Cascais
Cascais Cascais | |||
---|---|---|---|
Portugalgo udalerria | |||
Cascaiseko ikuspegia. Irudi gehiago | |||
Administrazioa | |||
Herrialdea | Portugal | ||
Eskualdea Azpi-eskualdea Barrutia Alkatea | Lisboa Lisboa Handia Lisboako Barrutia | ||
Sorrera | 1364 | ||
Posta kodea | 2750 | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 38°41′49″N 9°25′14″W / 38.696944444444°N 9.4205555555556°W | ||
Azalera | 99 km² | ||
Altuera | 0 m | ||
Mugakideak | Oeiras eta Sintra | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 206.479 (2011) | ||
Dentsitatea | 1.783 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
Telefono aurrizkia | 214 | ||
Ordu eremua | UTC±00:00 eta UTC+01:00 | ||
Hiri senidetuak | Atami, Vitória, Santana (en) , Biarritz, Wuxi, Gaza, Xai-Xai, Guarujá, Bolama (en) , Campinas, Karşıyaka (en) , Sausalito, Ungheni, Salvador da Bahia, Sal (en) , Viseu, Sinaia (en) , Pampilhosa da Serra, Miami Beach, Lavreotiki Municipality (en) , Irpin, Essauira eta Butxa | ||
http://www.cm-cascais.pt www.cm-cascais.pt |
Cascais Portugalgo kontzejurik populatuenetarikoa da, Lisboako barrutian kokatuta dagoena. 2006ko erroldaren arabera, udalerriak 185.279 biztanle zituen.
Bestalde, udalerri honetan Portugalgo turismogune garrantzitsuenetako bat den Estoril herria kokatzen da.
Etimologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]XIII mendean Monte de Cascas (oskolen muinoa) izena zuen, izan ere moluskuak oso ugariak baitziren bere uretan.
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tajo ibaiak sortzen duen estuarioaren mendebaldeko muturrean kokaturik dago hiria eta lau freguesia ditu:
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Paleolito garaiko aztarnak aurkitu dira baina neolito garaian sortu ziren lehenengo asentamendu jarraituak. Erromatarrek bi villae eraiki zituizten bertan Freiria eta Casais Velhos, eta hainbat eraikin gehiago ere egin zituzten, tartean arrainak gatzatzeko lantegi bat. Arabiarrek ere hainbat toponimo utzi zituzten bertan.
Sintrako udalerriaren barnean herrixka bat sortu zen XII mendean eta XIII menderako Lisboa arrainez ornitzen hasi zen. Aberastasun honi esker 1364an Sintratik banatu zen eta jauntxo feudal batek gobernatu zuen bertan, berehala Cascaiseko markesa bihurtu zena. Honentzako gaztelua eraiki arazi zuen Fernando I.ak.
Erdi Aroan Cascais arrantza, itsas-merkataritza eta nekazaritzatik bizi zen eta ardoa, oliba olioa, zekaleak eta fruitak ekoizten zituen. Kokapena zela eta, Lisboako babes sisteman ere estrategikoa bihurtu zen, eta 1488an Joanes II.ak gotorleku bat altxatu zuen. 1580an espainiarrek konkistatu zuten Cascaisko gotorlekua eta Portugalek Espainiarekin bat egin zuen harik eta 1640an berriz banatu ziren arte. Orduan gotorlekuari atal berriak erantsi zizkioten babesa handitzeko eta Nossa Senhora da Luz izena eman zioten.
1755eko Lisboako lurrikarak hiriaren zati handi bat suntsitu zuen. 1774an Pombalgo markesak Carcavelosko ardoa komertzializatzeko babes neurriak hartu zituen eta arile lantegia ere ezarri zuen. Hurrengo urteetan ordea Cascaisen garrantziak behera egin zuen.
Luis I.ak 1870an bere udako erresidentzia bertan ezartzea erabaki zuen eta hiriarentzako bultzada handia izan zen. 1878an Portugalgo lehen herria izan zen argi-indarra izaten eta Lisboa eta Sintrarekin lotzen zuten errepideak hobetu zirenez kasinoa, zeze-plaza eta kirol lehiaketak iritsi ziren. Azkenik 1889an trenbidea ere iritsi zen eta Portugalgo fmilia noble ugarik etxea eraiki zuen bertan. 1896an laborategi ozeanografikoa eraiki zuen Karlos I.ak.
XX mendean Estorilgo kasinoa eraiki zen eta turismoarentzako bultzada berria izan zen. Bigarren Mundu Gerran herrialde neutrala izanik, Europako errege etxe askok deserrirako egoitza ezarri zuten bertan, besteak beste Espainia, Italia, Huingaria eta Bulgariako errege etxeek.
Turismoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Portugalgo turismo leku ezagunenetakoa da. Hondartza ugari ditu, golf zelaiak eta yate kaia ere bai. Surfa, windsurfa, kitesurfa eta belauntziak ere jarduera ohikoak dira Cascaisen.
Nazioarteko tenis eta moto lehiaketak egiten dira eta Formula 1-eko Sari Nagusia ere jokatu izan da bertan. Azkenik Estorilgo kasinoa Europako handienetako bat da.
Demografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Biztanleriaren bilakaera (1801 – 2011)[1] | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1801 | 1849 | 1900 | 1930 | 1960 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | |
6 052 | 5 679 | 9 463 | 22 932 | 59 617 | 141 498 | 153 294 | 170 683 | 206 429 |
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Cascaisko kapitania etxea.
-
Cascaiseko badia.
-
Cascais erdigunea.
-
Enparantza.
-
Cascaiseko udal museoa.
-
Cascaisko zitadela.
-
Estorilgo kasinoa.
-
Tamariz gaztelua.
-
Estorilgo hondartza.
Hiritar ezagunak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Francisco Pinto Balsemão (1937- ), Portugalgo presidentea izandakoa.
- Paulo Ferreira (1979- ), futbolaria.
Hiri senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Salvador da Bahia (Brasil)
- Miarritze (Euskal Herria)
- Vitória (Brasil) (Brasil)
- Gaza (hiria) (Palestina)
- Santana (Sao Tome eta Principe)
- Atami (Shizuoka) (Japonia)
- Wuxi (Txina)
- Sal (Cabo Verde)
- Guarujá (Brasil)
- Xai-Xai (Mozambike)
- Bolama (Ginea Bissau)
- Sausalito (California) (AEB)
- Ungheni (Moldavia)
- Campinas (Brasil)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Portugesez) Cascaisko udalaren webgunea.