია ამერიკის ერთ-ერთი ყველაზე ბნელი ეპოქა, როდესაც მონობა კანონიერი იყო. ამის გამო ჩინელმა ოფიციალურმა პირებმა მოიწონეს ფილმი და ის ამერიკელთა მხრიდან კრიტიკის პასუხად გამოიყენეს [საუბარია ჩინეთის ადამიანების უფლებათა დარღვევავაში დადანაშაულებაზე].“[64].

აუდიტორია

2013 წელს ავსტრიაში „ჯანგო გათავისუფლებული“ გახდა ყველაზე დიდი აუდიტორიის მქონე ფილმი 555 087 მაყურებლით,[65] ხოლო გერმანიის კინოთეატრებში ის 4 492 307 ადამიანმა ნახა და წლის ყველაზე ხშირად ნანახ ფილმთა შორის მესამე ადგილი დაიკავა.[66][67]

სახლის კინოთეატრი

ფილმი ხელმისაწვდომი გახდა DVD, Blu-ray დისკებზე და ციფრული გადმოწერისთვის 2013 წლის 16 აპრილს[68].

კრიტიკა

ფილმმა კრიტიკოსთა აღიარება მოიპოვა. მიმოხილვათა საიტ Rotten Tomatoes-ზე 245 შეფასებიდან მისი რეიტინგი 88%-ია. საიტის მიმომხილველთა კონსენსუსის თანახმად „შავი, სისხლიანი და სტილისტურად თამამი ჯანგო გათავისუფლებული კვენტინ ტარანტინოს კიდევ ერთი შედევრია.“[69] მიმოხილვათა კიდევ ერთ საიტ Metacritic-ზე ფილმმა 100 შესაძლოდან 81 ქულა დააგროვა, რაც „საყოველთაო აღიარებაზე“ მიუთითებს.[70]

ვიკიციტატა
„ეფუძნება რა ვესტერნის, კერძოდ კი იტალო-ვესტერნის ჟანრს, ტარანტინო ქმნის ციტატებითა და მინიშნებებით მდიდარ ბალადას რასიზმთან და სისასტიკით შეფარეულ ფანატიზმთან ბრძოლის შესახებ... ამასთან რეჟისორი სვამს კითხვას, როდის და რა ვითარებაში შეიძლება გახდეს ძალადობა და შურისძიება ლეგიტიმური“
(კინოს საერთაშორისო ლექსიკონი[71])

როჯერ ებერტმა „Chicago Sun-Times-იდან“ მიანიჭა ფილმს ოთხიდან ოთხი ვარსკვლავი და აღნიშნა: „ფილმი გვთავაზობს მოვლენათა სენსაციურ გაგრძელებებს ერთი მეორის მიყოლებით და ყველაფერი აგებულია ორი დამაინტრიგებელი პერსონაჟის ირგვლივ, რომლებიც ჩანან დაპირისპირებულები, მაგრამ იზიარებენ საერთო პრაგმატულ, ფინანსურ და პირად საკითხებს“.[72] პიტერ ბრედშოუმ „The Guardian-დან“ ფილმი ხუთი ვარსკვლავით შეაფასა და აღნიშნა, რომ ის ნარკოტიკულ სიამოვნებას ანიჭებს მაყურებელს, ხოლო ტარანტინომ კი კვლავ იცის, როგორ ჩაგითრიოს კინოში.[23]

კრიტიკოსებმა ფილმს ტარანტინოს ყველაზე სრულყოფილ და ცოცხალ სურათად[73] ან 2012 წლის ყველაზე მხიარულ ფილმად დაასახელეს.[74] „Wall Street Journal-ში დაიწერა, რომ ფილმში მონობისა და რასიზმის თემა ძალიან მნიშვნელოვანია და ტარანტინო ბრუტალობასა და ექსტრავაგანტულობასთან ერთად ამ ორი მოვლენის მნიშვნელოვან მაგალითებსა და უგუნურ მავნებლობას გვიჩვენებს.[75] პიტერ ტრავერსი The Rolling Stones-იდან წერს, რომ „ტარანტინო ცხოვრობს იმისთვის, რომ ზღვარს გადაცდეს. ჯანგო ზღვარს გადასულია?... სხვაგვარად ეს ტარანტინო არ იქნებოდა”.[76]

რეჟისორმა მაიკლ მურმა შეაქო ფილმი და დაწერა:[77]

ვიკიციტატა
„ესაა ყველა დროის ერთ-ერთი საუკეთესო სატირული ფილმი. იშვიათი ამერიკული ფილმი მონობისა და ჩვენი გულისამრევი რასისტული ისტორიის საწყისების შესახებ“

„Indy Week-ში“ დაიწერა, რომ ტარანტინოს, როგორც ჩანს, არ შეუსწავლია საგანი ისე ღრმად, რომ გასცდენოდა სერჯო კორბუჩის 1966 წლის „„ჯანგოში“ და 1975 წლის „ზანგ ბოსში“ გადმოცემულ შეხედულებებს.[78] როქსანა გეიმ ხაზი გაუსვა იმას, რომ ჯანგო საკუთარ ღირსებას იბრუნებს არა საკუთარი მოქმედებით, არამედ თეთრკანიანის მიერ გათავისუფლების შედეგად. ის ცოლსაც თეთრკანიანი კაცის დახმარებით იბრუნებს. ამიტომ ეს არაა შავკანიანის ბრძოლა თავისუფლებისთვის, არამედ თეთრკანიანი ადამიანის ბრძოლა საკუთარ რასობრივ დემონებთან და თეთრკანიანობის კომპლექსთან.[79]

შედარებები ტარანტინოს წინა ფილმებთან

პარმიტა ბორამ ყურადღება გაამახვილა იმაზე, რომ ტარანტინოს წინა ფილმებისგან განსხვავებით, „ჯანგო გათავისუფლებულში“ თხრობა თანამიმდევრულია, თუ არ ჩავთვლით რამდენიმე ფლეშბეკს.[80] საიტ filmstarts.de-ს მიხედვით „ჯანგო გათავისუფლებული“ კარგი ფილმია, მაგრამ შედევრი არ არის“.[81]

„The New York Times-ის“ კინოკრიტიკოსმა ენტონი ოლივერ სკოტმა „ჯანგო გათავისუფლებული“ შეადარა ტარანტინოს წინა ფილმს „უსახელო ნაბიჭვრები“: „როგორც „უსახელო ნაბიჭვრები“, ასევე „ჯანგო გათავისუფლებული“ არის გიჟურად გამართობელი, თავხედურად უპასუხისმგებლო და ამავდროულად ეთიკურად სერიოზული, ისე რომ სრულ თავსებადობაშია მის სილაღესთან“. მანვე აღნიშნა, რომ „ჯანგო გათავისუფლებული“ ესაა მნიშვნელოვანი ფილმი მონობისა და რასიზმის შესახებ."[82] საწინააღმდეგო აზრი გამოთქვა ოუენ გლეიბერმენმა, „Entertainment Weekly-ის“ კინოკრიტიკოსმა, რომელმაც „ჯანგო გათავისუფლებული“ „უსახელო ნაბიჭვრების“ მსგავს ფილმად არ მიიჩნია. ის ნაკლებად ჭკვიანურია და მას აკლია ძირითადი პერსონაჟები, ან 2 საათისა და 45 წუთის განმავლობაში არ ჰყოფნის ტარანტინოსთვის დამახასიათებელი სტრუქტურული გამომგონებლობა. თუმცა მანვე აღნიშნა, რომ „ტარანტინო ამერიკული რასიზმის მახინჯი გამოვლინების აკრძალულ სანახაობაში ჩახედვის საშუალებას გვაძლევს“.[83] ერინ ობრი კაპლანმა „Los Angeles Times-იდან“ ფილმი შეადარა ტარანტინოს ადრეულ ნამუშევარს „ჯეკი ბრაუნს“ და დაწერა, რომ ერთია, როდესაც თეთრკანიანი რეჟისორი შავკანიანთა თემისთვის 70-იანი წლების კინოჟანრ Blaxploitation-ს იყენებს, მაგრამ სულ სხვაა, როცა იგივე რეჟისორი მონობის სიველურეს მაკულატურად აქცევს.[84]

„New York Post-ის“ მიმომხილველ კაილი სმიტის აზრით „ჯანგო გათავისუფლებული“ ბრწყინვალე ფილმია, მაგრამ ამჯერად ტარანტინო ვერ ახერხებს ახალი სივრცეების გარღვევას:[85]

ვიკიციტატა
„ჯანგო გათავისუფლებული შესაძლოა მიგნება ყოფილიყო 2005–ში. თუმცა მას შემდეგ, რაც ტარანტინომ და მისმა მეგობრებმა წლები დახარჯეს 60–70–იანი წლების ჟანრული კინოს გადამღერებით, ეს იტალო-ვესტერნი უკვე მიკროტალღური ღუმელიდან გამოღებულ, ხელახლა გაცხელებულს ფილმს წააგავს“

სადავო თემები

ზოგიერთმა კომენტატორმა გააპროტესტა სიტყვა „ნიგგერის“ (Nigger, შავკანიანის ამერიკული ვულგარული შესატყვისი) გამოყენება.[79][86] სხვა მიმომხილველებმა კი დაიცვეს ამ სიტყვის გამოყენება ისტორიული კონტექსტის გამო.[87]

ისლამის ერის ლიდერის, ლუის ფარახანის, ინტერპრეტაციით ეს ფილმი არის მზადება რასობრივი ომისთვის.[88] „The Boston Globe-ის“ ჟურნალისტმა ვესლი მორისმა სტივენი (სამუელ ლ. ჯექსონის პერსონაჟი) შეადარა აფროამერიკელ რესპუბლიკელ პოლიტიკოსებს, კლარენს ტომასსა და ჰერმან კეინს.[89] ამ შედარებას ჯექსონიც დაეთანხმა. მისი აზრითაც, სტივენს ჰქონდა იგივე მორალური კომპასი, რაც კლარენს ტომასს.[90] ამავდროულად ჯექსონმა დაიცვა სიტყვა „ნიგგერის“ ხშირი გამოყენებაც.[91]

ფილმის მსოფლიო პრემიერიდან რამდენიმე დღეში აფროამერიკელმა რეჟისორმა სპაიკ ლიმ ტარანტინო მისი წინაპრების უპატივცემულობაში დაადანაშაულა. ლიმ, რომლის ფილმებიც ასევე რასობრივ და კლასობრივ პრობლემებს ეხება, განაცხადა, რომ არც აპირებს „ჯანგო გათავისუფლებულის“ ნახვას: „მონობა ამერიკაში არ არის სერჯო ლეონეს იტალო-ვესტერნი. ეს ჰოლოკოსტია. აფრიკიდან მოტაცებული ჩემი წინაპრები მონები იყვნენ. მე პატივს ვცემ მათ“[92].

ტელეკომპანია NBC-ის გადაცემაში „Saturday Night Live“ სტუმრობის დროს ჯეიმი ფოქსმა იხუმრა, რომ მას სიამოვნებდა კინოში ყველა თეთრკანიანის დახოცვა.[93] „The Washington Times-ის“ მესვეტე ჯეფ კუნერმა შენიშნა, რომ თეთრკანიანთა წინააღმდეგ ფანატიზმი ჩვენი პოსტმოდერნული კულტურის ნაწილად იქცა. მისი აზრით „ჯანგო გათავისუფლებულის“ მთავარი თემაა, რომ თეთრკანიანი ადამიანი მორალური წყევლაა და უნდა განადგურდეს, როგორც სასიკვდილო ვირუსი"[94].

ძალადობის ასახვა

ზოგიერთმა მიმომხილველმა ფილმი გააკრიტიკა ხშირი ძალადობრივი სცენების გამო.[95] „The Independent“-მა მას უწოდა „კინოს ახალი სადიზმი“.[96]

თანაც ფილმის თავდაპირველად დაგეგმილი პრემიერა დაემთხვა კონექტიკუტის სკოლაში მომხდარ ძალადობრივ ინციდენტს, რის გამოც პრემიერა გადაიდო. ამერიკელი პოლიტიკური მიმომხილველი ტომას ფრანკი გამოეხმაურა ამ კრიტიკას. მისი აზრით გასაკვირი არ იყო, რომ ტარანტინო მოექცა ამ ტიპის კრიტიკის ქვეშ (კავშირი ფილმსა და რეალურ ძალადობას შორის), მიუხედავად იმისა, რომ თავად ტარანტინომ უარი თქვა განეხილა კავშირი ეკრანზე ასახულ და რეალურ ძალადობას შორის. ფრანკის აზრით ფილმები წარმოსახვაა, მაგრამ ამავდროულად ფრანკი სვამდა კითხვას, თუ „ვის სჯერა, რომ წარმოსახვა შესაძლოა არსებობდეს შედეგების გარეშე?“[97]

ისტორიული შეუსაბამობა

მიუხედავად იმისა, რომ ტარანტინო ყოველთვის დარწმუნებული იყო მანდინგოს არსებობაში, რეალურად არ არსებობს ცალსახა ისტორიული წყაროები, რომლებიც დაადასტურებდა მონათმფლობელების მიერ გლადიატორთა ბრძოლების მსგავსი შერკინებების მოწყობას, ისე, როგორც ეს კინოშია ასახული.[98][99] ისტორიკოსი ედნა გრინ მედფორდი მიუთითებს, რომ არსებობს მხოლოდ არადოკუმენტირებული ჭორები, რომ ასეთი ბრძოლები არსებობდა.[100] დევიდ ბლაითი, იელის მონობის კვლევის ცენტრის დირექტორი, განმარტავს, რომ მონათმფლობელები არა მორალური ან ეთიკური წარმოდგენებიდან გამომდინარე არ აწყობდნენ მსგავს ბრძოლებს, არამედ მხოლოდ საკუთარი ეკონომიკური ინტერესებიდან გამომდინარე. მათ ხელს არ აძლევდათ, რისკის ქვეშ დაეყენებინათ მონებში ჩადებული ფინანსური ინვესტიცია.[98][99] თავად მანდინგო არაისტორიული ტერმინია და მოდის 1975 წლის ფილმიდან „მანდინგო“.[101]

უილიამ კობმა „ნიუ-იორკერში“ დაწერა, რომ ტარანტინოს მოქნილმა მიდგომამ ისტორიული ფაქტებისადმი ფილმის სასარგებლოდ იმუშავა. მაგალითად, კობის აზრით, ასე მოხდა კუ-კლუქს-კლანის სცენის შემთხვევაში. ტარანტინომ კლანი ფილმში აჩვენა მის რეალურ შექმნამდე დეკადით ადრე რათა დაეცინა მათი შეფარული რასიზმისთვის.[102] ფილმში ნაჩვენები მოროდიორთა ნიღბიანი ჯგუფი, სახელად „რეგულატორები“ გვევლინებიან ომისშემდგომი კუ-კლუქს-კლანის იდეურ წინაპრებად და არა რეალურ კუ-კლუქს კლანად.[103]

კრისტოფერ კოლდუელმა „Financial Times“-ში დაწერა, რომ ადამიანებმა არ უნდა აურიონ მხატვრული ფილმი სატელევიზიო დოკუმენტურ ფილმში. ფილმი განხილული უნდა იყოს, როგორც გართობის საშუალება და არა იმ პერიოდის ისტორიული აღწერა, რომელშიც მისი მოქმედება ვითარდება. მისი აზრით „ჯანგო გათავისუფლებული“ ისე იყენებს მონობის თემას, როგორც პორნოგრაფიული ფილმი მედდის თემას. ესაა პრეტექსტი გართობისთვის. „ჯანგო გათავისუფლებულში კი მთავარი, რამაც უნდა გაართოს მაყურებელი, ძალადობაა.[104] ამის საწინააღმდეგოდ, რიჩარდ ბროდიმ „ნიუ-იორკერში“ დაწერა, რომ ტარანტინო სწორად აღწერს მონობას, როგორც არა მხოლოდ ადმინისტრაციულ ბატონობას ერთი ადამიანისა მეორეზე, არამედ უჩვენებს მის არაადამიანურ სისასტიკეს. ფილმში მონები იძულებულნი არიან ერთმანეთს ებრძოლონ მათი მესაკუთრის გასართობად, ხოლო მონას, რომელიც ბრძოლაზე უარს ამბობს, ძაღლები გლეჯენ. მონათა მიმართ სისასტიკე მონათმფლობელთა კაპრიზად გვევლინება.[105]

ჯილდოები

„ჯანგო გათავისუფლებულმა“ მიიღო 29 ჯილდო 111 ნომინაციიდან. ჯერ კიდევ პრემიერამდე, 2012 წლის ოქტომბერში, ჰოლივუდის კინოფესტივალზე კვენტინ ტარანტინოს გადასცეს ჯილდო საუკეთესო სცენარისთვის. აშშ-ის მიმომხილველთა ეროვნულმა საბჭომ ლეონარდო დიკაპრიო დაასახელა საუკეთესო მსახიობ კაცად მეორეხარისხოვან როლში. 2012 წლის დეკემბერში ამერიკის კინო ინსტიტუტმა დაასახელა ის წლის საუკეთესო ათ ფილმს შორის.[106]

ფილმმა მიიღო 5 ნომინაცია ოსკარის 85-ე დაჯილდოებაზე, მათ შორის ნომინაცია საუკეთესო ფილმისთვის. ტარანტინომ მიიღო ოსკარი საუკეთესო ორიგინალური სცენარისთვის.

ფილმმა მიიღო ხუთი ნომინაცია ოქროს გლობუსის 70-ე დაჯილდოებაზე, მათ შორის საუკეთესო რეჟისორის და საუკეთესო სცენარის ჯილდოებზე ნომინირებული იყო კვენტინ ტარანტინო. ლეონარდო დიკაპრიო ნომინირებული იყო როგორც საუკეთესო მსახიობი მამაკაცი მეორეხარისხოვანი როლში. თავად ფილმი ნომინირებული იყო როგორც საუკეთესო დრამა. ტარანტინომ მიიღო ოქროს გლობუსის ჯილდო საუკეთესო სცენარისთვის.[107]

კრისტოფ ვალცმა მიიღო ოსკარის, ოქროს გლობუსისა და BAFTA-ს ჯილდოები საუკეთესო მსახიობი კაცისთვის მეორეხარისხოვან როლში. ვალცმა მეორედ მიიღო აღნიშნული სამივე ჯილდო. პირველად მან ეს ჯილდოები მიიღო 2009 წელს, ასევე ტარანტინოს ფილმში „უსახელო ნაბიჭვრები“ შესრულებული როლისთვის.[108][109][110]

მინისერიალი

ერთ-ერთ ინტერვიუში ტარანტინომ განაცხადა, რომ მას ფილმის დამატებითი 90-წუთიანი მასალა აქვს და ფიქრობდა 4-საათიანი ვერსიის დამზადებაზე, რომელიც მინისერიალის სახით 4 ღამის განმავლობაში გაიშვებოდა ტელევიზიაში. მისი აზრით, ფილმის 4 ნაწილად გაყოფა მაყურებლისთვის უფრო დამაკმაყოფილებელი იქნებოდა, ვიდრე 4-საათიანი კინო: „ეს ამტანობის ტესტი იქნება. ეს მინისერიალი იქნება, რაც ხალხს უყვარს“[162].

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ↑ 'Django Unchained' Slavery Depictions Not Nearly As Bad As Real History Says Quentin Tarantino. Huffingtonpost.com.
  2. ↑ 'Django Unchained' Is Officially 2 Hours & 45 Minutes; Quentin Explains Why Frank Ocean's Song Doesn't Make The Cut | The Playlist. Blogs.indiewire.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-12-06.
  3. ↑ DJANGO UNCHAINED (18). British Board of Film Classification (December 17, 2012). დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 31, 2012.
  4. ↑ http://boxofficemojo.com/movies/?id=djangounchained.htm
  5. ↑ Django Unchained (2012) – Box Office. Box Office Mojo.
  6. ↑ Raup, Jordan. (June 14, 2011) Quentin Tarantino's 'Django Unchained' Sets 2012 Release Date. TheFilmStage.com. ციტირების თარიღი: February 2, 2012.
  7. ↑ Brevet, Brad. (June 14, 2011) Tarantino's 'Django Unchained' Set for Christmas Day 2012 Release. RopeofSilicon.com. Rope of Silicon LLC. დაარქივებულია ორიგინალიდან — თებერვალი 15, 2012. ციტირების თარიღი: February 2, 2012.
  8. ↑ Dimako, Peter. (June 22, 2011) Jamie Foxx joins DJANGO UNCHAINED as lead for Quentin Tarantino. Upcoming-Movies.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ოქტომბერი 19, 2013. ციტირების თარიღი: February 2, 2012.
  9. ↑ 9.0 9.1 Weinstein, Joshua L.. (June 22, 2011) Jamie Foxx, Leonardo DiCaprio to Star in 'Django Unchained'. TheWrap.com. The Wrap News Inc.. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 3, 2012. ციტირების თარიღი: February 2, 2012.
  10. ↑ Cast & Crew. http://www.djangounchained-movie.net/. დაარქივებულია ორიგინალიდან — სექტემბერი 7, 2013. ციტირების თარიღი: January 7, 2012.
  11. ↑ Cieply, Michael. (July 15, 2012) Spaghetti Surrealism Makes a Comic-Con Appearance. artsbeat.blogs.nytimes.com. ციტირების თარიღი: January 7, 2012.
  12. ↑ Courtney O.. (September 14, 2011) Django Unchained Gets Samuel L. Jackson. MovieWeb.com. MovieWeb, Inc. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 24, 2011. ციტირების თარიღი: February 2, 2012.
  13. ↑ Jagernauth, Kevin. (October 11, 2011) Don Johnson Joins Quentin Tarantino's 'Django Unchained'. The Playlist. indieWIRE. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივნისი 3, 2013. ციტირების თარიღი: February 2, 2012.
  14. ↑ Dimako, Peter. (September 28, 2011) Dennis Christopher joins DJANGO UNCHAINED. Upcoming-Movies.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ოქტომბერი 19, 2013. ციტირების თარიღი: February 2, 2012.
  15. ↑ Saturn Awards: James Remar says there’s a "message" in "Django Unchained" – IFC. Ifc.com (July 27, 2012). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-10-17. ციტირების თარიღი: 2012-12-28.
  16. ↑ White, James. (November 10, 2011) James Remar Joins Django Unchained. EmpireOnline.com. Bauer Consumer Media. ციტირების თარიღი: February 2, 2012.
  17. ↑ Gallagher, Brian. (November 10, 2011) Django Unchained Gets James Remar and Tom Wopat. MovieWeb.com. MovieWeb, Inc. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 15, 2012. ციტირების თარიღი: February 2, 2012.
  18. ↑ Hiscock, John (27 აპრილი, 2007). „Quentin Tarantino: I'm proud of my flop“. Telegraph.co.uk. ლონდონი. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  19. ↑ 'Django Unchained' Comic-Con panel: Tarantino talks links to other movies, Don Johnson talks Foghorn Leghorn. ew.com (14 ივლისი, 2012). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-11-08.
  20. ↑ „Tarantino's Django Unchained script: The word is out“. გარდიანი. ლონდონი. 5 მაისი, 2011. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  21. ↑ Lyttleton, Oliver. (22 ოქტომბერი, 2012) RZA Would Have Played His Character From 'The Man with the Iron Fists' In 'Django Unchained'. IndieWIRE. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-10-26.
  22. ↑ „Django Unchained trailer: will Tarantino be a slave to the dialogue?“. Guardian.co.uk. ლონდონი. 7 ივნისი, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  23. ↑ 23.0 23.1 Bradshaw, Peter (12 დეკემბერი, 2012). „Django Unchained – first look review“. The Guardian. London. ციტირების თარიღი: December 12, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  24. ↑ 24.0 24.1 „Quentin Tarantino: my inspiration for Django Unchained“. ლონდონი: გარდიანი. 30 დეკემბერი, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  25. ↑ Zach Baron, "Cinemetrics: Quentin Tarantino's History Lesson: The hilarious but painfully dark truths of 'Django Unchained'", Grantland.com, 21 დეკემბერი, 2012.
  26. ↑ ''In honor of "Django Unchained," a look at a dozen spaghetti Westerns worth your time'&#39. Dallas Morning News (26 დეკემბერი, 2012). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-01-05. ციტირების თარიღი: January 9, 201.
  27. ↑ Dwyer, Sean. (22 ივნისი, 2011) Will Smith Out, Jamie Foxx in for Django Unchained. FilmJunk.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-06-26.
  28. ↑ Eisenberg, Eric (16 ნოემბერი, 2011). „Michael K. Williams Can't Do Django Unchained, Has A Role in Snitch with the Rock“. Cinema Blend. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  29. ↑ „Will Smith on why he rejected Django“. 3 News NZ. 26 მარტი, 2013. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-12-17. ციტირების თარიღი: 2014-07-12. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  30. ↑ Jagernauth, Kevin. (3 თებერვალი, 2014) Watch: Tyrese Gibson's 6-Minute Audition Tape For The Role Of Django In Quentin Tarantino's 'Django Unchained'. The Playlist. IndieWire. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-04-14.
  31. ↑ Laster, Ryan (6 მაისი, 2011). „Quentin Tarantino wants Will Smith for lead in DJANGO UNCHAINED“. If It's Movies. დაარქივებულია ორიგინალიდან — მაისი 10, 2011. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  32. ↑ „Original 'Django' Franco Nero on His Iconic Character and the Film's Legacy (Q&A)“. hollywoodreporter.com. 1 იანვარი, 2013. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  33. ↑ Kevin Costner Joins Tarantino's "Unchained". Dark Horizons (18 ივლისი, 2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-01-02. ციტირების თარიღი: 2014-09-24.
  34. ↑ Kevin Costner Frees Himself From 'Django Unchained'. NextMovie.com. MTV Networks (15 სექტემბერი, 2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-01-29. ციტირების თარიღი: 2014-09-24.
  35. ↑ Kurt Russell to Replace Kevin Costner in Tarantino's Django Unchained. Movieline.com (30 სექტემბერი, 2011).
  36. ↑ „Sacha Baron Cohen and Kurt Russell leave Django Unchained“. Guardian.co.uk. ლონდონი. 11 მაისი, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  37. ↑ Walton Goggins Will Absorb Kurt Russell's Role in Django Unchained. CinemaBlend.com (10 მაისი, 2012).
  38. ↑ 38.0 38.1 The Deadline Team. (27 დეკემბერი, 2012) OSCARS Q&A: Sacha Baron Cohen. Deadline.com.
  39. ↑ Jonah Hill was Offered a Part in Tarantino's Django Unchained, But.... Movieline.com (10 ნოემბერი, 2011).
  40. ↑ Jonah Hill Turned Down Quentin Tarantino's DJANGO UNCHAINED. What Colture!. Obsessed with Film LTD (11 ნოემბერი, 2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-11-03. ციტირების თარიღი: 2014-09-24.
  41. ↑ გოლდბერგი, მეთ. (15 ივნისი, 2012) Jonah Hill Joins Django Unchained. Collider.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-06-17. ციტირების თარიღი: 2014-09-24.
  42. ↑ Joseph Gordon-Levitt Exits 'Django Unchained,' Opts To Direct His Own Film Instead. ScreenCrush.com.
  43. ↑ 43.0 43.1 ჰანელი, მარნი. (4 იანვარი, 2013) From Sketch to Still: The Spaghetti-Western Wit of Sharen Davis’s Django Unchained Costumes. „Vanity Fair“.
  44. ↑ Sandle, Tim (27 იანვარი, 2012). „Django Unchained: new Tarantino movie begins shooting“. DigitalJournal.com. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  45. ↑ „Tarantino wraps up Wyoming filming for new movie“. Washington Times. Associated Press. 15 თებერვალი, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  46. ↑ Christine (25 თებერვალი, 2012). „Quentin Tarantino's 'Django Unchained' begins filming at the Evergreen Plantation in Louisiana on Monday“. OnLocationsVacations.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-03-18. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  47. ↑ Thompson, Anne. (25 ივლისი, 2012) Tarantino Officially Wraps 'Django Unchained,' Hits the Editing Room. IndieWire. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-07-28.
  48. ↑ Nicoletti, Karen. (24 თებერვალი, 2012) Oscar Chat: A Conversation With Best Cinematography Nominees Jeff Cronenweth and Robert Richardson. Movieline.com.
  49. ↑ Zoe Bell Explains What Was Up With Her Masked Character From Django Unchained. Vulture (28 იანვარი, 2012).
  50. ↑ ტომპსონი, ენ. (25 ივლისი, 2012) Tarantino Officially Wraps 'Django Unchained,' Hits the Editing Room. IndieWire. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-07-28.
  51. ↑ Chitwood, Adam. (16 ნოემბერი, 2011) Quentin Tarantino May Have Found His Editor and Director of Photography for Django Unchained. Collider.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-12-27.
  52. ↑ ‘Django Unchained’ Soundtrack Details. Film Music Reporter (28 ნოემბერი, 2012).
  53. ↑ Randy Lewis, "Quentin Tarantino discusses the music of 'Django Unchained'", Los Angeles Times, 25 დეკემბერი, 2012.
  54. ↑ Quentin Tarantino reveals why Frank Ocean was scrapped from 'Django Unchained' soundtrack. NME (1 დეკემბერი, 2012).
  55. ↑ Django Unchained Poster by Federico Mancosu. FedericoMancosu.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ნოემბერი 21, 2012. ციტირების თარიღი: November 14, 2012.
  56. ↑ http://www.moviejones.de/news/news-der-zweite-trailer-zu-django-unchained-ist-da_10876.html
  57. ↑ Breznican, Anthony. (December 2, 2012) First Oscars: Academy hopefuls turn out at honorary Governors Awards. Entertainment Weekly. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 4, 2012. ციტირების თარიღი: December 3, 2012.
  58. ↑ Child, Ben (24 დეკემბერი, 2012). „Django Unchained premiere cancelled after Connecticut shooting“. London: The Guardian. ციტირების თარიღი: December 26, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  59. ↑ Reynolds, Simon. (6 ივნისი, 2012) 'Django Unchained' trailer to premiere tonight. Digital Spy. Hearst Magazines UK. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-09-02. ციტირების თარიღი: 6 ივნისი, 2012.
  60. ↑ Chitwood, Adam. (6 ივნისი, 2012) First Trailer for Quentin Tarantino's Django Unchained. Collider.com. ციტირების თარიღი: June 6, 2012.
  61. ↑ „'Django Unchained' Set for China Release“. The Hollywood Reporter. 13 მარტი, 2013. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  62. ↑ „China debut of "Django Unchained" suddenly cancelled for "technical reasons"“. Reuters. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-10-11. ციტირების თარიღი: 2014-10-07.
  63. ↑ 'Django Unchained' Has A (New) Release Date In China. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-08-09. ციტირების თარიღი: 2014-10-07.
  64. ↑ Why China is letting ‘Django Unchained’ slip through its censorship regime. Quartz (13 მარტი, 2013).
  65. ↑ http://derstandard.at/1388650522908/Django-Unchained-erfolgreichster-Film-in-Oesterreich "Django Unchained" erfolgreichster Film in Österreich
  66. ↑ KINOaktuell: Was ihr wolltet: Münsters Kinojahr 2013, C. Lou Lloyd, Filminfo Nr. 4, 23. – 29. Januar 2014, S. 24f
  67. ↑ http://www.insidekino.com/DJahr/D2013.htm
  68. ↑ Sampson, Michael. ‘Django Unchained’ DVD Release Date Announced. ScreenCrush.com.
  69. ↑ Django Unchained. Rotten Tomatoes. Flixster. ციტირების თარიღი: December 31, 2012.
  70. ↑ Django Unchained. Metacritic. CBS Interactive. ციტირების თარიღი: December 31, 2012.
  71. ↑ Lexikon des Internationalen Films
  72. ↑ Ebert, Roger (January 7, 2013). „Faster, Quentin! Thrill! Thrill!“. blogs.suntimes.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 11, 2013. ციტირების თარიღი: January 10, 2013.
  73. ↑ Movie review: Is "Django Unchained" Tarantino's great American movie?
  74. ↑ 'Django Unchained' review: Sweet revenge
  75. ↑ Tarantino, Blessedly 'Unchained'
  76. ↑ Django Unchained. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-07-11. ციტირების თარიღი: 2014-07-12.
  77. ↑ „'Django Unchained' was more than a role for Kerry Washington“. DecaPost.com. December 31, 2012. დაარქივებულია ორიგინალიდან — აპრილი 8, 2013. ციტირების თარიღი: ივლისი 12, 2014.
  78. ↑ Fellerath, David. (26 დეკემბერი, 2012) Django Unchained. Indy Week. დაარქივებულია ორიგინალიდან — თებერვალი 24, 2013. ციტირების თარიღი: December 31, 2012.
  79. ↑ 79.0 79.1 "Surviving "Django"". BuzzFeed.5 იანვარი, 2012
  80. ↑ Borah, Parmita. (29 იანვარი, 2013) Django Unchained. Eastern Fare. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 17, 2013. ციტირების თარიღი: January 29, 2013.
  81. ↑ Django Unchained Filmkritik, Becher Björn, filmstarts.de
  82. ↑ Scott, A. O. (December 24, 2012). „The Black, The White and the Angry“. The New York Times. ციტირების თარიღი: December 25, 2012.
  83. ↑ Gleiberman, Owen (December 25, 2012). „Django Unchained“. Entertainment Weekly. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 22, 2013. ციტირების თარიღი: December 31, 2012.
  84. ↑ Kaplan, Erin Aubry (December 28, 2012). „'Django' an unsettling experience for many blacks“. The Los Angeles Times. ციტირების თარიღი: December 31, 2012.
  85. ↑ ‘Django Unchained’ is brilliant, but breaks no new ground
  86. ↑ Django Unchained – Audio Review. Spill.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 30, 2012. ციტირების თარიღი: December 26, 2012.
  87. ↑ Django Unchained and Race: Here's What Drudge Doesn't Tell You. Village Voice. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 16, 2012. ციტირების თარიღი: December 18, 2012.
  88. ↑ „Farrakhan on 'Django Unchained': 'It's Preparation for Race War'“. Fox Nation. January 11, 2013. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 13, 2013. ციტირების თარიღი: ივლისი 15, 2014.
  89. ↑ Morris, Wesley. (December 25, 2012) Tarantino blows up the spaghetti western in ‘Django Unchained’. The Boston Globe.
  90. ↑ Ryzik, Melena (December 19, 2012). „Supporting Actor Category Is Thick With Hopefuls“. New York Times.
  91. ↑ Samuel L Jackson hits out at Kamau Bell over Django Unchained criticism 3 News NZ. 23 September, 2013.. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-11-09. ციტირების თარიღი: 2014-07-15.
  92. ↑ Spike Lee Calls 'Django Unchained' 'Disrespectful'. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-04-27. ციტირების თარიღი: 2014-07-12.
  93. ↑ "Jamie Foxx Jokes About Killing 'All The White People' დაარქივებული 2013-05-11 საიტზე Wayback Machine. ". Fox Nation. December 10, 2012
  94. ↑ "KUHNER: Jamie Foxx and the rise of black bigotry". The Washington Times. December 13, 2012
  95. ↑ Dershowitz, Jessica (December 25, 2012). „"Django Unchained": Critics weigh in on Quentin Tarantino film“. CBS News. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 25, 2012. ციტირების თარიღი: December 26, 2012.
  96. ↑ McNabb, Geoffrey (January 11, 2013) Django Unchained and the 'new sadism' in cinema. The Independent. (Retrieved 2-22-13).
  97. ↑ Frank, Thomas (March 2013) “Blood Sport.” Harper’s Magazine; page 6-7.
  98. ↑ 98.0 98.1 Rodriguez, Rene. (December 26, 2012) Tarantino talks ‘Django Unchained’. The Miami Herald.
  99. ↑ 99.0 99.1 Was There Really "Mandingo Fighting," Like in Django Unchained?. Slate (December 24, 2012).
  100. ↑ Max Evry, "'Django' Unexplained: Was Mandingo Fighting a Real Thing?", Next Movie, December 25, 2012.. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 17, 2014. ციტირების თარიღი: ივლისი 10, 2014.
  101. ↑ Daniel Bernardi The Persistence of Whiteness: Race and Contemporary ...- 2013 "For the purposes of breeding chattel, he must also buy a “Mandingo” buck, a male slave. In the film, a “Mandingo” represents the finest stock of slaves deemed most suitable for fighting and breeding. When Hammond realizes his new wife"
  102. ↑ Cobb, Jelani. (January 2, 2013) Tarantino Unchained. The New Yorker. ციტირების თარიღი: January 2, 2013.
  103. ↑ Holslin, Peter. (July 14, 2012) Quentin Tarantino and Cast Reveal 'Django' Details at Comic-Con. Rolling Stone. ციტირების თარიღი: January 2, 2013.
  104. ↑ " Tarantino’s crusade to ennoble violence". Financial Times. January 5, 2013
  105. ↑ Brody, Richard. (December 28, 2012) The Riddle of Tarantino. The New Yorker.
  106. ↑ „American Film Institute Announces AFI Awards 2012 Official Selections“. The Sacramento Bee. December 10, 2012. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 23, 2012. ციტირების თარიღი: December 11, 2012.
  107. ↑ Reynolds, Simon. (December 13, 2012) Golden Globes nominations 2013: Movies list in full. Digital Spy. Hearst Magazines UK. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ოქტომბერი 6, 2014. ციტირების თარიღი: December 13, 2012.
  108. ↑ Heller, Corinne. (January 13, 2013) Golden Globe Awards: Christoph Waltz of 'Django Unchained' wins Supporting Actor – Drama. OnTheRedCarpet.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 15, 2013. ციტირების თარიღი: January 13, 2013.
  109. ↑ Oscars - The Nominees. The Academy Awards of Motion Pictures and the Arts. ციტირების თარიღი: February 28, 2013.
  110. ↑ „Oscars 2013: the full list of winners“. London: The Guardian. February 25, 2013. ციტირების თარიღი: February 28, 2013.
  111. ↑ Kilday, Gregg. (26 იანვარი, 2013) Australia Academy's International Award For Best Film Goes To 'Silver Linings Playbook'. The Hollywood Reporter. Prometheus Global Media. ციტირების თარიღი: 28 იანვარი, 2012.
  112. ↑ The Nominees – Recognizing the year's best films. Academy of Motion Picture Arts and Sciences. ციტირების თარიღი: 28 თებერვალი, 2013.
  113. ↑ Goodacre, Kate. (25 თებერვალი, 2013) Oscars 2013: 'Argo', Adele, Jennifer Lawrence, Anne Hathaway triumph. Digital Spy. Hearst Magazines UK. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-06-02. ციტირების თარიღი: 25 თებერვალი, 2013.
  114. ↑ Lodge, Guy. (16 დეკემბერი, 2012) 2012 African-American Film Critics Association Awards. HitFix. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-12-31. ციტირების თარიღი: 19 დეკემბერი, 2012.
  115. ↑ 2012 EDA Award Nominees. ქალ კინოჟურნალისტთა ალიანსი. ციტირების თარიღი: 30 დეკემბერი, 2012.
  116. ↑ Amanda nominations 2013 ნორვეგიულად. ამანდას ჯილდო]. ნორვეგიის საერთაშორისო კინოფესტივალი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-07-16. ციტირების თარიღი: 27 ივნისი, 2013.
  117. ↑ „American Film Institute Announces AFI Awards 2012 Official Selections“. The Sacramento Bee. 10 დეკემბერი, 2012. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-12-23. ციტირების თარიღი: 11 დეკემბერი, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  118. ↑ King, Susan (2 იანვარი, 2013). „Art Directors Guild announces nominees for production design“. Los Angeles Times. Tribune Company. ციტირების თარიღი: 3 იანვარი, 2013. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  119. ↑ Jones, Kimberley (December 18, 2012). „Local Critics Pick 'Zero Dark Thirty'“. The Austin Chronicle. Austin Chronicle Corp. ციტირების თარიღი: 19 დეკემბერი, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate=-ში (დახმარება)
  120. ↑ Knegt, Peter. (24 დეკემბერი, 2012) Black Film Critics Group Likes "Zero Dark Thirty," Day-Lewis, Chastain. IndieWire. SnagFilms. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-10-17. ციტირების თარიღი: 23 იანვარი, 2013.
  121. ↑ Black Reels Embraces Diverse Group of Films. Black Reel Awards (19 დეკემბერი, 2012). ციტირების თარიღი: January 28, 2013.
  122. ↑ Critics Wild About "Beasts!". Black Reel Awards (8 თებერვალი, 2013). ციტირების თარიღი: February 9, 2013.
  123. ↑ Denmark's Bodil Prizes: 'Nympho-maniac', 'The Hunt' Lead Nominations. Deadline.com (January 7, 2014). ციტირების თარიღი: 8 თებერვალი, 2014.
  124. ↑ Knegt, Peter. (December 9, 2012) "Zero Dark Thirty," Day-Lewis and Riva Top Boston Society of Film Critics Awards. IndieWire. SnagFilms. ციტირების თარიღი: 11 დეკემბერი, 2012.
  125. ↑ Reynolds, Simon; Goodacre, Kate. (9 იანვარი, 2013) BAFTA Film Awards 2013 - The nominations list in full. Digital Spy. Hearst Magazines UK. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 12, 2013. ციტირების თარიღი: January 9, 2013.
  126. ↑ Brooks, Xan (10 თებერვალი 2013). „Baftas 2013: live!“. The Guardian. Guardian Media Group. ციტირების თარიღი: 10 თებერვალი 2013.
  127. ↑ 'Lincoln' leads the 18th Annual Critics' Choice Movie Awards nominations with a record 13 noms. Broadcast Film Critics Association (December 11, 2012). დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 31, 2013. ციტირების თარიღი: 11 დეკემბერი, 2012.
  128. ↑ Michaud, Chris. (10 იანვარი, 2013) 'Argo,' 'Silver Linings Playbook' win at Critics Choice. Reuters. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-02-23. ციტირების თარიღი: 11 იანვარი, 2013.
  129. ↑ Berenice Bejo, Lea Seydoux, Roman Polanski Among France's Cesar Awards Nominees. The Hollywood Reporter. ციტირების თარიღი: 1 თებერვალი, 2014.
  130. ↑ Tapley, Kristopher. (4 იანვარი, 2013) 'Moonrise Kingdom' wins big with Central Ohio film critics. HitFix. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-05-12. ციტირების თარიღი: 4 იანვარი, 2013.
  131. ↑ Lodge, Guy. (14 დეკემბერი, 2012) 'The Master' leads with 10 Chicago critics' nods. HitFix. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-01-05. ციტირების თარიღი: 14 დეკემბერი, 2012.
  132. ↑ Jones, Arnold Wayne (18 დეკემბერი, 2012). „DFW Film Critics bestow 2012 awards“. Dallas Voice. Voice Publishing Company, Inc. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-06-14. ციტირების თარიღი: 19 დეკემბერი, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  133. ↑ Winners 2013 Italian. David di Donatello. L'accademia del Cinema Italiano. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-08-14. ციტირების თარიღი: 27 ივნისი, 2013.
  134. ↑ Tapley, Kristopher. (3 იანვარი, 2013) 'Argo,' 'Lincoln,' 'Master,' 'Silver Linings' lead Denver film critics nominations. HitFix. ციტირების თარიღი: 4 იანვარი, 2013.[მკვდარი ბმული]
  135. ↑ Clarke, Donald (18 დეკემბერი, 2013). „The Dublin Film Critics Circle plumps for Gravity“. Irish Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2020-10-30. ციტირების თარიღი: 10 იანვარი, 2014. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  136. ↑ Dex, Robert. (1 მარტი, 2013) Empire Awards: Daniel Craig and Judi Dench star again as Skyfall is nominated in six categories. The Independent. Independent Print Limited. ციტირების თარიღი: 1 მარტი, 2013.
  137. ↑ 2012 Awards. Georgia Film Critics Association. ციტირების თარიღი: 24 თებერვალი, 2013.
  138. ↑ Reynolds, Simon. (December 13, 2012) Golden Globes nominations 2013: Movies list in full. Digital Spy. Hearst Magazines UK. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ოქტომბერი 6, 2014. ციტირების თარიღი: 13 დეკემბერი, 2012.
  139. ↑ Goodacre, Kate; Bell, Amy. (14 იანვარი, 2013) Golden Globes 2013: All the movie winners from 70th annual awards. Digital Spy. Hearst Magazines UK. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-10-06. ციტირების თარიღი: 14 იანვარი, 2013.
  140. ↑ The 14th Annual Golden Trailer Award Nominees. Golden Trailer Awards. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-07-07. ციტირების თარიღი: 14 აპრილი 2013.
  141. ↑ 56th Annual Grammy Awards Nominees. National Academy of Recording Arts and Sciences. ციტირების თარიღი: 7 დეკემბერი, 2013.
  142. ↑ Cohen, Sandy. (23 ოქტომბერი, 2012) Hollywood Film Awards: Ben Affleck, Robert De Niro, Quentin Tarantino Honored. The Huffington Post. ციტირების თარიღი: 11 დეკემბერი, 2012.
  143. ↑ The 6th annual Houston Film Critics Society award nominations. Houston Film Critics Society (16 დეკემბერი, 2012). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-03-21. ციტირების თარიღი: 17 დეკემბერი, 2012.
  144. ↑ Knegt, Peter. (December 17, 2012) 'Safety Not Guaranteed' Leads Indiana Film Journalists Association's Awards. IndieWire. SnagFilms. ციტირების თარიღი: 19 დეკემბერი, 2012.
  145. ↑ Child, Ben (18 დეკემბერი, 2012). „Amour and The Master lead charge for London Film Critics' Circle awards“. The Guardian. Guardian Media Group. ციტირების თარიღი: 19 დეკემბერი, 2012. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |date=-ში (დახმარება)
  146. ↑ Knegt, Peter. (9 დეკემბერი, 2012) 'Amour,' 'The Master' Lead LA Film Critics Association Awards. IndieWire. ციტირების თარიღი: 11 დეკემბერი, 2012.
  147. ↑ King, Susan (January 17, 2013). „'Argo,' 'The Hobbit' in contention for Golden Reel awards“. Los Angeles Times. Tribune Company. ციტირების თარიღი: January 18, 2013.
  148. ↑ Goodacre, Kate. (6 მარტი, 2013) MTV Movie Awards 2013 - The nominees in full. Digital Spy. Hearst Magazines UK. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-09-02. ციტირების თარიღი: 6 მარტი, 2013.
  149. ↑ Goodacre, Kate. (15 აპრილი, 2013) MTV Movie Awards 2013 - The winners in full. Digital Spy. Hearst Magazines UK. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-09-02. ციტირების თარიღი: 15 აპრილი, 2013.
  150. ↑ The "44th NAACP Image Awards" nominees announced. National Association for the Advancement of Colored People (11 დეკემბერი, 2012). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-03-19. ციტირების თარიღი: 12 დეკემბერი, 2012.
  151. ↑ Weisman, Jon. (1 თებერვალი, 2013) 'Red Tails,' 'Scandal' take top kudos at NAACP Image Awards. Variety. PMC. ციტირების თარიღი: 2 თებერვალი, 2013.
  152. ↑ Awards for 2012. National Board of Review (5 დეკემბერი, 2012). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-06-12. ციტირების თარიღი: 11 დეკემბერი, 2012.
  153. ↑ 2012 Awards (16th Annual). Online Film Critics Society (დეკემბერი 2012). ციტირების თარიღი: 27 დეკემბერი, 2012.
  154. ↑ Serjeant, Jill. (2 იანვარი, 2013) "Lincoln," "Zero Dark Thirty," up for Producers Guild awards. Reuters. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-01-29. ციტირების თარიღი: 2 იანვარი, 2013.
  155. ↑ San Diego Film Critics Select Top Films for 2012. San Diego Film Critics Society (11 დეკემბერი, 2012). ციტირების თარიღი: 12 დეკემბერი, 2012.
  156. ↑ Nominations for the 39th annual Saturn Awards. Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films. დაარქივებულია ორიგინალიდან — სექტემბერი 13, 2014. ციტირების თარიღი: March 7, 2013.
  157. ↑ „Saturn Awards winners list: ‘Avengers,’ ‘Breaking Bad’ and more“. Los Angeles Times. Tribune Company. June 27, 2013. ციტირების თარიღი: June 27, 2013.
  158. ↑ Tapley, Kristopher. (11 დეკემბერი, 2012) 'Django Unchained' lands eight St. Louis film critics nods. HitFix. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-01-26. ციტირების თარიღი: 11 დეკემბერი, 2012.
  159. ↑ 2013 Taurus World Stunt Awards Nominations. Taurus World Stunt Academy. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-01-18. ციტირების თარიღი: 27 ივნისი, 2013.
  160. ↑ Vlessing, Etan. (27 დეკემბერი, 2012) 'Lincoln' Leads Vancouver Film Critics Circle Awards With Five Nods. The Hollywood Reporter. Prometheus Global Media. ციტირების თარიღი: 29 დეკემბერი, 2012.
  161. ↑ „'Zero Dark Thirty' the big winner; Kathryn Bigelow scores again“. Washington D.C. Area Film Critics Association. December 10, 2012. ციტირების თარიღი: December 11, 2012.
  162. ↑ ალექსანდერი, ბრაიან. (24 მაისი, 2014) Tarantino wants to make 'Django' TV mini-series. USA Today.


ხ • გ • რ
სცენარისტი
და რეჟისორი
1990-იანები
2000-იანები
2010-იანები
მოკლემეტრაჟიანი
მხოლოდ სცენარი
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ჯანგო_გათავისუფლებული&oldid=4691150“-დან