Oda Krohg
| Oda Krohg | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Åsgårdstrand, 1860ko ekainaren 11 |
| Herrialdea | |
| Heriotza | Oslo, 1935eko urriaren 19a (75 urte) |
| Hobiratze lekua | Vår Frelsers gravlund (en) |
| Heriotza modua | : Gripea |
| Familia | |
| Aita | Christian Lasson |
| Ama | Alexandra von Munthe af Morgenstierne |
| Ezkontidea(k) | Jørgen Engelhart (en) Christian Krohg (1888ko urriaren 4a - ezezaguna) |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Haurrideak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | norvegiera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | margolaria |
| Lantokia(k) | Oslo eta Paris |
| Lan nabarmenak | ikusi
|
| Mugimendua | Kristiania Bohemians (en) |
Oda Krohg, jaiotzaz Othilia Pauline Christine Lasson (Åsgårdstrand, Norvegia, 1860ko ekainaren 11 - Oslo, 1935eko urriaren 19a) norvegiar margolaria izan zen, eta Kristiania Bohemen kontrakulturazko mugimendu artistikoan parte hartu zuen. Norvegiako pintura erromantiko berriaren erreferentetzat hartu zuten.[1]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Oda Krohg Norvegian jaio zen familia aberats eta liberal-kontserbadore batean.[1]
Christian Lasson abokatuaren eta Alexandra von Munthe av Morgenstierneren alaba zen. Bere neba-ahizpen artean Per Lasson konpositorea eta Caroline "Bokken" Lasson kantari eta idazlea zeuden.
Oso arte-hezkuntza formal txikia izan zuen, baina berehala bereganatu zuen parte hartu zuen arte-mugimenduaren ezagutza.
Margolari ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Norvegiako pintura erromantiko berriaren erreferentetzat hartu zuten.[1] 1886an, Kristianiako (gero Oslo) Udazkeneko Erakusketan egin zuen debuta.[1]
1881ean ezkondu zen Jørgen Engelhardt enpresaburuarekin (1852-1921), eta harekin bi seme-alaba izan zituen.[1] 1883an senarrarengandik banandu eta 1888an dibortziatu zen.[2] 1885ean Erik Werenskiold-en eta Christian Krohg-en ikasle bihurtu zen.[1]
Christian Krohg-en ikasle, maitale eta emaztea izan zen.[1] 1885ean alaba bat izan zuen berarekin, Nana, eta hiru urte geroago ezkondu ziren.[1] Bigarren semea izan zuten, Per Krogh, eta hura ere margolaria izan zen 1889an.[1] 1890eko hamarkada osoan bidaia eta egonaldi ugari egin ziren atzerrian. 1901 eta 1909 bitartean, familia Parisen bizi izan zen.
Bere herrialdean bere paisaiak ezagunak dira: Kristianiako fiordoan (Linterna japoniarra) (1886), debut lana, gaur egun Norvegiako Galeria Nazionalean, eta Landan (Linterna txinatarra) (1899). Beste lan batzuk hauexek dira: Aftenposten harpidedun bat (1887), Gorria eta beltza (1912) eta Christian Krohg Karl Johan kalean (1912). Hainbaten erretratuak margotu zituen, hala nola, Aasta Hansteen, Ivar Arosenius, Gunnar Heiberg, Johanne Dybwad eta Christian Krohg.[3][4][5]
1893an Chicagoko Munduko Kolondar Erakusketan parte hartu zuen.[6] 1903an Parisko Aretoan azaldu zen, eta urtebete geroago Udazkeneko Aretoan. 1909 arte parte hartu zuen bertan.
Kristianiako Bohemioak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Oda Krohg 1880 eta 1890eko hamarkadetan Kristiania Bohemen izeneko mugimendu kontrakulturalaren irudi garrantzitsua izan zen, eta haren senarrak eta beste artista batzuek ere parte hartzen zuten, hala nola Edvard Munchek.[7] Mugimendu antisozial eta anarkistaren aginduei jarraituz, Krogh amodio askearen eta sorkuntza-askatasunaren alde agertu zen, arlo artistikoan eta sozialean eragina zuela.[1][7]
Edvard Munch-en Kafe baten barrua (1893) pinturan, Oda bohemioz eta beragandik hurbil dauden pertsonez inguratuta agertzen da: Munch, Christian Krohg, Jappe Nilssen, Hans Jæger, Gunnar Heiberg eta Jørgen Engelhart. Odak horietako laurekin harreman sentimentalak izan zituela aipatu izan da (Engelhart, Jιger, Heiberg eta Krohg). Hans Jιger-ek Zazpi maitale (Syk Kjιrlighet, 1893) liburuan, pintore baten emazte batez erabat maiteminduta zegoen amodiozko triangelu bat deskribatu zuen. Ziotenez, Oda izan zen pertsonaia femeninoaren inspirazioa, eta liburuak deskribatu zuen Jιager, Oda eta Krohg-en arteko harremana 1888ko udan eta udazkenean.
Idazle izaten ere saiatu zen, baina emaitza onik gabe. Osloko Salbatzailearen hilerriko gizon ospetsuen eremuan lurperatu zuten.
Aintzatespenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Bere biografia Ketil Bjørnstad-ek kontatu zuen ¡Oda! eleberrian. (1983).
- 1886an Christin Krohg-ek erretratua margotu zion.
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Oda Krohgen margoa, 1887
-
Oda Krohgen margoa, 1890 inguruan
-
Oda Krohgen erretratua: Sigbjørn Obstfelder, 1900
-
Oda Krohgen margoa, 1903 inguruan
-
Oda Krohgen Aasta Hansteen margoa, 1934
-
Oda Krohg, 1880-1990 inguruan
-
Oda Krohg, 1880-1990 inguruan
-
Oda Krohg, 1885 inguruan
-
Christian eta Oda Krohg hilobia
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c d e f g h i j «ODA KROHG Y LOS BOHEMIOS DE CRISTIANÍA» www.artycultura.net.
- ↑ (Ingelesez) «Oda Krohg, Visual artist» Nasjonalmuseet (Noiz kontsultatua: 2024-03-07).
- ↑ «Oda Krohg | Reprodart.com» www.reprodart.com (Noiz kontsultatua: 2024-03-07).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Cuadros de Oda Krohg | Posterlounge.es» www.posterlounge.es (Noiz kontsultatua: 2024-03-07).
- ↑ «Impresiones artistas de Oda Krohg» www.meisterdrucke.es (Noiz kontsultatua: 2024-03-07).
- ↑ «Norwegian Women Painters: 1893 Exposition» arcadiasystems.org.
- ↑ a b «Oda con lámpara - Christian Krohg» HA!.
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Anne Wickstrøm. Oda Krohg: maleri. Lillehammer kunstmuseum, 2005. 11 s. ISBN 82-91388-46-6
- Anne Wickstrøm. «Oda Krohg» I: Norsk biografisk leksikon, bd 5 (2002)
- Anne Wickstrøm. Oda Krohg: et kunstnerliv. Gyldendal, 1988. ISBN 82-05-17392-3
- Anne Wickstrøm. «Oda Krohg» I: Norsk kunstnerleksikon, bd 2, 1983
- Krohg. «Oda Krohg: Tale ved Chr. Krohgs-en jaieguna, 1952ko azaroaren 18a». I: Kunst og kultur, 1953