Zamek w Samborze
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku |
zamek |
Zniszczono |
XVIII w. |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego | |
Położenie na mapie Ukrainy | |
49°27′N 22°57′E/49,450000 22,950000 |
Zamek w Samborze[1] – zamek wzniesiony przez ród książąt ruskich[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W XVI w. starostą Sambora był Jerzy Mniszech, wojewoda sandomierski[3] i żupnik ziem ruskich[2]. W 1605 r. na zamku gościł Dymitr Samozwaniec. II wojna polsko-szwedzka, a także zaraza z początku XVIII w. znacznie zniszczyły zamek[2]. W 1732 r. król Polski August II Sas udzielił Żydom przywileju budowania domów z drewna i muru na gruncie zamkowym, towary w nich sprzedawać trudnić się handlem i rzemiosłem. Ponieważ posiadali już bożnicę i okopisko pozwolono im także mięso wystawiać[3].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]O dworze królewskim w Nowym Samborze w 1596 r. lustratorzy pisali: parkan wokoło drzewem pod topór spuszczanym, w którym basteczek okrągłych dwie; brama drewniana podmurowana, nad nią bania okrągła, pobita blachą białą. Druga brama z banieczką, blachą białą pobita z gałką pozłacaną; mury wyżej dwóch łokci wysokie opasują dziedziniec. Dom dla króla, inny dla królowej; w ogródku pod okna pokojów KJM. Z lustracji przeprowadzonej 1714 r. wynika: Wjazd do zamku od miasta, most z poręczem; brama z drzewa w kwadrat, gontami pobita, na niej izdebek dwie, na dole kordegarda; brama druga w kwadrat, w drzewo budowana, na górze komora; zabudowania gospodarskie (opis takowych). Pałac w zamku ma wierzch gontowy zgniły, powały na dół pospadały; ściany miejscami powybierane, piece porozwalane. Rezydencja administratorów. Wkoło całego zamku powale parkany z dyłów, miejscem całe przęsła, miejscem powywracane i drzewo pozabierane. Lustracja z 1762 r. podaje: Wchodząc do pałacu z dziedzińca, galeria na słupach dziewięciu, posadzką kamienną wysadzana. Wszedłszy pod dach altanki dwie naprzeciwko siebie; w jednej archiwum zamku, w drugiej jest kaplica, trochę złotem malarskim pomalowana. Pałac gliną oblepiony i wapnem frankowany, cały około wałem z ziemi otoczony, w którego rogach jeszcze znaki bastionów znajdują się; wierzchem wałów płot; pałacu wierzbami i różnym drzewem rodzajnym osadzony, po drugiej zaś stronie między i około dębów dwóch altanki, grabiną i wierzbiną osadzone[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski, Artur Grossman: Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu.... Kraków: Wyd. Bezdroża, 2005, s. 160. ISBN 83-921981-6-6.
- ↑ a b c d Sambor. [dostęp 2013-09-02].
- ↑ a b Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. X. Warszawa: 1880-1902, s. 227-42.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. X, Warszawa, 1880–1902, ss. 227-42.
- Aleksander Strojny , Krzysztof Bzowski , Artur Grossman , Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu..., Kraków: Wyd. Bezdroża, 2005, s. 160, ISBN 83-921981-6-6, OCLC 750033004 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Sambor, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 227 .
- Zamek w Samborze