Cyganie
Cyganie
Cyganie
Proszę scharakteryzować mniejszość romską w Polsce oraz programy rządowe na jej rzecz
uruchomione po 2000 roku
Poniższe informacje stanowią niewiążącą wskazówkę odpowiedzi. Końcowa ocena wystawiana jest
przez komisję egzaminacyjną.
Mniejszość romska
12 731
16 723
• Romowie w Polsce należą do pięciu grup: najliczniejszą jest grupa Bergitka Roma, a kolejne to
Polska Roma, Lowarzy, Kelderasze oraz niewielka grupa Sinti. • Pierwszy dokument poświadczający
obecność Romów w Polsce datowany jest na rok 1401 i pochodzi z Krakowa. Od XV w. wzdłuż łuku
Karpat i od strony Niziny Węgierskiej przybywały do Polski i osiedlały się grupy wędrujących Romów.
Ich potomkami są Romowie Karpaccy. Od XVI w. do Polski zaczęli przybywać z Niemiec
Romowie nazwani później Polska Roma. W II połowie XIX w. z terenów Siedmiogrodu i Wołoszczyzny
rozpoczęła się migracja Kełderaszy (Kelderari - kotlarze) i Lowarów (Lovari - handlarze końmi). •
Romowie w Polsce to w większości członkowie Kościoła Rzymskokatolickiego, choć od kilku lat
widoczny jest istotny udział Romów w Kościele Zielonoświątkowym oraz Związku Świadków Jehowy.
W kraju zarejestrowanych jest ponad 80 romskich organizacji pozarządowych.
• Kolejny program na rzecz społeczności romskiej w Polsce został opracowany przez MSWiA i przyjęty
w 2003 r. z okresem obowiązywania na lata 2004–2013. Miał na celu stopniowe rozwiązywanie
problemów tej społeczności i obejmował działania w takich dziedzinach, jak: edukacja, sytuacja
bytowa i socjalna, zdrowie, przeciwdziałanie bezrobociu, bezpieczeństwo, kultura i podtrzymywanie
tożsamości romskiej, upowszechnianie wiedzy o społeczności romskiej oraz popularyzacja wśród
Romów wiedzy o reformach przeprowadzanych w Polsce.
• Ponadto w latach 2007–2013 w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki uwzględniono tzw.
komponent romski PO KL (Poddziałanie 1.3.1. Projekty na rzecz społeczności romskiej Priorytetu I -
Zatrudnienie i integracja społeczna PO KL), w ramach którego finansowano projekty obejmujące
działania z zakresu zatrudnienia, edukacji, integracji społecznej i zdrowia, przyczyniające się do
aktywizacji społeczno-zawodowej społeczności romskiej.
• W grudniu 2020 r. Rada Ministrów uchwaliła „Program integracji społecznej i obywatelskiej Romów
w Polsce na lata 2021–2030”. Wykonawcą programu jest Minister Spraw Wewnętrznych i
Administracji. Celem głównym programu jest zwiększenie poziomu integracji społecznej i
obywatelskiej Romów w Polsce. Kluczowym narzędziem poprawy poziomu integracji tej grupy jest
szeroko rozumiana edukacja. Czynnikiem wspomagającym edukację jest poprawa warunków
mieszkaniowych rodzin znajdujących się w najtrudniejszych warunkach lokalowych, w pierwszej
kolejności zagrażających życiu lub zdrowiu. Integracja społeczna i obywatelska odbywa się również
poprzez zapewnienie udziału Romów w procesach konsultacyjnych i decyzyjnych na wszystkich
poziomach i promowanie podejmowanych działań, co w efekcie pozwala na zmniejszanie poziomu
dystansu społecznego wobec tej grupy.