Herbert von Karajan

Herbert von Karajan
Herbert von Karajan in 1938
Agtergrondinligting
Geboortenaam	Heribert Ritter von Karajan
Gebore	5 April 1908 Salzburg (Oostenryk-Hongarye)
Sterf	16 Julie 1989 (op 81) Anif (Oostenryk)
Genres	Opera
Beroep(e)	Dirigent

Herbert von Karajan was 'n Oostenrykse dirigent wat op 5 April 1908 in Salzburg gebore is, en op 16 Julie 1989 in Anif, naby Salzburg oorlede is. Hy word allerweë as een van die voorste dirigente van die twintigste eeu beskryf en word nouste verbind met die Berliner Philharmoniker, die orkes waarvan hy vir 34 jaar musiekdirekteur was. Hierdie vennootskap tussen dirigent en orkes het tot honderde opnames gelei en 'n unieke klank aan die Berliner Philharmoniker verleen. Karajan was ook nou verbind met die Wiener Philharmoniker en die Salzburg-fees.

Kort biografie

Karajan was ‘n wonderkind op die klavier en het by die Mozarteum in Salzburg studeer. Hy het in 1929 in Salzburg sy professionele buiging as dirigent gemaak, en was later die jaar in die hoedanigheid aangestel in Ulm, Duitsland. Hy het tot 1934 in Ulm gebly, toe hy as Kapellmeister te Agen aangestel was. Karajan was in Agen tot 1941, en het gedurende die tydperk ook van tyd tot tyd die Berlynse Staatsopera gedirigeer. Hy het in 1944 na Italië gevlug. Karajan het in 1948 bygedra tot die stigting van die Londen Filharmoniese Orkes, en in 1955 het hy musiekdirekteur van die Berliner Philharmoniker geword. Karajan was van 1933 tot 1942 ‘n lid van die Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty gewees. Hy was na die Tweede Wêreldoorlog deur ‘n Geallieerde tribunal vrygespreek van enige aanspreeklikheid, maar in 1955 was sy Amerikaanse buiging deur openbare protesoptrede voorafgegaan. Hy het kort daarna hoofdirigent van die Weense Staatsopera (van 1956 tot 1964 musiekdirekteur) en van die Salzburg-fees, ‘n jaarlikse musiekfees waarmee hy regdeur sy latere loopbaan geassosieer sou word, geword. Hy was ook hoofdirigent by La Scala, Milaan, en ‘n gas-dirigent by die New York Filharmoniese Orkes. In 1967 het Karajan die Salzburgse Paas-fees gestig. Hy het van 1969 tot 1970 die Orchestre de Paris gedirigeer en in 1977 na die Weense Staatsopera teruggekeer. Die Berliner Philharmoniker het regdeur hierdie verbintenisse die sentrum van Karajan se musikale aktiwiteite gebly, alhoewel ‘n reeks meningsverskille na 1982 vervreemding tussen die orkeslede en Karajan veroorsaak het. Hy het in April 1989, slegs ‘n paar maande voor sy afsterwe, uit die posisie bedank. Karajan se interpretasies was noemenswaardig om hul presisie en objektiwiteit. In die 1970’s en 1980’s was sy werk egter gekarakteriseer deur ‘n meer persoonlike styl. Hy was een van die mees gerekende internasionale musikale figure van die middel 20ste eeu.

Bykomende leeswerk

• Roger Vaughan, Herbert von Karajan (1985) (in Engels)
• Herbert von Karajan, Conversations with von Karajan (1989) (in Engels)
• Robert C. Bachmann, Karajan: Notes on a Career (1991) (in Engels)
• Richard Osborne, Herbert von Karajan: A Life in Music (2000) (in Engels)

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Herbert von Karajan.