Mikrofono
Mikrofonoa (XVIII[1]. mendean sortutako terminoa mikro, "Txikia" eta ϕωνήi - foné antzinako grezieratik abiatuta, "Ahotsa")) hots-uhinak jaso eta korronte elektriko bihurtzen dituen tresna da. David Edward Hughesek asmatu zuen mikrofonoa, baina Elisha Grayk eta Graham Bellek egin zuten lehenengo mikrofonoa hitza igortzeko helburuarekin. Mikrofonoa korronte elektrikoaren sorgailua da funtsean.
Soinu-uhinak energia elektriko bihurtzeko erabiltzen den aparatua da, eta alderantziz, soinua grabatzeko eta erreproduzitzeko prozesuetan; funtsean, elektroiman batek erakarritako diafragma bat da, bibratzean presio ezberdinek transmititutako korrontea zirkuitu batera aldatzen duena. Mikrofono batek transduktore edo sentsore elektroakustiko baten moduan funtzionatzen du, eta soinua (soinu-uhinak) seinale elektriko bihurtzen du intentsitatea handitzeko, transmititzeko eta erregistratzeko. Mikrofonoek aplikazio ugari dituzte hainbat esparrutan, hala nola telefonian[2], zientzian, osasunean[3], kontzertuetan eta ekitaldi publikoetan soinua transmititzea, ikus-entzunezko produkzioetan (zinema eta telebista) soinua transmititzea, irratia, zuzeneko produkzioa eta audio profesionala grabatzea, soinu-ingeniaritza garatzea, ahotsa ezagutzea eta VoIP.
Lehenengo mikrofonoa ikatzezkoa zen. Ikatzezko pinportak eta bi elektrodo (bata finkoa, bestea higikorra) ditu. Ikatz-pinportek elektrodo finkoa ukitzen dute, eta elektrodo higikorra ikatzezko mintz bat izaten da. Mintz horrek soinu dardarak jasotzean pinporten kokaera aldarazten du, eta, horrekin batera, elektrodoen arteko erresistentzia ere aldatzen da. Ikatzezko mikrofonoak seriean lotzen dira elektrizitate-sorgailu batekin eta kargako erresistentzia batekin; hala, erresistentziaren muturretan korronte aldakorra lortzen da mintzaren dardararen arabera. Denborarekin mikrofonoak hobetuz joan dira eta mota berriak sortu dira: mikrofono elektromagnetikoak eta elektrostatikoak, besteak beste.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Denborarekin, gizateriak ulertu zuen komunikazio-tresna eraginkorragoak eta irismen handiagokoak garatzeko beharra. Hala, transmititu nahi ziren hitzen bolumena handitzeko nahia jaio zen. Hau lortzeko antzinatasun handieneko gailua K. a. 600ekoa da. Aho-irekierak zituen maskara bat zen, anfiteatroetan ahotsaren bolumena handitzen zuen diseinu akustiko berezia zuena.[4] 1665ean, Robert Hooke fisikari ingelesa lehena izan zen airea bezalako elementu batekin esperimentatzen, latazko telefonoaren asmakuntzaren bidez, bere mutur bakoitzean kikara bati lotutako alanbre bat zuena.[5]
1827an Charles Wheatstonek mikrofono hitza erabili zuen lehen aldiz soinu ahulak anplifikatzeko diseinatutako gailu akustiko bat deskribatzeko. 1870 eta 1880 artean mikrofonoaren eta audio-grabazioen historia hasi zen. Lehen mikrofonoa fonografoaren parte zen, garai horretan grabatutako soinua erreproduzitzeko gailurik ohikoena zena, eta lehen mikrofono dinamikoa bezala ezagutu zen.
Johann Philipp Reis asmatzaile alemaniarrak aztarna-soinuaren transmisore bat diseinatu zuen, mintz dardarati bati lotutako metalezko tira bat erabiltzen zuena eta aldizkako korronte bat sortzen zuena. 1876an Alexander Graham Bellek telefonoa asmatu zuen eta lehen aldiz elektroiman bat erabiltzen zuen mikrofono funtzional bat sartu zuen. Gailu hau 'transmisore likido' bezala ezagutzen zen, diafragma azidozko disoluzio batean hagaxka eroale bati konektatuta zegoelarik. Sistema hauek, hala ere, oso kalitate baxuko soinu kaptazio bat eskaini zuten, asmatzaileak, diseinu bide alternatiboak jarraitzera bultzatu zituena.
Mikrofono baten atalak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Diafragma
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Mikrofono baten zatirik delikatuena da. Toki batzuetan pastilla izena ere jasotzen du, nahiz eta normalean termino hau instrumentuetan bibrazioak hartzen dituen gailuari erreferentzia egiten dion, gitarra elektriko batean adibidez. Diafragma soinu bibrazioak jasotzen dituen mintz bat da, eta uhin horiek elektrizitate bihurtzen dituen sistemari lotuta dago.
Sareta
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Diafragma babesten du. Saihestu soinu-kolpeak ("p" eta "B" kolpeak) eta erorketaren batek eragindako kalte fisikoak.
Karkasa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Mikrofonoaren osagaiak jartzen diren ontzia da. Eskukoetan, ohikoenak direnak, karkasa hau metal astun gutxikoa da, eramateko arinak, baina erresistenteak gailu transduktorea babesteko orduan.
Gailu transduktorea (elementua edo kapsula)
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Mikrofono baten gailu transduktore sentikorrak "elementua" edo "kapsula" du izena. Kapsula mikrofoniko hori hainbat modutan eraikita egon daiteke, eta, transduktore motaren arabera, mikrofonoak dinamiko, kondentsadore, ikatz edo piezoelektriko gisa sailka daitezke.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ «micrófono - Diccionario Dirae.» dirae.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ (Gaztelaniaz) jessica. (2011-04-18). «Aplicaciones móviles que usan micrófono sin que lo sepas» Hipertextual (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ «Dispositivos de Ayuda Auditiva» www.tsbvi.edu (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ Montgomery, Henry. (1959). Amplification and High Fidelity in the Greek Theater. The Classic Journal.
- ↑ McVeigh, Daniel P. (2000). An Early History of the Telephone: 1664–1866: Robert Hooke's Acoustic Experiments and Acoustic Inventions. .
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Datuak: Q46384
Multimedia: Microphones / Q46384