Douglas MacArthur

Douglas MacArthur
Irudi gehiago
Chief of Staff of the United States Army (en) 1930eko azaroaren 21a - 1935eko urriaren 1a ← Charles Pelot Summerall (en) - Malin Craig →
Bizitza
Jaiotza	Little Rock, 1880ko urtarrilaren 26a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Heriotza	Washington, 1964ko apirilaren 5a (84 urte)
Hobiratze lekua	MacArthur Memorial (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: giltzurruneko gutxiegitasuna
Familia
Aita	Arthur MacArthur, Jr.
Ama	Mary Pinckney Hardy
Ezkontidea(k)	Jean MacArthur Louise Cromwell (en)
Seme-alabak	ikusi Arthur McArthur IV
Haurrideak	ikusi Arthur MacArthur III
Hezkuntza
Heziketa	United States Army Command and General Staff College (en) Estatu Batuetako Akademia Militarra Milwaukee High School of the Arts (en)
Hizkuntzak	ingelesa Dothrakia
Jarduerak
Jarduerak	ofizierra eta army officer (en)
Parte-hartzailea Lehen Mundu Gerra
Jasotako sariak	ikusi Croix de guerre 1914–1918 Medal of Honor Distinguished Service Cross Navy Distinguished Service Medal Zilarrezko Izarra Distinguished Flying Cross Air Medal Philippine Campaign Medal Mexican Service Medal World War I Victory Medal Army of Occupation of Germany Medal American Defense Service Medal Asiatic-Pacific Campaign Medal World War II Victory Medal Army of Occupation Medal National Defense Service Medal Korean Service Medal United Nations Korea Medal Bronze Star Medal Knight Grand Cross of the Order of the Bath Grand Cross of the Order of the Crown Bihotz Purpura Order of the Rising Sun with Paulownia Flowers, 1st class Médaille militaire Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuko Urrezko Domina Order of the White Eagle Distinguished Service Medal Victory Medal Order of the White Lion  (1932) Military Order of Italy Eguzki atera berriaren ordena Ohorezko Legioko gurutze handia Croix de Guerre Order of the Crown Philippine Legion of Honor Order of Merit for National Foundation Grand Cross of the Order of Polonia Restituta Silver Cross of the Virtuti Militari
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Philippine Army (en) Ameriketako Estatu Batuetako Armada
Gradua	General of the Army (en) Field Marshal of the Philippines (en)
Parte hartutako gatazkak	Lehen Mundu Gerra Koreako Gerra Bigarren Mundu Gerra Marneko bigarren gudua Battle of Saint-Mihiel (en) Meuse-Argonne Offensive (en) Philippines Campaign (en) New Guinea campaign (en) Filipinetako kanpaina (1944-1945) Borneo campaign (en) occupation of Japan (en) Battle of Inchon (en)
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Errepublikanoa

Douglas MacArthur (Little Rock, Arkansas, 1880ko urtarrilaren 26a - Washington Hiria, 1964ko apirilaren 5a) estatubatuar militarra izan zen, Lehen Mundu Gerran, Bigarren Mundu Gerran eta Koreako Gerran parte hartu zuena. Bigarren Mundu Gerrako Filipinetako kanpainan izandako ardura eta kudeaketarengatik AEBko Ohore Domina jaso zuen.

Bizitza

Lehen Mundu Gerran Frantzian borrokatu zen, koronel zelarik. 1928-1930 bitartean Filipinetan egon ondoren, jeneral izendatu zuten eta Armadako Estatu Nagusiaren buru izan zen. 1941ean Ekialde Urruneko gudarosteen komandante buru izendatu zuten. 1941eko abenduan, japoniarrek Filipina uharteak inbaditu zituztenean, Manila utzi behar izan zuen eta Corregidor uhartean babestu zen. 1942an, japoniarrak bertara iristeko arriskua ikusirik, Filipinetatik irteteko agindua eman zioten estatubatuar goi-agintariek. Martxoaren 13an Mindanao uhartera heldu zen, eta martxoaren 17an Australiara. Herrialde horretako Adelaide hirian zegoelarik bota zuen bere esaldirik ospetsuena: Bataan laga nuen, eta itzuliko naiz.

1943an, aliatuen osteek hego-mendebaldeko Ozeano Barean (Midway, Guadalcanal) egin zuten erasoaren buru izan zen. 1944an Filipinetara itzuli, eta Manilan sartu zen 1945eko otsailean. Lurreko gudaroste guztien komandante buru eta indar aliatuen agintari nagusi izendatu zuten. Berak onartu zuen 1945eko irailean Japoniaren errenditzea.

Japonian bere erara agindu zuen, 1950ean Koreako Gerra hasi zenean Nazio Batuen Erakundeko osteen komandante buru izateko agindua hartu zuen arte. Gerra Txinara zabaltzeko zuen asmoa ikusirik Trumanek, Estatu Batuetako lehendakariak, aginpidea kendu zion 1951n. 1948an eta 1952an Estatu Batuetarako lehendakaritzarako hautagai izan zen, baina ez zuen arrakastarik izan.

Iruditegia

• 
  1918an Frantziako etxalde batean.
• 
  1919ko argazkia.
• 
  1942ko argazkia.
• 
  Douglas MacArthur Memoriala, Washington Hiria

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2018/5/1 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo-estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Douglas MacArthur

• MacArthur Memorial webgunea, macarthurmemorial.org (Ingelesez)
• Brisbango MacArthur Museoa, macarthurmuseumbrisbane.org (Ingelesez)
• MacArthurri buruzko webgunea, pbs.org (Ingelesez)

• Datuak: Q127417
• Multimedia: Douglas MacArthur / Q127417