Liv Ullmann

Liv Ullmann
	Irudi gehiago
; Epaimahaiko presidentea Cannesko Zinemaldian	; ; ← Luc Besson - David Lynch (mul) →
; Epaimahaiko presidentea Cannesko Zinemaldian
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Liv Johanne Ullmann
Jaiotza	Tokio, 1938ko abenduaren 16a (85 urte) (85 urte)
Herrialdea	Norvegia ; Suedia
Bizilekua	Boston
Familia
Bikotekidea(k)	ikusi Dragan Babić (en) ; Ingmar Bergman;
Seme-alabak	ikusi Linn Ullmann;
Hezkuntza
Hizkuntzak	ingelesa; norvegiera; suediera
Jarduerak
Jarduerak	gidoilaria, autobiografialaria, zinema aktorea, telebista-aktorea, antzerki aktorea, telebista zuzendaria eta film-zuzendaria
	Parte-hartzailea 2000 Cannes Film Festival (en) ; 1997 Cannes Film Festival (en) ;
Lantokia(k)	Norvegia
Enplegatzailea(k)	Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa
Jasotako sariak	ikusi Medal of honor Dag Hammarskjold (1985) ; Donostia Saria (Zinemaldia) (2007) ; South Trøndelag county Culture Award (2001) ; Telenor Culture Award (2009) ; Arts Council Norway Honorary Award (1997) ; Oslo City Culture Award (2012) ; Trondheim Municipality Culture Award (1987) ; The Amanda Committee's Honorary Award (1992) ; Peer Gynt Literary Award (1973) ; [[]] (2008) ; Knight Grand Officer of the Order of Saint Olav ; Four Freedoms Award – Freedom from Want ; European Film Academy Achievement in World Cinema Award (2004) ; Haugesund Walk of Fame (2016) ; Den Spillende Faun (1995) ; Emakumezko Aktore Onenaren Zilarrezko Maskorra (1988) : The Girlfriend (en) ; Golden Globe Award for Best Actress – Motion Picture Drama (1973) : Utvandrarna; Ohorezko Oscar Saria (2021) ; honorar citizen of Trondheim (1997) ;
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasuna

Liv Johanne Ullmann (Tokio, Japonia, 1938ko abenduaren 16a) aktore eta zinema zuzendari norvegiarra da. Ingmar Bergman zuzendari suediarrak eduki zituen musa horien artean egon zen. Halaber, Urrezko Globoa (1972) eta Donostia Saria (2007) jaso izan ditu, besteak beste.

Bizitzako lehenengo urteak Trondheimen (Norvegia) igaro zituen, baina Kanadara joan zen familiarekin Bigarren Mundu Gerran. Miamin (Florida) bizi da.

Biografia

Aita, ingeniari aeronautikoa Tokion, hil zenean, Norvegiara itzuli zen eta han egin zituen ikasketak. Gero antzerki-ikasketak egin zituen Londresen. Bere herrira itzuli zenean, Norvegiako antzerki- eta zinema-antzezle nagusietako bat izatea iritsi zen. Haren ospea handituz joan zen Ingmar Bergman ezagutuz geroztik. Bergmanek "Pertsona" (1966) filma egiteko deitu zuen lehen aldiz, Bibi Anderssonekin batera. Antzezlan bikaina egin zuen, eta harrezkero Bergmanekin lan egiten jarraitu zuen haren film nagusietako batzuetan. Max von Sydow antzezlearekin batera aritu zen, adibidez, "Otsoaren ordua" (1967) eta "Irrika" (1970) filmetan, Bergmanen zuzendaritzapean biak.

1970eko hamarraldiaren hasieran Hollywoodera joan zen, ikusle gehiago erakartzeko esperantzan, baina ez zuen zorte handirik izan han egin zituen filmekin, desegokiak baitziren bere talenturako.

Ullman egoera fisiko eta espiritual muturrekoak adierazteko gaitasunagatik nabarmendu da batez ere, gehiegizko imintzio melodramatiko edo historikoetan erori gabe. Bere lanbideaz gainera, giza arazoez arduratu da. 1981ean UNICEFeko enbaxadore izendatu zuten. Urrezko Globoa (1972) eta Donostia Saria (2007) jaso izan ditu, besteak beste.

Filmografia hautatua

Aktore moduan

1962 Tonny.
1966 Persona.
1968 Skammen ("Lotsa").
1968 Vargtimmen ("Otsoaren ordua").
1969 En Passion ("Pasioa").
1971 Utvandrarna ("Etorkinak").
1972 Viskningar och rop ("Oihuak eta xuxurlak").
1972 Pope Joan ("Jone Ama Santua").
1973 Scener ur ett äktenskap ("Ezkontideen arteko eszenak").
1973 40 Carats ("40 kilate").
1973 Lost Horizon ("Ortzemuga galdua").
1976 Ansikte mot ansikte ("Aurrez aurre").
1977 Ormens ägg/Das Schlangenei/The Serpent's Egg ("Sugearen arrautza").
1977 Bridge Too Far ("Zubi urrutiegia").
1978 Höstsonaten ("Udazkeneko sonata").
1980 Richard's Things ("Richarden gauzak").
1987 Mosca addio ("Agur Mosku").
1991 Mindwalk ("Buruaren bideak").
1992 Oxen ("Idia").
1994 Drømspel ("Ametsaren jokoa").
2003 Saraband
2006 Den danske dikteren ("Poeta daniarra"; ahotsa)
2008 I et speil, i en gåte ("Ispiluaren zehar, ilunean").

Zuzendari moduan

1992 Sofie.
1995 Kristin Lavransdatter.
1996 Enskilda samtal ("Aitorpen pribatuak").
2000 Trolösa ("Desleiala").

Kanpo loturak

(Ingelesez)Liv Ullmanni buruzko artikuluak ("The NY Times").
(Gaztelaniaz)Aipamena Zinemaldiko webgunean

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.