بوعلی قلندر

شرف‌الدین پانی پتی معروف به بوعلی قلندر و قطب ابدال (مرگ ۷۲۳ یا ۷۲۴ قمری) عارف و شاعر سده‌های هفتم و هشتم هجری قمری اهل هندوستان بود. او به نظم و نثر فارسی استاد بود و نخستین شاعر در هند است که در اشعارش محمد را ستوده. تخلص‌های شعری او شرف، قلندر و بوعلی بود.

تبار

پدر او سالار فخرالدین از اهالی کرمان بوده که تبارش به ابوحنیفه نعمان بن ثابت کوفی می‌رسید و مادرش بی‌بی‌حافظ‌جمال از نوادگان شاه نعمت‌الله ولی بود. به دلیل استقرار این خانواده در شهر پانی پت بوعلی را پانی پتی می‌خواندند.

زندگی

بوعلی سال‌های نخست زندگی‌اش را در پانی پت و کرنال گذراند و سپس به دهلی رفته و در امور دینی به آموزش پرداخت. سپس راه قلندری پیش گرفت و به سیر و سفر پرداخت و با عارفان گوناگون دیدار نمود. گویا در قونیه موفق به دیدار و شاگردی از شمس تبریزی و مولوی هم شده‌است. در پایان او به پانی پت برگشت و تبلیغ اسلام پرداخت. مرگ او در کرنال رخ‌داد و در همان‌جا به خاک سپرده‌شد، ولی در آینده پیکر او را به پانی پت منتقل نموده و در آنجا به خاک سپردند.

اثرها

از او دیوان اشعار، قصاید، غزلیات و رباعیاتی به جای مانده‌است. سبک شعری و وزن مثنوی‌های او به آنِ مولوی همانند است. او چند دوبیتی نیز به زبان هندی سروده‌است. از او مکتوباتی در شرح تصوف نیز برجای مانده‌است.

منابع