Ukrayna mutfağı
Ukrayna mutfağı, Ukrayna halkının uzun yıllar biriktirdiği çeşitli yemek pişirme geleneklerinin bir koleksiyonudur. Mutfak, bileşenlerinin geldiği zengin koyu topraktan (chornozem) büyük ölçüde etkilenir ve çoğu zaman birçok bileşeni içerir.[1]
Ukrayna kökenli olduğu inkâr edilemez olan bir ulusal yemek, borç adlı pancar çorbasıdır. Bununla birlikte, varenyky (piruhi) ve holubtsi (lahana sarması), Ukrayna halkının ulusal favori yemekleri olarak kabul edilir ve geleneksel Ukrayna restoranlarında ortak tüketilen bir öğündür.[2]
Çoğunlukla "Avrupa'nın ekmek sepeti"[3] anılan Ukrayna mutfağı, Ukrayna halkı için buğday ve tahılın önemini ve onunla birlikte sık sık çalkantılı tarihini vurgulamaktadır. Ukrayna yemeklerinin çoğu, çavdar gibi bol tahıl kaynaklarının yanı sıra patates, lahana, mantar ve pancar gibi temel sebzelere dayanan eski köylü yemeklerinden gelmektedir. Ukrayna yemekleri, hem geleneksel Slav tekniklerini hem de diğer Avrupa tekniklerini içerir ve bu, yıllarca süren yabancı yargı ve etkisinin bir ürünüdür.
Ukrayna mutfağı, ülkenin büyüklüğü ve bol miktarda yenilebilir kaynakları nedeniyle çeşitli farklı gıda dallarını (karbonhidratlar, yağlar, protein, meyveler ve sebzeler) içerir. Geleneksel Ukrayna yemekleri genellikle karmaşık bir ısıtma süreciyle karşılaşır - "önce kızartılır veya kaynatılır ve sonra haşlanır veya pişirilir. Bu, Ukrayna mutfağının en ayırt edici özelliğidir."[4]
Çorbalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Borç (pancar) çorbası, lahana, patates, domates, havuç, soğan, sarımsak, dere otu ve pancar ile yapılan bir sebze çorbasıdır.[4][5] Yaklaşık 30 çeşit Ukrayna borç çorbası vardır. Et veya balık da içerebilir.
- Kapusnyak (lahana çorbası): Domuz eti, salo, lahana ile yapılıp, smetana (ekşi krema) ile servis edilen çorba.
- Rosolnyk: Salatalık turşusu ile hazırlanan bir çorba.
- Solyanka: Et, balık veya mantar, çeşitli sebzeler ve turşularla yapılan yoğun, baharatlı ve ekşi çorba.
- Yushka: Sazan, çipura, bayağı yayın balığı ve hatta Trakya levreği gibi çeşitli balık türlerinden yapılan sert bir çorba.
- Zelenyj borç (yeşil pancar çorbası) veya shchavlevyj borç (kuzukulağı çorbası): Kıyılmış haşlanmış yumurta ve ekşi krema ile servis edilen, kuzukulağı ve çeşitli sebzelerle birlikte su veya et suyu bazlı çorba.
Ana yemekler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Vareniki (Piruhi) (Batı Ukrayna'nın bazı bölgelerinde Pyrohy olarak adlandırılır): Patates püresi ve kızarmış soğan, haşlanmış kıyma ve kızarmış soğan, karaciğer ve kızarmış soğan, kızarmış soğan ile kızarmış lahana, kirazlar ve çileklerle doldurularak yapılan köfte. Meyvelerle doldurulduğunda ekşi krema ve tereyağı veya şeker ile servis edilir.[4][5]
- Kruçeniki veya Zavivantsi: Mantar, soğan, yumurta, peynir, lahana turşusu, havuç vb. çeşitli malzemelerle doldurulan domuz eti veya sığır eti ruloları.[6]
- Pirizhki: Kıyma, karaciğer, yumurta, pirinç, soğan, kızarmış lahana veya lahana turşusu, kuark, kiraz vb. Gibi farklı dolgularla doldurulmuş pişmiş çörekler.
- Pirih: Çeşitli dolgulara sahip büyük bir pasta.
- Holubtsi (lahana sarması): Lahana veya asma yaprağının (taze veya ekşi) pirinç ile doldurulması ve et (kıyılmış sığır veya domuz pastırması), yağda pişmiş olabilir, karamelize soğan ve çorba, krem ya da ekşi krema, pastırma ile hazırlanır ve domates bir pişirme sosu olarak eklenebilir. Üzerine kavrulmuş pastırma şeritleri de konabilir.
- Elmalı ördek veya kaz dolması.
- Kızartma et (peçenya): Domuz eti, dana eti, sığır eti veya kuzu eti.
Tatlılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kutia: Haşhaş tohumu, buğday, kuru yemiş, bal ve lezzetlerden yapılan geleneksel Noel yemeği.[7]
- Pampuşki: Donut benzer tatlı hamur. Sık sık şekerle karıştırılır. Geleneksel olarak gül reçeli ile doldurulur, ancak haşhaş tohumu veya diğer tatlı dolgularla da doldurulabilir.
- Sırniki: Kızarmış kesmik börekleri, bazen kuru üzümlü, ekşi krema, reçel konservesi (varenye), bal veya elma sosu ile servis edilir .
- Torte: Birçok çeşidi olan bir ıslak kektir. Kabarık, en tipik olanları Kyivskyi, Prazhskij ve Trufelnij olup, genellikle unsuz, öğütülmüş ceviz veya badem kullanılarak yapılırlar.
- Varennya: Çilek ve diğer meyvelerin şeker şurubunda pişirilmesiyle yapılan tam bir meyve konservesi.
- Zhele: (Çoğul ve tekil olarak) kiraz, armut vb. gibi jöleli meyveler veya ptasie mleczko (kelimenin tam anlamıyla 'kuşların sütü'), sütlü / çikolatalı jöle olarak hazırlanan bir meyve konservesi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Food in Ukraine - Ukrainian Food, Ukrainian Cuisine - traditional, popular, dishes, recipe, diet, history, common, meals, staple". www.foodbycountry.com. 12 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "5 Best Ukraine traditional Foods". activeukraine.com. 14 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The Bread Basket of Europe". InfoPlease. 20 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c "Ukrainian National Food and Cuisine". ukrainetrek.com. 17 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
- ^ a b "Cuisine – Flavors and Colors of Ukrainian Culture". Ukraine.com. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
- ^ "Stuffed Pork Rolls with Mushrooms (Kruçeniki)". Enjoyyourcooking.com. 20 Kasım 2010. 23 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
- ^ "Recipe: Kutia, Star of the Ukrainian Christmas Eve Supper". Sovabooks.com.au. 25 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Curlie'de Ukrayna mutfağı (DMOZ tabanlı)