Harkov
Harkov
Харків | |
|---|---|
| Koordinate: 49°55′N 36°19′E / 49.917°N 36.317°E | |
| Država | |
| Oblast | Harkovska oblast |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Mihajlo Dobkin |
| Površina | |
| - Ukupna | 306 km2 |
| Visina | 152 m |
| Stanovništvo (2012.) | |
| - Grad | 1 441 362 |
| Vremenska zona | UTC+2 (UTC+3) |
| Poštanski broj | 61001 - 61499 |
| Pozivni broj | +380-57(2) |
| Službena stranica www.city.kharkov | |
| Karta | |
Harkov | |
Harkov (ukrajinski: Харків, ruski: Харьков), poznat i kao Harkiv je drugi po veličini grad u Ukrajini, administrativni centar Harkovske oblasti i istoimenog rajona od 1 441 362 stanovnika.[1]
Harkov leži na sjeveroistoku Ukrajine na ušću rijeka Harkov, Lopan i Udi.[2] To je brežuljkasti kraj na granici sa Rusijom koji se dugo vremena zvao Slobožanšina (ruski: Слобожанщина) jer njegovi malobrojni stanovnici Kozaci nisu morali plaćati porez.
Grad ima umjereno kontinentalnu klimu, zime su hladne sa obiljem snijega i vjetra, a ljeta ugodna sa prosječnom temperaturom od 20.3 °C u julu. U najhladnijem januaru prosječna temperatura je -6.9 °C, na grad padne prosječno oko 513 mm oborina i to najviše u junu i julu.
Harkov je osnovan oko 1655., kao vojna utvrda Carske Rusije na njenim tadašnjim južnim granicama. Zbog velikih količina plodne nenaseljene zemlje, tokom 18. vijeka tu je pohrlilo mnoštvo kolonista iz Rusije, pa je grad izrastao u trgovačko zanatski centar toga kraja, tako da je 1732. postao i regionalni administrativni centar. Otkriće velikih količina uglja u obližnjem Donbasu dovelo je željeznicu do grada 1869.[2] Od tad se Harkov vrlo brzo razvio kao snažni industrijski centar - velikih pogona mašinogradnje. Nakon Oktobarske revolucije - 1917. Harkov je postao glavni grad tadašnje Ukrajinske Sovjetske Socijalističke Republike, to je bio sve do 1934. kad je Josif Staljin odlučio, na valu njegovog obračuna Velikoruskim šovinizmom [3] da to bude - Kijev. Za vrijeme Drugog svjetskog rata -Harkov je teško razoren jer se našao na prvoj liniji fronte, pa je nekoliko puta padao iz ruke u ruku između Crvene armije i Wehrmachta. 1943. odigrala se Treća bitka za Harkov, u kojoj je Wehrmacht ponovno zauzeo grad, ali su Sovjeti na kraju ipak uspjeli osloboditi to područje nakon što se odigrala Kurska bitka. Nakon raspada SSSR-a 1991., Harkov se našao u Ukrajini.
Harkov je prometno čvorište Ukrajine, jer se kod njega ukrštaju brojni željeznički i cestovni pravci Također je povezan zračnom linijom sa većim brojem svjetskih gradova. Javni prijevoz po gradu i brojnim satelitskim gradovima u njegovoj okolici dobro je organiziran, od 1975. grad ima metro, sa tri linije i 28 stanica. Uz metro promet se odvija autobusima, trolejbusima, tramvajima i taksijima.
Harkov ima i veliki međunarodni aerodrom (IATA: HRK, ICAO: UKHH) potpuno obnovljen 2012. za potrebe Evropskog prvenstva u nogometu 2012., sa preko 200 linija dnevno vezama prema svim većim gradovima u zemlji i inozemstvu.
Harkov je još za Sovjetskog saveza postao jedan od najvećih industrijskih centara zemlje. I danas se u gradu proizvode diesel lokomotive, teški strojevi za rudarstvo, traktori, generatori, parne turbine, elektro strojevi, bicikli ...Pored teške, grad ima razvijenu i laku industriju, brojne tvornice prehrambenih artikala i robe široke potrošnje.[2]
Nakon velikih razaranja u Drugom svjetskom ratu - Harkov je podignut kao potpuno novi grad, širokih bulevara, velikih stambenih blokova, sa monumentalnim uredskim zgradama i velikim industrijskim kompleksima. Od ono malo historijskih objekata preživjeli su jedino saborna crkva Pokrova Bogorodice iz 17. vijeka i nova saborna crkva Uznesenja Marijina iz 19. vijeka sa zvonikom od 90 m.[2] Preživio je i kompleks uredskih zgrada Gosprom građen u duhu konstruktivizma 1928.
Harkov je uz Kijev najveći kulturni i obrazovni centar Ukrajine, tokom 19. vijeka on je bio centar ukrajinskog nacionalnog preporoda, zbog pisaca Harkovske romantičarske škole.[2] Od kad je postao glavni grad Ukrajinske SSR osnovane su mnoge institucije kulture i obrazovanja, od kojih su mnoge ostale do danas. Grad ima univerzitet osnovan 1805., sa brojnim fakultetima, brojne naučne institute, filharmoniju, muzeje i galerije.
- ↑ „UKRAINE: Major Cities” (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 11. 06. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „Odessa” (engleski). Encyclopædia Britannica Online. Pristupljeno 11. 06. 2012.
- ↑ „National factors in party and state affairs” (engleski). Foreign Languages Publishing House. Pristupljeno 5. 12. 2012.
- Kharkiv na portalu Encyclopædia Britannica Online (en)
- Službeni portal grada Harkova Arhivirano 2022-04-14 na Wayback Machine-u (ru)