Тан-çинчи-Ростов
| Тан çинчи Ростов | |
| Хула гербĕ | |
| Патшалăх: | Раççей |
|---|---|
| Регион: | Ростов облаçĕ |
| Никĕсленĕ: | 1749 |
| Хула, çултан: | 1807 |
| Халăх йышĕ, пин çын: | 1 103 700 (2013) |
| Хула лаптăкĕ: | 354 км2 |
| Геогр. анлăхĕ: | 47°14′ ç. ш. |
| Геогр. вăрăмлăхĕ: | 39°43′ х.т. д. |
Росто́в-Тан-çинчи́ — Хĕвелтухăç-Европа айлăмĕн кăнтăр-хĕвелтухăçенче, Тан юханшывăн çыранĕсенче, юханшыв Азов тинĕсне юхса кĕриччен 46 çм вырнаçнă раççей хули. Мускавв çитме 1094 çухрăм. Ростов облаçĕн администраци центрĕ шутланать, 2000 çулхи çăвăн 13-мĕшĕнчен Кăнтăр федераци тăрăхĕн администраци центрĕ. 1749 çулта Елисавет Петровна арăм император хутайĕпе никĕсленĕ.
Ростов-Тан-çинчи — Раççейĕн Кăнтăрти «тĕп хула», халăх йышĕ 1,103 млн çын. Хула Раççей кăнтăрĕн кирлĕ транспорт çыххи шутланать, ахальтен мар ăна «Арамаçи Хапхи» тенĕ.
2008 çулхи çу, 5 Раççей Федераци президенчĕн хутайĕпе Ростов-Тан-çинчи хулана Раççей Федерацин чыслă «Вăрçă мухтавĕн хули» ята тивĕçтернĕ.
Хула тытăмлăхĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Хула сакăр районтан тытăнса тăрать: Ворошилов, Чукун çул, Киров, Ленин, Октябрь, Первомай, Пролетари, Совет районĕсем çине. Хулан тĕп урамĕ — Мăн Сад урамĕ.
Çутĕç
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Хулара 48 аслă пĕлӳ паракан вĕренӳ заведенийĕ вырнаçнă. Вĕсем шутне 13 университет, 9 академи кĕрет. Вăтам пĕлӳллĕ професси паракан 34 заведени: 24 колледж, 5 техникум, 5 училище. Пуçламăш пĕлӳллĕ професси паракан заведени пурĕ 40. Вĕсен шутне 24 лицей, 16 професси училищи кĕрет. Пĕтĕмешле вăтам пĕл паракан шкулсен шучĕ 159.
Культура
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Хулара пурĕ 43 вулавăш ĕçлет. Вĕсенчен пысăккисем:
- Тан патшалăх халăх вулавăшĕ;
- Максим Горький ячĕллĕ тĕп вулавăш;
- В. М. Величкина ячĕллĕ ача-пăча облаç вулавăшĕ;
- Облаçри ятарлă суккăрсен вулавăшĕ;
- Медицина университечĕн ăслăлăх вулавăшĕ;
- Ленин ячĕллĕ хулан тĕп ача-пăча вулавăшĕ
Театрсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- М. Горький ячĕллĕ академи драма театрĕ;
- Ростов патшалăх пукане театрĕ;
- Ростов облаçĕн çамрăксен академи театрĕ;
- Ростов музыка театрĕ
Глазго, Шотланди
Плевен, Болгари
Дортмунд, Германи
Ле Ман, Франци
Мобайл, Алабама штачĕ, АПШ
Волос, Греци
Каяни, Финлянди
Чхончжу, Кăнтăр Корея
Анталья, Турци
Ереван, Армени
Тĕнчепе çыхăну программисем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Ростов-Тан-çинчи Альянс Франсез (фр. Allians française de Rostov-sur-le-Don)
- Венгри элчелĕхĕн суту-илӳпе экономика миссийĕ
Хула фотографисем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]-
Сурб Хач (Таса Хĕрес) эрмен чиркĕвĕ
-
Ростов облаçен администраци çурчĕ
-
Кинотеатр «Ростов»
-
Пушкин урамĕ, ресторан «Собрание»
-
Тан урлă Ворошилов кĕперĕ
-
Ростов-Тан-çинчи центрĕн сăнĕ
-
Çекленекен чукун çулăн каçхи сăнĕ
-
Пукрав скверĕ
-
Октябрь революци ячĕллĕ паркри вĕçен кайăксем
-
Вăта пасар (Кивĕ пасар) умĕ
-
"Ростов" хăна çурчĕ
-
Ростов-Тан-çинчине Тан енчен сăнасан
Çавăн пекех пăхăр
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Ростов-Тан-çинчи кун-çулĕ
- Тан юханшыв
- Темерник юханшыв
- Кизитеринка юханшыв
- Ростов тинĕсĕ
- Змиёвская балка
- Симĕс утрав
- Быстрый утравĕ
- Ростов облаçĕ
- Кăнтăр федераци тăрăхĕ
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Ростов-на-Дону. Исторические очерки. — Ростов-н/Д: Рост. кн. изд-во, 1984.
- Швецов С. Д. В старом Ростове. — Ростов-н/Д: Рост. кн. изд-во, 1971.
- Сидоров В. С. Энциклопедия старого Ростова и Нахичевани-на-Дону. В 6-ти томах. — Т. 1. Ростов-н/Д, 1994—224 с.: ил.; Т. 2. Ростов-н/Д, 1994; Т. 3. Ростов-н/Д, 1995.
- Кулишов В. И. В низовьях Дона. — М.: Искусство, 1987. — 1767;с.: ил.
- Штаханов М. Путеводитель по Ростову. 2006.
- Ильин А. История города Ростова-на-Дону. — Ростов-на-Дону, 2006.
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Хула Думин тата хула администрацин официаллă порталĕ 2005 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче архивланӑ.
- Официальный сайт муниципальной избирательной комиссии города Ростова-на-Дону 2010 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ.
- RostAngeles.ru — информационный портал о Ростове-на-Дону и его жителях. Справочник организаций 2011 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ.
- Ростов-Тан-çинчин транспорт порталĕ 2009 ҫулхи Ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче архивланӑ.
- Ростов-на-Дону на официальном сайте туризма Ростовской области 2014 ҫулхи Ака уйӑхӗн 16-мӗшӗнче архивланӑ.
- Ростов-Тан-çинчи телефон хыпар кĕнеки 2010 ҫулхи Ака уйӑхӗн 26-мӗшӗнче архивланӑ.
- Ростов-Тан-çинчи мусăк порталĕ 2010 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче архивланӑ.
| Раççейри миллионер-хуласем | |||
|---|---|---|---|
Мускав • Санкт-Петербург • Çĕн Çĕпĕр • Екатеринбург • Чулхула • Хусан • Самар • Омск • Челепи • Ростов-Тан-çинчи • Ĕпхӳ • Волгоград | |||
Раççейĕн пысăк хулисем |
|
|---|---|
1. Мускав • 2. Санкт-Петербург • 3. Çĕн Çĕпĕр • 4. Екатеринбург • 5. Чулхула • 6. Хусан • 7. Самар • 8. Омск • 9. Челепи • 10. Ростов-Тан-çинчи • 11. Ĕпхӳ • 12. Перĕм • 13. Волгоград • 14. Красноярск • 15. Воронеж • 16. Сарăту • 17. Тольятти • 18. Краснодар • 19. Ижевск • 20. Ярославль • 21. Чĕмпĕр • 22. Барнаул • 23. Иркутск • 24. Хабаровск • 25. Тĕмен • 26. Владивосток • 27. Новокузнецк • 28. Ăренпур • 29. Кемĕр • 30. Чаллă • 31. Киан • 32. Томск • 33. Пенза • 34. Аçтăрхан • 35. Липецк • 36. Тулă • 37. Махачкала • 38. Киров • 39. Шупашкар • 40. Калининград • 41. Курск • 42. Магнитогорск • 43. Тĕвер • 44. Брянск • 45. Иваново • 46. Улан-Удэ • 47. Анат Тагил • 48. Ставропăль • 49. Белгород • 50. Архангельск |
| Раççейри миллионлă хула агломерацисем | |||
|---|---|---|---|
Мускав • Санкт-Петербург • Самар—Тольятти • Екатеринбург • Чулхула • Ростов-Тан-çинчи • Çĕн Çĕпĕр • Волгоград • Хусан • Челепи • Омск • Сарăту • Пермь • Ĕпхӳ • Красноярск • Новокузнецк • Краснодар • Иркутск• Чаллă • Тулă • Владивосток • Воронеж • (Ижевск) • (Ярославль) • (Брянск) | |||
Шаблон:Кăнтăр федераци тăрăхĕн хулисем (100 пин ытла халăх) Шаблон:Ростов облаçĕ Шаблон:Тан çинчи пурăну вырăнĕсем Шаблон:Вăрçă мухтавĕн хулисем
| «Тан» (М-4) автомагистраль çинчи пурăну вырăнĕсем | |
|---|---|
Мускав — Волово — Ефремов — Становое — Елец — Задонск — Хлевное — Воронеж — Павловск — Миллерово — Глубокий — Каменск-Шахтинский — Ростов-Тан-çинчи — Новороссийск |
Раççейри тинĕс порчĕсем |
||
|---|---|---|
| Азов тинĕсĕн | ||
| Балти тинĕсĕн |
Выборг • Высоцк • Калининград • Санкт-Петербург (Мăн порт тата Пассажир порчĕ) • Приморск • Усть-Луга | |
| Баренц тинĕсĕн | ||
| Шурă тинĕсĕн | ||
| Беринг тинĕсĕн | ||
| Хĕвелтухăç Çĕпĕр тинĕсĕн | ||
| Кара тинĕсĕн | ||
| Каспи тинĕсĕн ¹ | ||
| Лаптевсен тинĕсĕн | ||
| Охот тинĕсĕн | ||
| Лăпкă океан çыранĕпе Камчатка тата Курил утравĕсен | ||
| Хура тинĕсн | Анапа • Геленджик • Евпатория[1] • Керчь (Керчь тинĕс суту-илӳ порчĕ) • пулă • Камыш-Бурун • Порт «Крым»)[1] • Новороссийск • Севастополь[1] • Сочи (суту-пассажир • тиев) • Тамань[2]• Туапсе • Феодосия[1] • Черноморск[1] • Ялта[1] | |
| Чукот тинĕсĕн |
çук | |
| Япон тинĕсĕн |
Александровск-Сахалинский • Ванино • Владивосток • Хĕвелтухăç • Де-Кастри • Зарубино • Находка • Невельск • Ольга • Посьет • Совет Гаванĕ • Холмск • Шахтёрск | |
| ||